Ματιές στον Κόσμο

Η Διάνοια Επηρεάζει την Καρδιά

Η διανοητική πίεση αυξάνει τον κίνδυνο δεύτερης καρδιακής προσβολής, παρατηρεί το Υπόμνημα του Πανεπιστημίου Ταφτς για την Υγεία και τη Διατροφή, αλλά «υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η διάνοια συμβάλλει και στη δημιουργία καρδιακών νοσημάτων επίσης». Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι «οι θυμώδεις άνθρωποι διατρέχουν σχεδόν τριπλάσιο κίνδυνο από άλλους να πάθουν καρδιακή προσβολή ή να πεθάνουν εξαιτίας καρδιακού νοσήματος» και ότι «οι συνέπειες της εχθρότητας φαίνεται πως αρχίζουν να γίνονται αισθητές σχετικά νωρίς στη ζωή». Το στρες βλάπτει τον καρδιακό μυ και τα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν και περιβάλλουν την καρδιά. Η κατάθλιψη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή άλλου καρδιακού νοσήματος κατά 70 τοις εκατό και πλέον. Όταν όμως κάποιο άτομο έχει υψηλό επίπεδο κοινωνικής υποστήριξης​—από οικογένεια και φίλους—​οι συνέπειες της κατάθλιψης μπορούν να μειωθούν, λένε οι ερευνητές.

Αμφιλεγόμενη Επιλογή

Το Σεπτέμβριο του 2000, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ προχώρησε στην αγιοποίηση του Πίου Θ΄ (πάπας, 1846-1878). Στην Καθολική εφημερίδα Λα Κρουά, ο Γάλλος ιστορικός Ρενέ Ρεμό ανέφερε ότι ο Πίος Θ΄ πήρε «αποφάσεις που σοκάρουν μια ευαγγελική διάνοια​—όπως το ότι επέτρεψε την εκτέλεση των Ιταλών πατριωτών οι οποίοι καταδικάστηκαν σε θάνατο επειδή αμφισβήτησαν την εξουσία του ως κεφαλής του Κράτους». Αποκαλώντας τον «τόν τελευταίο Ευρωπαίο απόλυτο μονάρχη», η εφημερίδα Λε Μοντ τόνισε την αδιαλλαξία αυτού του πάπα-βασιλιά και ιδιαίτερα τον αγώνα του κατά «της ελευθερίας συνείδησης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας των Εβραίων». Η εφημερίδα πρόσθεσε ότι ο Πίος Θ΄ «καταδίκασε τη δημοκρατία, την ελευθερία θρησκείας και το χωρισμό Εκκλησίας και Κράτους» καθώς και «την ελευθερία του τύπου, της σκέψης και του συνεταιρίζεσθαι». Ο Πίος Θ΄ ήταν εκείνος ο οποίος, το 1869, κήρυξε την έναρξη της πρώτης συνόδου του Βατικανού όπου ορίστηκε το δόγμα του αλάθητου του πάπα σε ζητήματα πίστης και ηθικής.

Σκάβουν Ακούραστα

Οι αγρότες της Χιλής είναι υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουν το κουρούρο, ένα μικρό μαύρο, τριχωτό τρωκτικό που σκάβει στοές μήκους ως και 600 μέτρων στο επιφανειακό χώμα. Πρόσφατα, έγινε μια διεξοδική μελέτη του εκτεταμένου διακλαδιζόμενου συστήματος στοών που δημιουργούν αυτά τα τρωκτικά. Κάποια ζωολόγος από το Πανεπιστήμιο της Έσης, στη Γερμανία, καθώς και ο συνεργάτης της από τη Χιλή έφεραν στο φως την κατοικία μιας αποικίας 26 ζώων. Στους θαλάμους των τροφών βρήκαν 5.000 βολβούς φυτών, αποθηκευμένους για την περίοδο της ξηρασίας. Το σύστημα στοών περιλάμβανε επίσης θαλάμους με φωλιές που είχαν ως χωρίσματα χόρτα και πλαστικές σακούλες. Εντούτοις, όσο χαριτωμένα και εντυπωσιακά και αν είναι αυτά τα μαύρα πλασματάκια με τους πεταχτούς κοπτήρες, οι αγρότες τα θεωρούν πληγή. Τα βοοειδή συνήθως σπάνε τα πόδια τους όταν πατούν πάνω σε στοές οι οποίες και καταρρέουν.

Αυτό το Εκπληκτικό Ζιζάνιο​—Η Πικραλίδα

Οι πικραλίδες «κατηγορούνται ως ο Υπ’ Αριθμόν Ένα Δημόσιος Κίνδυνος από τους απανταχού υπευθύνους γηπέδων γκολφ και τους ιδιότροπους ιδιοκτήτες αγρών», καθώς επίσης ως «το ζιζάνιο που δεν εξαλείφεται», δηλώνει η εφημερίδα Δε Νιους της Πόλης του Μεξικού. Ωστόσο, η πικραλίδα «είναι ένα από τα πιο υγιεινά φυτά στον κόσμο» και μπορεί να προσφέρει πολλά στην υγεία και στη διατροφή σας. Πλούσια σε Βιταμίνη Α και κάλιο, η πικραλίδα είναι πιο θρεπτική από το μπρόκολο ή το σπανάκι. Όλα τα μέρη της είναι χρήσιμα. Τα νεαρά φύλλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πράσινη σαλάτα ή σε όλες σχεδόν τις συνταγές που περιέχουν σπανάκι. Οι ξερές, καβουρντισμένες ρίζες χρησιμεύουν για την παρασκευή ενός ροφήματος ανάλογου του καφέ και τα άνθη για κρασί. Η πικραλίδα χρησιμοποιείται από παλιά για να τονώσει και να καθαρίσει το συκώτι, να απαλλάξει το αίμα από ξένες ουσίες και να το ενισχύσει, καθώς και ως ήπιο διουρητικό. Η πικραλίδα είναι «ένα από τα έξι πιο σημαντικά βότανα της κινεζικής φαρμακευτικής», αναφέρει η ίδια εφημερίδα. Και για αυτούς που έχουν αγρούς ή πρόσβαση σε λιβάδια, οι πικραλίδες είναι δωρεάν.

Οι Άνδεις Λιώνουν

Τα τελευταία 67 χρόνια, μερικοί παγετώνες στις Άνδεις του Περού έχουν συρρικνωθεί κατά 850 ως 1.500 μέτρα, αναφέρει η εφημερίδα Ελ Κομέρσιο της Λίμα. Σύμφωνα με μελέτες του Γάλλου παγετωνολόγου Αντουάν Ερού, μέσα σε λίγο περισσότερο από 20 χρόνια, η τήξη των πάγων έχει δημιουργήσει πάνω από 70 νέες λίμνες​—μερικές  από τις οποίες πιθανώς θα υπερχειλίσουν σπάζοντας το φυσικό τους φράγμα. Η απώλεια των παγετώνων και του χιονιού σημαίνει μείωση του νερού που χρησιμοποιείται σε αγροκτήματα, αρδευτικά προγράμματα και υδροηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Αυτά τα αποθέματα νερού αποτελούν επίσης την κύρια πηγή πόσιμου νερού για τρεις λατινοαμερικανικές πρωτεύουσες: τη Λίμα του Περού, το Κίτο του Ισημερινού και τη Λα Πας της Βολιβίας. «Μπορείτε να φανταστείτε τι θα συνέβαινε αν εξαφανιζόταν αυτό το χιόνι και ο πάγος;» ρωτάει η ίδια εφημερίδα. Ο Ερού υποθέτει ότι μια από τις κύριες αιτίες αυτού του προβλήματος είναι οι κλιματολογικές αλλαγές που σχετίζονται με το φαινόμενο Ελ Νίνιο.

«Σύνδρομο Ξαφνικού Πλουτισμού»

«Ο αριθμός των εκατομμυριούχων στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 40% από το 1997, φτάνοντας τους 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους», λέει η καναδική εφημερίδα Νάσιοναλ Ποστ. Η εφημερίδα ανέφερε επίσης ότι ο κόσμος της υψηλής τεχνολογίας κάνει πολλούς νεαρούς πολύ πλούσιους. Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Δρ Στίβεν Γκόλντμπαρτ, όμως, μερικοί δεν μπορούν να ελέγξουν τον ξαφνικό πλούτο τους. «Μπορεί να καταστρέψει τη ζωή τους, να διαλύσει την οικογένειά τους και να τους οδηγήσει σε καταστροφική συμπεριφορά. Το χρήμα δεν φέρνει πάντα ειρήνη και ικανοποίηση», είπε ο Γκόλντμπαρτ. Σύμφωνα με μερικούς ψυχολόγους, ο κόσμος της υψηλής τεχνολογίας έχει δημιουργήσει «μια καινούρια αρρώστια​—το σύνδρομο ξαφνικού πλουτισμού», το οποίο εκδηλώνεται με σοβαρή κατάθλιψη, κρίσεις πανικού και αϋπνία. Όπως ανέφερε η ίδια εφημερίδα, «μερικοί νεόπλουτοι νιώθουν ένοχοι που έχουν τόσο πολλά χρήματα και αισθάνονται ότι δεν τα δικαιούνται ή δεν τα αξίζουν». Άλλοι γίνονται παρανοϊκοί και φοβούνται ότι θα πέσουν θύμα εκμετάλλευσης. Ο Δρ Γκόλντμπαρτ συστήνει στους δυστυχισμένους πλουσίους να ασχοληθούν ενεργά με την κοινωνία και όχι απλώς να μοιράζουν επιταγές σε φιλανθρωπικά ιδρύματα.

Κατάχρηση Αντιβιοτικών

«Οι επανειλημμένες προειδοποιήσεις των υγειονομικών υπευθύνων σχετικά με την κατάχρηση αντιβιοτικών πέφτουν στο κενό», παρατηρεί το περιοδικό Νέος Επιστήμονας. «Μια έρευνα που έγινε σε 10.000 ανθρώπους σε εννιά πολιτείες των ΗΠΑ αποκάλυψε ότι το 32 τοις εκατό πιστεύουν ακόμη πως τα αντιβιοτικά μπορούν να θεραπεύσουν το κρυολόγημα, το 27 τοις εκατό νομίζουν ότι αν πάρουν αντιβιοτικά όταν είναι κρυωμένοι θα αποφύγουν πιο σοβαρές ασθένειες και το 48 τοις εκατό περιμένουν να τους γράψει ο γιατρός αντιβιοτικά όταν τον επισκέπτονται για κρυολόγημα». Εντούτοις, τα αντιβιοτικά δεν είναι αποτελεσματικά στις ιογενείς λοιμώξεις, λόγου χάρη στα κρυολογήματα. Είναι αποτελεσματικά μόνο στις βακτηριακές λοιμώξεις. Η κατάχρηση αντιβιοτικών θεωρείται βασική αιτία για την οποία μερικές ασθένειες είναι ανθεκτικές στα φάρμακα. (Βλέπε Ξύπνα! 22 Δεκεμβρίου 1998, σελίδα 28.) Ο Δρ Μπράιαν Σπρατ, από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, λέει: «Χρειάζεται να βρούμε έναν καλύτερο τρόπο για να μεταδώσουμε το σωστό μήνυμα».

Το Ασυνήθιστο Έντομο των Πάγων

«Μια από τις πρώτες εικόνες ενός σπάνιου και ασύλληπτου “εντόμου των πάγων” που κατοικεί στα Βραχώδη Όρη και σε μέρη της Ρωσίας πρόκειται να εμφανιστεί στο νέο Οδηγό Εντόμων», αναφέρει η εφημερίδα Σάντεϊ Τέλεγκραφ του Λονδίνου. Αυτό το έντομο που ζει σε βόρειες, πετρώδεις περιοχές επιβιώνει σε μεγάλο υψόμετρο και τρέφεται με πτώματα ζώων ή με μέρη εντόμων που αιωρούνται στον αέρα. Έχει χρώμα ανοιχτό καφέ και κίτρινο, μακριές κεραίες αλλά όχι φτερά, και τα μικρά του μοιάζουν κάπως με νεαρές ψαλίδες. Το μήκος του είναι 3 εκατοστά, και ανήκει σε μια τάξη εντόμων που ανακαλύφτηκε πριν από σχεδόν 100 χρόνια. «Προσαρμόζεται τόσο καλά στο ψυχρό περιβάλλον του ώστε θα πεθάνει από θερμοπληξία αν το κρατήσει κάποιος άνθρωπος στην παλάμη του», εξηγεί η εφημερίδα. Ο Δρ Τζορτζ Μακ Γκέιβιν, από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ο οποίος ετοίμασε αυτόν τον οδηγό, παρατηρεί ότι μόνο το ένα πέμπτο των εντόμων του κόσμου έχουν προσδιοριστεί μέχρι στιγμής.

Γιατί Βάζουν Καφεΐνη στα Αναψυκτικά;

«Αν η καφεΐνη δεν βελτιώνει τη γεύση των αναψυκτικών, τότε γιατί τη βάζουν;» ρωτάει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας. «Οι επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς στη Βαλτιμόρη διαπίστωσαν ότι μόνο οι 2 στους 25 ενηλίκους που πίνουν ποτά τύπου κόλας μπορούσαν να διακρίνουν από τη γεύση αν περιείχαν καφεΐνη ή όχι». Ωστόσο, το 70 τοις εκατό από τα 15 δισεκατομμύρια κουτιά με ανθρακούχα ποτά που κατανάλωσαν οι Αμερικανοί το 1998 περιείχε καφεΐνη. Σε μια προγενέστερη μελέτη, ο ψυχοφαρμακολόγος Ρόλαντ Γκρίφιθς και οι συνεργάτες του «διέκριναν ότι τα παιδιά στα οποία σταμάτησαν να δίνουν τη συνηθισμένη ποσότητα αναψυκτικών με καφεΐνη παρουσίασαν συμπτώματα στέρησης». Ο Γκρίφιθς ισχυρίζεται: «Προσθέτουν μια ήπια εθιστική ουσία, η οποία σίγουρα ευθύνεται για το γεγονός ότι οι άνθρωποι πίνουν πολύ περισσότερα αναψυκτικά με καφεΐνη παρά χωρίς καφεΐνη».