Μεγαλώνει το Χάσμα Μεταξύ Πλουσίων και Φτωχών

«Τις περασμένες πέντε δεκαετίες σημειώθηκε μεγαλύτερη πρόοδος στη μείωση της φτώχειας σε παγκόσμια κλίμακα από ό,τι τους περασμένους πέντε αιώνες», δηλώνει το έντυπο UNDP Σήμερα (UNDP Today), που εκδίδεται από το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη. «Στις αναπτυσσόμενες χώρες, τα ποσοστά παιδικής θνησιμότητας έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ από το 1960, έχει περιοριστεί ο υποσιτισμός κατά το ένα τρίτο και έχουν αυξηθεί οι εγγραφές παιδιών στο σχολείο κατά το ένα τέταρτο». Ωστόσο, η ίδια πηγή αναγνωρίζει ότι, παρ’ όλη αυτή την πρόοδο, η φτώχεια «παραμένει διαδεδομένη» σε παγκόσμια κλίμακα.

Κάτι που επιδεινώνει τα πράγματα είναι η αύξηση των ανισοτήτων στο εσωτερικό κάθε κοινωνίας, καθώς και μεταξύ διαφορετικών κοινωνιών. «Σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν», λέει η Κάθριν Μπερτίνι, διευθύντρια του Παγκόσμιου Προγράμματος Τροφίμων του Ο.Η.Ε., «πολύ περισσότεροι άνθρωποι υποφέρουν σήμερα από υποσιτισμό και πείνα σε όλο τον κόσμο». Στην πραγματικότητα, περίπου 840 εκατομμύρια άτομα στις αναπτυσσόμενες χώρες ζουν σήμερα σε συνθήκες διαρκούς πείνας, πάνω από ένα δισεκατομμύριο δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, και σχεδόν ενάμισι δισεκατομμύριο προσπαθούν να ζήσουν με εισόδημα λιγότερο από τριακόσιες δραχμές την ημέρα. Η Μαίρη Ρόμπινσον, που κατέχει στον Ο.Η.Ε. τη θέση του Ύπατου Αρμοστή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, προειδοποιεί ότι «κινδυνεύουμε να φτάσουμε στο σημείο όπου ο κόσμος θα είναι χωρισμένος, όχι σε αναπτυσσόμενα και αναπτυγμένα κράτη, αλλά σε υπεραναπτυγμένα [κράτη] και σε άλλα που δεν πρόκειται ποτέ να αναπτυχθούν».

Πόσο θα ήταν το κόστος για τη σημερινή παγκόσμια κοινότητα των έξι δισεκατομμυρίων ανθρώπων αν αποφάσιζε να μειώσει το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών; Μικρότερο από όσο θα νόμιζε κανείς. Ο Ο.Η.Ε. υπολογίζει ότι θα απαιτούνταν ακόμα περίπου 2,7 τρισεκατομμύρια δραχμές (περ. 450 δρχ. κατ’ άτομο) το χρόνο για την παροχή εγκαταστάσεων υγιεινής και καθαρού νερού σε όλο τον κόσμο, και περίπου 3,9 τρισεκατομμύρια δραχμές (περ. 600 δρχ. κατ’ άτομο) το χρόνο για την εξασφάλιση στοιχειώδους υγείας και διατροφής σε όλους τους κατοίκους της γης. Μολονότι αυτά είναι υπολογίσιμα ποσά, φαίνεται πως ωχριούν μπροστά σε όσα ξοδεύει ο κόσμος για άλλες υπηρεσίες. Λόγου χάρη, μια πρόσφατη χρονιά, ο κόσμος ξόδεψε περίπου 130,5 τρισεκατομμύρια δραχμές (πάνω από 21.000 δρχ. κατ’ άτομο) για διαφημίσεις και περίπου 234 τρισεκατομμύρια δραχμές (περ. 39.000 δρχ. κατ’ άτομο) για στρατιωτικούς σκοπούς. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι η μείωση του χάσματος ανάμεσα στους πλούσιους και στους φτωχούς του κόσμου δεν είναι κυρίως ζήτημα εξεύρεσης επαρκών κεφαλαίων, αλλά ζήτημα σωστών προτεραιοτήτων.