Πώς Μπορώ να Αντιμετωπίσω τη Σεξουαλική Παρενόχληση;
Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πώς Μπορώ να Αντιμετωπίσω τη Σεξουαλική Παρενόχληση;
«Τα αγόρια μάς σφυρίζουν ή μας γιουχαΐζουν».—Κάρλα, Ιρλανδία.
«Τα κορίτσια τηλεφωνούν ξανά και ξανά. Προσπαθούν να σε κάνουν να ενδώσεις».—Τζέισον, Ηνωμένες Πολιτείες.
«Μου χάιδευε το μπράτσο και προσπαθούσε να μου πιάσει το χέρι».—Γιούκικο, Ιαπωνία.
«Τα κορίτσια μού μιλάνε με υπονοούμενα».—Αλεξάντερ, Ιρλανδία.
«Κάποιο αγόρι μού φώναζε διάφορα πράγματα μέσα από το σχολικό λεωφορείο. Στην πραγματικότητα, δεν ήθελε να βγούμε ραντεβού. Απλώς με παρενοχλούσε».—Ρόζλιν, Ηνωμένες Πολιτείες.
ΕΝΑ προκλητικό βλέμμα, ένα «κομπλιμέντο» με σεξουαλική χροιά, ένα χυδαίο αστείο, ένα απροκάλυπτα σεξουαλικό άγγιγμα—τέτοια πράγματα, όταν είναι ανεπιθύμητα και επαναλαμβανόμενα, συχνά αποτελούν αυτό που λέμε σεξουαλική παρενόχληση. Μολονότι είναι δύσκολο να υπάρξουν παγκόσμια στατιστικά στοιχεία, οι έρευνες δείχνουν ότι τα περισσότερα νεαρά άτομα σχολικής ηλικίας στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πέσει θύματά της.
Αλλά τι ακριβώς είναι η σεξουαλική παρενόχληση; Σύμφωνα με το βιβλίο Αντιμετωπίστε τη Σεξουαλική Παρενόχληση και τις Διακρίσεις των Φύλων (Coping With Sexual Harassment and Gender Bias), της Δρ Βικτόρια Σόου, παρενοχλώ σεξουαλικά σημαίνει «πειράζω κάποιον με σεξουαλικό τρόπο . . . Η παρενόχληση μπορεί να είναι σωματική (όπως το να αγγίζεις κάποιον με σεξουαλικό τρόπο), προφορική (όπως το να κάνεις ανεπιθύμητα σχόλια για την εμφάνιση κάποιου) ή μη προφορική». Μερικές φορές, η παρενόχληση περιλαμβάνει χυδαίες προτάσεις.
Μεγάλο μέρος της παρενόχλησης στο σχολείο πιθανώς προέρχεται από τους συνομηλίκους σου. Ωστόσο, σε μερικές περιπτώσεις, η προσβλητική συμπεριφορά προέρχεται από ενηλίκους, λόγου χάρη από τους δασκάλους. Ένα άρθρο στο περιοδικό Ρέντμπουκ (Redbook) υποστηρίζει ότι ο σχετικά μικρός αριθμός των δασκάλων που τελικά καταδικάζονται για σεξουαλικά αδικήματα «πιθανώς αντιπροσωπεύει μόνο την κορυφή του παγόβουνου».
Οι γυναίκες—αλλά μερικές φορές και οι άντρες—έπεφταν θύματα άσχημης μεταχείρισης ακόμα και στους Βιβλικούς χρόνους. (Γένεση 39:7· Ρουθ 2:8, 9, 15) Και η Αγία Γραφή κάνει την εξής δυσμενή πρόβλεψη: «Οι καιροί θα είναι δύσκολοι στις τελευταίες ημέρες. Οι άνθρωποι θα είναι εγωιστές, άπληστοι, καυχησιάρηδες και αλαζόνες· θα είναι προσβλητικοί . . . · θα είναι άστοργοι, ανήλεοι, συκοφάντες, βίαιοι και άγριοι». (2 Τιμόθεο 3:1-3, Σημερινή Αγγλική Μετάφραση [Today’s English Version]) Άρα, είναι πολύ πιθανό να πέσεις και εσύ θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης.
Η Άποψη του Θεού
Είναι αλήθεια ότι δεν ενοχλούνται όλοι οι νεαροί από τη σεξουαλικά επιθετική συμπεριφορά. Μερικοί μπορεί να τη θεωρούν διασκεδαστική ή ακόμα και κολακευτική. Μια ανησυχητική έρευνα στις ΗΠΑ αποκάλυψε ότι το 75 τοις εκατό των θυμάτων σεξουαλικής παρενόχλησης ομολόγησαν ότι και αυτά είχαν παρενοχλήσει άλλους. Ορισμένοι ενήλικοι ίσως επιδεινώνουν το πρόβλημα μειώνοντας τη σοβαρότητα της σεξουαλικά επιθετικής συμπεριφοράς, χαρακτηρίζοντάς την απλώς ως παιδιάστικο πειραματισμό. Αλλά ποια είναι η άποψη του Θεού για αυτήν;
Ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή, καταδικάζει ξεκάθαρα όλες τις μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης. Μας λέει να μην “καταπατούμε τα δικαιώματα” των άλλων παραβιάζοντας τα σεξουαλικά όρια. (1 Θεσσαλονικείς 4:3-8) Μάλιστα, στους νεαρούς άντρες δίνεται η ρητή εντολή να συμπεριφέρονται στις «νεότερες σαν αδελφές με κάθε αγνότητα». (1 Τιμόθεο 5:1, 2) Επιπλέον, η Αγία Γραφή καταδικάζει τα «χυδαία αστεία». (Εφεσίους 5:3, 4) Συνεπώς, έχεις κάθε δικαίωμα να νιώθεις θυμό, αναστάτωση, σύγχυση, ακόμα και εξευτελισμό, όταν πέφτεις θύμα τέτοιας παρενόχλησης!
Τι να Πω;
Πώς πρέπει, λοιπόν, να αντιδράσεις αν σε ενοχλήσει κάποιος με αυτόν τον τρόπο; Μερικές φορές, αν αρκεστείς σε μια αδύναμη ή ασαφή αντίδραση, τότε το άτομο που σε παρενοχλεί θα προσπαθήσει ακόμα πιο έντονα. Η Αγία Γραφή μάς λέει ότι, όταν ο Ιωσήφ αντιμετώπισε τις ανήθικες προτάσεις της συζύγου του εργοδότη του, δεν την αγνόησε απλώς. Αντίθετα, απέρριψε με σταθερότητα αυτές τις προτάσεις. (Γένεση 39:8, 9, 12) Σήμερα, η σταθερότητα και η ευθύτητα εξακολουθούν να αποτελούν τον καλύτερο τρόπο για να αποκρούεις την παρενόχληση.
Είναι αλήθεια ότι το άτομο που σε ενοχλεί μπορεί να μην έχει σκοπό να σε προσβάλει. Αυτό που μοιάζει με παρενόχληση ίσως στην πραγματικότητα να αποτελεί μια χοντροκομμένη προσπάθεια που κάνει το άτομο για να ελκύσει την προσοχή σου. Γι’ αυτό, μη νιώθεις ότι πρέπει να φερθείς και εσύ με αγένεια για να αποκρούσεις μια ανεπιθύμητη πρόταση. Ίσως ξεκαθαρίσεις τη θέση σου απλώς λέγοντας: “Δεν μου αρέσουν αυτά τα σχόλια” ή “Κάτω τα χέρια σου, σε παρακαλώ”. Όπως και αν το εκφράσεις, μη μετριάσεις το μήνυμα που θέλεις να περάσεις. Το όχι που λες να σημαίνει όχι! Η νεαρή Άντρεα το θέτει ως εξής: «Αν δεν καταλάβουν τους ευγενικούς σου υπαινιγμούς, τότε πρέπει να τους το πεις ευθέως. Πολλές φορές χρειάζεται να το κάνεις αυτό». Ένα σταθερό “Σταμάτα!” ίσως αποδειχτεί αποτελεσματικό.
Αν η κατάσταση κλιμακωθεί, μην προσπαθήσεις να χειριστείς τα πράγματα χωρίς βοήθεια. Προσπάθησε να συζητήσεις το θέμα με τους γονείς σου ή με άλλους ώριμους ενηλίκους. Ίσως έχουν μερικές πρακτικές εισηγήσεις για το πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις την κατάσταση. Ως έσχατη λύση, ίσως μάλιστα θεωρήσουν απαραίτητο να ενημερώσουν τους υπευθύνους του σχολείου. Έστω και αν αυτό σε κάνει να νιώθεις άβολα, θα μπορούσε να σε προστατέψει από περαιτέρω παρενόχληση.
Πρόληψη της Παρενόχλησης
Ασφαλώς είναι καλύτερα να αποφύγεις ευθύς εξαρχής να πέσεις θύμα παρενόχλησης. Τι θα μπορούσε να σε βοηθήσει σε αυτό; Η Άντρεα συμβουλεύει: «Ποτέ μη δίνεις την εντύπωση ότι ίσως ενδιαφέρεσαι για κάποιο άτομο. Αυτό θα μαθευτεί, και η πίεση θα συνεχιστεί». Ο τρόπος με τον οποίο ντύνεσαι μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο. Η νεαρή Μάρα λέει: «Δεν ντύνομαι γεροντίστικα, αλλά ούτε και φοράω ρούχα που τραβούν την προσοχή στο σώμα μου». Το να απορρίπτεις τις σεξουαλικές προτάσεις ενώ συγχρόνως φοράς προκλητικά ρούχα ίσως στέλνει ένα αντιφατικό μήνυμα. Η Αγία Γραφή συστήνει να ντύνεται κανείς «με σεμνότητα και σωφροσύνη».—1 Τιμόθεο 2:9.
Οι φίλοι που διαλέγεις επηρεάζουν επίσης το πώς σου συμπεριφέρονται οι άλλοι. (Παροιμίες 13:20) Η Ρόζλιν παρατηρεί: «Όταν κάποια κορίτσια σε μια παρέα θέλουν να τραβούν την προσοχή των αγοριών, τα αγόρια ίσως νομίζουν ότι όλα τα κορίτσια της παρέας θέλουν το ίδιο». Η Κάρλα έθιξε το ίδιο σημείο: «Αν κάνεις παρέα με άτομα που δέχονται αδιαμαρτύρητα αυτά τα σχόλια ή που τους αρέσει να τραβούν την προσοχή, τότε θα πέσεις και εσύ θύμα παρενόχλησης».
Η Αγία Γραφή μιλάει για μια νεαρή κοπέλα, τη Δείνα, η οποία συναναστρεφόταν με κοπέλες από τη Χαναάν—όπου οι γυναίκες ήταν γνωστές για τη χαλαρή διαγωγή τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να πέσει θύμα σεξουαλικής επίθεσης. (Γένεση 34:1, 2) Εύλογα η Αγία Γραφή δηλώνει: «Να προσέχετε . . . πάρα πολύ πώς περπατάτε, όχι ως άσοφοι, αλλά ως σοφοί». (Εφεσίους 5:15) Ναι, το να “προσέχεις” πώς ντύνεσαι, πώς μιλάς και με ποιους συναναστρέφεσαι μπορεί να σε προστατέψει σε μεγάλο βαθμό από την παρενόχληση.
Ωστόσο, για τους Χριστιανούς νέους, ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους αποτροπής της παρενόχλησης είναι απλώς το να γνωστοποιούν στους άλλους τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις. Ο νεαρός Τίμον, ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά, θυμάται: «Τα παιδιά ήξεραν ότι ήμουν Μάρτυρας, και αυτό σχεδόν σταμάτησε εντελώς την παρενόχληση». Η Άντρεα παρατηρεί: «Είναι σημαντικό να τους πεις ότι είσαι Μάρτυρας. Θα συνειδητοποιήσουν ότι από πολλές απόψεις διαφέρεις από αυτούς και ότι έχεις αυστηρές ηθικές αρχές».—Ματθαίος 5:15, 16.
Αν Πέσεις Θύμα Παρενόχλησης
Όσο σκληρά και αν προσπαθήσεις, δεν μπορείς να αποφύγεις εντελώς τους ανθρώπους που φέρονται με αγενή και προσβλητικό τρόπο. Αλλά αν πέσεις θύμα παρενόχλησης, δεν υπάρχει λόγος να βασανίζεσαι από ενοχές—εφόσον εσύ έχεις συμπεριφερθεί με Χριστιανικό τρόπο. (1 Πέτρου 3:16, 17) Αν η κατάσταση σε στενοχωρεί συναισθηματικά, ζήτησε βοήθεια μιλώντας στους γονείς σου ή σε ώριμα άτομα μέσα στη Χριστιανική εκκλησία. Η Ρόζλιν ομολογεί ότι είναι δύσκολο να νιώθεις ωραία με τον εαυτό σου όταν σε παρενοχλούν. «Και μόνο το να έχεις συντροφιά», λέει, «κάποιον στον οποίο μπορείς να μιλήσεις, είναι πολύ καλό». Να θυμάσαι, επίσης, ότι «ο Ιεχωβά είναι κοντά σε όλους όσους τον επικαλούνται».—Ψαλμός 145:18, 19.
Το να πάρεις σταθερή στάση εναντίον της άσχημης μεταχείρισης δεν είναι εύκολο, αλλά αξίζει τον κόπο. Σκέψου, λόγου χάρη, τη Βιβλική αφήγηση για μια νεαρή κοπέλα από τη Σουνάμ. Μολονότι δεν έπεσε θύμα παρενόχλησης με τη σημερινή έννοια του όρου, έγινε στόχος ανεπιθύμητων προτάσεων από τον Σολομώντα, τον πλούσιο και ισχυρό βασιλιά του Ιούδα. Επειδή αγαπούσε κάποιον άλλον, αντιστάθηκε σε αυτές τις προτάσεις. Έτσι, μπορούσε να πει με υπερηφάνεια για τον εαυτό της: «Εγώ είμαι τείχος».—Άσμα Ασμάτων 8:4, 10.
Εκδήλωσε και εσύ τον ίδιο ηθικό χαρακτήρα και την ίδια αποφασιστικότητα. Γίνε «τείχος» σε ό,τι αφορά τις ανεπιθύμητες προτάσεις. Διευκρίνισε τη Χριστιανική σου στάση σε όλους όσους σε περιβάλλουν. Κάνοντάς το αυτό, μπορείς να παραμείνεις άτομο “άμεμπτο και αθώο”, και να έχεις τη βεβαιότητα ότι ευαρεστείς τον Θεό.—Φιλιππησίους 2:15. a
[Υποσημείωση]
a Περισσότερες συμβουλές για τη σεξουαλική παρενόχληση υπάρχουν στα Ξύπνα! 22 Μαΐου 1996, 22 Αυγούστου 1995 και 22 Μαΐου 1991.
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Το να γνωστοποιείς σε όλους τις Χριστιανικές σου πεποιθήσεις μπορεί να σε προστατέψει
[Εικόνα στη σελίδα 26]
Αν αποφεύγεις να συναναστρέφεσαι με λάθος άτομα, μπορείς να αποτρέψεις την παρενόχληση