Θερινή Ώρα​—Πρωτοποριακή Ιδέα;

Γιατί πολλοί άνθρωποι πρέπει να ρυθμίζουν τα ρολόγια τους δύο φορές το χρόνο; Για μερικούς είναι ενοχλητικό το να γυρίζουν τα ρολόγια τους μπροστά ή πίσω. Πότε πρέπει να γίνει το ένα και πότε το άλλο; Στα αγγλικά η φράση «την άνοιξη μπροστά και το φθινόπωρο πίσω» θυμίζει πότε γίνεται η κάθε αλλαγή, την άνοιξη και το φθινόπωρο. Πώς άρχισε να εφαρμόζεται η θερινή ώρα; Ποιος την ξεκίνησε;

Η Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (Encyclopædia Britannica) αναφέρει ότι ο Βενιαμίν Φραγκλίνος εισηγήθηκε πρώτος την ιδέα για τη θερινή ώρα το 1784. Πάνω από έναν αιώνα αργότερα, κάποιος Άγγλος ονόματι Γουίλιαμ Γουίλετ αγωνίστηκε σθεναρά για αυτό. Όμως, ο Γουίλετ πέθανε πριν ψηφιστεί ο σχετικός νόμος στο Κοινοβούλιο.

Σύμφωνα με τον Βρετανό συγγραφέα Τόνι Φράνσις, ο Γουίλετ, ένας έμπειρος οικοδόμος από το Τσίζλχερστ του Κεντ, σκέφτηκε για πρώτη φορά τη χρησιμότητα της αλλαγής της ώρας όταν έκανε ιππασία νωρίς ένα καλοκαιριάτικο πρωί στο Πετς Γουντ. Καθώς προχωρούσε παρατήρησε ότι αρκετά σπίτια είχαν κλειστά τα παντζούρια τους. “Πόσο φως χάνεται!” πρέπει να σκέφτηκε. Άρχισε, λοιπόν, μια εκστρατεία με σκοπό να ψηφιστεί από το Βρετανικό Κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο για την αλλαγή της ώρας. Απλώς γυρίζοντας όλα τα ρολόγια μπροστά 80 λεπτά, ανά τέσσερα διαδοχικά εικοσάλεπτα, τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες, και γυρίζοντάς τα πάλι πίσω το φθινόπωρο, θα μπορούσαν οι άνθρωποι να έχουν περισσότερο φως το βράδυ.

Σύμφωνα με τον Φράνσις, ο Γουίλετ έγραψε σε κάποιο από τα φυλλάδιά του: «Το φως είναι ένα από τα καλύτερα δώρα του Δημιουργού στον άνθρωπο. Όταν μας περιβάλλει το φως της ημέρας, κυριαρχεί η ευθυμία, οι ανησυχίες μάς πιέζουν λιγότερο και παίρνουμε κουράγιο για τον αγώνα της ζωής».

Ο Βασιλιάς Εδουάρδος Ζ΄ δεν περίμενε να θεσπιστεί ο νόμος από το Κοινοβούλιο. Εφάρμοσε τη θερινή ώρα στο Σάντρινγκαμ, τη βασιλική του κατοικία έκτασης 79.000 στρεμμάτων. Αργότερα εφάρμοσε την ίδια αλλαγή στις βασιλικές επαύλεις στο Γουίντσορ και στο Μπάλμοραλ.

Τι έπεισε τελικά τους πολιτικούς να ενδώσουν και να υιοθετήσουν τη θερινή ώρα; Ήθελαν να εξοικονομήσουν καύσιμα κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου μειώνοντας την ανάγκη για τεχνητό φωτισμό! Σύντομα και άλλες χώρες υιοθέτησαν αυτή την ιδέα για παρόμοιους λόγους. Η Αγγλία εφάρμοσε ακόμη και διπλή θερινή ώρα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Έτσι επιτεύχθηκε διαφορά δύο ωρών το καλοκαίρι και μίας ώρας το χειμώνα.

Στο Πετς Γουντ υπάρχει ένα μνημείο για τον Γουίλιαμ Γουίλετ, το οποίο φαίνεται στη φωτογραφία δεξιά. Είναι αφιερωμένο στον «ακούραστο υποστηρικτή της “θερινής ώρας”». Η επιγραφή κάτω από το ηλιακό ρολόι λέει: «Horas non numero nisi aestivas», που σημαίνει: «Δεν μετρώ ώρες, εκτός [αν είναι] καλοκαιρινές».

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 31]

Ευχαριστίες στο National Trust