Ματιές στον Κόσμο

«Φαντασιώσεις για Πλούτο»

Η επιθετική διαφήμιση έχει παραπλανήσει πολλούς φτωχούς ανθρώπους κάνοντάς τους να πιστεύουν ότι η φτώχεια τους θα τερματιστεί αν παίζουν τυχερά παιχνίδια, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν πολύ μικρές πιθανότητες να κερδίσουν κάποιο σημαντικό ποσό, αναφέρει η εφημερίδα Τάιμς της Ζάμπιας. Σύμφωνα με το άρθρο, «οι διαφημίσεις λαχείων ζωντανεύουν φαντασιώσεις για πλούτο, πολυτέλεια και άμεση απόκτηση μιας ανέμελης ζωής», ενώ «σπάνια επισημαίνονται οι ελάχιστες πιθανότητες κέρδους». Η εφημερίδα συμπεραίνει: «Ανεξάρτητα με τα επιχειρήματα που προβάλλει κάποιος, τα τυχερά παιχνίδια είναι ολοφάνερη κλοπή και πρέπει να τεθούν εκτός νόμου σε οποιαδήποτε ηθικά ακέραιη κοινωνία».

 Φόβος για το Σκοτάδι

«Τα παιδιά φοβούνται το σκοτάδι περισσότερο από ό,τι το φοβούνταν οι γονείς τους επειδή, λόγω της αυξανόμενης έκθεσης σε τεχνητό φως, σπάνια βρίσκονται σε απόλυτο σκοτάδι», σύμφωνα με ένα δημοσίευμα στην εφημερίδα Δε Τάιμς του Λονδίνου. Ο ψυχολόγος και συγγραφέας Άρικ Σίγκμαν ανέλυσε έρευνες οι οποίες έδειξαν ότι περίπου τα δύο τρίτα των παιδιών ηλικίας κάτω των δέκα ετών θέλουν να κοιμούνται με φως τη νύχτα. Ο ίδιος ισχυρίζεται ότι αν τα παιδιά δεν εκτίθενται στο σκοτάδι​—ακόμη και όταν βρίσκονται στο κρεβάτι τους τη νύχτα—​η φαντασία τους περιορίζεται. «Πρέπει να δίνεται η ευκαιρία στη φαντασία των παιδιών να αναπτυχθεί», επισημαίνει το δημοσίευμα. «Το παιχνίδι και η διασκέδαση στο σκοτάδι μπορεί να κεντρίσουν πολύ τη φαντασία τους, επειδή όλες οι εικόνες που δημιουργούν θα είναι μοναδικές». Αλλά σήμερα, «οι έτοιμες εικόνες οι οποίες αποτυπώνονται στη διάνοια των παιδιών από την τηλεόραση, τον κινηματογράφο και τα παιχνίδια για κομπιούτερ» τα φοβίζουν. Ο Δρ Σίγκμαν σχολιάζει: «Το να πούμε “να διαβάζετε περισσότερο και να παρακολουθείτε λιγότερη τηλεόραση” ακούγεται σαν παλιομοδίτικη συμβουλή, αλλά πρέπει να την επαναλάβουμε».

Θρυμματίζεται Τράπεζα Πάγου στην Ανταρκτική

Σε μια περίοδο μόλις 35 ημερών η οποία ξεκίνησε στα τέλη Ιανουαρίου 2002, ένα τμήμα της τράπεζας πάγου Λάρσεν Β στην ανατολική πλευρά της Ανταρκτικής Χερσονήσου έκτασης 3.250 τετραγωνικών χιλιομέτρων θρυμματίστηκε σε χιλιάδες επιπλέοντα παγόβουνα, αναφέρει το Εθνικό Κέντρο Πληροφοριών του Πανεπιστημίου του Κολοράντο για το Χιόνι και τον Πάγο. Μεγάλο μέρος της Ανταρκτικής περιβάλλεται από παχιές πλάκες πάγου οι οποίες συντηρούνται από τους παγετώνες, αλλά οι πλάκες της χερσονήσου συρρικνώνονται ως αποτέλεσμα της κλιματολογικής τάσης για αύξηση της θερμοκρασίας από τα τέλη της δεκαετίας του 1940. Επειδή η τράπεζα πάγου επιπλέει, ο θρυμματισμός δεν θα ανεβάσει σημαντικά το επίπεδο της θάλασσας. Ωστόσο, «οι τράπεζες πάγου λειτουργούν ως αντιστήριγμα ή “τροχοπέδη” για τους παγετώνες», αναφέρει το δημοσίευμα. «Από τη στιγμή που θα αποκολληθούν αυτές οι τράπεζες πάγου, οι παγετώνες . . . ίσως αρχίσουν να αποθέτουν περισσότερο πάγο στον ωκεανό από όσο συγκεντρώνουν με τη μορφή χιονιού». Οι λόγοι για την αύξηση της θερμοκρασίας δεν είναι ακόμη σαφείς, και τα στοιχεία μπορεί να είναι συγκεχυμένα. Εκτός από τη χερσόνησο, «η υπόλοιπη Ανταρκτική δεν παρουσιάζει ενδείξεις γενικευμένης αύξησης της θερμοκρασίας», παρατηρεί η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς. Μάλιστα, κάποιες έρευνες δείχνουν ότι η ήπειρος ως σύνολο ίσως έχει ψυχθεί τα περασμένα 35 χρόνια.

Το Διαστημικό Πρόγραμμα της Κίνας

Την 1η Απριλίου 2002 το κινεζικό μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Σαντζού ΙΙΙ προσγειώθηκε με επιτυχία στην Εσωτερική Μογγολία έπειτα από μια αποστολή διάρκειας μίας εβδομάδας, αναφέρει το BBC. Στο σκάφος υπήρχε ένας «τεχνητός άνθρωπος»​—ένα ομοίωμα εφοδιασμένο με αισθητήρες που κατέγραφαν τα επίπεδα οξυγόνου και θερμοκρασίας ελέγχοντας τα συστήματα υποστήριξης της ζωής τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε κάποια μελλοντική επανδρωμένη πτήση. Οι Κινέζοι αρμόδιοι για τα διαστημικά προγράμματα έχουν ανακοινώσει ότι σχεδιάζουν να στείλουν άνθρωπο στο διάστημα μέχρι το 2005. «Ο πιο μακροπρόθεσμος στόχος τον οποίο έχει θέσει η ίδια η διαστημική υπηρεσία της Κίνας είναι να στείλει ανθρώπους στη Σελήνη μέχρι το 2010», λέει η είδηση.

Τα Παπαγαλάκια Ελκύονται από τα Έντονα Χρώματα

Πώς επιλέγουν σύντροφο τα παπαγαλάκια; Η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στο πόσο έντονα γυαλίζει το φτέρωμα των πουλιών. Τα φτερά αυτών των παπαγάλων περιέχουν μια χημική ουσία η οποία απορροφά το υπεριώδες φως και το εκπέμπει και πάλι σε μεγαλύτερο μήκος κύματος, δίνοντας στα φτερά ένα φθορίζον κιτρινοκόκκινο χρώμα. Ο Δρ Τζάστιν Μάρσαλ του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ της Αυστραλίας, μαζί με τους συνεργάτες του, έβαλε αντιηλιακό στα φτερά παπαγάλων οι οποίοι βρίσκονταν στο φυσικό τους περιβάλλον για να μειωθεί ο φθορισμός. «Αυτά τα πουλιά ήταν πολύ λιγότερο ελκυστικά στα άτομα του αντίθετου φύλου», αναφέρει η εφημερίδα Δε Σίντνεϊ Μόρνινγκ Χέραλντ. Ο Μάρσαλ είπε ότι η έντονη λάμψη πιθανώς φανερώνει πουλί ανώτερης ποιότητας. Μολονότι τα σώματα ορισμένων άλλων πλασμάτων ίσως περιέχουν φθορίζουσες χημικές ουσίες, ο Μάρσαλ τόνισε πως αυτή είναι η «πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι χρησιμοποιούνται φθοριούχες ουσίες στο ζωικό βασίλειο», αναφέρει η εφημερίδα.

Λιοντάρια σε Κίνδυνο

«Τα λιοντάρια ίσως εξαφανιστούν σύντομα από μεγάλα τμήματα της Αφρικής», αναφέρει το περιοδικό Νέος Επιστήμονας. Χρειάζονται 500 ως 1.000 λιοντάρια για να δημιουργηθούν 100 αναπαραγωγικά ζευγάρια​—αριθμός που επαρκεί για να αποφευχθεί η ομομειξία. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ένωση για την Προστασία της Φύσης, οι πληθυσμοί λιονταριών στη Δυτική και στην Κεντρική Αφρική είναι πολύ μικρότεροι από αυτούς τους αριθμούς. «Η κατάσταση είναι σοβαρή», λέει ο Χανς Μπάουερ του Πανεπιστημίου Λέιντεν στην Ολλανδία. «Δεν υπάρχει ούτε ένας πληθυσμός για τον οποίο να μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι θα συνεχίσει να υφίσταται». Ο κύριος λόγος για τη μείωση είναι η διείσδυση του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον των ζώων. Τα λιοντάρια χρειάζονται τεράστιες περιοχές για να κυνηγάνε​—ένα και μόνο αρσενικό θέλει 200 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα. «Το λιοντάρι είναι θεμελιώδες είδος», επισημαίνει ο Μπάουερ. «Είναι προειδοποιητικό σημάδι​—το γεγονός ότι τα λιοντάρια απειλούνται τώρα ίσως σημαίνει ότι σε 20 με 30 χρόνια μπορεί να απειλούνται και άλλα είδη».

Κίνδυνοι από το Σολάριουμ

«Όσοι χρησιμοποιούν σολάριουμ έχουν διπλάσιες και πλέον πιθανότητες να πάθουν καρκίνο του δέρματος, και οι νέοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο», αναφέρει η εφημερίδα Δε Γκάρντιαν του Λονδίνου. Η καθηγήτρια Μάργκαρετ Καράγκας, της Ιατρικής Σχολής του Ντάρτμουθ, στο Νιου Χάμσερ των ΗΠΑ, πήρε συνέντευξη από 1.500 ανθρώπους ηλικίας 25 ως 74 ετών, από τους οποίους οι μισοί και πλέον είχαν παρουσιάσει πρόσφατα καρκίνο του δέρματος. Οι πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου αυξήθηκαν «μέχρι και 20 τοις εκατό για κάθε δεκαετία χρήσης σολάριουμ πριν από την ηλικία των 50», αναφέρει η εφημερίδα Δε Τάιμς του Λονδίνου. Η καθηγήτρια λέει: «Οι λάμπες μαυρίσματος μιμούνται το φως του ήλιου [με] μια έντονη, συγκεντρωμένη δόση υπεριώδους ακτινοβολίας». Σε σύγκριση με τους θανάτους που σημειώνονταν από καρκίνο του δέρματος τη δεκαετία του 1960, στη Βρετανία σημειώνονται τώρα τριπλάσιοι θάνατοι ενώ στη Σκωτία τετραπλάσιοι. Οι ειδικοί αποδίδουν τους θανάτους στην αυξημένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μέσω της ηλιοθεραπείας και της χρήσης λάμπας μαυρίσματος. «Δεν υπάρχει ασφαλές μαύρισμα», είπε ένας εκπρόσωπος της Αντικαρκινικής Έρευνας του Ηνωμένου Βασιλείου. «Στην πραγματικότητα, το μαύρισμα είναι η αντίδραση του σώματος στη βλάβη που παθαίνει το DNA».

«Υδραγωγεία» σε Κίνδυνο

Ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός εξαρτάται για το πόσιμο νερό του από τα ορεινά οικοσυστήματα, επισημαίνει η εφημερίδα Δε Τορόντο Σταρ του Καναδά. Αυτές οι οροσειρές, οι οποίες αποκλήθηκαν «υδραγωγεία του κόσμου» σε μια έκθεση των Ηνωμένων Εθνών που αναφερόταν στο Έτος των Βουνών, του ΟΗΕ, απειλούνται σοβαρά. Σύμφωνα με την εφημερίδα, η βλάβη προκαλείται από «τις κλιματικές αλλαγές, τη μόλυνση, τις ένοπλες συγκρούσεις, την αύξηση του πληθυσμού, την αποψίλωση και την εκμετάλλευση από γεωργικές, μεταλλευτικές και τουριστικές βιομηχανίες». Η έκθεση προειδοποιεί ότι «αυτή η υποβάθμιση θα οδηγήσει σε περισσότερες πλημμύρες, κατολισθήσεις και πείνα», λέει η εφημερίδα.

Εθισμός στο Αλκοόλ

Ένας στους 13 ανθρώπους στη Βρετανία έχει αναπτύξει τώρα εξάρτηση από το αλκοόλ, αναφέρει η εφημερίδα Δι Ιντιπέντεντ του Λονδίνου, γεγονός που δείχνει ότι ο εθισμός στο αλκοόλ «εμφανίζεται με διπλάσια συχνότητα από τον εθισμό στα ναρκωτικά ή στα συνταγογραφημένα φάρμακα». Από το 1994 ως το 1999, οι θάνατοι που οφείλονταν άμεσα στην κατάχρηση αλκοόλ​—περιλαμβανομένων και των προκαλούμενων από καρδιοπάθεια, κίρρωση του ήπατος και δηλητηρίαση από το αλκοόλ—​αυξήθηκαν κατά 43 περίπου τοις εκατό. Τα ατυχήματα εξαιτίας οδήγησης σε κατάσταση μέθης αυξήθηκαν από 10.100 το 1998 σε 11.780 το 2000 και ευθύνονταν για 1 στους 7 θανάτους από τροχαία. Το 60 τοις εκατό των εργοδοτών έχουν προβλήματα με υπαλλήλους που πίνουν πολύ, και το 40 τοις εκατό εκείνων που διαπράττουν βίαια εγκλήματα βρίσκονται υπό την επήρεια του αλκοόλ. Ο Έρικ Άπλμπαϊ, διευθυντής ενός βρετανικού φιλανθρωπικού ιδρύματος για την αντιμετώπιση του αλκοολισμού, είπε: «Η πλήρης έκταση και κλίμακα των προβλημάτων περιλαμβανομένου και του αντίκτυπου που έχουν στην υγεία, στις σχέσεις και στην οικονομική κατάσταση των ανθρώπων, για να μην αναφερθούμε στις υπηρεσίες κοινής ωφελείας, . . . επιτείνει την ανάγκη για επείγουσα, συλλογική δράση».