Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Γιατί μας Εγκατέλειψε ο Μπαμπάς;

«Ποτέ δεν κατάλαβα στ’ αλήθεια γιατί έφυγε ο πατέρας μου. Ήξερα μόνο όσα μου είπε η μητέρα μου».​—Τζέιμς. a

ΟΤΑΝ ένας πατέρας μαζεύει τα πράγματά του και φεύγει από το σπίτι, συχνά αφήνει πίσω του πολύ πόνο και πίκρα. «Ταράχτηκα πολύ όταν χώρισαν η μαμά και ο μπαμπάς», λέει ο 14χρονος Τζέιμς, του οποίου τα λόγια προαναφέραμε. Μάλιστα όταν φεύγει ο πατέρας χωρίς να δώσει καμιά εξήγηση και στη συνέχεια χάνεται εντελώς, τα παιδιά του μπορεί να βασανίζονται πολλά χρόνια από αισθήματα ενοχής, απόρριψης και πικρίας. b

Αν έχει φύγει και ο δικός σου πατέρας, ίσως έχεις μάθει με σκληρό τρόπο το λόγο. «Ο μπαμπάς μου έφυγε για χάρη μιας άλλης γυναίκας», λέει ένας νεαρός ονόματι Μάικλ. «Τον είδα μαζί της μια φορά και έγινα έξω φρενών. Ένιωσα ότι ο μπαμπάς μάς είχε προδώσει». Ωστόσο, σε μερικές περιπτώσεις η αποχώρηση ίσως φέρει ανακούφιση. Η Μελίσα, της οποίας ο πατέρας είναι αλκοολικός, λέει: «Αν είχε μείνει στο σπίτι, τα πράγματα θα ήταν χειρότερα για εμάς».

Σε πολλές περιπτώσεις, όμως, τα παιδιά δεν ξέρουν καν γιατί έφυγε ο πατέρας τους, και αυτό κάνει την απουσία του ακόμη πιο οδυνηρή. Μπορεί βέβαια να ήξερες ότι οι γονείς σου αντιμετώπιζαν προβλήματα, αλλά ίσως δεν σου πέρασε ποτέ από το μυαλό ότι θα μπορούσαν να χωρίσουν. Ο Ρόμπερτ θυμάται: «Όταν έφυγε ο μπαμπάς, ουσιαστικά δεν καταλάβαινα τίποτα από όσα συνέβαιναν. Το μόνο που ήξερα ήταν ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά επειδή οι γονείς μου μάλωναν όλη την ώρα».

Γιατί εγκαταλείπουν το σπίτι μερικοί πατέρες; Αν έχει φύγει ο δικός σου πατέρας, μήπως πρέπει να το θεωρήσεις αυτό προσωπική απόρριψη; Και γιατί μπορεί να διστάζουν οι γονείς σου να σου πουν αρκετά πράγματα για αυτό το ζήτημα; Δεν σου χρωστούν μια εξήγηση;

Γιατί Σιωπούν

Οι λόγοι για τη φυγή ενός πατέρα ποτέ δεν είναι ευχάριστοι. Συχνά, ευθύνεται η μοιχεία​—ακατάλληλη διαγωγή που συνήθως κρατιέται καλά κρυμμένη από την οικογένεια. Όταν κάποια σύζυγος ανακαλύψει μια τέτοια αδικοπραγία, ίσως αποφασίσει να πάρει διαζύγιο από το σύζυγό της. Μάλιστα μπορεί να του ζητήσει να φύγει ήρεμα προτού ξεκινήσουν οι διαδικασίες για το διαζύγιο. Τα παιδιά ίσως δεν ξέρουν καν γιατί συμβαίνει αυτό.

Προσπάθησε, όμως, να καταλάβεις γιατί η μητέρα σου μπορεί να διστάζει να αποκαλύψει επακριβώς τι έχει συμβεί. Πρώτα πρώτα, ίσως νιώθει ότι, αποκαλύπτοντας την όποια ακατάλληλη διαγωγή του πατέρα σου, το μόνο που θα καταφέρει  είναι να χειροτερέψει τα πράγματα. Σκέψου, επίσης, πόσο πρέπει να πληγώνεται μια γυναίκα όταν ανακαλύπτει ότι ο σύζυγός της ήταν άπιστος. (Μαλαχίας 2:13, 14) Αν λοιπόν ευθύνεται η μοιχεία για το χωρισμό των γονέων σου, μην εκπλαγείς αν η μητέρα σου δυσκολεύεται να μιλήσει για ένα ζήτημα που της είναι τόσο οδυνηρό.

Τι θα πούμε για τον πατέρα σου; Όπως καταλαβαίνεις, αν υπήρξε άπιστος στη μητέρα σου, είναι απίθανο να σου μιλήσει για αυτό. Μερικοί άντρες νιώθουν τόσο ένοχοι για την ακατάλληλη διαγωγή τους ώστε δεν τολμούν καν να αντικρίσουν τα παιδιά τους! Παρά την επαίσχυντη συμπεριφορά τους, όμως, πολλοί πατέρες εξακολουθούν να αγαπούν τα παιδιά τους και ίσως προσπαθούν να αποκαταστήσουν την επαφή μαζί τους.

Σε μερικές περιπτώσεις, ο πατέρας φεύγει εξαιτίας της ακατάλληλης διαγωγής της συζύγου του, και καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διατηρήσει τη σχέση του με τα παιδιά του. Σε άλλες περιπτώσεις, ωστόσο, ο χωρισμός δεν οφείλεται καν στη μοιχεία, αλλά αποτελεί το αποκορύφωμα πολύχρονων συζυγικών καβγάδων. c (Παροιμίες 18:24) Επειδή συνήθως αυτό συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες, ίσως δεν ξέρεις καν σε τι οφείλονταν οι καβγάδες.

Η Αγία Γραφή λέει στο εδάφιο Παροιμίες 25:9: «Υπεράσπισε την υπόθεσή σου απέναντι στο συνάνθρωπό σου και μην αποκαλύπτεις την εμπιστευτική συζήτηση κάποιου άλλου». Μερικές φορές οι συζυγικές διαφωνίες περιλαμβάνουν λεπτά, προσωπικά ζητήματα. Όσο και αν δυσκολεύεσαι να το καταλάβεις, ίσως είναι καλύτερα να μη μάθεις αυτά τα ζητήματα. Εκτός αυτού, όταν αποκαλύπτεται η «εμπιστευτική συζήτηση», συχνά η κακή κατάσταση χειροτερεύει. Ίσως νιώσεις την τάση να πάρεις το μέρος του ενός ή του άλλου​—και τότε το μόνο που θα επιτευχθεί είναι να μεγαλώσει η ρήξη στην οικογένειά σου. Μακροπρόθεσμα, λοιπόν, ίσως ωφεληθείς αν οι γονείς σου κρατήσουν για τον εαυτό τους τις λεπτομέρειες των διαφωνιών τους.

Καταπολέμησε την Πικρία Αποκτώντας Ενόραση

Ωστόσο, είναι δύσκολο να αποφύγεις τα αισθήματα θυμού και πικρίας όταν ο πατέρας σου εγκαταλείπει το σπίτι και εσύ δεν μπορείς να καταλάβεις το γιατί. Εντούτοις, στο εδάφιο Παροιμίες 19:11, η Αγία Γραφή παρατηρεί: «Η ενόραση του ανθρώπου ασφαλώς καταστέλλει [δεν εξαφανίζει κατ’ ανάγκην] το θυμό του». Και δεν χρειάζεται να γνωρίζεις όλες τις λεπτομέρειες για να έχεις ενόραση.

Λόγου χάρη, η Αγία Γραφή μάς βοηθάει να κατανοήσουμε ότι οι γονείς μας είναι ατελείς, όταν λέει: «Όλοι έχουν αμαρτήσει και υστερούν ως προς τη δόξα του Θεού». (Ρωμαίους 3:23) Η παραδοχή αυτής της οδυνηρής αλήθειας μπορεί να σε βοηθήσει να δεις αντικειμενικά τα λάθη των γονέων σου. Για παράδειγμα, αν ο πατέρας σου αθέτησε τις γαμήλιες υποσχέσεις του, αυτό είναι σοβαρό παράπτωμα, για το οποίο είναι υπόλογος ενώπιον του Θεού. (Εβραίους 13:4) Αλλά αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι σε έχει απορρίψει ή ότι δεν σε αγαπάει.

Όλα τα αντρόγυνα υφίστανται «θλίψη στη σάρκα τους». (1 Κορινθίους 7:28) Μερικοί δε, άντρες και γυναίκες, ενδίδουν στην αδικοπραγία υπό τις πιέσεις της ζωής μέσα σε αυτόν τον ταραγμένο κόσμο μολονότι δεν δικαιολογούνται να κάνουν κάτι τέτοιο. Ο Ρόμπερτ θυμάται: «Ο μπαμπάς ήθελε το καλύτερο για εμάς. Φρόντισε να μετακομίσουμε σε μια περιοχή όπου πίστευε ότι το εισόδημά του θα ήταν μεγαλύτερο ώστε να έχουμε ωραίο σπίτι και να είναι ευτυχισμένη η οικογένειά μας». Αλλά οι καλοπροαίρετες προσπάθειες που κατέβαλλε ο πατέρας του προκειμένου να εξασφαλίσει μια καλύτερη ζωή για την οικογένειά του σύντομα πήραν άσχημη τροπή. Ο Ρόμπερτ εξηγεί: «Ο μπαμπάς άρχισε να λείπει από τις συναθροίσεις. Ύστερα έχασε τη δουλειά του. Έπειτα από λίγο άρχισε να  φέρεται άσχημα στη μητέρα μου και στην αδελφή μου». Σύντομα η κατάσταση χειροτέρεψε και τελικά ο πατέρας του και η μητέρα του πήραν διαζύγιο.

Η πικρία εξαιτίας των αποτυχιών του πατέρα του θα μπορούσε να έχει καταβάλει τον Ρόμπερτ. Αλλά η ενόραση που είχε για την κατάσταση του πατέρα του τον βοήθησε να μετριάσει το θυμό του. Μολονότι το διαζύγιο των γονέων του ήταν ένα τραγικό γεγονός, ο Ρόμπερτ διδάχτηκε κάτι σημαντικό από αυτό. Όπως λέει ο ίδιος: «Όταν θα κάνω δική μου οικογένεια, τα πνευματικά πράγματα θα πρέπει να έχουν την πρώτη θέση».

Ο Μάικλ, που αναφέρθηκε παραπάνω, αντιμετώπισε και αυτός αισθήματα πικρίας. «Ήθελα να πληγώσω τον μπαμπά μου για όσα μας έκανε», παραδέχεται. Αλλά διατήρησε κάποια σχέση με τον πατέρα του. Μάλιστα, με το πέρασμα του χρόνου, ο Μάικλ κατάφερε να παραμερίσει το θυμό του και να συνεχίσει τη ζωή του.

Και εσύ ίσως πρέπει να προσπαθήσεις να διατηρήσεις μια όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική σχέση με τον πατέρα σου, ανάλογα με το τι επιτρέπουν οι περιστάσεις. Είναι αλήθεια ότι μπορεί να πλήγωσε εσένα και τη μητέρα σου. Αλλά πιθανώς δεν γνωρίζεις όλα τα γεγονότα. Ακόμη και αν γνωρίζεις ότι είναι ένοχος αδικοπραγίας, εξακολουθεί να είναι πατέρας σου. Έχεις την υποχρέωση να του δείχνεις τουλάχιστον κάποιον σεβασμό. (Εφεσίους 6:1-3) Να αποφεύγεις “το θυμό και την οργή και την κραυγή και τα υβριστικά λόγια” στις σχέσεις σου μαζί του. (Εφεσίους 4:31) Αν είναι δυνατόν, μείνε ουδέτερος στις ιδιαίτερες συζυγικές διαφωνίες των γονέων σου. Διαβεβαιώνοντας και τους δύο γονείς σου ότι τους αγαπάς, ίσως καταφέρεις να απολαμβάνεις καλές σχέσεις και με τους δύο.

Δεν Φταις Εσύ

Το να εγκαταλείψει το σπίτι ο πατέρας σου ίσως είναι ένα από τα πιο οδυνηρά πράγματα που μπορούν να σου συμβούν. Αλλά ακόμη και αν δεν μάθεις ποτέ όλους τους λόγους για τους οποίους σας εγκατέλειψε, δεν πρέπει να νιώθεις ότι φταις εσύ. Ομολογουμένως, ίσως το βλέπεις σαν προσωπική απόρριψη. Αλλά οι γάμοι σπανίως διαλύονται εξαιτίας των παιδιών. Οι γονείς σου υποσχέθηκαν ενώπιον του Θεού να παραμείνουν μαζί. Είναι δική τους ευθύνη​—όχι δική σου—​να τηρήσουν την υπόσχεσή τους.​—Εκκλησιαστής 5:4-6.

Ωστόσο, αν αισθάνεσαι σύγχυση, ενοχή ή θεωρείς τον εαυτό σου υπεύθυνο, γιατί να μη μιλήσεις στους γονείς σου για αυτό; Ίσως συζητήσουν ανοιχτά μαζί σου και σου δώσουν μερικές απαραίτητες διαβεβαιώσεις. Ο Τζέιμς, του οποίου τα λόγια αναφέραμε στην αρχή του άρθρου, παραδέχεται: «Πίστευα ότι έφταιγα εγώ, ωσότου η μητέρα μου και ο πατέρας μου κάθησαν και κουβέντιασαν μαζί μου». Η νεαρή Νάνσι ένιωθε και αυτή ένοχη όταν χώρισαν ο πατέρας της και η μητέρα της. Ύστερα από αρκετές συζητήσεις με τη μητέρα της, η Νάνσι κατέληξε στο συμπέρασμα: «Τα παιδιά δεν πρέπει να κατηγορούν τον εαυτό τους για ό,τι κάνουν οι γονείς τους». Ναι, το να αφήνεις τους γονείς σου “να βαστάζουν το δικό τους φορτίο” ευθύνης μπορεί να σε βοηθήσει να μην καταβληθείς συναισθηματικά. (Γαλάτες 6:5) Αλλά πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις την κατάσταση τώρα που ζεις σε ένα σπίτι χωρίς πατέρα; Ένα μελλοντικό άρθρο αυτής της σειράς θα δώσει μερικές απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα.

[Υποσημειώσεις]

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Μην κατηγορείς τον εαυτό σου για τα συζυγικά προβλήματα των γονέων σου