Όταν τα Μικρόβια Δεν θα Βλάπτουν Κανέναν

ΤΑ ΜΙΚΡΟΒΙΑ, ή αλλιώς οι μικροοργανισμοί, είναι απαραίτητα για τη ζωή. Υπάρχουν σε σημαντική αναλογία στο έδαφος της γης και στο ίδιο μας το σώμα. Όπως επισημαίνει το πλαίσιο «Είδη Μικροβίων» στη σελίδα 7, «υπάρχουν τρισεκατομμύρια βακτήρια στο σώμα μας». Τα περισσότερα από αυτά είναι ωφέλιμα​—στην πραγματικότητα, ζωτικά—​για την υγεία. Αν και σχετικά λίγα μόνο προξενούν ασθένειες, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι, τελικά, κανένα μικρόβιο δεν θα βλάπτει οποιονδήποτε.

Προτού εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα εξαλειφθούν όλες οι επιβλαβείς συνέπειες των μικροβίων, ας δούμε τις προσπάθειες που γίνονται τώρα για την καταπολέμηση των νοσογόνων μικροβίων. Εκτός από το συνοδευτικό πλαίσιο «Τι Μπορείτε να Κάνετε» το οποίο μπορείτε να εξετάσετε, προσέξτε επίσης τι προσπάθειες καταβάλλουν οι ειδήμονες του τομέα της υγείας για την καταπολέμηση των ανθεκτικών μικροβίων.

Παγκόσμια Στρατηγική

Η Δρ Γκρο Χάρλεμ Μπρούντλαντ, πρώην γενική διευθύντρια της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (WHO), περιέγραψε τις προσπάθειες που καταβάλλονται. Στην Έκθεση για τις Μολυσματικές Ασθένειες​—2000 (Report on Infectious Diseases 2000), με τίτλο «Υπερνίκηση της Ανθεκτικότητας στα Αντιμικροβιακά», επισήμανε την ανάγκη για ανάπτυξη «μιας παγκόσμιας στρατηγικής για τον περιορισμό της ανθεκτικότητας» των μικροβίων. Επιπλέον, μίλησε για την οικοδόμηση «σχέσεων ανάμεσα σε όλους τους φορείς στο χώρο της υγείας», τονίζοντας: «Έχουμε την ευκαιρία να ξεκινήσουμε μια μαζική προσπάθεια ενάντια στις μολυσματικές ασθένειες».

Το 2001, η WHO συνέταξε ένα έγγραφο με θέμα: «Παγκόσμια Στρατηγική για τον Περιορισμό της Ανθεκτικότητας στα Αντιμικροβιακά». Αυτό το έγγραφο παρουσίαζε ένα σχέδιο που υποδείκνυε τόσο στους φορείς του χώρου της υγείας όσο και στους ανθρώπους γενικά «τι να κάνουν και πώς να το κάνουν». Η στρατηγική περιλάμβανε την εκπαίδευση των ανθρώπων για το πώς να αποφεύγουν τις αρρώστιες και την παροχή οδηγιών για το πώς να χρησιμοποιούν αντιβιοτικά και άλλα αντιμικροβιακά όταν προσβάλλονται από κάποια μόλυνση.

Επιπλέον, οι εργαζόμενοι στον κλάδο της υγείας​—γιατροί και νοσηλεύτριες, καθώς και άλλοι που εργάζονται σε νοσοκομεία και ιδρύματα—​παροτρύνθηκαν να παίρνουν καλύτερα μέτρα για την αποφυγή της εξάπλωσης των μολύνσεων. Δυστυχώς, μελέτες έχουν αποκαλύψει ότι πολλοί γιατροί παραλείπουν ακόμη να πλένουν τα χέρια τους ή να αλλάζουν γάντια όταν πηγαίνουν από τον έναν ασθενή στον άλλον.

Οι μελέτες έχουν δείξει επίσης ότι οι γιατροί χορηγούν αντιβιοτικά σε περιπτώσεις που δεν θα έπρεπε να χορηγούν. Ένας λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι ότι οι άνθρωποι πιέζουν το γιατρό τους να τους δώσει κάποιο αντιβιοτικό για να γίνουν γρήγορα καλά. Έτσι λοιπόν, οι γιατροί υποχωρούν, απλώς και μόνο για να ικανοποιήσουν τους ασθενείς. Συχνά οι γιατροί ούτε διαθέτουν χρόνο για να ενημερώσουν τους ασθενείς τους ούτε έχουν τα διαθέσιμα μέσα για να προσδιορίσουν το μικρόβιο που προξενεί τη μόλυνση. Επιπλέον, ίσως χορηγούν πιο καινούρια, αλλά και πιο ακριβά, αντιβιοτικά ευρέος φάσματος. Και αυτό επίσης συμβάλλει στο πρόβλημα της ανθεκτικότητας στα φάρμακα.

Άλλα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε η Παγκόσμια Στρατηγική της WHO είναι τα νοσοκομεία, τα εθνικά συστήματα υγείας, οι παραγωγοί τροφίμων, οι φαρμακευτικές εταιρίες και οι νομοθέτες. Η έκθεση ενθαρρύνει τη συνεργασία ανάμεσα σε όλους αυτούς τους φορείς προκειμένου να καταπολεμηθεί η παγκόσμια απειλή των ανθεκτικών στα φάρμακα μικροβίων. Αλλά θα έχει επιτυχία αυτό το πρόγραμμα;

Εμπόδια στην Επιτυχία

Η Παγκόσμια Στρατηγική της WHO έκανε έμμεση αναφορά σε ένα μεγάλο εμπόδιο για την επίλυση  των προβλημάτων υγείας. Είναι το κίνητρο του κέρδους​—τα χρήματα. Η Αγία Γραφή λέει ότι η φιλαργυρία είναι υπεύθυνη για “κάθε είδους κακά πράγματα”. (1 Τιμόθεο 6:9, 10) Η WHO προτρέπει: «Κάτι άλλο που πρέπει να εξεταστεί είναι η διαπλοκή με τις φαρμακοβιομηχανίες, όπως επίσης η άσκηση κατάλληλου ελέγχου στην προσέγγιση του νοσηλευτικού προσωπικού από μέρους των πωλητών καθώς και η παρακολούθηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που οργανώνονται από τις φαρμακευτικές εταιρίες για τους εργαζόμενους στο χώρο της υγείας».

Οι φαρμακευτικές εταιρίες μέχρι στιγμής παρουσίαζαν με δυναμικό τρόπο τα προϊόντα τους στους γιατρούς. Τώρα κάνουν το ίδιο απευθείας στο κοινό μέσω των τηλεοπτικών διαφημίσεων. Είναι προφανές ότι αυτό έχει συμβάλει στην αλόγιστη χρήση φαρμάκων, η οποία στη συνέχεια αποτελεί βασικό παράγοντα για τον πολλαπλασιασμό των ανθεκτικών στα φάρμακα μικροβίων.

Στο τμήμα που εξετάζει τη χρήση αντιμικροβιακών στην κτηνοτροφία, η Παγκόσμια Στρατηγική της WHO αναφέρει: «Οι κτηνίατροι σε μερικές χώρες κερδίζουν το 40% και πλέον του εισοδήματός τους από την πώληση φαρμάκων, γεγονός που εμποδίζει τον περιορισμό της χρήσης αντιμικροβιακών». Είναι, λοιπόν, καλά τεκμηριωμένο ότι τα ανθεκτικά μικρόβια εμφανίστηκαν και ακμάζουν λόγω της υπερβολικής χρήσης αντιβιοτικών.

Η παραγωγή αντιβιοτικών είναι, στην πραγματικότητα, εντυπωσιακή. Στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνο, περίπου 20 εκατομμύρια κιλά αντιβιοτικών  παράγονται ετησίως! Από τη συνολική παγκόσμια παραγωγή, μόνο η μισή ποσότητα περίπου χρησιμοποιείται για τους ανθρώπους. Η υπόλοιπη είτε ψεκάζεται στις σοδειές είτε χορηγείται στα ζώα. Είναι συνηθισμένο να αναμειγνύονται αντιβιοτικές ουσίες με την τροφή των ζώων για να επιταχυνθεί η ανάπτυξή τους.

Ο Ρόλος των Κυβερνήσεων

Αξίζει να αναφερθεί η δήλωση που περιέχεται στην Περίληψη της Παγκόσμιας Στρατηγικής της WHO: «Μεγάλο μέρος της ευθύνης για την εφαρμογή της στρατηγικής εναπόκειται στην κάθε χώρα. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο».

Ασφαλώς, μερικές κυβερνήσεις έχουν αναπτύξει προγράμματα για τον περιορισμό της ανθεκτικότητας στα αντιμικροβιακά, δίνοντας έμφαση στη συνεργασία εντός και εκτός των εθνικών τους συνόρων. Αυτά τα προγράμματα περιλαμβάνουν καλύτερη παρακολούθηση της χρήσης των αντιμικροβιακών και των ανθεκτικών μικροβίων, βελτιωμένο έλεγχο των μολύνσεων, κατάλληλη χρήση αντιμικροβιακών στην ιατρική και στη γεωργία, έρευνα για την κατανόηση της ανθεκτικότητας και παραγωγή καινούριων φαρμάκων. Η Έκθεση για τις Μολυσματικές Ασθένειες​—2000, της WHO, δεν ήταν αισιόδοξη. Γιατί;

Η έκθεση επισήμανε την «έλλειψη πολιτικής θέλησης από μέρους των κυβερνήσεων των οποίων η προτεραιότητα  ίσως να μην είναι η δημόσια υγεία», και πρόσθετε: «Οι ασθένειες​—και ως εκ τούτου, η ανθεκτικότητα—​ακμάζουν επίσης σε συνθήκες πολιτικών αναταραχών, φτώχειας, μαζικής μετανάστευσης και καταστροφής του περιβάλλοντος, όπου μεγάλοι αριθμοί ανθρώπων εκτίθενται σε μολυσματικές ασθένειες». Δυστυχώς, αυτά ακριβώς τα προβλήματα είναι εκείνα που ποτέ δεν κατόρθωσαν να επιλύσουν οι ανθρώπινες κυβερνήσεις.

Ωστόσο, η Γραφή μιλάει για μια κυβέρνηση η οποία, όχι μόνο θα επιλύσει τα προβλήματα που προξενούν τις ασθένειες, αλλά και θα εξαλείψει εντελώς τις αρρώστιες. Ίσως σκέφτεστε ότι μερικά μικρόβια θα προξενούν πάντα βλάβη, αλλά υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύουμε ότι το μέλλον θα είναι πολύ καλύτερο.

Όταν Κανένα Μικρόβιο Δεν θα Προξενεί Βλάβη

Ο Βιβλικός προφήτης Ησαΐας υπέδειξε πριν από πολύ καιρό μια υπερανθρώπινη κυβέρνηση και προσδιόρισε τον κυβερνήτη της. Προσέξτε αυτή την προφητεία: «Διότι παιδί γεννήθηκε σε εμάς, γιος δόθηκε σε εμάς· και η αρχοντική διακυβέρνηση θα είναι στον ώμο του. Και το όνομά του θα κληθεί Θαυμαστός Σύμβουλος, Κραταιός Θεός, Αιώνιος Πατέρας, Άρχοντας Ειρήνης».​—Ησαΐας 9:6, τα πλάγια γράμματα δικά μας.

Ποιο είναι αυτό το παιδί, αυτός ο άρχοντας, ο οποίος θα λάβαινε τη διακυβέρνηση; Παρατηρήστε πώς προσδιορίστηκε η ταυτότητά του προτού καν γεννηθεί. Ο άγγελος Γαβριήλ είπε στην παρθένα Μαρία: «Δες! θα συλλάβεις στην κοιλιά σου και θα γεννήσεις γιο και θα καλέσεις το όνομά του Ιησού. Αυτός θα είναι μεγάλος . . . , και δεν θα υπάρξει τέλος στη βασιλεία του».​—Λουκάς 1:31-33.

Όταν ο Ιησούς έφτασε σε ώριμη ηλικία, παρείχε αποδείξεις ότι ήταν πράγματι ο υποσχεμένος Κυβερνήτης της Βασιλείας του Θεού. Όχι μόνο έκανε περιοδείες κηρύττοντας «τα καλά νέα της βασιλείας», αλλά έδειξε και τη δύναμη που είχε να εξαλείφει κάθε είδους αρρώστιες. Η Γραφή αναφέρει ότι «τον πλησίασαν μεγάλα πλήθη που είχαν μαζί τους κουτσούς, κουλούς, τυφλούς, βουβούς και άλλους πολλούς, και τους έριξαν στα πόδια του, και εκείνος τους θεράπευσε· ώστε το πλήθος θαύμασε βλέποντας τους βουβούς να μιλούν και τους κουτσούς να περπατούν και τους τυφλούς να βλέπουν».​—Ματθαίος 9:35· 15:30, 31.

Ναι, όποια ασθένεια ή αναπηρία και αν είχε κάποιο άτομο, ο Ιησούς τη θεράπευε. Μάλιστα ανέστησε αρκετούς ανθρώπους οι οποίοι είχαν πεθάνει! (Λουκάς 7:11-17· 8:49-56· Ιωάννης 11:38-44) Βέβαια αυτοί που θεραπεύτηκαν, ακόμη και αυτοί που αναστήθηκαν, τελικά πέθαναν. Ωστόσο, τα θαύματα του Ιησού έδειξαν τι πρόκειται να κάνει στο μέλλον για τους ανθρώπους οι οποίοι θα ζουν πάνω στη γη υπό τη διακυβέρνηση της Βασιλείας. Η Γραφή υπόσχεται ότι τότε «κανένας κάτοικος δεν θα λέει: “Είμαι άρρωστος”».​—Ησαΐας 33:24· Αποκάλυψη 21:3, 4.

Σήμερα, όπως όλοι μας γνωρίζουμε με οδυνηρό τρόπο, κάθε άνθρωπος υπόκειται στην αρρώστια και στο θάνατο. Τα μικρόβια βλάπτουν εκατομμύρια άτομα, προκαλώντας συχνά το θάνατο. Ωστόσο, το ανθρώπινο σώμα είναι τόσο θαυμάσια σχεδιασμένο ώστε μερικοί διερωτώνται γιατί να αρρωσταίνουν οι άνθρωποι. Ο γιατρός Λούις Τόμας έγραψε σχετικά με το ζωτικό ρόλο των βακτηρίων και παρατήρησε ότι οι αρρώστιες επέρχονται «όπως ένα ατύχημα». Ο ίδιος είπε: «Ίσως οι αμυντικοί μηχανισμοί των προσβαλλόμενων ασθενών έχουν κάποιο συγκεκριμένο ελάττωμα».

Πράγματι, άτομα με ισχυρό ανοσολογικό σύστημα σπάνια προσβάλλονται από βακτηριακές λοιμώξεις​—αν όχι ποτέ. Ωστόσο, τελικά οι άνθρωποι γερνούν και πεθαίνουν. Η Γραφή λέει ότι η αμαρτία που κληρονομήθηκε από τον πρώτο άνθρωπο, τον Αδάμ, ο οποίος αρχικά ήταν τέλειος, είναι το ελάττωμα που ευθύνεται για την αρρώστια και το θάνατο. «Μέσω ενός ανθρώπου», εξηγεί η Γραφή, «μπήκε η αμαρτία στον κόσμο και μέσω της αμαρτίας ο θάνατος, και έτσι ο θάνατος απλώθηκε σε όλους τους ανθρώπους, επειδή όλοι είχαν αμαρτήσει».​—Ρωμαίους 5:12.

Εντούτοις, ο Θεός έστειλε τον Γιο του στη γη προκειμένου να παράσχει την τέλεια ζωή του ως λύτρο για να ελευθερώσει τους ανθρώπους από τις συνέπειες της αμαρτίας. (Ματθαίος 20:28) Η Γραφή εξηγεί: «Ο μισθός που πληρώνει η αμαρτία είναι θάνατος, αλλά το δώρο που δίνει ο Θεός είναι αιώνια ζωή μέσω του Χριστού Ιησού του Κυρίου μας». (Ρωμαίους 6:23· 1 Ιωάννη 5:11) Υπό τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του Θεού, θα εφαρμοστεί η θεραπευτική επίδραση της λυτρωτικής θυσίας του Χριστού. Τότε όλα τα μικρόβια, ακόμη και εκείνα που τώρα προκαλούν ασθένειες, δεν θα βλάπτουν κανέναν.

Δεν είναι λοιπόν λογικό να μάθουμε σχετικά με την κυβέρνηση της Βασιλείας, την οποία υπόσχεται η Γραφή και η οποία θα προμηθεύσει λύσεις στα προβλήματα των ανθρώπων; Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά θα χαρούν να σας βοηθήσουν να μάθετε περισσότερα.

[Πλαίσιο στη σελίδα 9]

Τι Μπορείτε να Κάνετε

Τι μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήσετε την απειλή των ανθεκτικών μικροβίων; Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει δώσει μερικές κατευθυντήριες γραμμές. Πρώτον, περιέγραψε μέτρα που μπορούμε να πάρουμε για να μειώσουμε τις ασθένειες και την εξάπλωση των μολύνσεων. Δεύτερον, εξήγησε με ποιους τρόπους μπορούν οι άνθρωποι να κάνουν πιο αποτελεσματική χρήση των αντιμικροβιακών.

Λογικά, ο καλύτερος τρόπος για να μειωθούν οι ασθένειες και η εξάπλωσή τους είναι να κάνουμε οτιδήποτε απαιτείται για να παραμένουμε υγιείς. Τι μπορείτε να κάνετε εσείς για να μην αρρωσταίνετε;

Μέτρα για την Αποφυγή Ασθενειών

1. Κάντε το καλύτερο που μπορείτε για να ακολουθείτε τα εξής τρία πράγματα: σωστή διατροφή, κατάλληλη άσκηση και επαρκή ξεκούραση.

2. Να τηρείτε τους κανόνες προσωπικής υγιεινής. Οι ειδικοί τονίζουν ότι το πλύσιμο των χεριών είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο για να αποφεύγετε τις αρρώστιες και να μη μεταδίδετε μολύνσεις σε άλλους.

3. Να βεβαιώνεστε ότι οι τροφές που τρώτε εσείς και η οικογένειά σας είναι ασφαλείς. Να προσέχετε ιδιαίτερα να είναι καθαρά τα χέρια σας καθώς και ο χώρος όπου ετοιμάζονται τα γεύματα. Επίσης, να φροντίζετε ώστε το νερό με το οποίο πλένετε τα χέρια σας και τα τρόφιμα να είναι καθαρό. Εφόσον τα μικρόβια αναπτύσσονται στις τροφές, να μαγειρεύετε καλά το κρέας. Να αποθηκεύετε και να ψύχετε κατάλληλα την τροφή.

4. Σε χώρες όπου τα φτερωτά έντομα μεταδίδουν σοβαρές ασθένειες, να περιορίζετε τις υπαίθριες δραστηριότητές σας τη νύχτα ή νωρίς το πρωί όταν αυτά τα έντομα είναι πιο δραστήρια. Επίσης, να χρησιμοποιείτε τακτικά τις προστατευτικές σήτες.

5. Τα εμβόλια μπορούν να εξοπλίσουν το ανοσολογικό σας σύστημα έτσι ώστε να καταπολεμά μερικά μικρόβια τα οποία είναι κοινά στην περιοχή όπου ζείτε.

Χρήση Αντιμικροβιακών

1. Συμβουλευτείτε γιατρό προτού αγοράσετε ή πάρετε κάποιο αντιβιοτικό ή αντιμικροβιακό. Τα προϊόντα που διατίθενται απευθείας στον καταναλωτή ωφελούν συχνά τον πωλητή περισσότερο από τον αγοραστή.

2. Μην πιέζετε το γιατρό σας να σας δώσει αντιβιοτικό. Αν το κάνετε αυτό, ίσως σας δώσει κάποιο μόνο και μόνο επειδή φοβάται μήπως σας χάσει από πελάτη. Τα κρυολογήματα, λόγου χάρη, προκαλούνται από ιούς, και τα αντιβιοτικά δεν τα θεραπεύουν. Αν πάρετε αντιβιοτικό όταν έχετε κάποιον ιό, αυτό μπορεί να καταστείλει τα ωφέλιμα βακτήρια, επιτρέποντας ίσως στα ανθεκτικά που υπάρχουν μέσα σας να αναπαραχθούν.

3. Μην επιμένετε να πάρετε το πιο καινούριο αντιβιοτικό​—ίσως να μην είναι το καλύτερο για εσάς και ίσως σας στοιχίσει πολύ περισσότερο από όσο είναι αναγκαίο.

4. Μάθετε για οποιοδήποτε φάρμακο από αξιόπιστη πηγή: Ποιο σκοπό εξυπηρετεί; Ποιες είναι οι πιθανές παρενέργειές του; Ποιες είναι οι αλληλεπιδράσεις του με άλλα φάρμακα, καθώς και διάφοροι παράγοντες που μπορεί να καθιστούν επικίνδυνη τη λήψη του;

5. Αν το αντιβιοτικό είναι πράγματι κατάλληλο, γενικά συστήνεται να ολοκληρώσετε τη θεραπεία που σας έχει χορηγηθεί, ακόμη και αν αισθάνεστε καλύτερα πριν από την ολοκλήρωσή της. Οι τελευταίες δόσεις της θεραπείας διασφαλίζουν την οριστική καταστολή της μόλυνσης.

[Εικόνα στη σελίδα 10]

Υπό τη δίκαιη κυβέρνηση του Θεού, οι άνθρωποι θα απολαμβάνουν τη ζωή χωρίς να υπάρχουν μικρόβια που προξενούν βλάβη