Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μετάβαση στον πίνακα περιεχομένων

Γιατί Είναι Κακό να Παίρνεις Εκδίκηση;

Γιατί Είναι Κακό να Παίρνεις Εκδίκηση;

Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Γιατί Είναι Κακό να Παίρνεις Εκδίκηση;

«Με πρόσβαλε».​—Κονίλ, 15 χρονών, φυλακισμένος για φόνο.

Ο 14χρονος Άντριου, ο οποίος σκότωσε μια καθηγήτρια σε σχολικό χορό, είπε ότι μισούσε τους καθηγητές και τους γονείς του και ότι θύμωνε όταν τον απέρριπταν τα κορίτσια.

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ Τάιμ (Time) το αποκαλεί «μοντέλο θανάτου». Κάποιος θυμωμένος νέος φέρνει κρυφά στο σχολείο του ένα φονικό όπλο και ανοίγει πυρ εναντίον των συμμαθητών και των καθηγητών του. Τέτοια τραγικά περιστατικά έχουν αρχίσει να φαίνονται τόσο κοινά στις Ηνωμένες Πολιτείες ώστε κάποιο τηλεοπτικό κανάλι περιέγραψε αυτή την τάση ως «έκρηξη βίας».

Ευτυχώς, οι πυροβολισμοί στα σχολεία είναι ακόμη σχετικά σπάνιοι. Ωστόσο, τα πρόσφατα εγκλήματα οργής αποκαλύπτουν πόσο θυμωμένοι νιώθουν μέσα τους μερικοί νέοι. Τι μπορεί να πυροδοτεί τέτοια ξεσπάσματα; Ορισμένοι από αυτούς τους νέους πιθανώς εξοργίστηκαν εξαιτίας κάποιας αδικίας ή εκμετάλλευσης που υπέστησαν από άτομα σε θέση εξουσίας. Άλλοι πιθανώς ήταν θυμωμένοι επειδή οι συνομήλικοί τους τούς πείραζαν διαρκώς. Ένας 12χρονος που πυροβόλησε κάποιον συμμαθητή του​—και κατόπιν τον εαυτό του—​δεχόταν πειράγματα εξαιτίας του υπερβολικού βάρους του.

Ομολογουμένως, οι περισσότεροι νέοι πιθανότατα δεν θα σκέφτονταν ποτέ στα σοβαρά να καταφύγουν σε τέτοιες ακραίες βιαιότητες. Ωστόσο, όταν κάποιος είναι θύμα ρατσισμού, εκφοβισμού ή ωμών πειραγμάτων, δεν είναι εύκολο να ξεπεράσει τη λύπη και τον πόνο που νιώθει. Αναλογιζόμενος τα σχολικά του χρόνια, ο Μπεν λέει: «Πάντα ήμουν πιο κοντός από τους περισσότερους συνομηλίκους μου. Και επειδή το κεφάλι μου ήταν ξυρισμένο, τα άλλα παιδιά με πείραζαν συνεχώς και με χτυπούσαν στο κεφάλι. Αυτό μου έφερνε μεγάλο θυμό. Το χειρότερο ήταν ότι όποτε ζητούσα τη βοήθεια υπευθύνων, εκείνοι με αγνοούσαν. Αυτό με έκανε να θυμώνω ακόμη περισσότερο!» Ο Μπεν προσθέτει: «Ο μόνος λόγος για τον οποίο δεν έπαιρνα κάποιο όπλο για να πάω να τους σκοτώσω ήταν ότι δεν μπορούσα να βρω ένα πουθενά».

Πώς πρέπει να βλέπεις τους νέους οι οποίοι θέλουν να βλάψουν εκείνους που τους έχουν βλάψει; Και τι θα πρέπει να κάνεις εσύ αν πέσεις θύμα κακομεταχείρισης; Ας δούμε τι απαντήσεις έχει να δώσει ο Λόγος του Θεού.

Αυτοκυριαρχία​—Ένδειξη Δύναμης!

Η κακομεταχείριση και οι αδικίες δεν είναι κάτι καινούριο. Ένας Βιβλικός συγγραφέας συνέστησε: «Άφησε το θυμό και απομακρύνσου από την οργή· μην εξάπτεσαι και κάνεις κάτι κακό». (Ψαλμός 37:8) Πάρα πολύ συχνά, η οργή σχετίζεται με την έλλειψη αυτοκυριαρχίας και εκδηλώνεται χωρίς να λαβαίνονται υπόψη οι συνέπειες. Το να επιτρέψει κάποιος στον εαυτό του να “εξαφθεί” μπορεί να οδηγήσει σε ξέσπασμα οργής! Με ποιο αποτέλεσμα;

Σκεφτείτε το Γραφικό παράδειγμα του Κάιν και του Άβελ. «Ο Κάιν άναψε από μεγάλο θυμό», εναντίον του αδελφού του, του Άβελ. Ως αποτέλεσμα, «ενόσω . . . βρίσκονταν στον αγρό, επιτέθηκε ο Κάιν στον Άβελ τον αδελφό του και τον σκότωσε». (Γένεση 4:5, 8) Ένα άλλο παράδειγμα ανεξέλεγκτης οργής ήταν αυτό του Βασιλιά Σαούλ. Ζηλεύοντας τα πολεμικά επιτεύγματα του νεαρού Δαβίδ, έριξε επανειλημμένα το δόρυ, όχι μόνο εναντίον του Δαβίδ, αλλά και εναντίον του ίδιου του τού γιου, του Ιωνάθαν!​—1 Σαμουήλ 18:11· 19:10· 20:30-34.

Ομολογουμένως, μερικές φορές είναι δικαιολογημένο να νιώθει κανείς θυμό. Αλλά ακόμη και τότε, η δίκαιη αγανάκτηση μπορεί να έχει κακό αποτέλεσμα αν είναι ανεξέλεγκτη. Ο Συμεών και ο Λευί, λόγου χάρη, ασφαλώς είχαν δίκιο να θυμώσουν με τον Συχέμ όταν έμαθαν ότι είχε βιάσει την αδελφή τους, τη Δείνα. Αντί όμως να παραμείνουν ψύχραιμοι, φούντωσε μέσα τους βίαιος θυμός, όπως φαίνεται από τα μετέπειτα λόγια τους: «Έπρεπε . . . να μεταχειριστούν την αδελφή μας σαν πόρνη;» (Γένεση 34:31) Πάνω δε στην έξαψη του θυμού τους, «πήραν ο καθένας το σπαθί του και πήγαν στην πόλη χωρίς να προκαλέσουν υποψίες και σκότωσαν κάθε αρσενικό» εκεί όπου ζούσε ο Συχέμ. Η οργή τους ήταν μεταδοτική επειδή και «οι άλλοι γιοι του Ιακώβ» έλαβαν μέρος σε αυτή τη δολοφονική επίθεση. (Γένεση 34:25-27) Ακόμη και έπειτα από χρόνια, ο Ιακώβ, ο πατέρας του Συμεών και του Λευί, καταδίκασε τον ανεξέλεγκτο θυμό τους.​—Γένεση 49:5-7.

Από αυτό μαθαίνουμε κάτι σημαντικό: Ο ανεξέλεγκτος θυμός δεν είναι ένδειξη δύναμης αλλά αδυναμίας. Το εδάφιο Παροιμίες 16:32 δηλώνει: «Ο μακρόθυμος είναι καλύτερος από τον κραταιό, και αυτός που ελέγχει το πνεύμα του από εκείνον που καταλαμβάνει πόλη».

Η Ανταπόδοση Είναι Άσοφη Κίνηση

Γι’ αυτό, οι Γραφές δίνουν την εξής συμβουλή: «Να μην ανταποδίδετε κακό αντί κακού σε κανέναν. . . . Να μην παίρνετε εκδίκηση για τον εαυτό σας». (Ρωμαίους 12:17, 19) Η ανταπόδοση​—είτε περιλαμβάνει σωματική βία είτε απλώς σκληρά λόγια—​δεν εναρμονίζεται με τη θεϊκή οδό. Επιπλέον, η εκδίκηση είναι μη πρακτική και άσοφη ενέργεια. Πρώτα πρώτα, η βία συνήθως οδηγεί σε περισσότερη βία. (Ματθαίος 26:52) Και τα σκληρά λόγια συνήθως φέρνουν σκληρότερα λόγια. Να θυμάσαι, επίσης, ότι συχνά ο θυμός είναι αδικαιολόγητος. Για παράδειγμα, μπορείς να είσαι βέβαιος ότι εκείνος που σε πρόσβαλε είχε κακόβουλο κίνητρο; Μήπως ήταν απλώς θέμα απερισκεψίας ή αγένειας; Ακόμη και αν περιλαμβανόταν μοχθηρία, σημαίνει άραγε αυτό ότι είναι σωστό να ανταποδώσεις;

Πρόσεξε τι λέει η Αγία Γραφή στα εδάφια Εκκλησιαστής 7:21, 22: «Μη δώσεις την καρδιά σου σε όλα τα λόγια που μπορεί να πουν οι άνθρωποι, μήπως και ακούσεις τον υπηρέτη σου να σε καταριέται. Διότι πολλές φορές η καρδιά σου γνωρίζει καλά ότι και εσύ έχεις καταραστεί άλλους». Ναι, είναι δυσάρεστο να ακούς άλλους να λένε άσχημα πράγματα για εσένα. Αλλά η Γραφή αναγνωρίζει ότι αυτό είναι μια πραγματικότητα της ζωής. Μήπως δεν είναι αλήθεια ότι και εσύ πιθανότατα έχεις πει για άλλους πράγματα που θα ήταν καλύτερα να μην είχες πει; Γιατί λοιπόν να αντιδράσεις υπερβολικά όταν κάποιος πει για εσένα κάτι που δείχνει έλλειψη καλοσύνης; Συχνά, ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίζεις τα πειράγματα είναι απλώς να τα αγνοείς.

Παρόμοια, είναι άσοφο να αντιδράς υπερβολικά όταν πιστεύεις ότι σου έχουν φερθεί άσχημα. Ένας έφηβος ονόματι Ντέιβιντ θυμάται τι συνέβη ενώ έπαιζε μπάσκετ με μερικούς συγχριστιανούς του. «Κάποιος από την άλλη ομάδα με χτύπησε με την μπάλα», λέει ο Ντέιβιντ. Συμπεραίνοντας αμέσως ότι το έκανε επίτηδες, ο Ντέιβιντ ανταπέδωσε πετώντας και αυτός την μπάλα εναντίον του παίκτη. «Ήμουν έξαλλος», παραδέχεται ο Ντέιβιντ. Προτού όμως χειροτερέψουν τα πράγματα, ο Ντέιβιντ προσευχήθηκε στον Ιεχωβά. Είπε μέσα του: “Μα τι κάνω; Θέλω να τσακωθώ με το Χριστιανό αδελφό μου;” Αργότερα, ζήτησαν συγνώμη ο ένας από τον άλλον.

Σε τέτοιες καταστάσεις είναι καλό να θυμάσαι το παράδειγμα του Ιησού Χριστού. «Όταν τον εξύβριζαν, δεν ανταπέδιδε εξυβρίζοντας. Όταν υπέφερε, δεν απειλούσε». (1 Πέτρου 2:23) Ναι, όταν βρίσκεσαι κάτω από πίεση, αντί να αντιδράς, να προσεύχεσαι στον Θεό και να του ζητάς να σε βοηθήσει να διατηρήσεις την αυτοκυριαρχία σου. Αυτός δίνει γενναιόδωρα «άγιο πνεύμα σε εκείνους που ζητούν από αυτόν». (Λουκάς 11:13) Αντί να ανταποδώσεις όταν κάποιος σε προσβάλει, αυτό που πρέπει να κάνεις ίσως είναι να τον πλησιάσεις και να του μιλήσεις. (Ματθαίος 5:23, 24) Ή, αν υφίστασαι διαρκώς σοβαρή παρενόχληση, ίσως από κάποιον παλικαρά στο σχολείο, μην επιδιώκεις τη βίαιη αντιπαράθεση. Αντί για αυτό, πρέπει να κάνεις πρακτικές ενέργειες για να προστατέψεις τον εαυτό σου. a

Μια Νεαρή που Έπαψε να Νιώθει Οργή

Πολλοί νέοι έχουν εφαρμόσει αυτές τις Γραφικές αρχές με καλά αποτελέσματα. Η Κατρίνα, λόγου χάρη, δόθηκε για υιοθεσία όταν ήταν μικρή. Η ίδια λέει: «Ένιωθα πολύ οργισμένη επειδή δεν καταλάβαινα γιατί με έδωσε η φυσική μου μητέρα. Έτσι λοιπόν, τα έβαζα με τη θετή μου μητέρα. Για κάποιον ανόητο λόγο, πίστευα ότι πληγώνοντας εκείνη, θα εκδικούμουν κάπως τη φυσική μου μητέρα. Έκανα λοιπόν τα πάντα​—χρησιμοποιούσα επιθετικά λόγια, χτυπούσα τα πόδια μου στο πάτωμα, είχα νευρικά ξεσπάσματα. Αυτό που μου άρεσε περισσότερο ήταν να χτυπάω δυνατά τις πόρτες. Επίσης συνήθιζα να λέω: “Σε μισώ!”​—όλα αυτά από το θυμό μου. Όταν τα ξανασκέφτομαι, δεν μπορώ να πιστέψω ότι εγώ τα έκανα όλα αυτά».

Τι βοήθησε την Κατρίνα να ελέγξει το θυμό της; Η ίδια απαντάει: «Η ανάγνωση της Γραφής! Αυτό είναι πολύ σημαντικό, επειδή ο Ιεχωβά ξέρει πώς νιώθουμε». Η Κατρίνα βρήκε επίσης παρηγοριά όταν εκείνη και η οικογένειά της διάβασαν άρθρα του Ξύπνα! που αφορούσαν τη δική της οικογενειακή κατάσταση. b «Καθήσαμε όλοι μαζί, συζητήσαμε και καταλάβαμε ο ένας τα αισθήματα του άλλου», λέει η ίδια.

Μπορείς και εσύ να μάθεις να ελέγχεις την οργή σου. Όταν δέχεσαι πειράγματα, εκφοβισμό ή κακομεταχείριση, να θυμάσαι τα λόγια της Γραφής στο εδάφιο Ψαλμός 4:4: «Να ταράζεστε, αλλά να μην αμαρτάνετε». Αυτά τα λόγια μπορούν να σε βοηθούν να αποφεύγεις την καταστροφική οργή.

[Υποσημειώσεις]

a Για πρακτικές συμβουλές σχετικά με την αντιμετώπιση άδικων δασκάλων, παλικαράδων στο σχολείο και άλλων που προξενούν παρενοχλήσεις, βλέπε τα άρθρα «Οι Νεαροί Ρωτούν . . .» στο Ξύπνα! 8 Ιουλίου 1984, 22 Ιανουαρίου 1986 και 8 Αυγούστου 1989.

b Βλέπε τη σειρά άρθρων με τίτλο «Υιοθεσία​—Οι Χαρές, οι Δυσκολίες», η οποία δημοσιεύτηκε στο Ξύπνα! 8 Μαΐου 1996.

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Συχνά, ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίζεις τα πειράγματα είναι απλώς να τα αγνοείς