Πόσο Φοβερό Είναι το AIDS στην Αφρική;

Από τον ανταποκριτή του Ξύπνα! στην Αφρική

ΠΙΘΑΝΟΤΑΤΑ πληροφορηθήκατε τις προβλέψεις. Ήταν ανατριχιαστικές. Εκατομμύρια άνθρωποι στην αφρικανική ήπειρο πρόκειται να προσβληθούν από AIDS. Το ανοσοποιητικό σύστημα των ανθρώπων πρόκειται να καταρρεύσει, αφήνοντας τη φυσική άμυνα του οργανισμού ακάλυπτη απέναντι στην εισβολή φρικαλέων ασθενειών. Όπως είχε συμβεί και στην περίπτωση της βουβωνικής πανώλης που έπληξε την Ευρώπη το 14ο αιώνα, πρόκειται να επακολουθήσει θάνατος και καταστροφή σε βαθμό που δεν έχει προηγούμενο.

Κατόπιν ακολούθησε μια ύφεση. Επήλθε κορεσμός στα μέσα ενημέρωσης, και το κοινό κουράστηκε να ακούει εντυπωσιακές δυσοίωνες προβλέψεις. Επρόκειτο πράγματι να είναι τόσο φοβερή η κατάσταση; Ποια ακριβώς είναι η πραγματική έκταση της επιδημίας του AIDS στην Αφρική;

«Κανείς δεν ξέρει ποιος θα είναι ο μελλοντικός αριθμός», λέει ο Δρ Αντρέ Σπίερ, ερευνητής για το AIDS. Όμως, δεν είναι αισιόδοξος. «Ο αριθμός θα είναι σημαντικός και θα αποβεί ιδιαίτερα καταστροφικός για ολόκληρη την κοινωνία». Παρόμοια, σε μια διεθνή διάσκεψη για το AIDS που έγινε το 1988 στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, ο Δρ Λαζ Κάλινγκς πρόβλεψε ότι «μέσα σε δυο μόνο χρόνια . . . ο αριθμός των θυμάτων θα ανέλθει σε τρομακτικό επίπεδο».

Έχουν περάσει πάνω από ‘δυο χρόνια’ αφότου έγινε εκείνη η πρόβλεψη. Τώρα πολλές από τις προβλέψεις έχουν δυστυχώς επαληθευτεί. Ό,τι κάποτε ήταν αριθμοί στις στατιστικές τώρα είναι πτώματα. Και το χειρότερο δεν έχει έρθει ακόμα.

Οι Νεκροί και οι Ετοιμοθάνατοι

Ο θάνατος και η καταστροφή θερίζουν σε πολλά μέρη της Αφρικής που βρίσκονται νότια της Σαχάρας. «Σε μερικά αστικά κέντρα», αναφέρει μια πρόσφατη είδηση στο επιστημονικό περιοδικό Φύση (Nature), «το AIDS είναι τώρα η κύρια αιτία θνησιμότητας των ενηλίκων και ένας από τους βασικούς καθοριστικούς παράγοντες της βρεφικής θνησιμότητας». Σε μια αφρικανική πόλη, οι ιερείς μόλις και μετά βίας τα βγάζουν πέρα με τις τόσες κηδείες θυμάτων του AIDS που έχουν να τελέσουν.

Τον Οκτώβριο του 1991, οι ηγέτες των κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας που συναντήθηκαν στη Χαράρε της Ζιμπάμπουε πήραν ένα δυσοίωνο υπόμνημα σχετικά με το AIDS στην Αφρική. Αποκαλύφτηκε ότι, σε μερικές αφρικανικές χώρες, το 50 με 80 τοις εκατό όλων των νοσοκομειακών κλινών ήταν τότε κατειλημμένες από ασθενείς του AIDS. Όσον αφορά την Ουγκάντα, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρότατο πρόβλημα, ο Δρ Σταν Χιούστον, ειδικευμένος στο AIDS, αποκάλυψε ότι το AIDS έχει ήδη σκοτώσει στην Ουγκάντα περισσότερους ανθρώπους από όσους σκοτώθηκαν στη διάρκεια των τελευταίων 15 χρόνων του εμφύλιου πολέμου σε εκείνη τη χώρα.

Εξίσου ανησυχητικά είναι τα πορίσματα των γιατρών και των επιστημόνων του Αμπιτζάν της Ακτής Ελεφαντοστού. Επί αρκετούς μήνες, εξετάζονταν όλα τα πτώματα των δυο μεγαλύτερων νεκροτομείων της πόλης. Το αποτέλεσμα; Το περιοδικό Επιστήμη (Science), που δημοσίευσε την είδηση, αποκάλυψε ότι διαπιστώθηκε πως το AIDS είναι η «κύρια αιτία θανάτου» των ενήλικων αντρών στο Αμπιτζάν. Το περιοδικό προσθέτει ότι οι αριθμοί που παρατέθηκαν «προφανώς δεν δίνουν ολόκληρη την εικόνα για τα πραγματικά ποσοστά θνησιμότητας εξαιτίας  μόλυνσης από τον ιό HIV [Ιό της Ανθρώπινης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας]».

Ακόμα και η WHO (Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας), η οποία παρακολουθεί την εξάπλωση της ασθένειας παγκόσμια, συμφωνεί ότι αυτή είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Σύμφωνα με το περιοδικό Νέος Επιστήμονας (New Scientist), η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας «είναι πεπεισμένη ότι πολλές χώρες στην ανατολική και κεντρική Αφρική έχουν αναφέρει μόνο το ένα δέκατο περίπου των κρουσμάτων του AIDS . . . Οι εκθέσεις είναι ελλιπείς και ανακριβείς λόγω του ότι η παρακολούθηση είναι υποτυπώδης».

Λανθάνουσα Μόλυνση

Ένα από τα πράγματα που τρομάζουν σχετικά με το AIDS είναι ότι, ενώ το άτομο έχει ήδη μολυνθεί, μεσολαβεί μια μεγάλη περίοδος προτού εκδηλωθούν τα πραγματικά σωματικά συμπτώματα του AIDS στο τελικό του στάδιο. Ως και δέκα χρόνια μπορεί ο μολυσμένος φορέας να φιλοξενεί στο σώμα του το θανατηφόρο ιό HIV. Μπορεί να φαίνεται και να νιώθει υγιής. Αν το θύμα δεν υποβληθεί σε εξετάσεις δεν θα μάθει ότι βρίσκεται αντιμέτωπο με το τελικό στάδιο της ασθένειας—παρά μόνο όταν αρχίσουν τα συμπτώματα! Αυτό το φαινομενικά υγιές, αλλά ωστόσο μολυσμένο, τμήμα του πληθυσμού είναι που άθελά του εξαπλώνει το AIDS.

Οι εξετάσεις για τα επίπεδα μόλυνσης από τον ιό HIV αποκαλύπτουν την έκταση που έχει πάρει η «επέλαση» της θανατηφόρας μάστιγας στην Αφρική. Το περιοδικό Αφρικανικές Υποθέσεις (African Affairs), για παράδειγμα, δείχνει ότι «έχουν αναφερθεί υψηλά ποσοστά μόλυνσης από τον ιό [HIV] . . . στην πυκνοκατοικημένη περιοχή κατά μήκος της λίμνης Βικτόρια . . . , τα οποία κυμαίνονται από 10 ως 18 τοις εκατό για τους ενηλίκους που έχουν κριθεί ότι ανήκουν στις ομάδες χαμηλού ή μέσου κινδύνου, και ως 67 τοις εκατό για εκείνους που έχουν μεγάλο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων». Παρόμοια, το περιοδικό Φύση υπολόγισε ότι «στο γενικό πληθυσμό των ενηλίκων, η μόλυνση εξαπλώνεται σταθερά από το 1984 φτάνοντας το 20‐30 τοις εκατό στα αστικά κέντρα που έχουν πληγεί περισσότερο». Φανταστείτε—σε διάστημα δέκα χρόνων το ένα τρίτο σχεδόν του πληθυσμού των ενηλίκων έχει καταδικαστεί σε θάνατο!

Οι κυβερνήσεις και οι ηγέτες που κάποτε ήταν απρόθυμοι να αποκαλύψουν την έκταση του AIDS, τώρα συνειδητοποιούν πλήρως τη φρίκη της επιδημίας. Ένας πρώην Αφρικανός πρόεδρος τάχτηκε και αυτός στη μάχη κατά του AIDS—όταν πέθανε ο ίδιος ο γιος του από αυτό. Ένας άλλος αρχηγός κυβέρνησης πρόσφατα προειδοποίησε ότι υπήρχαν 500.000 άνθρωποι που είχαν μολυνθεί από τον ιό HIV στη χώρα του. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν γνώριζαν ότι έπασχαν από μια θανατηφόρα ασθένεια και διέδιδαν αυτή την πληγή με την αχαλίνωτη σεξουαλική συμπεριφορά τους.

«Πείτε τους τι Έγινε Εδώ»

Καθώς το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV αυξάνει σταθερά, ο αριθμός εκείνων που τελικά αρρωσταίνουν βαριά και πεθαίνουν θα αυξηθεί δραματικά. Θα αφήσουν πίσω τους ανείπωτη θλίψη και πόνο. Αυτό συνέβη στον 59χρονο Καμλούα στα σύνορα Ουγκάντας‐Τανζανίας, όπου το AIDS έχει σπείρει τον όλεθρο. Από το 1987 μέχρι σήμερα έχει θάψει 11 από τα παιδιά και τα εγγόνια του—όλα θύματα του AIDS. «Μιλήστε για τον καημό μου στον κόσμο», λέει κλαίγοντας, συντριμμένος από τη συμφορά που τον έπληξε. «Πείτε τους τι έγινε εδώ».

Εξαιτίας αυτών καθαυτών των τρόπων εξάπλωσης του AIDS, ό,τι συνέβη στον Καμλούα στην Αφρική απειλεί να συμβεί και σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου. ‘Αλλά’, ίσως ρωτήσετε, ‘γιατί η Αφρική υφίσταται το μεγαλύτερο μέρος όλης αυτής της ανθρώπινης δυστυχίας και του πόνου;’

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 3]

Σε μερικές αναπτυσσόμενες χώρες, «μέχρι το 1993, το AIDS θα αποτελεί τη μεγαλύτερη μεμονωμένη αιτία θανάτου».—Ο Κόσμος Σήμερα (The World Today), Αγγλία