Μια Γενιά Κινδυνεύει

«Μέχρι πριν από δύο μήνες, ήμουν χαρούμενος και δραστήριος. Τώρα, κάθε φορά που μου δίνεται η ευκαιρία να κάνω κάτι, δεν μπορώ γιατί είμαι πολύ κουρασμένος. Νιώθω δυστυχισμένος, και χάνω τόσο εύκολα την ψυχραιμία μου ώστε απορώ πώς με ανέχονται οι άλλοι. Δεν μπορώ να εξηγήσω γιατί ξαφνικά νιώθω τόσο άσχημα».​—Πολ.

«Κλαίω και νιώθω πολύ πόνο μέσα μου. Όταν δεν νιώθω αυτόν τον πόνο, τότε είναι σαν να μη ζω. Δεν απολαμβάνω τίποτα. Δεν μου αρέσει πια να είμαι με τους φίλους μου. Κοιμάμαι πολύ. Τις περισσότερες μέρες δεν μπορώ να σηκωθώ για να πάω στο σχολείο και οι βαθμοί μου έχουν πέσει πολύ».​—Μέλανι.

Ο ΠΟΛ και η Μέλανι δεν είναι οι μόνοι. Οι έρευνες δείχνουν ότι σχεδόν το 8 τοις εκατό των εφήβων στις Ηνωμένες Πολιτείες υποφέρουν από κάποια μορφή κατάθλιψης και ότι κάθε χρόνο το 4 τοις εκατό περίπου προσβάλλεται από σοβαρή κατάθλιψη. Αλλά αυτές οι στατιστικές δεν δίνουν την ακριβή εικόνα, επειδή συχνά η κατάθλιψη δεν εντοπίζεται ή παραβλέπεται εντελώς. «Στην πραγματικότητα», γράφει ο Ντέιβιντ Τζ. Φάσλερ, ψυχολόγος που ειδικεύεται σε εφήβους, «έχοντας ανασκοπήσει την έρευνα που έχει γίνει σε παιδιά και εφήβους, πιστεύω ότι πάνω από ένας στους τέσσερις νέους θα περάσει κάποιο σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο μέχρι να γίνει δεκαοχτώ χρονών».

 Καταστροφικές Συνέπειες

Η κατάθλιψη έχει καταστροφικές συνέπειες στους εφήβους. Πράγματι, οι ειδικοί πιστεύουν ότι παίζει σημαντικό ρόλο στις διαταραχές της διατροφής, στις ψυχοσωματικές ασθένειες, στις δυσκολίες με το σχολείο και στη χρήση εθιστικών ουσιών μεταξύ των εφήβων.

Ακόμη πιο τραγικό είναι το γεγονός ότι η κατάθλιψη συσχετίζεται με τις εφηβικές αυτοκτονίες. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας των ΗΠΑ, το 7 τοις εκατό των νέων που πάσχουν από σοβαρή κατάθλιψη δίνουν τέλος στη ζωή τους. a Ακόμη και αυτή η πληροφορία δεν αποκαλύπτει την πλήρη έκταση του προβλήματος, εφόσον πιστεύεται ότι σε κάθε νεαρό άτομο που δίνει τέλος στη ζωή του αντιστοιχούν πολύ περισσότερα που αποπειρώνται να αυτοκτονήσουν. Επομένως, μια έκθεση του Συμβουλίου Κάρνεγκι για την Ανάπτυξη των Εφήβων δικαιολογημένα αναφέρει: «Το να αντιμετωπίζει κανείς σήμερα τα προβλήματα των εφήβων με ελαφρότητα μπορεί να αποβεί καταστροφικό. Τέτοιου είδους αμέλεια πραγματικά θέτει σε κίνδυνο μια γενιά».

Ανέμελη Ζωή;

Μερικοί δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι οι έφηβοι μπορούν στ’ αλήθεια να πάθουν κατάθλιψη. “Μα είναι παιδιά”, ίσως σκέφτονται οι ενήλικοι. “Η ζωή τους είναι ανέμελη, και σίγουρα δεν έχουν τις ανησυχίες των μεγάλων”. Μήπως όμως έχουν; Το γεγονός είναι ότι οι έφηβοι δέχονται πιέσεις πολύ εντονότερες από ό,τι νομίζουν πολλοί ενήλικοι. Ο Δρ Ντάνιελ Γκόλμαν δηλώνει: «Από τις αρχές του [20ού] αιώνα, οι νέοι κάθε διαδοχικής γενιάς παγκόσμια διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους γονείς τους να παρουσιάσουν σοβαρή κατάθλιψη​—να νιώσουν, όχι απλώς λύπη, αλλά μια παραλυτική αθυμία, μελαγχολία και αυτολύπηση, καθώς και το αίσθημα της πλήρους απελπισίας—​στη διάρκεια της ζωής τους. Αυτά δε τα επεισόδια εμφανίζονται σε ολοένα και μικρότερη ηλικία».

Ωστόσο, πολλοί γονείς μπορεί να αντιτείνουν: “Εμείς περάσαμε την εφηβεία χωρίς να πάθουμε κατάθλιψη. Γιατί να καταβάλλεται το παιδί μας από αρνητικά αισθήματα;” Ωστόσο, οι ενήλικοι δεν πρέπει να συγκρίνουν τις εμπειρίες που είχαν εκείνοι ως έφηβοι με αυτές που έχουν οι νέοι σήμερα. Στο κάτω κάτω, ο κάθε άνθρωπος διαφέρει ως προς τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του καθώς και ως προς το πώς αντιδρά σε αυτόν.

Εξάλλου, οι σημερινοί έφηβοι αντιμετωπίζουν μια επιπρόσθετη πρόκληση. «Μεγαλώνουν σε έναν κόσμο πολύ διαφορετικό από εκείνον στον οποίο ζούσαν οι γονείς τους όταν ήταν νέοι», γράφει η Δρ Καθλίν Μακ Κόι στο βιβλίο της Κατανοήστε την Κατάθλιψη του Εφήβου Σας (Understanding Your Teenager’s Depression). Αφού απαριθμεί μια σειρά από σημαντικές αλλαγές που έλαβαν χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, η Δρ Μακ Κόι καταλήγει: «Οι έφηβοι σήμερα νιώθουν λιγότερο ασφαλείς, λιγότερο δυνατοί και λιγότερο αισιόδοξοι από ό,τι νιώθαμε εμείς μία γενιά πρωτύτερα».

Λαβαίνοντας υπόψη την εξάπλωση της κατάθλιψης μεταξύ των εφήβων, τα επόμενα άρθρα θα ασχοληθούν με τρία ερωτήματα:

• Ποια είναι μερικά συμπτώματα της εφηβικής κατάθλιψης;

• Τι προκαλεί αυτή την πάθηση;

• Πώς μπορούν να βοηθηθούν οι καταθλιμμένοι έφηβοι;

[Υποσημείωση]