Τα Κινούμενα Γλυπτά της Ναμίμπια

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ

Η ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΙΑ του καλλιτέχνη αλλάζει συνεχώς, ωστόσο το αποτέλεσμα είναι ευχάριστο. Το υλικό είναι η άμμος. Ποιος είναι ο καλλιτέχνης; Είναι ο άνεμος, ο οποίος σμιλεύει τους κινούμενους αμμόλοφους δίνοντάς τους χαρακτηριστικά σχήματα. Ίσως το πιο γνωστό είναι το μηνοειδές σχήμα. Η προσήνεμη πλευρά του «γλυπτού» παρουσιάζει μια βαθμιαία κλίση. Η κλίση της υπήνεμης πλευράς είναι πιο απότομη και βραχύτερη. Η κορυφή της θίνας μοιάζει να είναι κομμένη με το μαχαίρι, αν και μπορεί να διαλυθεί εύκολα από κάποιο απρόσεκτο πάτημα.

Η έρημος Ναμίμπ στη νοτιοδυτική Αφρική είναι ένα κατάλληλο μέρος για να δει κανείς αυτά τα κινούμενα γλυπτά. Εκεί υπάρχουν μερικές από τις ψηλότερες θίνες του κόσμου, οι οποίες ξεπερνούν τα 400 μέτρα σε ύψος. Ωστόσο, η Ναμίμπ είναι μικρότερη σε έκταση από  τις μεγάλες ερήμους του κόσμου. Απλώνεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό μέχρι και περίπου 160 χιλιόμετρα στην ενδοχώρα και έχει μήκος 1.900 χιλιόμετρα.

Και Άλλοι Καλλιτέχνες επί το Έργον

Ο άνεμος δεν είναι ο μόνος καλλιτέχνης που αναδεικνύεται σε αυτή την απομακρυσμένη “έκθεση τέχνης”. Μια πιο κοντινή εξέταση των θινών φέρνει στην προσοχή τα μοναδικά σχέδια και άλλων καλλιτεχνών. Λόγου χάρη, μπορεί να δείτε κάτι που μοιάζει με μακριά, περίτεχνη αλυσίδα απλωμένη ανεπιτήδευτα πάνω στην άμμο. Αν περιμένετε αρκετά, ίσως και να δείτε αυτούς τους καλλιτέχνες επί το έργον. Η «αλυσίδα» δημιουργείται από τις πατημασιές που αφήνουν τα σκαθάρια καθώς διασχίζουν την άμμο μέσα στη νύχτα. Κοντά στην «αλυσίδα» υπάρχει μια ομοιόμορφη σειρά από μικρές τρυπούλες πάνω στην άμμο. Είναι και αυτές πατημασιές, τις οποίες άφησε ένας μακροσκελίδης καθώς πήγαινε πηδώντας στον προορισμό του. Ξαφνικά διαπιστώνετε ότι αυτή η απομακρυσμένη, φαινομενικά έρημη έκθεση τέχνης βρίθει από ζωή.

Προς το βορρά, κατά μήκος της Ακτής των Σκελετών, μπορείτε να δείτε έργα άλλων καλλιτεχνών της ερήμου. Πατάνε άτσαλα πάνω στην άμμο και το τελικό αποτέλεσμα είναι μάλλον άκομψο. Κοιτάξτε! Έρχονται χοροπηδώντας πάνω στη θίνα. Ένα πράγμα είναι σίγουρο​—απολαμβάνουν τη δημιουργική τους δραστηριότητα. Αυτά τα μεγάλα πλάσματα κατηφορίζουν τη θίνα με εκπληκτική ταχύτητα, σκορπίζοντας την άμμο προς όλες τις κατευθύνσεις. Δεν αρκούνται μόνο στο τρέξιμο, αλλά κάνουν και τσουλήθρα σέρνοντας τα πίσω πόδια τους και αφήνοντας αυλακιές πάνω στην άμμο. Τρέχουν προς έναν κοντινό νερόλακκο, πηδάνε μέσα και παίζουν σαν ξένοιαστα παιδιά. Αυτοί οι καλλιτέχνες, οι αφρικανικοί ελέφαντες, ζυγίζουν περίπου έξι τόνους ο καθένας!

Ένας άλλος εκκεντρικός καλλιτέχνης με παράξενη τεχνοτροπία, αν και όχι τόσο ακαλαίσθητη, είναι η οχιά του είδους Bitis peringueyi. Το σχέδιο που δημιουργεί πάνω στην άμμο μοιάζει με μια σειρά από κυρτά ραβδιά. Το φίδι αφήνει αυτά τα ίχνη καθώς μαζεύει και απλώνει το σώμα του με μια ασυνήθιστη πλάγια κίνηση. Ξαφνικά, τα σημάδια χάνονται και η οχιά δεν φαίνεται πουθενά. Πού πήγε; Αν κοιτάξετε πολύ προσεκτικά, μπορεί να δείτε δύο σχιστά μάτια να σας παρακολουθούν μέσα από την άμμο. Το υπόλοιπο σώμα του φιδιού έχει καλυφτεί εντελώς μέσα στην άμμο. Καμουφλαρισμένο με αυτόν τον τρόπο, περιμένει υπομονετικά για το γεύμα του—συνήθως κάποια περαστική σαύρα.

Ένα άλλο σχέδιο πάνω στην άμμο ίσως δεν είναι τόσο καλαίσθητο. Μπορεί κανείς να διακρίνει τα ίχνη που αφήνουν τα πλατιά λάστιχα των μοτοσικλετών με τους τρεις τροχούς, οι οποίες είναι ειδικά σχεδιασμένες για τέτοια εδάφη. Έχει αφήσει και ο άνθρωπος τα ίχνη του.

Ένας Απρόβλεπτος Καλλιτέχνης

Υπάρχουν και πολλοί άλλοι​—αναρίθμητοι για να τους αναφέρουμε—​που αφήνουν τα ίχνη τους πάνω στην άμμο. Ανάμεσά τους είναι ρινόκεροι, λιοντάρια, καμηλοπαρδάλεις και τσακάλια​—ζώα που μπορείτε να δείτε στο πάρκο θηραμάτων της Ακτής των Σκελετών και αλλού.

Αλλά ο κύριος καλλιτέχνης είναι ο άνεμος. Αυτός καθορίζει τη γενική εμφάνιση της έκθεσης και αναδιαμορφώνει τα σχήματα όπως του αρέσει. Κάνει συνέχεια αλλαγές. Αν επιστρέψετε σε αυτή την έκθεση τέχνης έναν χρόνο αργότερα, ίσως διαπιστώσετε ότι μερικές από τις θίνες μετανάστευσαν έως και 30 μέτρα όσο καιρό εσείς λείπατε! Να τι μπορούν να κάνουν οι άνεμοι της Ναμίμπια.

[Χάρτης στη σελίδα 27]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

ΑΦΡΙΚΗ

ΝΑΜΙΜΠΙΑ

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Μακροσκελίδης

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 26]

Des and Jen Bartlett