«Ποιοτικός Χρόνος» με το Σταγονόμετρο
«Ποιοτικός Χρόνος» με το Σταγονόμετρο
ΕΛΑΧΙΣΤΟΙ γονείς αφιερώνουν αρκετό χρόνο για τα παιδιά τους στις μέρες μας. Πολλοί είναι μεμονωμένοι γονείς και πασχίζουν να συντηρήσουν τα παιδιά τους χωρίς τη βοήθεια κάποιου συντρόφου. Επίσης, λόγω της επιδείνωσης στην οικονομική κατάσταση, περισσότεροι παντρεμένοι γονείς διαπιστώνουν ότι πρέπει και ο πατέρας και η μητέρα να εργάζονται έξω από το σπίτι προκειμένου να συντηρηθεί οικονομικά η οικογένεια. Δεν είναι παράξενο, λοιπόν, που ανθεί η αντίληψη περί ποιοτικού χρόνου.
Ο ποιοτικός χρόνος, όπως είναι γενικά κατανοητός αυτός ο όρος, συνήθως περιλαμβάνει προγραμματισμό κάποιου χρόνου που θα δαπανηθεί με το παιδί, συχνά με κάποια συγκεκριμένη δραστηριότητα υπόψη—μια ιδιαίτερη έξοδο, για παράδειγμα, όπως μια βόλτα στο ζωολογικό κήπο. Σαφώς, αυτή η αντίληψη έχει αξία. Τα παιδιά χρειάζονται όση ιδιαίτερη προσοχή μπορεί να τους δοθεί. Ωστόσο, η δημοφιλής αντίληψη περί ποιοτικού χρόνου έχει κάποια μειονεκτήματα που γίνονται όλο και πιο φανερά στους παιδαγωγούς.
Προφανώς, πολλοί πολυάσχολοι γονείς που θέλουν να σταδιοδρομήσουν υιοθετούν την παραπλανητική αντίληψη πως το να δαπανούν μια δομημένη, προγραμματισμένη ποσότητα χρόνου με το παιδί τους θα καλύψει όλες τις ανάγκες που έχει το παιδί για την προσοχή των γονέων του. Έτσι, η εφημερίδα Ντέιλι Νιουζ (Daily News) της Νέας Υόρκης παραθέτει τα λόγια του Δρ Λι Σαλκ, καθηγητή στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κορνέλ στις Ηνωμένες Πολιτείες: «Η αντίληψη περί ποιοτικού χρόνου είναι ανοησία». Ο ίδιος εξηγεί: «Ο όρος ήρθε σε ύπαρξη λόγω της ενοχής των γονέων. Οι άνθρωποι έδωσαν στον εαυτό τους την άδεια να δαπανούν λιγότερο χρόνο με τα παιδιά τους».
Αλλά δεν αναπληρώνει η ποιότητα του χρόνου, μαζί με την απερίσπαστη προσοχή του γονέα που επικεντρώνεται στο παιδί, την έλλειψη της ποσότητας; Όχι, για έναν απλό λόγο—επειδή οι γονείς διδάσκουν τα παιδιά τους πιο αποτελεσματικά με το παράδειγμά τους. Η σκοτεινή όψη αυτής της αδιαμφισβήτητης αλήθειας φάνηκε παραστατικά και δραματικά από μια πρόσφατη έρευνα με νέους που ζούσαν στο υποβαθμισμένο κέντρο της πόλης. Εκείνοι οι οποίοι ενώ μεγάλωναν είχαν μέλη της οικογένειάς τους στη φυλακή αντιμετώπιζαν διπλάσιες πιθανότητες να καταλήξουν και οι ίδιοι στη φυλακή. Παρόμοια, όσοι μεγάλωναν με γονείς αλκοολικούς ή χρήστες ναρκωτικών είχαν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να υιοθετήσουν αυτές τις θανατηφόρες συνήθειες.
Το καλό παράδειγμα των γονέων μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικό. Το πρόβλημα είναι ότι για να τεθεί ένα καλό παράδειγμα απαιτείται χρόνος, μεγάλες περίοδοι χρόνου, όχι απλώς διευθετημένες, μικροσκοπικές δόσεις ποιοτικού χρόνου. Όπως το έθεσε η εφημερίδα Ντέιλι Νιουζ της Νέας Υόρκης: «Το πρόβλημα με την αντίληψη περί ποιοτικού χρόνου είναι ότι οι αποφασιστικές στιγμές μεταξύ γονέα και παιδιού—οι συζητήσεις και οι αποφάσεις που ενσταλάζουν ασφάλεια, αξίες και αυτοεκτίμηση—είναι αυθόρμητες». Κανείς δεν μπορεί να προγραμματίσει μια αυθόρμητη στιγμή. Ένας γονέας μπορεί να υπολογίσει ότι θα αφιερώνει 15 λεπτά ποιοτικό χρόνο με το παιδί του, αλλά ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι ο γονέας και το παιδί θα προσεγγίσουν ο ένας τον άλλον στο διάστημα αυτό; Επίσης, πώς θα μάθει το παιδί από το παράδειγμα αν εκείνα τα λεπτά είναι τα μόνα λεπτά της μέρας που βρίσκεται με το γονέα του;
Εφόσον οι γονείς έχουν τόσο λίγο διαθέσιμο χρόνο, ποια είναι η λύση; Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις. Τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει το γεγονός ότι αυτός ο κόσμος έχει κάνει την ανατροφή των παιδιών μια πολύ δύσκολη αποστολή. Μερικοί γονείς μπορεί να είναι σε θέση να βάλουν τη σταδιοδρομία τους σε δεύτερη μοίρα. Ο συγγραφέας κάποιου πρόσφατου βιβλίου σχετικά με τη φροντίδα των παιδιών παροτρύνει όλους τους γονείς που μπορούν να κάνουν ακριβώς αυτό—να μείνουν στο σπίτι με τα παιδιά τους. Αλλά για πολλούς γονείς δεν υπάρχει τέτοια επιλογή. Ακόμη και εκείνοι που έχουν ελαστικό πρόγραμμα εργασίας ή εκείνοι που δεν έχουν ακόμη κάποια αμειβόμενη εργασία δυσκολεύονται να αφιερώσουν αρκετό χρόνο στα παιδιά τους.
Μερικοί ειδικοί παροτρύνουν τους γονείς να εξετάσουν τις δουλειές του σπιτιού, όπως είναι το καθάρισμα, το μαγείρεμα, η συντήρηση, η φροντίδα του αυτοκινήτου, το πλύσιμο των ρούχων και τα ψώνια, για να δουν αν μπορούν να κάνουν μερικές από αυτές τις δουλειές μαζί με τα παιδιά τους. Το να συνεργάζονται ακόμη και στις πιο ανιαρές μικροδουλειές ή απλώς το να χαλαρώνουν μαζί μπορεί να προσφέρει στους γονείς το χρόνο που χρειάζονται για να κρατούν ανοιχτές τις γραμμές επικοινωνίας και να δίνουν ένα θετικό παράδειγμα. Οι Χριστιανοί γονείς έχουν και άλλου είδους έργο στο οποίο θα θέλουν να τους συνοδεύουν τα παιδιά τους. Οι Χριστιανικές συναθροίσεις, η διακονία, η οικογενειακή Γραφική μελέτη, η συναναστροφή με ομοπίστους—όλα αυτά παρέχουν στους γονείς χρόνο αποφασιστικής σημασίας για να είναι μαζί με τα παιδιά τους.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο Νόμος που δόθηκε στο έθνος Ισραήλ τόνιζε ένα παρόμοιο σημείο πριν από 3.000 χρόνια περίπου. Στα εδάφια Δευτερονόμιον 6:6, 7 διαβάζουμε τα εξής: «Ούτοι οι λόγοι, τους οποίους εγώ σε προστάζω σήμερον, θέλουσιν είσθαι εν τη καρδία σου· και θέλεις διδάσκει αυτούς επιμελώς εις τα τέκνα σου, και περί αυτών θέλεις ομιλεί καθήμενος εν τη οικία σου και περιπατών εν τη οδώ και πλαγιάζων και εγειρόμενος». Η ζωή δεν ήταν κατ’ ανάγκη ευκολότερη στην αρχαιότητα. Σκεφτείτε πόσος χρόνος χρειαζόταν για να φροντίσουν μόνο και μόνο για τις βασικές ανάγκες της ζωής—πόση εργασία χρειαζόταν να κάνει ένας πατέρας για να συντηρήσει την οικογένειά του, ή πόσος μόχθος χρειαζόταν για δουλειές όπως το μαγείρεμα ή το πλύσιμο των ρούχων! Αλλά οι γονείς που αγαπούσαν τον Ιεχωβά έκαναν όσο μπορούσαν περισσότερα πράγματα με τα παιδιά τους στο πλευρό τους, και έτσι έβρισκαν πολλές στιγμές κάθε μέρα για να ενσταλάξουν το Λόγο του Θεού στη νεανική τους καρδιά.
Οι Χριστιανοί γονείς σήμερα χρειάζεται να κάνουν το ίδιο. Όταν πρόκειται για το χρόνο που θα αφιερώσουν στα παιδιά τους, πρέπει να απορρίπτουν τις εύκολες λύσεις. Η παλιά παροιμία «Δεν μετράει η ποσότητα αλλά η ποιότητα» δεν εφαρμόζεται στην ανατροφή των παιδιών. Ιδιαίτερα στα χρόνια διάπλασης, τα παιδιά χρειάζονται όχι μόνο ιδιαίτερο χρόνο αλλά και χρόνο που θα είναι απλώς «μαζί».
[Εικόνα στη σελίδα 17]
Οικογένεια απασχολημένη στο σπίτι· συμμετέχουν και τα παιδιά
[Εικόνα στη σελίδα 17]
Υπηρετούν τον Ιεχωβά μαζί