Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Γιατί με Πλήγωσαν οι Φίλοι Μου;

«Είχα μερικές φίλες . . . Κάποια στιγμή έπιασαν φιλία με ένα άλλο κορίτσι, και όποτε τις πλησίαζα σταματούσαν να μιλάνε. . . . Άρχισαν να με αποκλείουν από τα πάντα. Πληγώθηκα πάρα πολύ».​—Κάρεν. a

ΑΥΤΟ μπορεί να συμβεί και στους καλύτερους φίλους. Τη μια μέρα οι δυο τους είναι αχώριστοι· την επομένη ούτε καν μιλιούνται. «Υποτίθεται ότι φίλος είναι ένα άτομο που μπορείς να βασίζεσαι πάνω του και να του έχεις εμπιστοσύνη, ένα άτομο στο οποίο μπορείς να στραφείς οτιδήποτε και αν συμβεί», λέει η 17χρονη Νόρα. Μερικές φορές, όμως, ο καλύτερός σου φίλος μπορεί να αρχίσει να φέρεται λες και είναι ο χειρότερος εχθρός σου.

Η Φιλία Δέχεται Επίθεση

Τι χαλάει μια μεγάλη φιλία; Για τη Σάντρα, τα προβλήματα άρχισαν όταν η φίλη της η Μέγκαν δανείστηκε ένα από τα αγαπημένα της μπλουζάκια. «Όταν μου το επέστρεψε», λέει η Σάντρα, «ήταν βρώμικο και είχε ένα μικρό σκίσιμο στο μανίκι. Δεν μου είπε τίποτα, λες και δεν θα το έβλεπα». Πώς ένιωσε η Σάντρα για την έλλειψη ευαισθησίας από μέρους της Μέγκαν; «Έγινα έξαλλη», λέει. «Φάνηκε ότι δεν νοιαζόταν καθόλου για τα πράγματά μου . . . ή για τα αισθήματά μου».

Μπορεί, επίσης, να πληγωθείς όταν ένας στενός σου φίλος κάνει ή πει κάτι που σε ταπεινώνει. Αυτό συνέβη στη Σίντι όταν είπε σε μερικές συμμαθήτριές της ότι δεν είχε ακόμα διαβάσει κάποιο βιβλίο για το οποίο έπρεπε να γράψει μια εργασία. Ξαφνικά, η φίλη της η Κέιτ άρχισε να την επικρίνει. «Με ντρόπιασε μπροστά στις φίλες μας», θυμάται η Σίντι. «Θύμωσα πολύ μαζί της. Τα πράγματα άλλαξαν ριζικά έπειτα από αυτό».

Μερικές φορές δημιουργείται ρήγμα στη σχέση όταν ένας φίλος αρχίζει να δαπανά χρόνο με καινούριους συντρόφους. «Είχα μια καλή φίλη η οποία έγινε μέρος μια μικρής κλίκας», λέει η 13χρονη Μπόνι. «Άρχισε να με αγνοεί». Ή ίσως αρχίζεις να διακρίνεις υστερόβουλα κίνητρα σε κάποιο φίλο σου. «Ο Μπόμπι και εγώ ήμασταν πολύ καλοί φίλοι», λέει ο 13χρονος Τζο. «Νόμιζα ότι του άρεσα για αυτό που ήμουν, αλλά διαπίστωσα ότι του άρεσα απλώς και μόνο επειδή ο πατέρας μου είναι διαφημιστής και μπορούσε πάντα να βρίσκει καλά εισιτήρια για αγώνες και συναυλίες». Πώς αισθάνεται τώρα ο Τζο; «Δεν πρόκειται να ξαναεμπιστευτώ τον Μπόμπι!» λέει.

Σε μερικές περιπτώσεις, κάποιος φίλος μπορεί να αποκαλύψει ορισμένες πληροφορίες που ήθελες να μείνουν εμπιστευτικές. Η Άλισον, για  παράδειγμα, μίλησε στη φίλη της τη Σάρα για το προσωπικό πρόβλημα κάποιου συναδέλφου τους. Την επομένη η Σάρα ανέφερε το ζήτημα μπροστά στο συνάδελφό τους. «Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι δεν θα κρατούσε τη γλώσσα της!» λέει η Άλισον. «Ήμουν έξω φρενών». Η 16χρονη Ρέιτσελ είχε μια παρόμοια εμπειρία όταν κάποια φίλη της αποκάλυψε κάτι που είχαν συζητήσει ιδιαιτέρως. «Ένιωσα ντροπιασμένη και προδομένη», λέει η Ρέιτσελ. «Σκέφτηκα: “Πώς μπορώ να την ξαναεμπιστευτώ;”»

Μια φιλία μπορεί να παράσχει συναισθηματική υποστήριξη, ειδικά όταν υπάρχει ένα αμοιβαίο αίσθημα ενδιαφέροντος, εμπιστοσύνης και σεβασμού. Εντούτοις, ακόμα και οι στενές φιλίες μπορούν να περάσουν περιόδους έντασης. Η Αγία Γραφή παρατηρεί με ειλικρίνεια: «Υπάρχουν σύντροφοι με την τάση να συντρίβουν ο ένας τον άλλον». (Παροιμίες 18:24) Ανεξάρτητα από την αιτία, το να νιώθεις ότι σε έχει προδώσει ο φίλος σου μπορεί να σε καταρρακώσει. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Γιατί Χαλάνε οι Φιλίες

Καμιά ανθρώπινη σχέση​—μεταξύ νεαρών ή ενηλίκων—​δεν είναι χωρίς προβλήματα. Άλλωστε, συμβαίνει αυτό ακριβώς που έγραψε ο Χριστιανός μαθητής Ιάκωβος: «Όλοι σφάλλουμε πολλές φορές. Αν κάποιος δεν σφάλλει σε λόγο, αυτός είναι τέλειος άντρας, ικανός να χαλιναγωγήσει και όλο το σώμα του». (Ιακώβου 3:2· 1 Ιωάννη 1:8) Εφόσον όλοι κάνουμε λάθη, είναι αναμενόμενο ότι αργά ή γρήγορα κάποιος φίλος θα κάνει ή θα πει κάτι που θα σε πληγώσει. Ίσως, μάλιστα, μπορείς να θυμηθείς κάποια περίπτωση που πλήγωσες και εσύ αυτό το άτομο. (Εκκλησιαστής 7:22) «Όλοι είμαστε ατελείς, και έτσι εκνευρίζουμε τους άλλους κάπου-κάπου», λέει η 20χρονη Λίζα.

Εκτός από την ανθρώπινη ατέλεια, μπορεί να περιλαμβάνονται και άλλοι παράγοντες. Να θυμάσαι ότι, καθώς μεγαλώνεις και ωριμάζεις, τα ενδιαφέροντά σου​—όπως και των φίλων σου—​τείνουν να αλλάζουν. Έτσι, δύο άνθρωποι που κάποτε είχαν πολλά κοινά ίσως διαπιστώσουν ότι αποξενώνονται αργά αλλά σταθερά. Κάποια έφηβη είπε με θλίψη για την καλύτερή της φίλη: «Δεν τηλεφωνιόμαστε και πολύ συχνά, και όταν μιλάμε δεν συμφωνούμε σχεδόν σε τίποτα πια».

Φυσικά το να αποξενωθούν απλώς δύο φίλοι είναι η μία όψη του νομίσματος. Αλλά γιατί μερικοί άνθρωποι πληγώνουν τους φίλους τους; Συχνά περιλαμβάνεται η ζήλια. Λόγου χάρη, ίσως κάποιος φίλος αρχίζει να δυσφορεί βλέποντας τα ταλέντα ή τις επιτυχίες σου. (Παράβαλε Γένεση 37:4· 1 Σαμουήλ 18:7-9.) Όπως λέει η Αγία Γραφή, «η ζήλια είναι σήψη στα κόκαλα». (Παροιμίες 14:30) Προξενεί φθόνο και φιλονικίες. Ανεξάρτητα από την αιτία, τι μπορείς να κάνεις εσύ αν κάποιος φίλος σε πληγώσει;

Πώς Μπορείς να Διορθώσεις τα Πράγματα

«Αρχικά», λέει η Ρέιτσελ, «παρατηρώ το άτομο και προσπαθώ να καταλάβω αν ενήργησε εσκεμμένα». Όταν πέσεις θύμα κάποιων λόγων ή ενεργειών που νομίζεις ότι είναι προσβλητικές, μην αντιδράσεις υποκινούμενος από τη συναισθηματική ένταση της στιγμής. Αντίθετα, κάνε υπομονή και σκέψου το ζήτημα προσεκτικά. (Παροιμίες 14:29) Αν αντιδράσεις βιαστικά σε σχέση με αυτό που θεωρείς προσβολή, θα βελτιωθεί πραγματικά η κατάσταση; Αφού σκεφτείς το ζήτημα, μπορεί να επιλέξεις να ακολουθήσεις τη συμβουλή του εδαφίου Ψαλμός 4:4: «Να ταράζεστε, αλλά να μην αμαρτάνετε. Να μιλάτε μέσα στην καρδιά σας, πάνω στο κρεβάτι σας, και να σωπαίνετε». Στη συνέχεια, ίσως προτιμήσεις να αφήσεις την “αγάπη να καλύψει πλήθος αμαρτιών”.​—1 Πέτρου 4:8.

Τι θα γίνει, όμως, αν νιώθεις ότι δεν μπορείς απλώς να ξεχάσεις τη συμπεριφορά που σε πλήγωσε; Σε αυτή την περίπτωση, ίσως είναι καλύτερο να πλησιάσεις το άτομο. «Συναντηθείτε μόνο οι δυο σας και διευκρινίστε το ζήτημα», λέει ο 13χρονος Φρανκ. «Αν δεν το κάνετε, θα κρατάτε μέσα σας κακία». Η 16χρονη Σούζαν συμμερίζεται αυτά τα αισθήματα. «Το καλύτερο που έχετε να κάνετε», λέει, «είναι να τους πείτε ότι εσείς τους εμπιστευόσασταν, αλλά αυτοί σας απογοήτευσαν». Η Ζακλίν επίσης προτιμάει να χειρίζεται αυτά τα θέματα σε προσωπική βάση. «Προσπαθώ να μιλάω ανοιχτά για την κατάσταση», λέει. «Συνήθως το άλλο άτομο είναι ειλικρινές μαζί σου και μπορείς να λύσεις το πρόβλημα επί τόπου».

Ασφαλώς, θα πρέπει να προσέξεις να μην πλησιάσεις το φίλο σου ενώ βράζεις από θυμό. Η Αγία Γραφή δηλώνει: «Ο εξοργισμένος άνθρωπος  διεγείρει φιλονικία, αλλά ο μακρόθυμος κατασιγάζει τον καβγά». (Παροιμίες 15:18) Γι’ αυτό, ηρέμησε προτού προσπαθήσεις να ξεκαθαρίσεις την κατάσταση. «Στην αρχή είσαι έξω φρενών», παραδέχεται η Λίζα, «αλλά πρέπει να δώσεις στον εαυτό σου την ευκαιρία να ηρεμήσει. Περίμενε μέχρι τη στιγμή που δεν θα νιώθεις πια έντονο θυμό απέναντι στο άλλο άτομο. Στη συνέχεια, μπορείς να πας σε αυτό το άτομο, και να καθήσετε να συζητήσετε τα πράγματα με ειρηνικό τρόπο».

Η λέξη κλειδί είναι η λέξη «ειρηνικό». Να θυμάσαι ότι αντικειμενικός σου σκοπός δεν είναι να τα «ψάλεις» στο φίλο σου, αλλά να διευθετήσεις τα ζητήματα φιλικά και, αν είναι δυνατόν, να αποκαταστήσεις τη σχέση σας. (Ψαλμός 34:14) Γι’ αυτό, άνοιξέ του την καρδιά σου. «Θα μπορούσες να πεις: “Είμαι φίλη σου, και είσαι φίλη μου· αλλά θέλω να ξέρω τι συνέβη”», προτείνει η Λίζα. «Πρέπει να μάθεις για ποιο λόγο έγινε κάτι. Όταν τον μάθεις, συνήθως δεν είναι τόσο δύσκολο να το ξεπεράσεις».

Ασφαλώς θα ήταν εσφαλμένο να προσπαθήσεις να εκδικηθείς, πιθανώς κουτσομπολεύοντας το άτομο και προσπαθώντας να πάρεις τους άλλους με το μέρος σου. Ο Χριστιανός απόστολος Παύλος έγραψε στους Ρωμαίους: «Να μην ανταποδίδετε κακό αντί κακού σε κανέναν». (Ρωμαίους 12:17) Πραγματικά, ανεξάρτητα από το πόσο βαθιά μπορεί να είναι η πληγή, η εκδίκηση κάνει τα πράγματα χειρότερα. «Η εκδίκηση δεν είναι η λύση», λέει η Νόρα, «επειδή τότε δεν πρόκειται να ξαναγίνετε φίλοι». Απεναντίας, προσθέτει ότι αν κάνεις το καλύτερο που μπορείς για να σώσεις τη σχέση, «αυτό θα σε βοηθήσει να αισθάνεσαι καλύτερο άτομο».

Αλλά τι θα γίνει αν ο φίλος σου δεν ανταποκρίνεται στις προσπάθειές σου για συμφιλίωση; Σε αυτή την περίπτωση, να θυμάσαι ότι η φιλία έχει διάφορες διαβαθμίσεις. «Δεν θα είναι όλοι οι φίλοι σου στενοί φίλοι», λέει η οικογενειακή σύμβουλος Τζούντιθ Μακ Κλις. «Μάθε ότι μπορείς να απολαμβάνεις διαφορετικά είδη σχέσεων». Παρ’ όλα αυτά, μπορείς να παρηγορηθείς γνωρίζοντας ότι έχεις κάνει το μέρος σου για να αποκαταστήσεις την ειρήνη. Ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Αν είναι δυνατόν, όσο εξαρτάται από εσάς, να είστε ειρηνικοί με όλους τους ανθρώπους».​—Ρωμαίους 12:18.

Ακόμα και οι καλύτερες φιλίες περνούν κρίσεις. Αν μπορέσεις να ξεπεράσεις τη θύελλα χωρίς να την αφήσεις να καταστρέψει την άποψη που έχεις για τους άλλους ή τον αυτοσεβασμό σου, τότε βρίσκεσαι στο σωστό δρόμο για να γίνεις ένα ώριμο ενήλικο άτομο. Μολονότι μερικοί μπορεί «να έχουν την τάση να συντρίβουν ο ένας τον άλλον», η Αγία Γραφή μάς βεβαιώνει επίσης ότι «υπάρχει φίλος που προσκολλάται στενότερα από αδελφό».​—Παροιμίες 18:24.

[Υποσημείωση]

[Εικόνες στη σελίδα 15]

Ίσως αποκαταστήσεις μια φιλία συζητώντας γύρω από τα όσα συνέβησαν