Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Πώς Μπορώ να Αντιμετωπίσω την Πίεση των Συνομηλίκων;

«Η πίεση των συνομηλίκων βρίσκεται παντού».​—Τζέσι, 16 χρονών.

«Η πίεση από τους συμμαθητές μου ήταν ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που είχα να αντιμετωπίσω καθώς μεγάλωνα».​—Τζόναθαν, 21 χρονών.

Η ΠΙΕΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΟΜΗΛΙΚΩΝ είναι μια υπολογίσιμη δύναμη. Αλλά να ξέρεις καλά ότι μπορείς να της αντισταθείς. Μάλιστα, μπορείς να τη θέσεις υπό έλεγχο, ακόμη και να την αξιοποιήσεις. Αλλά πώς;

Σε προηγούμενο άρθρο αυτής της σειράς, συζητήσαμε ένα βασικό πρώτο βήμα: Να αναγνωρίσεις τη δύναμη που ασκεί η πίεση των συνομηλίκων και το ότι είσαι ευάλωτος ή ευάλωτη απέναντι σε αυτή την επιρροή. a Ποια περαιτέρω θετικά βήματα μπορείς να κάνεις; Η υποβοηθητική καθοδηγία που χρειάζεσαι βρίσκεται στο Λόγο του Θεού. Το εδάφιο Παροιμίες 24:5 λέει: «Ο άνθρωπος που έχει γνώση ενισχύει τη δύναμη». Ποιο είδος γνώσης είναι δυνατόν να ενισχύσει τη δύναμή σου απέναντι στην πίεση των συνομηλίκων; Πριν απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση, ας συζητήσουμε πρώτα ένα πρόβλημα το οποίο μπορεί να κάνει αυτή την πίεση να υπερισχύσει εναντίον σου.

Κίνδυνος η Έλλειψη Πεποίθησης

Για τους νεαρούς Μάρτυρες του Ιεχωβά η πίεση των συνομηλίκων αποτελεί μερικές φορές ιδιαίτερη πρόκληση επειδή ο τρόπος ζωής τους περιλαμβάνει το να μιλάνε σε άλλους για την πίστη τους. (Ματθαίος 28:19, 20) Μήπως δυσκολεύεσαι, ορισμένες φορές, να μιλάς για την πίστη σου σε άλλους νεαρούς που συναντάς; Δεν νιώθεις μόνο εσύ έτσι. Μια 18χρονη, ονόματι Μέλανι, λέει: «Όταν έφτασε η στιγμή να πω στα παιδιά ότι είμαι Μάρτυρας του Ιεχωβά, δυσκολεύτηκα περισσότερο από όσο νόμιζα». Η ίδια προσθέτει: «Ενώ έπαιρνα αρκετό θάρρος για να τους πω ότι είμαι Μάρτυρας του Ιεχωβά, μετά φοβόμουν και πάλι». Φαίνεται πως η αρνητική πλευρά της πίεσης των συνομηλίκων την έκανε να διστάζει.

Η Αγία Γραφή μάς διαβεβαιώνει ότι ακόμη και άντρες και γυναίκες εξαιρετικής πίστης έχουν διστάσει να μιλήσουν στους ανθρώπους για τον Θεό. Λόγου χάρη, ο νεαρός Ιερεμίας ήξερε ότι θα αντιμετώπιζε χλευασμό και διωγμό αν υπάκουε στην εντολή  που του έδωσε ο Θεός να κηρύξει με θάρρος. Επιπλέον, ο Ιερεμίας δεν είχε πεποίθηση. Γιατί; Είπε στον Θεό: «Μα εγώ δεν ξέρω πώς να μιλήσω, γιατί είμαι παιδί». Μήπως συμφώνησε ο Θεός ότι ο Ιερεμίας ήταν ακατάλληλος να μιλήσει επειδή ήταν νέος; Όχι. Ο Ιεχωβά διαβεβαίωσε τον προφήτη: «Μη λες: “Είμαι παιδί”». Ο Ιεχωβά στη συνέχεια έδωσε στο διστακτικό νεαρό έναν σημαντικό διορισμό.​—Ιερεμίας 1:6, 7.

Όταν δεν έχουμε πεποίθηση, όταν νιώθουμε αβέβαιοι για τον εαυτό μας, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να αντισταθούμε στην πίεση από τον περίγυρο. Διάφορες έρευνες το έχουν καταδείξει αυτό. Για παράδειγμα, το 1937 ο επιστήμονας Μουζάφερ Σερίφ έκανε ένα πασίγνωστο πείραμα. Έβαλε μερικά άτομα σε ένα σκοτεινό δωμάτιο, τους έδειξε ένα συγκεκριμένο φωτεινό σημείο και στη συνέχεια τους ρώτησε πόσο μακριά μετακινήθηκε αυτό το σημείο.

Στην πραγματικότητα δεν είχε μετακινηθεί καθόλου. Επρόκειτο απλώς για οφθαλμαπάτη. Όταν ρωτήθηκαν σε προσωπικό επίπεδο, τα άτομα έκαναν τις δικές τους ξεχωριστές εκτιμήσεις αναφορικά με τη φαινομενική μετακίνηση. Ωστόσο, όταν εξετάζονταν κατά ομάδες, τους ζητούνταν να κάνουν τις εκτιμήσεις τους μεγαλόφωνα. Τι συνέβη; Νιώθοντας έλλειψη πεποίθησης για τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονταν τα πράγματα, επηρέαζαν ο ένας τον άλλον. Έπειτα από επανειλημμένες ερωτήσεις, οι απαντήσεις τους συνέκλιναν μέχρι που δημιουργήθηκε μια κοινώς αποδεκτή άποψη. Ακόμη και όταν ρωτήθηκαν τα άτομα και πάλι μόνα τους αργότερα, συνέχιζαν να είναι επηρεασμένα από τη συλλογική άποψη της ομάδας.

Αυτό το πείραμα δείχνει κάτι σημαντικό. Η έλλειψη βεβαιότητας ή πεποίθησης κάνει τους ανθρώπους πιο ευεπηρέαστους στην πίεση από τον περίγυρο. Δεν υποκινεί αυτό σε σκέψεις; Ας μην ξεχνάμε ότι η πίεση από τον περίγυρο είναι δυνατόν να επηρεάσει τους ανθρώπους σε πολύ σημαντικά ζητήματα, όπως είναι οι απόψεις τους για το προγαμιαίο σεξ, για τη χρήση ναρκωτικών, ακόμη και για τους στόχους που επιδιώκουν στη ζωή. Αν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να υιοθετήσει την κοινώς αποδεκτή άποψη όταν πρόκειται για τέτοια ζητήματα, θα μπορούσαμε να επηρεάσουμε ριζικά το ίδιο μας το μέλλον. (Έξοδος 23:2) Τι μπορεί να γίνει;

Ποια νομίζεις ότι θα ήταν η απάντησή σου στο πείραμα αν ήξερες σίγουρα ότι το φωτεινό σημείο δεν είχε μετακινηθεί; Πιθανότατα δεν θα είχες επηρεαστεί από την ομάδα. Ναι, χρειαζόμαστε πεποίθηση. Αλλά τι είδους πεποίθηση περιλαμβάνεται, και πώς μπορούμε να την αποκτήσουμε;

Κάνε τον Ιεχωβά Πεποίθησή Σου

Μπορεί να ακούς πολλά να λέγονται για την ανάπτυξη αυτοπεποίθησης. Αλλά σχετικά με το πώς μπορείς να την αποκτήσεις​—και σε ποιο βαθμό τη χρειάζεσαι—​υπάρχουν συγκρουόμενες απόψεις. Η Γραφή περιέχει την εξής ισορροπημένη συμβουλή: «Λέω σε όποιον είναι ανάμεσά σας να μη σκέφτεται για τον εαυτό του κάτι παραπάνω από όσο είναι απαραίτητο να σκέφτεται· αλλά να σκέφτεται έτσι ώστε να έχει σωφροσύνη». (Ρωμαίους 12:3) Μια άλλη μετάφραση αυτού του εδαφίου αναφέρει: «Θα έλεγα στον καθένα σας να μη δίνει στον εαυτό του περισσότερη από  την πραγματική του αξία, αλλά να κάνει αντικειμενική εκτίμηση του εαυτού του».​—Τσαρλς Μπ. Γουίλιαμς (Charles B. Williams).

Μια «αντικειμενική εκτίμηση» της “πραγματικής σου αξίας” σε προστατεύει από ματαιοδοξία, έπαρση ή υπεροψία. Από την άλλη πλευρά, μια τέτοια ισορροπημένη άποψη θα περιλάμβανε κάποιον βαθμό πεποίθησης στην πραγματική ικανότητα που έχεις να σκέφτεσαι και να παίρνεις συνετές αποφάσεις. Ο Δημιουργός σου σε έχει προικίσει με τη «δύναμη της λογικής» και κάτι τέτοιο δεν είναι μικρό δώρο. (Ρωμαίους 12:1) Έχοντας αυτό υπόψη θα βοηθηθείς να αντισταθείς στην πίεση που σου ασκείται να αφήνεις τους γύρω σου να αποφασίζουν για εσένα. Ωστόσο, υπάρχει ένα είδος πεποίθησης το οποίο θα σε προστατεύει ακόμη πιο αποτελεσματικά.

Ο Βασιλιάς Δαβίδ έγραψε υπό θεϊκή έμπνευση: «Εσύ είσαι η ελπίδα μου, Υπέρτατε Κύριε Ιεχωβά, η πεποίθησή μου από τη νεότητά μου». (Ψαλμός 71:5) Ναι, ο Δαβίδ εκδήλωνε απόλυτη πεποίθηση στον ουράνιο Πατέρα του και το έκανε αυτό από τη νεαρή του ηλικία. “Ήταν παιδί”​—ίσως έφηβος—​όταν ο Φιλισταίος γίγαντας Γολιάθ προκάλεσε οποιονδήποτε Ισραηλίτη στρατιώτη να τον αντιμετωπίσει σε μονομαχία. Οι στρατιώτες φοβήθηκαν. (1 Σαμουήλ 17:11, 33) Ίσως δημιουργήθηκε ανάμεσά τους κάποιο είδος αρνητικής πίεσης από τον περίγυρο. Αναμφίβολα μιλούσαν αποθαρρυντικά για το μέγεθος και την ανδρεία του Γολιάθ και ισχυρίζονταν ότι θα ήταν τρελός εκείνος που θα αποδεχόταν μια τέτοια πρόκληση. Ο Δαβίδ απέδειξε ότι δεν επηρεάστηκε από οποιαδήποτε πίεση αυτού του είδους. Γιατί;

Πρόσεξε τα λόγια που είπε ο Δαβίδ στον Γολιάθ: «Εσύ έρχεσαι σε εμένα με σπαθί και με δόρυ και με ακόντιο· εγώ όμως έρχομαι σε εσένα με το όνομα του Ιεχωβά των στρατευμάτων, του Θεού των στρατευμάτων του Ισραήλ, που εσύ ενέπαιξες». (1 Σαμουήλ 17:45) Ο Δαβίδ δεν ήταν τυφλός για να μη βλέπει το μέγεθος, τη δύναμη ή τον οπλισμό του Γολιάθ. Αλλά γνώριζε κάτι και ήταν βέβαιος για αυτό, όσο βέβαιος ήταν ότι ο ουρανός βρισκόταν πάνω από το κεφάλι του. Γνώριζε ότι ο Γολιάθ δεν ήταν τίποτα συγκρινόμενος με τον Ιεχωβά Θεό. Αν ο Ιεχωβά ήταν στο πλευρό του Δαβίδ, γιατί να φοβηθεί τον Γολιάθ; Τέτοια πεποίθηση στον Θεό έκανε τον Δαβίδ να νιώθει ασφαλής. Καμία πίεση από τον περίγυρο δεν μπορούσε να τον κάνει να ταλαντευτεί.

Εκδηλώνεις εσύ παρόμοια πεποίθηση στον Ιεχωβά; Ο Ιεχωβά δεν έχει αλλάξει από την εποχή του Δαβίδ. (Μαλαχίας 3:6· Ιακώβου 1:17) Όσο περισσότερα μαθαίνεις για αυτόν, τόσο θα αυξάνεται η βεβαιότητά σου για όλα όσα λέει στο Λόγο του. (Ιωάννης 17:17) Εκεί θα βρεις σταθερούς, αξιόπιστους κανόνες που θα σε καθοδηγούν στη ζωή και θα σε βοηθάνε να αντιστέκεσαι στην πίεση των συνομηλίκων. Εκτός από το να κάνεις τον Ιεχωβά πεποίθησή σου, υπάρχει και κάτι άλλο που μπορείς να κάνεις.

Διάλεξε Καλούς Συμβούλους

Ο Λόγος του Θεού δίνει έμφαση στην ανάγκη να αναζητάμε καλή καθοδήγηση. «Ο άνθρωπος που έχει κατανόηση αποκτάει επιδέξια κατεύθυνση», λέει το εδάφιο Παροιμίες 1:5. Οι γονείς σου, οι οποίοι ενδιαφέρονται βαθιά για τα καλύτερα συμφέροντά σου, μπορούν να αποδειχτούν πηγή καθοδήγησης. Η Ιντίρα, που το γνωρίζει καλά αυτό, λέει: «Περπατάω τώρα στο δρόμο της αλήθειας επειδή οι γονείς μου χρησιμοποιούσαν διαρκώς τις Γραφές για να με κατευθύνουν και έκαναν τον Ιεχωβά πραγματικό στη ζωή μου». Πολλοί νέοι νιώθουν το ίδιο.

Αν είσαι μέλος της Χριστιανικής εκκλησίας, έχεις μια θαυμάσια πηγή υποστήριξης εκεί​—τους διορισμένους επισκόπους, ή αλλιώς πρεσβυτέρους, καθώς και άλλους ώριμους Χριστιανούς. Η νεαρή Νάντια θυμάται: «Πραγματικά σεβόμουν τους πρεσβυτέρους της εκκλησίας μου. Μπορώ να θυμηθώ μια ομιλία από τον προεδρεύοντα επίσκοπο η οποία ήταν ειδικά προσαρμοσμένη για τους νεαρούς. Μετά τη συνάθροιση η φίλη μου και εγώ είχαμε μείνει εντυπωσιασμένες επειδή όσα είχε αναφέρει νιώθαμε ότι τα περνούσαμε εμείς».

Ένα άλλο ισχυρό όπλο ενάντια στην αρνητική πίεση από τον περίγυρο είναι η θετική πίεση από τον περίγυρο. Αν επιλέγεις τους φίλους σου σοφά, αυτοί μπορούν να σε βοηθήσουν να προσκολλάσαι σε καλούς στόχους και ορθούς κανόνες. Πώς μπορούμε να επιλέγουμε σωστά; Να έχεις στο νου την εξής συμβουλή: «Αυτός που περπατάει με σοφούς θα γίνει σοφός, αλλά αυτός που έχει δοσοληψίες με τους άφρονες θα έχει κακή κατάληξη». (Παροιμίες 13:20) Η Νάντια επέλεγε με προσοχή σοφές φίλες στο σχολείο​—άτομα που είχαν την ίδια πίστη και ακολουθούσαν τους ίδιους ηθικούς κανόνες με εκείνη. Η ίδια θυμάται: «Όταν τα αγόρια στο σχολείο έρχονταν για να “συζητήσουν” μαζί μας, στηρίζαμε η μία την άλλη». Οι καλοί φίλοι μπορούν να φέρουν στην επιφάνεια τις καλύτερες ιδιότητές μας. Αξίζει τον κόπο να τους βρεις.

Να έχεις τη βεβαιότητα, λοιπόν, ότι αν αναπτύσσεις πεποίθηση στον Ιεχωβά, αναζητάς καθοδήγηση από ώριμους Χριστιανούς και επιλέγεις τους φίλους σου σοφά, μπορείς να αντιμετωπίσεις με επιτυχία την πρόκληση της πίεσης των συνομηλίκων. Μάλιστα, μπορείς να συμβάλλεις και εσύ στην άσκηση θετικής πίεσης από τον περίγυρο για τους φίλους σου και να τους βοηθήσεις να μείνουν στο δρόμο της ζωής μαζί σου.

[Υποσημείωση]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 26]

Να αναζητάς καλούς φίλους οι οποίοι, όπως και εσύ, αγαπούν τον Θεό και τους κανόνες του

[Εικόνες στη σελίδα 26]

«Οι κακές συναναστροφές φθείρουν τις ωφέλιμες συνήθειες».​—1 Κορινθίους 15:33

«Αυτός που περπατάει με σοφούς θα γίνει σοφός».​—Παροιμίες 13:20