Θρησκευτική Μισαλλοδοξία​—Τώρα Παραδέχονται Ότι Υπήρξε

ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

«ΟΙ ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ Λυπούνται για τα “Φοβερά Εγκλήματα” της Βασίλισσας Μαρίας», ήταν ο τίτλος της βρετανικής εφημερίδας Κάθολικ Χέραλντ (Catholic Herald) της 11ης Δεκεμβρίου 1998. Οι Ρωμαιοκαθολικοί επίσκοποι της Αγγλίας και της Ουαλίας παραδέχτηκαν ότι «εν ονόματι της Καθολικής θρησκείας διαπράχθηκαν τρομερές αδικίες, λόγου χάρη εναντίον των Προτεσταντών κατά την περίοδο της Μεταρρύθμισης στη Μεγάλη Βρετανία». Ποια ήταν η Βασίλισσα Μαρία; Τι αδικίες διέπραξε οι οποίες οδήγησαν σε αυτή την παραδοχή; Και γιατί οι επίσκοποι της Αγγλίας και της Ουαλίας επέλεξαν τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή για να κάνουν αυτή τη δήλωση;

Η Μαρία Τιδόρ γεννήθηκε στη Ρωμαιοκαθολική Αγγλία το 1516. Ήταν το μοναδικό επιζών παιδί της Αικατερίνης της Αραγωνίας, πρώτης συζύγου του Βασιλιά Ερρίκου Η΄, και ανατράφηκε από τη μητέρα της ως αφοσιωμένη Καθολική. Ο πατέρας της ήθελε άρρενα διάδοχο, αλλά η Αικατερίνη δεν κατάφερε να του τον χαρίσει. Εφόσον ο πάπας αρνήθηκε να ακυρώσει το γάμο του με την Αικατερίνη, ο Ερρίκος πήρε την υπόθεση στα χέρια του, προετοιμάζοντας έτσι το έδαφος για την Προτεσταντική Μεταρρύθμιση στην Αγγλία. Το 1533 παντρεύτηκε την Άννα Μπόλεϊν, τέσσερις μήνες προτού ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι, Τόμας Κράνμερ, ακυρώσει τον πρώτο γάμο του Ερρίκου.

 Τον επόμενο χρόνο, ο αδιάλλακτος Ερρίκος έκοψε όλους τους δεσμούς με τη Ρώμη και έγινε ανώτατη κεφαλή της Εκκλησίας της Αγγλίας. Η Μαρία, η οποία τώρα θεωρήθηκε νόθο παιδί, δεν είδε ποτέ ξανά τη μητέρα της, επειδή η Αικατερίνη αναγκάστηκε να περάσει τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της αποξενωμένη από τη δημόσια ζωή.

Προτεσταντική Μισαλλοδοξία

Τα επόμενα 13 χρόνια, ορισμένοι που αρνούνταν να αναγνωρίσουν τον Ερρίκο ως κεφαλή της εκκλησίας ή εξακολουθούσαν να υποτάσσονται στην εξουσία του πάπα εκτελέστηκαν. Ο Ερρίκος πέθανε το 1547 και τον διαδέχθηκε ο εννιάχρονος Εδουάρδος, ο μοναδικός νόμιμος γιος του, τον οποίο του χάρισε η τρίτη από τις έξι γυναίκες του. Ο Εδουάρδος και οι σύμβουλοί του προσπάθησαν να μεταστρέψουν την Αγγλία στον Προτεσταντισμό. Οι Ρωμαιοκαθολικοί υπέστησαν διωγμό επειδή ασκούσαν τη θρησκεία τους, και οι εκκλησίες απογυμνώθηκαν από τα αγάλματα και τις άγιες τράπεζές τους.

Σύντομα άρθηκαν οι περιορισμοί αναφορικά με την εκτύπωση και την ανάγνωση της Γραφής στην αγγλική γλώσσα, ενώ οι εκκλησιαστικές τελετές που περιλάμβαναν ανάγνωση της Γραφής άρχισαν να γίνονται στην αγγλική και όχι στη λατινική γλώσσα. Αλλά το 1553 ο Εδουάρδος πέθανε από φυματίωση ενώ ήταν μόνο 15 χρονών. Η Μαρία θεωρήθηκε δικαιωματική διάδοχος και έγινε βασίλισσα της Αγγλίας.

Καθολική Μισαλλοδοξία

Αρχικά, ο λαός καλοδέχτηκε την 37χρονη Μαρία, η οποία όμως σύντομα έγινε αντιδημοφιλής. Οι υπήκοοί της είχαν συνηθίσει στον Προτεσταντισμό, αλλά τώρα η Μαρία αποφάσισε να αποκαταστήσει στη χώρα το Ρωμαιοκαθολικισμό. Σε λίγο, ακυρώθηκαν όλα τα θρησκευτικά διατάγματα του Εδουάρδου. Η Μαρία ζήτησε συγνώμη από τον πάπα εκ μέρους του έθνους. Για άλλη μια φορά, η Αγγλία έγινε Ρωμαιοκαθολική χώρα.

Η συμφιλίωση με τη Ρώμη προκάλεσε, με τη σειρά της, ένα καινούριο κύμα διωγμού εναντίον των Προτεσταντών. Παρομοιάστηκαν με κακόηθες σπυρί που έπρεπε να αφαιρεθεί προτού επηρεάσει ολόκληρο το σώμα. Πολλοί άνθρωποι οι οποίοι αρνήθηκαν να δεχτούν τις διδασκαλίες της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας κάηκαν ζωντανοί στην πυρά.

Τιμωρία για τους Αιρετικούς

Ο πρώτος που πέθανε στην περίοδο της βασιλείας της Μαρίας ήταν ο Τζον Ρότζερς. Αυτός είχε συντάξει τη Βίβλο του Ματθαίου, όπως είναι γνωστή, η οποία αποτέλεσε τη βάση για τη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου. Αφού εκφώνησε μια ομιλία εναντίον της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, προειδοποιώντας κατά του «ολέθριου Ρωμαιοκαθολικισμού, της ειδωλολατρίας και της δεισιδαιμονίας», φυλακίστηκε επί ένα χρόνο και το Φεβρουάριο του 1555 κάηκε στην πυρά ως αιρετικός.

Επίσης, ο Τζον Χούπερ, επίσκοπος του Γκλόστερ και του Γούστερ, χαρακτηρίστηκε αιρετικός. Διακήρυξε ότι ήταν νόμιμο να παντρεύονται οι κληρικοί και ότι επιτρεπόταν το διαζύγιο εξαιτίας μοιχείας. Επίσης δεν δεχόταν ότι ο Χριστός ήταν σωματικά παρών στη Θεία Λειτουργία. Τον Χούπερ τον έψησαν ζωντανό, και ο οδυνηρός θάνατός του διήρκεσε σχεδόν 45 λεπτά. Όταν ήρθε η σειρά του 70χρονου Προτεστάντη ιεροκήρυκα Χιου Λάτιμερ να καεί στην πυρά, εκείνος ενθάρρυνε έναν άλλο Μεταρρυθμιστή που κάηκε και αυτός μαζί του στην πυρά, τον Νίκολας Ρίντλεϊ, με τα λόγια: «Κάνε κουράγιο, Άρχοντα Ρίντλεϊ, και φέρσου σαν άντρας. Είμαι βέβαιος ότι, με τη χάρη του Θεού, το κερί που θα ανάψουμε σήμερα στην Αγγλία δεν θα σβηστεί ποτέ».

Ο Τόμας Κράνμερ, ο πρώτος Προτεστάντης Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρι υπό τη βασιλεία του Ερρίκου και του Εδουάρδου, καταδικάστηκε επίσης ως αιρετικός. Μολονότι αποκήρυξε τις Προτεσταντικές πεποιθήσεις του, την τελευταία στιγμή άλλαξε ριζικά στάση μπροστά σε όλους, κατήγγειλε τον πάπα ως εχθρό του Χριστού και άπλωσε το δεξί του χέρι στη φωτιά για να καεί πρώτο επειδή με αυτό είχε υπογράψει τις αποκηρύξεις της πίστης του.

Ενώ τουλάχιστον 800 εύποροι Προτεστάντες κατέφυγαν στο εξωτερικό για να σωθούν, στο διάστημα των τριών ετών και εννιά μηνών που ακολούθησε μέχρι  το θάνατο της Μαρίας, τουλάχιστον 277 άνθρωποι κάηκαν στην πυρά, στην Αγγλία. Πολλά θύματα ήταν απλοί άνθρωποι, οι οποίοι δεν ήξεραν πια τι να πιστέψουν. Οι νεαροί είχαν μεγαλώσει ακούγοντας επικρίσεις για τον πάπα, και τώρα τιμωρούνταν επειδή μιλούσαν εναντίον του. Άλλοι είχαν μάθει να διαβάζουν την Αγία Γραφή μόνοι τους και είχαν σχηματίσει τις δικές τους θρησκευτικές απόψεις.

Ο αργός, επώδυνος θάνατος αντρών, γυναικών και παιδιών που καίγονταν στην πυρά έκανε πολλούς να νιώσουν φρίκη. Η ιστορικός Καρόλι Έρικσον περιγράφει μια τυπική σκηνή: «Συνήθως τα ξύλα για τη φωτιά ήταν χλωρά ή τα καλάμια ήταν πολύ υγρά και αργούσαν να καούν. Οι σακούλες με την πυρίτιδα που ήταν δεμένες πάνω στα θύματα για να συντομεύουν το μαρτύριό τους δεν έπαιρναν φωτιά ή απλώς ακρωτηρίαζαν τα θύματα χωρίς να τα σκοτώνουν». Δεν φίμωναν τα θύματα και έτσι «οι κραυγές τους και οι προσευχές τους ακούγονταν μέχρι να αφήσουν την τελευταία τους πνοή».

Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι άρχισαν να αμφιβάλλουν για μια θρησκεία που χρειαζόταν να καίει ανθρώπους στην πυρά για να επιβάλει τις διδασκαλίες της. Ένα κύμα συμπάθειας για τα θύματα έκανε τους τραγουδοποιούς να γράφουν μπαλάντες για τους Προτεστάντες μάρτυρες. Ο Τζον Φοξ άρχισε να γράφει το Βιβλίο των Μαρτύρων (Book of Martyrs), το οποίο επρόκειτο να γίνει τόσο σημαντικό για τους Προτεστάντες Μεταρρυθμιστές όσο και η Αγία Γραφή. Πολλοί που ήταν Ρωμαιοκαθολικοί όταν άρχισε να βασιλεύει η Μαρία έγιναν Προτεστάντες προς το τέλος της βασιλείας της.

Η Κληρονομιά της Μαρίας

Αφού έγινε βασίλισσα, η Μαρία αποφάσισε να παντρευτεί τον ξάδελφό της τον Φίλιππο, διάδοχο στον ισπανικό θρόνο. Αυτός ήταν ξένος βασιλιάς και ζηλωτής Ρωμαιοκαθολικός, το τελευταίο πράγμα που ήθελαν πολλοί Άγγλοι. Μια Προτεσταντική εξέγερση που οργανώθηκε ως διαμαρτυρία εναντίον του γάμου απέτυχε, και 100 επαναστάτες εκτελέστηκαν. Ο Φίλιππος και η Μαρία παντρεύτηκαν στις 25 Ιουλίου 1554, αν και ο Φίλιππος ποτέ δεν στέφθηκε βασιλιάς. Ωστόσο, ο άτεκνος γάμος τους ήταν πηγή στενοχώριας για τη Μαρία, η οποία ήθελε Ρωμαιοκαθολικό διάδοχο.

Η υγεία της Μαρίας εξασθένησε, και έπειτα από μια σύντομη πενταετή διακυβέρνηση, πέθανε σε ηλικία 42 ετών. Έφυγε από τη ζωή δυστυχισμένη. Ο σύζυγός της την είχε βαρεθεί, και οι περισσότεροι υπήκοοί της τη μισούσαν. Όταν πέθανε, πολλοί Λονδρέζοι γλεντούσαν στους δρόμους. Αντί να επανεδραιώσει το Ρωμαιοκαθολικισμό, με το φανατισμό της είχε προωθήσει τον Προτεσταντισμό. Η κληρονομιά που άφησε συνοψίζεται στο όνομα με το οποίο είναι γνωστή​—Αιμοσταγής Μαρία.

Μια Συνείδηση με Εσφαλμένα Κίνητρα

Γιατί διέταξε η Μαρία να καούν τόσοι άνθρωποι στην πυρά; Είχε διδαχτεί ότι οι αιρετικοί είχαν προδώσει τον Θεό και θεωρούσε καθήκον της να τερματίσει την επιρροή τους προτού μολύνουν ολόκληρο το έθνος. Υπάκουσε στη φωνή της συνείδησής της αλλά αγνόησε τα δικαιώματα των άλλων, των οποίων η συνείδηση τους οδηγούσε σε διαφορετική κατεύθυνση.

Ωστόσο, οι Προτεστάντες ήταν εξίσου μισαλλόδοξοι. Υπό τη βασιλεία του Ερρίκου και του Εδουάρδου, είχαν επίσης καεί άνθρωποι για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Με πρωτοβουλία της Προτεστάντριας διαδόχου της Μαρίας, της Ελισάβετ Α΄, το να ασκεί κάποιος το Ρωμαιοκαθολικισμό έγινε αδίκημα ισοδύναμο με προδοσία, και στη διάρκεια της βασιλείας της εκτελέστηκαν πάνω από 180 Άγγλοι Ρωμαιοκαθολικοί. Τον επόμενο αιώνα, εκατοντάδες περισσότερα άτομα πέθαναν λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων.

Γιατί Ζητούν Συγνώμη Τώρα;

Στις 10 Δεκεμβρίου 1998 ήταν η 50ή επέτειος της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Το άρθρο 18 αναγνωρίζει «το δικαίωμα της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας», στο οποίο περιλαμβάνεται η ελευθερία να αλλάξει κάποιος τη θρησκεία του, καθώς επίσης να τη διδάσκει και να την ασκεί. Οι Ρωμαιοκαθολικοί επίσκοποι της Αγγλίας και της Ουαλίας διάλεξαν την 50ή επέτειο ως «κατάλληλη περίσταση για να εξετάσουν οι Καθολικοί τη συνείδησή τους σε σχέση με αυτά τα θέματα» και να αναγνωρίσουν τις «τρομερές αδικίες» που διαπράχθηκαν, ιδιαίτερα την εποχή της Μαρίας Τιδόρ.

Μολονότι τώρα κάποιοι λυπούνται για πράξεις θρησκευτικής μισαλλοδοξίας που διαπράχθηκαν πριν από σχεδόν 450 χρόνια, έχει πραγματικά αλλάξει κάτι; Οι άνθρωποι δεν καίγονται πλέον στην πυρά, αλλά πολλοί κατ’ όνομα Χριστιανοί συνεχίζουν να βιάζουν και να σφαγιάζουν άτομα άλλων θρησκειών. Αυτή η μισαλλοδοξία δεν ευαρεστεί τον Θεό. Μάλιστα ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος αντανακλά τέλεια την προσωπικότητα του Θεού, διακήρυξε: «Από αυτό θα γνωρίσουν όλοι ότι είστε μαθητές μου, αν έχετε αγάπη μεταξύ σας».​—Ιωάννης 13:35.

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Βασίλισσα Μαρία

[Ευχαριστίες]

Από το βιβλίο A Short History of the English People

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Ο Λάτιμερ και ο Ρίντλεϊ κάηκαν στην πυρά

[Ευχαριστίες]

Από το βιβλίο Foxe’s Book of Martyrs

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Ο Κράνμερ βάζει πρώτα το δεξί του χέρι στη φωτιά

[Ευχαριστίες]

Από το βιβλίο The History of England (Vol. 1)

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 12]

Μπορντούρα: 200 Decorative Title-Pages/Alexander Nesbitt/Dover Publications, Inc.