Αυτοκινητικά Δυστυχήματα​—Είστε Ασφαλείς;

«Είμαι καλός οδηγός και συνεπώς δεν χρειάζεται να ανησυχώ μήπως μου συμβεί κάποιο αυτοκινητικό δυστύχημα». «Δυστυχήματα παθαίνουν μόνο οι νεαροί και οι απρόσεκτοι οδηγοί». Πολλοί πιστεύουν ότι δεν θα τους συμβεί ποτέ κάποιο αυτοκινητικό δυστύχημα. Μήπως έχετε και εσείς την ίδια άποψη; Είστε άραγε άτρωτοι όσον αφορά τα αυτοκινητικά δυστυχήματα;

ΟΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ δείχνουν ότι, αν ζείτε σε αναπτυγμένη χώρα, είναι πολύ πιθανό να τραυματιστείτε σε τροχαίο δυστύχημα τουλάχιστον μία φορά στη διάρκεια της ζωής σας. Για πολλούς, τέτοια δυστυχήματα αποδεικνύονται θανατηφόρα. Παγκόσμια, πάνω από μισό εκατομμύριο θάνατοι σημειώνονται ετησίως από τροχαία. Πολλοί από εκείνους που σκοτώθηκαν πέρσι ίσως πίστευαν ότι ποτέ δεν θα συνέβαινε αυτό στους ίδιους. Τι μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε το δικό σας κίνδυνο; To κλειδί βρίσκεται στην πρόληψη. Προσέξτε πώς μπορείτε να αποφύγετε δυστυχήματα που οφείλονται στη νύστα και στις συνέπειες των γηρατειών.

Ο Νυσταγμένος Οδηγός

Κάποιοι ειδικοί λένε ότι ο νυσταγμένος οδηγός μπορεί να είναι εξίσου επικίνδυνος με το μεθυσμένο οδηγό. Εκθέσεις δείχνουν ότι η νύστα βρίσκεται πίσω από έναν αυξανόμενο αριθμό δυστυχημάτων. Η Έκθεση για τη Συντήρηση και την Ασφάλεια των Τροχοφόρων (Fleet Maintenance & Safety Report) ανέφερε πρόσφατα ότι, στη διάρκεια ενός μόνο έτους, 1 στους 12 οδηγούς στη Νορβηγία είπε ότι τον πήρε ο ύπνος ενώ οδηγούσε. Σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Σταρ (The Star) του Γιοχάνεσμπουργκ της Νότιας Αφρικής, η κόπωση των οδηγών ευθύνεται για το ένα τρίτο των τροχαίων σε αυτή τη χώρα. Εκθέσεις από άλλες χώρες αποκαλύπτουν ότι η κόπωση επηρεάζει τους οδηγούς παντού. Γιατί υπάρχουν τόσοι νυσταγμένοι οδηγοί;

Ο σημερινός ξέφρενος ρυθμός ζωής συμβάλλει στο πρόβλημα. Το περιοδικό Νιούζγουικ (Newsweek) ανέφερε πρόσφατα ότι οι Αμερικανοί ίσως «κοιμούνται κάθε νύχτα περίπου μιάμιση ώρα λιγότερο από όσο κοιμούνταν στις αρχές του [περασμένου] αιώνα​—και το πρόβλημα πιθανόν να επιδεινωθεί». Γιατί; Το περιοδικό παρέθετε τα λόγια του Τέρι Γιανγκ, ειδικού σε θέματα ύπνου: «Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο ύπνος είναι ένα αγαθό που μπορούν να περικόψουν. Το να κοιμάται κανείς πολύ λίγο θεωρείται σημάδι μεγάλης φιλοπονίας και προόδου».

Πιστεύεται ότι το μέσο άτομο χρειάζεται από εξίμισι ως εννιά ώρες ύπνου κάθε νύχτα. Όταν οι άνθρωποι κοιμούνται λιγότερο, συσσωρεύουν ένα «χρέος ύπνου». Μια έκθεση που διένειμε το Ίδρυμα για την Οδική Ασφάλεια της Αμερικανικής Λέσχης Αυτοκινήτου λέει: «Ακόμη και αν κοιμάται κάποιος 30 ή 40 λεπτά λιγότερο από το αναγκαίο κάθε νύχτα στη διάρκεια μιας συνηθισμένης εβδομάδας εργασίας, ως το σαββατοκύριακο μπορεί να έχει δημιουργηθεί ένα χρέος ύπνου 3 ή 4 ωρών​—αρκετό για να αυξήσει σημαντικά την υπνηλία στη διάρκεια της μέρας».

Μερικές φορές, μπορεί να μην έχετε ξεκουραστεί καλά τη νύχτα. Η αϋπνία, η έγνοια για ένα άρρωστο παιδί ή άλλοι παράγοντες πέρα από τον έλεγχό σας μπορούν να σας στερήσουν τον ύπνο. Την επόμενη μέρα μπορεί να νιώθετε ότι σας παίρνει ο ύπνος στο τιμόνι. Τι θα πρέπει να κάνετε αν συμβεί αυτό;

Τα γνωστά υποβοηθητικά μέσα, όπως το να πιείτε καφέ, να ανοίξετε το παράθυρο, να μασήσετε τσίχλα ή να φάτε κάτι πικάντικο, ίσως να μη σας κρατήσουν σε εγρήγορση. Κανένα από αυτά τα λεγόμενα υποβοηθητικά  μέσα δεν καταπολεμά το πραγματικό πρόβλημα. Αυτό που χρειάζεστε είναι ύπνος. Γιατί λοιπόν να μην κοιμηθείτε για λίγο; Η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς (The New York Times) συνέστησε: «Ο αναζωογονητικός σύντομος ύπνος στη διάρκεια της μέρας δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 30 λεπτά. Αν κρατήσει περισσότερο, το σώμα βυθίζεται σε βαθύ ύπνο από τον οποίο είναι δύσκολο να ξυπνήσει». Ένας σύντομος ύπνος ίσως καθυστερήσει την άφιξή σας στον προορισμό σας, αλλά είναι δυνατόν να παρατείνει τη ζωή σας.

Ο τρόπος ζωής σας μπορεί να σας κάνει πιο επιρρεπή στη νύστα όταν οδηγείτε. Μήπως δαπανάτε πολλές ώρες στο Ιντερνέτ ή μήπως βλέπετε ως αργά τηλεόραση; Μήπως πηγαίνετε σε κοινωνικές συγκεντρώσεις που κρατούν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες; Μην επιτρέπετε σε τέτοιες συνήθειες να σας κλέβουν τον ύπνο. Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών τόνισε κάποτε την αξία που έχει ακόμη και «μία χούφτα ανάπαυση».​—Εκκλησιαστής 4:6.

Έμπειροι Αλλά Ηλικιωμένοι

Συνήθως, οι ηλικιωμένοι οδηγοί είναι και οι πιο έμπειροι στο δρόμο. Επιπλέον, δεν είναι τόσο παράτολμοι και γνωρίζουν τους περιορισμούς τους. Ωστόσο, οι ηλικιωμένοι οδηγοί δεν είναι απρόσβλητοι από τον κίνδυνο των συγκρούσεων. Μάλιστα μπορεί να γίνουν πιο ευάλωτοι σε τέτοιου είδους δυστυχήματα καθώς γερνάνε. Το αμερικανικό περιοδικό Αυτοκίνητο & Ταξίδια (Car & Travel) ανέφερε: «Οι άνθρωποι άνω των 70 ετών αποτελούν το 9 τοις εκατό του πληθυσμού, αλλά το 13 τοις εκατό των θυμάτων σε τροχαία». Δυστυχώς, ο αριθμός των συγκρούσεων που περιλαμβάνουν ηλικιωμένους οδηγούς αυξάνεται.

Προσέξτε τις επισημάνσεις της Μιρτλ, η οποία είναι 80 χρονών. a Άρχισε να οδηγεί πριν από 60 και πλέον χρόνια και ποτέ δεν της έχει συμβεί αυτοκινητικό δυστύχημα. Ωστόσο, όπως και πολλοί άλλοι, αισθάνεται τις συνέπειες των γηρατειών​—συνέπειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν την πιθανότητα δυστυχήματος. Πρόσφατα είπε στο Ξύπνα!: «Καθώς μεγαλώνεις, όλα στη ζωή [περιλαμβανομένης και της οδήγησης] γίνονται δύσκολα».

Τι έχει κάνει για να μειώσει τον κίνδυνο αυτοκινητικού δυστυχήματος; «Στο πέρασμα των ετών έχω κάνει προσαρμογές λόγω της προχωρημένης ηλικίας μου», λέει η Μιρτλ. Λόγου χάρη, έχει μειώσει τις ώρες που οδηγεί, ιδιαίτερα τη νύχτα. Αυτή η μικρή αλλαγή τη βοηθάει να παραμένει ασφαλής οδηγός χωρίς να σταματήσει να οδηγεί.

Όσο δύσκολο και αν είναι να το παραδεχτούμε, όλοι υφιστάμεθα τις συνέπειες των γηρατειών. (Εκκλησιαστής 12:1-7) Παρουσιάζονται διάφορα προβλήματα υγείας, τα αντανακλαστικά μας επιβραδύνονται κάπως και η όρασή μας μειώνεται—όλα αυτά δυσχεραίνουν την προσπάθεια για ασφαλή οδήγηση. Ωστόσο, η προχωρημένη ηλικία από μόνη της δεν στερεί από κάποιον τα προσόντα του οδηγού. Αυτό που έχει σημασία είναι η απόδοση του οδηγού. Το να αναγνωρίσουμε ότι οι σωματικές μας ικανότητες έχουν αλλάξει και να κάνουμε τις ανάλογες προσαρμογές στο καθημερινό μας πρόγραμμα μπορεί να βελτιώσει την απόδοσή μας ως οδηγών.

Ίσως να μην το έχετε προσέξει, αλλά η όρασή σας αλλάζει. Καθώς μεγαλώνετε, η περιφερική σας όραση περιορίζεται και ο αμφιβληστροειδής χρειάζεται περισσότερο φως. Το βιβλιάριο Ο Ηλικιωμένος και Σοφότερος Οδηγός (The Older and Wiser Driver) δηλώνει: «Ένας οδηγός ηλικίας 60 χρονών χρειάζεται τριπλάσιο φως από έναν έφηβο για να δει, και θα απαιτηθεί διπλάσιος και πλέον χρόνος για να προσαρμοστεί στην αλλαγή από το φως στο σκοτάδι». Αυτές οι αλλαγές στα μάτια μας μπορούν να κάνουν δύσκολη τη νυχτερινή οδήγηση.

Ο Χένρι είναι 72 χρονών και οδηγεί με ασφάλεια πάνω από 50 χρόνια. Καθώς τα χρόνια περνούσαν, άρχισε να παρατηρεί ότι η λάμψη από τα φώτα των αυτοκινήτων τη νύχτα τον δυσκόλευε στην οδήγηση. Έπειτα από οφθαλμολογική εξέταση, έμαθε  ότι χρειαζόταν καινούρια γυαλιά τα οποία ελαττώνουν αυτή τη λάμψη. «Δεν δυσκολεύομαι πια να οδηγώ τη νύχτα», λέει ο Χένρι. Στην περίπτωσή του, αυτή η μικρή προσαρμογή βοήθησε πολύ στην οδήγηση. Για άλλους, όπως η Μιρτλ, η λύση ίσως είναι το να σταματήσουν να οδηγούν τη νύχτα.

Τα γηρατειά επηρεάζουν επίσης τα αντανακλαστικά κάποιου. Οι μεγαλύτεροι μπορεί να είναι σοφότεροι και πιο συνετοί από τους νεότερους. Ωστόσο, καθώς μεγαλώνει ένα άτομο, χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστεί τις πληροφορίες και να αντιδράσει. Αυτό δυσκολεύει ακόμη περισσότερο την οδήγηση, εφόσον οι κυκλοφοριακές και οδικές συνθήκες αλλάζουν συνεχώς. Αυτές οι αλλαγές πρέπει να αξιολογούνται γρήγορα προκειμένου να γίνονται έγκαιρα οι κατάλληλες ενέργειες.

Το περιοδικό Αυτοκίνητο & Ταξίδια αναφέρει ότι «η πιο κοινή αιτία θανατηφόρων συγκρούσεων ανάμεσα σε οδηγούς μεγαλύτερης ηλικίας είναι ότι ο ηλικιωμένος οδηγός παραβίασε κάποιο οδικό σήμα». Γιατί; Το άρθρο συνεχίζει: «Το πρόβλημα . . . φαίνεται να σχετίζεται με καταστάσεις στις οποίες ο ηλικιωμένος οδηγός πρέπει να αξιολογήσει τα μεταβαλλόμενα δεδομένα τόσο από την αριστερή όσο και από τη δεξιά πλευρά του δρόμου προτού διασχίσει μια διασταύρωση».

Τι μπορείτε να κάνετε για το γεγονός ότι έχετε πιο αργά αντανακλαστικά; Να είστε προσεκτικοί όταν πλησιάζετε σε διασταυρώσεις. Κάντε συνήθειά σας να ελέγχετε δύο φορές το δρόμο προτού προχωρήσετε. Να προσέχετε ιδιαίτερα όταν στρίβετε. Οι στροφές στις διασταυρώσεις μπορεί να κρύβουν θανατηφόρους κινδύνους, ιδιαίτερα αν πρέπει να διασχίσετε λωρίδες με συνεχή διέλευση οχημάτων.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το 40 τοις εκατό των θανατηφόρων δυστυχημάτων σε διασταυρώσεις, με οδηγούς ηλικίας άνω των 75 χρονών, περιλαμβάνουν αριστερές στροφές. Το Ίδρυμα για την Οδική Ασφάλεια της Αμερικανικής Λέσχης Αυτοκινήτου συστήνει στους οδηγούς αυτής της χώρας: «Μερικές φορές μπορείτε να κάνετε τρεις δεξιές στροφές για να αποφύγετε μία αριστερή». Ίσως μπορείτε να ακολουθείτε αυτή την αρχή στο μέρος όπου ζείτε. Με λίγη σκέψη εκ των προτέρων, ίσως μπορέσετε να αποφεύγετε επικίνδυνες και δύσκολες διασταυρώσεις.

Μια Απόφαση που Πρέπει να Σκεφτείτε

Τι μπορεί να σας βοηθήσει να αξιολογήσετε τις ικανότητές σας στην οδήγηση; Μπορείτε ίσως να ζητήσετε από έναν αξιόπιστο φίλο ή μέλος της οικογένειάς σας να έρθει μαζί σας και να αξιολογήσει την απόδοσή σας. Κατόπιν, ακούστε προσεκτικά τυχόν παρατηρήσεις του. Ίσως επίσης αποφασίσετε να κάνετε μερικά μαθήματα ασφαλούς οδήγησης. Πολλές σχολές οδηγών παραδίδουν μαθήματα ειδικά για ηλικιωμένους οδηγούς. Αν έχετε κινδυνέψει δύο ή περισσότερες φορές, ίσως αυτό αποτελεί προειδοποίηση ότι οι ικανότητές σας στην οδήγηση δεν είναι τόσο καλές όσο ήταν κάποτε.

Για να είμαστε ειλικρινείς, κάποια στιγμή ίσως είναι προς το καλύτερο συμφέρον σας να σταματήσετε να οδηγείτε. Μπορεί να είναι δύσκολο να πάρετε μια τέτοια απόφαση. Η Μιρτλ, της οποίας τα λόγια αναφέρθηκαν νωρίτερα, γνωρίζει ότι δεν θα αργήσει η μέρα που θα πρέπει να σταματήσει να οδηγεί. Καθώς πλησιάζει αυτή η μέρα, έχει ήδη αρχίσει να παίρνει όλο και πιο συχνά τη θέση του συνοδηγού. Πώς αισθάνεται για το γεγονός ότι αναθέτει την οδήγηση σε κάποιον άλλον; «Είναι ωραίο να απολαμβάνεις τη διαδρομή χωρίς το άγχος της οδήγησης», λέει η ίδια.

Αφού σκεφτείτε προσεκτικά το ζήτημα, ίσως το δείτε και εσείς από αυτή την άποψη. Τα ψώνια, οι δουλειές και οι μετακινήσεις για ραντεβού και για συναντήσεις μπορεί να είναι πιο απολαυστικά όταν είστε με κάποιον φίλο. Ίσως αυτό το άτομο μπορεί να σας πηγαίνει στις δουλειές σας με το δικό σας αυτοκίνητο. Με αυτόν τον τρόπο, ίσως μετακινείστε με μεγαλύτερη ασφάλεια και πιο ευχάριστα παρά όταν πηγαίνετε μόνοι. Μια άλλη πρακτική λύση είναι το να χρησιμοποιείτε τα δημόσια μέσα μεταφοράς, όπου είναι διαθέσιμα. Να θυμάστε ότι η αξία σας δεν εξαρτάται από την ικανότητά σας να οδηγείτε. Οι καλές σας ιδιότητες είναι εκείνες που σας κάνουν πραγματικά πολύτιμους στην οικογένειά σας και στους φίλους σας​—καθώς και στον Θεό.​—Παροιμίες 12:2· Ρωμαίους 14:18.

Είτε είστε μεγαλύτεροι είτε νεότεροι, είτε έμπειροι οδηγοί είτε αρχάριοι, δεν είστε άτρωτοι στους κινδύνους των αυτοκινητικών δυστυχημάτων. Αναγνωρίστε τη σοβαρή ευθύνη που συνεπάγεται η οδήγηση. Πάρτε προφυλάξεις για να μειώσετε τις πιθανότητες σύγκρουσης. Κάνοντάς το αυτό, ίσως προστατέψετε τον εαυτό σας και άλλους στις πολλές διαδρομές που πρόκειται ακόμη να κάνετε.

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Φροντίστε να «ανεφοδιάζετε» το σώμα σας με έναν καλό νυχτερινό ύπνο

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Ένας σύντομος ύπνος μπορεί να σας καθυστερήσει λίγο, αλλά είναι δυνατόν να σώσει ζωές

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Οι ηλικιωμένοι οδηγοί είναι πιο έμπειροι αλλά αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες

[Εικόνα στη σελίδα 14]

Υπάρχουν πλεονεκτήματα όταν ταξιδεύετε με παρέα