1. Ποια μορφή μπορεί να πάρει η συμβουλή, και γιατί τη χρειαζόμαστε όλοι;

ΟΛΟΙ μας χρειαζόμαστε συμβουλές πότε πότε. Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να πάρουμε την πρωτοβουλία και να ζητήσουμε συμβουλή από κάποιον που σεβόμαστε. Άλλες φορές, ένας αδελφός που νοιάζεται για εμάς ίσως μας πλησιάσει και μας επισημάνει ότι κινδυνεύουμε να κάνουμε «ένα εσφαλμένο βήμα»​—ένα βήμα για το οποίο θα μετανιώσουμε. (Γαλ. 6:1) Τέλος, η συμβουλή μπορεί να έρθει με τη μορφή διόρθωσης αφού κάνουμε ένα σοβαρό λάθος. Όποια μορφή και αν έχει η συμβουλή, πρέπει να την ακούμε. Αυτό μας ωφελεί και μάλιστα μπορεί να σώσει τη ζωή μας!​—Παρ. 6:23.

2. Σε αρμονία με το εδάφιο Παροιμίες 12:15, γιατί πρέπει να ακούμε συμβουλή;

² Το θεματικό μας εδάφιο μας προτρέπει να “ακούμε τα λόγια των σοφών”. (Παρ. 22:17) Κανένας άνθρωπος δεν τα ξέρει όλα. Πάντα υπάρχει κάποιος που έχει περισσότερες γνώσεις ή μεγαλύτερη πείρα από εμάς. (Διαβάστε Παροιμίες 12:15) Επομένως, το να ακούμε συμβουλή είναι ένδειξη ταπεινοφροσύνης. Δείχνει ότι έχουμε συναίσθηση των περιορισμών μας. Αναγνωρίζουμε ότι χρειαζόμαστε βοήθεια για να πετύχουμε τους στόχους μας. Ο σοφός βασιλιάς Σολομών έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση: «Η επιτυχία έρχεται μέσω πολλών συμβούλων».​—Παρ. 15:22.

3. Με ποιους τρόπους μπορεί να λάβουμε συμβουλή;

³ Η συμβουλή που λαβαίνουμε μπορεί να είναι είτε έμμεση είτε άμεση. Τι είναι η έμμεση συμβουλή; Μπορεί να διαβάσουμε κάτι στη Γραφή ή σε κάποια από τις εκδόσεις μας που να μας κάνει να σταθούμε και να συλλογιστούμε την πορεία μας και να μας υποκινήσει να τη διορθώσουμε. (Εβρ. 4:12) Αυτό λέγεται έμμεση συμβουλή. Τι είναι η άμεση συμβουλή; Ένας πρεσβύτερος ή κάποιος άλλος ώριμος αδελφός μπορεί να μας επισημάνει  κάτι στο οποίο χρειαζόμαστε βελτίωση. Αυτό λέγεται άμεση συμβουλή. Αν κάποιος μας αγαπάει τόσο ώστε να μας δώσει μια συμβουλή που βασίζεται στη Γραφή, εμείς πρέπει να δείξουμε την εκτίμησή μας ακούγοντας τα όσα έχει να πει και λαβαίνοντας σοβαρά υπόψη τη συμβουλή.

4. Σύμφωνα με το εδάφιο Εκκλησιαστής 7:9, ποια αντίδραση πρέπει να αποφεύγουμε όταν λαβαίνουμε συμβουλή;

⁴ Για να είμαστε ρεαλιστές, μπορεί να το βρίσκουμε ιδιαίτερα δύσκολο να δεχτούμε μια άμεση συμβουλή. Ίσως μάλιστα και να θιχτούμε. Γιατί; Μολονότι παραδεχόμαστε πρόθυμα ότι είμαστε ατελείς, μπορεί να δυσκολευόμαστε να δεχτούμε συμβουλή όταν κάποιος μας επισημαίνει ένα συγκεκριμένο ελάττωμα ή σφάλμα. (Διαβάστε Εκκλησιαστής 7:9) Μπορεί να αρχίσουμε να καταφεύγουμε σε δικαιολογίες. Ίσως αμφισβητήσουμε τα κίνητρα εκείνου που μας έδωσε τη συμβουλή ή ίσως και να θιχτούμε για τον τρόπο με τον οποίο μας έδωσε τη συμβουλή. Μάλιστα, μπορεί να αρχίσουμε να βρίσκουμε ελαττώματα και στο άτομο που μας έδωσε τη συμβουλή, κάνοντας τη σκέψη: “Με ποιο δικαίωμα μου δίνει συμβουλή; Δεν κοιτάει τον εαυτό του;” Τέλος, αν η συμβουλή που λαβαίνουμε δεν μας βολεύει, ίσως την αγνοήσουμε ή ίσως αρχίσουμε να ψάχνουμε αλλού για μια συμβουλή που μας αρέσει περισσότερο.

5. Τι θα εξετάσουμε σε αυτό το άρθρο;

⁵ Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε Βιβλικά παραδείγματα ατόμων που απέρριψαν τη συμβουλή που τους δόθηκε και ατόμων που τη δέχτηκαν. Θα δούμε επίσης τι θα μας βοηθάει να δεχόμαστε συμβουλή και να ωφελούμαστε από αυτήν.

6. Τι μαθαίνουμε από την αντίδραση του βασιλιά Ροβοάμ στη συμβουλή που έλαβε;

⁶ Ας εξετάσουμε το παράδειγμα του Ροβοάμ. Όταν ο Ροβοάμ έγινε βασιλιάς του Ισραήλ, οι υπήκοοί του τον πλησίασαν με ένα αίτημα: να ελαφρύνει τον ζυγό που τους είχε επιβάλει ο πατέρας του, ο Σολομών. Ενεργώντας αξιέπαινα, ο Ροβοάμ συμβουλεύτηκε τους πρεσβυτέρους του Ισραήλ για να αποφασίσει πώς θα απαντούσε στον λαό. Οι πρεσβύτεροι του είπαν ότι, αν έκανε αυτό που ζήτησε ο λαός, θα είχε πάντοτε την υποστήριξή του. (1 Βασ. 12:3-7) Από ό,τι φαίνεται όμως, ο Ροβοάμ δεν έμεινε ικανοποιημένος με αυτή τη συμβουλή, και πήγε να ρωτήσει τους άντρες που είχαν μεγαλώσει μαζί του. Εκείνοι οι άντρες πιθανότατα είχαν περάσει τα 40, οπότε πρέπει να διέθεταν κάποια πείρα στη ζωή. (2 Χρον. 12:13) Σε αυτή την περίπτωση όμως, του έδωσαν κακή συμβουλή. Τον συμβούλεψαν να προσθέσει στα βάρη του λαού. (1 Βασ. 12:8-11) Έχοντας μπροστά του δύο διαφορετικές επιλογές, ο Ροβοάμ θα μπορούσε να πλησιάσει τον Ιεχωβά με προσευχή και να τον ρωτήσει ποια συμβουλή να ακολουθήσει. Αντί για αυτό, αποφάσισε να δεχτεί τη συμβουλή που του άρεσε περισσότερο και άκουσε τους νεότερους άντρες. Οι συνέπειες ήταν καταστροφικές τόσο για τον ίδιο όσο και για τον λαό. Στην περίπτωσή μας, η συμβουλή που λαβαίνουμε μπορεί να μην είναι πάντοτε αυτό που θέλουμε να ακούσουμε. Ωστόσο, αν βασίζεται στον Λόγο του Θεού, πρέπει να τη δεχόμαστε.

7. Τι μας διδάσκει το παράδειγμα του βασιλιά Οζία;

⁷ Ο βασιλιάς Οζίας απέρριψε τη συμβουλή που του δόθηκε. Μπήκε σε ένα τμήμα του ναού του Ιεχωβά στο οποίο επιτρεπόταν να μπαίνουν μόνο οι ιερείς και επιχείρησε να προσφέρει θυμίαμα. Οι ιερείς του Ιεχωβά τού είπαν: «Δεν είναι σωστό, Οζία, να καις εσύ θυμίαμα για τον Ιεχωβά! Μόνο οι ιερείς πρέπει να καίνε θυμίαμα». Πώς αντέδρασε ο Οζίας; Αν είχε δεχτεί ταπεινά τη συμβουλή και είχε φύγει από τον ναό αμέσως, ο Ιεχωβά μπορεί και να τον συγχωρούσε. Αντί για αυτό όμως, «ο Οζίας  . . . εξοργίστηκε». Γιατί απέρριψε τη συμβουλή; Προφανώς ένιωθε ότι, ως βασιλιάς, είχε το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει. Αλλά ο Ιεχωβά είχε άλλη άποψη. Λόγω της αυθάδειας του Οζία, τον έπληξε με λέπρα, και ο Οζίας «παρέμεινε λεπρός ως την ημέρα του θανάτου του». (2 Χρον. 26:16-21) Το παράδειγμα του Οζία μάς διδάσκει ότι, όποιοι και αν είμαστε, αν απορρίπτουμε τις συμβουλές που βασίζονται στη Γραφή, θα χάσουμε την επιδοκιμασία του Ιεχωβά.

8. Πώς αντέδρασε ο Ιώβ στη συμβουλή;

⁸ Σε αντίθεση με τα προειδοποιητικά παραδείγματα που μόλις εξετάσαμε, η Αγία Γραφή παρέχει και καλά παραδείγματα ατόμων που ευλογήθηκαν επειδή δέχτηκαν τη συμβουλή που τους δόθηκε. Πάρτε για παράδειγμα τον Ιώβ. Αν και θεοφοβούμενος, δεν ήταν τέλειος. Όταν βρέθηκε υπό σφοδρή πίεση, εξέφρασε κάποιες εσφαλμένες απόψεις. Ως αποτέλεσμα, έλαβε ξεκάθαρη συμβουλή, τόσο από τον Ελιού όσο και από τον Ιεχωβά. Πώς αντέδρασε; Δέχτηκε ταπεινά τη συμβουλή και είπε: «Μίλησα . . . αλλά χωρίς να κατανοώ . . . Παίρνω πίσω αυτά που είπα και μετανοώ με χώμα και στάχτη». Ο Ιεχωβά ευλόγησε τον Ιώβ για την ταπεινή αντίδρασή του.​—Ιώβ 42:3-6, 12-17.

9. Πώς έθεσε ο Μωυσής καλό παράδειγμα σε ό,τι αφορά την αποδοχή συμβουλής;

⁹ Ο Μωυσής είναι ένα καλό παράδειγμα ατόμου που δέχτηκε διόρθωση έπειτα από κάποιο σοβαρό λάθος που διέπραξε. Σε μια περίπτωση, έχασε την ψυχραιμία του και δεν τίμησε τον Ιεχωβά. Εξαιτίας αυτού, ο Μωυσής έχασε το προνόμιο να μπει στην Υποσχεμένη Γη. (Αριθ. 20:1-13) Όταν ο Μωυσής εξέφρασε την απογοήτευσή του για αυτή την απόφαση, ο Ιεχωβά τού είπε: «Μη μου ξαναμιλήσεις ποτέ για αυτό το ζήτημα». (Δευτ. 3:23-27) Ο Μωυσής δεν γέμισε πικρία. Απεναντίας, δέχτηκε την απόφαση του Ιεχωβά, και ο Ιεχωβά συνέχισε να τον χρησιμοποιεί ως ηγέτη του Ισραήλ. (Δευτ. 4:1) Τόσο ο Ιώβ όσο και ο Μωυσής είναι καλά παραδείγματα προς μίμηση όσον αφορά την αποδοχή συμβουλής. Ο Ιώβ διόρθωσε την άποψή του. Δεν πρόβαλε δικαιολογίες. Ο Μωυσής απέδειξε ότι δέχτηκε τη συμβουλή του Ιεχωβά παραμένοντας πιστός ακόμα και όταν έχασε ένα προνόμιο που θεωρούσε πολύτιμο.

10. (α) Τι δείχνουν τα εδάφια Παροιμίες 4:10-13 σχετικά με τα οφέλη που αποκομίζουμε όταν δεχόμαστε συμβουλή; (β) Ποια θαυμάσια στάση απέναντι στη συμβουλή έχουν δείξει κάποια άτομα;

¹⁰ Ωφελούμαστε όταν μιμούμαστε το παράδειγμα πιστών ατόμων όπως ο Ιώβ και ο Μωυσής. (Διαβάστε Παροιμίες 4:10-13) Πολλοί αδελφοί και αδελφές μας έχουν κάνει ακριβώς αυτό. Προσέξτε τι λέει ένας αδελφός, ο Εμανουέλ, ο οποίος ζει στο Κονγκό, σχετικά με μια προειδοποίηση που του δόθηκε: «Κάποιοι ώριμοι αδελφοί στην εκκλησία μου διέκριναν ότι κινδύνευα να υποστώ πνευματικό ναυάγιο και προσπάθησαν να με βοηθήσουν. Εφάρμοσα τη συμβουλή τους, και αυτό με βοήθησε να αποφύγω πολλά προβλήματα». * Μια σκαπάνισσα στον Καναδά, η Μέγκαν, λέει σχετικά με τις συμβουλές που έχει λάβει: «Δεν ήταν πάντα αυτό που ήθελα να ακούσω, αλλά ήταν αυτό που χρειαζόταν να ακούσω». Ένας αδελφός από την Κροατία, ο Μάρκο, λέει: «Έχασα ένα προνόμιο, αλλά όταν αναλογίζομαι το παρελθόν, καταλαβαίνω ότι η συμβουλή που έλαβα με βοήθησε να ανακτήσω την πνευματική μου ισορροπία».

11. Ποιο σχόλιο έκανε ο αδελφός Κλάιν όσον αφορά την αποδοχή συμβουλής;

¹¹ Ένα άλλο παράδειγμα ατόμου που ωφελήθηκε επειδή δέχτηκε συμβουλή ήταν ο αδελφός Καρλ Κλάιν, ο οποίος υπηρέτησε ως μέλος του Κυβερνώντος Σώματος. Στη βιογραφία του, ο αδελφός Κλάιν ανέφερε ότι κάποτε έλαβε ισχυρή συμβουλή από τον Ιωσήφ Φ. Ρόδερφορντ, με τον οποίο τον συνέδεε στενή φιλία. Ο αδελφός  Κλάιν παραδέχτηκε ότι αρχικά δεν αντέδρασε καλά στη συμβουλή. Ο ίδιος εξήγησε: «Την επόμενη φορά που με είδε [ο αδελφός Ρόδερφορντ], είπε χαρούμενα: “Γεια σου, Καρλ!” Αλλά επειδή αισθανόμουν ακόμη πληγωμένος, απλώς μουρμούρισα ένα χαιρετισμό. Ανταπάντησε: “Καρλ, πρόσεχε! Ο Διάβολος σε κυνηγάει!” Βρισκόμενος σε αμηχανία, απάντησα: “Δεν έχω τίποτα, αδελφέ Ρόδερφορντ”. Όμως εκείνος ήξερε καλύτερα, και γι’ αυτό επανέλαβε την προειδοποίησή του: “Εντάξει, απλώς πρόσεχε. Ο Διάβολος σε κυνηγάει”. Πόσο δίκιο είχε! Όταν τρέφουμε μνησικακία ενάντια σε έναν αδελφό, ιδιαίτερα επειδή έχει πει κάτι που έχει το δικαίωμα να το πει . . . , αφήνουμε τον εαυτό μας απροφύλαχτο στις παγίδες του Διαβόλου». * (Εφεσ. 4:25-27) Ο αδελφός Κλάιν δέχτηκε τη συμβουλή του αδελφού Ρόδερφορντ, και η φιλία τους παρέμεινε άθικτη.

12. Πώς μας βοηθάει η ταπεινοφροσύνη να δεχόμαστε συμβουλή; (Ψαλμός 141:5)

¹² Τι θα μας βοηθάει να δεχόμαστε συμβουλή; Χρειάζεται να είμαστε ταπεινοί και να θυμόμαστε πόσο ατελείς είμαστε στην πραγματικότητα και πόσο ανόητα μπορεί να φερθούμε κάποιες φορές. Όπως είδαμε νωρίτερα, ο Ιώβ είχε εσφαλμένη άποψη. Αργότερα όμως διόρθωσε τη νοοτροπία του, και ο Ιεχωβά τον ευλόγησε για αυτό. Γιατί; Επειδή ο Ιώβ ήταν ταπεινός. Απέδειξε την ταπεινοφροσύνη του αποδεχόμενος τη συμβουλή που του έδωσε ο Ελιού, παρότι ο Ελιού ήταν πολύ νεότερος από τον ίδιο. (Ιώβ 32:6, 7) Η ταπεινοφροσύνη θα βοηθάει παρόμοια και εμάς να εφαρμόζουμε τις συμβουλές που λαβαίνουμε, ακόμα και όταν πιστεύουμε ότι δεν υπήρχε λόγος να μας δοθεί συμβουλή ή όταν εκείνος που μας συμβουλεύει είναι νεότερος από εμάς. Ένας πρεσβύτερος στον Καναδά λέει: «Εφόσον δεν βλέπουμε τον εαυτό μας όπως μας βλέπουν οι άλλοι, πώς θα προοδεύσουμε αν κανείς δεν μας συμβουλεύει;» Ποιος από εμάς δεν χρειάζεται να κάνει πρόοδο στην καλλιέργεια του καρπού του πνεύματος και στην επιτέλεση της Χριστιανικής διακονίας;​—Διαβάστε Ψαλμός 141:5.

13. Πώς πρέπει να βλέπουμε τις συμβουλές που λαβαίνουμε;

¹³Να βλέπετε τη συμβουλή ως έκφραση της αγάπης του Θεού. Ο Ιεχωβά θέλει το καλύτερο για εμάς. (Παρ. 4:20-22) Όταν μας συμβουλεύει μέσω του Λόγου του, μιας Βιβλικής έκδοσης ή ενός ώριμου ομοπίστου μας, εκφράζει την αγάπη του για εμάς. «Μας διαπαιδαγωγεί προς όφελός μας», λένε τα εδάφια Εβραίους 12:9, 10.

14. Σε τι πρέπει να εστιάζουμε όταν λαβαίνουμε συμβουλή;

¹⁴Να εστιάζετε στο περιεχόμενο της συμβουλής, και όχι στον τρόπο με τον οποίο δίνεται. Κάποιες φορές, ίσως θεωρούμε ότι η συμβουλή  που λάβαμε δεν δόθηκε με τον καλύτερο τρόπο. Βέβαια, οποιοσδήποτε δίνει συμβουλή πρέπει να προσπαθεί να το κάνει αυτό με τέτοιον τρόπο ώστε να είναι όσο το δυνατόν ευκολότερο για τον άλλον να τη δεχτεί. * (Γαλ. 6:1) Αλλά όταν εμείς λαβαίνουμε συμβουλή, είναι καλό να εστιάζουμε στο περιεχόμενό της​—ακόμα και αν πιστεύουμε ότι θα μπορούσε να είχε δοθεί με καλύτερο τρόπο. Θα μπορούσαμε να αναρωτηθούμε: “Ακόμα και αν δεν μου αρέσει ο τρόπος με τον οποίο δόθηκε η συμβουλή, μήπως είναι σωστή τουλάχιστον ως έναν βαθμό; Μπορώ να παραβλέψω τις ατέλειες του συμβούλου και να ωφεληθώ από την ίδια τη συμβουλή;” Είναι σοφό να βρίσκουμε τρόπο να ωφελούμαστε από οποιαδήποτε συμβουλή λαβαίνουμε.​—Παρ. 15:31.

15. Γιατί πρέπει να ζητάμε συμβουλή;

¹⁵ Η Γραφή μάς προτρέπει να ζητάμε συμβουλή. Το εδάφιο Παροιμίες 13:10 λέει: «Η σοφία ανήκει σε εκείνους που ζητούν συμβουλή». Πόσο αληθεύει αυτό! Εκείνοι που ζητούν συμβουλή αντί να περιμένουν μέχρι να τους πλησιάσει κάποιος συχνά κάνουν μεγαλύτερη πνευματική πρόοδο από εκείνους που δεν ζητούν συμβουλή. Γι’ αυτό, να παίρνετε την πρωτοβουλία και να ζητάτε συμβουλή.

16. Σε ποιες καταστάσεις θα μπορούσαμε να ζητήσουμε συμβουλή;

¹⁶ Πότε θα μπορούσαμε να ζητήσουμε συμβουλή από ομοπίστους μας; Προσέξτε μερικές καταστάσεις. (1) Μια αδελφή προσκαλεί ένα έμπειρο άτομο σε κάποια μελέτη της και αργότερα ζητάει συμβουλές για το πώς να βελτιώσει τις μεθόδους διδασκαλίας της. (2) Μια άγαμη αδελφή θέλει να αγοράσει ένα παντελόνι, γι’ αυτό ζητάει από μια ώριμη αδελφή να της πει ειλικρινά τη γνώμη της για αυτό που διάλεξε. (3) Ένας αδελφός έχει διοριστεί να εκφωνήσει την πρώτη του δημόσια ομιλία. Ζητάει από έναν έμπειρο ομιλητή να ακούσει προσεκτικά την ομιλία του και να του δώσει εποικοδομητικές συμβουλές για βελτίωση. Ακόμα και ένας αδελφός που εκφωνεί ομιλίες εδώ και πολλά χρόνια θα ήταν καλό να ζητήσει τέτοιες παρατηρήσεις από έμπειρους ομιλητές και κατόπιν να εφαρμόσει τις συμβουλές που θα λάβει.

17. Πώς μπορούμε να ωφελούμαστε από τις συμβουλές;

¹⁷ Στις εβδομάδες και στους μήνες που θα έρθουν, όλοι μας θα λάβουμε συμβουλή​—είτε άμεση είτε έμμεση. Όταν συμβεί αυτό, θυμηθείτε τα σημεία που μόλις εξετάσαμε. Παραμείνετε ταπεινοί. Εστιάστε στο περιεχόμενο της συμβουλής, όχι στον τρόπο με τον οποίο θα δοθεί. Και εφαρμόστε τις συμβουλές που θα λάβετε. Κανείς μας δεν γεννιέται σοφός. Αλλά αν “ακούμε συμβουλή και δεχόμαστε διαπαιδαγώγηση”, ο Λόγος του Θεού υπόσχεται ότι “θα γίνουμε σοφοί”.​—Παρ. 19:20.