Το Όνομα του Ιεχωβά στον Ειρηνικό

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ΦΙΤΖΙ

ΤΟ ΠΛΗΘΟΣ είχε μείνει κατάπληκτο. Οι επισκέπτες που μόλις είχαν φτάσει στο νησί τους, κάπου στον Ειρηνικό, έκλεισαν τα μάτια τους προτού φάνε το πλούσιο γεύμα που είχε ετοιμαστεί για αυτούς. «Τι κάνετε;» ρώτησαν οι νησιώτες.

«Ευχαριστούμε τον Θεό για τα δώρα Του», ήταν η απάντηση.

«Πού ζει ο Θεός σας;» ήθελαν να μάθουν οι νησιώτες.

«Στον ουρανό», τους είπαν εκείνοι.

«Ποιο είναι το όνομά Του;»

«Ιεχωβά».

«Τρώει ο Θεός σας φαγητό;» ρώτησαν οι νησιώτες.

«Ο Θεός είναι Πνεύμα», απάντησαν οι επισκέπτες. «Δεν είναι σαν εμάς. Αυτός ζει για πάντα. Αυτός έκανε τη γη, τον ουρανό, τη θάλασσα και όλα τα πράγματα. Αυτός έπλασε εμάς».

Οι νησιώτες έμειναν έκπληκτοι ακούγοντας αυτές τις απλές αλήθειες και ρώτησαν γιατί είχαν έρθει αυτοί οι ξένοι στο νησί τους. Η απάντηση ήταν απλή: «Ερχόμαστε να σας μιλήσουμε για τον αληθινό Θεό τον Ιεχωβά, και για τον Γιο του τον Ιησού, τον Σωτήρα μας».​—Από το Σκοτάδι στο Φως στην Πολυνησία (From Darkness to Light in Polynesia).

Ποιοι ήταν αυτοί οι ξένοι; Μήπως οι σύγχρονοι Μάρτυρες του Ιεχωβά; Όχι. Ήταν δύο Ταϊτινοί δάσκαλοι, ευαγγελιστές, οι οποίοι έφτασαν στο νησί Μανγκάια (στα νότια Νησιά Κουκ) στις 15 Ιουνίου 1824. Γιατί χρησιμοποίησαν το όνομα Ιεχωβά; Μήπως επρόκειτο απλώς για ένα μεμονωμένο περιστατικό; Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα εξηγεί το λόγο για τον οποίο το όνομα του Ιεχωβά  εξακολουθεί να έχει μεγάλη σημασία σε πολλούς πολιτισμούς των νησιών του Ειρηνικού.

Το Όνομα του Θεού Χρησιμοποιείται Ευρέως

Πολλοί ιεραπόστολοι που ήρθαν στον Ειρηνικό από την Αγγλία και την Αμερική το 19ο αιώνα χρησιμοποιούσαν το όνομα Ιεχωβά στην καθημερινή τους ομιλία και στα συγγράμματά τους. Στην πραγματικότητα, ένας ιστορικός ισχυρίστηκε, αν και εσφαλμένα, ότι αυτοί οι πρώτοι ιεραπόστολοι «ήταν περισσότερο ακόλουθοι του Ιεχωβά παρά μαθητές του Χριστού».

Οι προσωπικές επιστολές αυτών των ιεραποστόλων συνήθως άρχιζαν κάπως έτσι: «Είθε να σωθείτε από τον Θεό, τον Κύριό μας Ιεχωβά, και από τον Ιησού Χριστό, τον βασιλιά της ειρήνης». Δεν μας εκπλήσσει, λοιπόν, η πληροφορία που μας δίνει ο Άλμπερτ Τζ. Σουτς, ένας γνωστός γλωσσολόγος, ότι κάποιο αναγνωστικό που εκδόθηκε το 1825 στα νησιά Φίτζι περιείχε μόνο μία λέξη δανεισμένη από την αγγλική γλώσσα. Ήταν το όνομα Ιεχωβά.

Αυτή η χρήση του ονόματος του Ιεχωβά από τους πρώτους ιεραποστόλους άσκησε βαθιά επίδραση στους κατοίκους των νησιών του Ειρηνικού. Μερικοί από αυτούς που διδάχτηκαν στάλθηκαν στη συνέχεια ως ιεραπόστολοι, ή αλλιώς δάσκαλοι, για να μεταδώσουν το άγγελμά τους σε άλλα νησιά. Σχολιάζοντας την άφιξη των δύο προαναφερθέντων Ταϊτινών ιεραποστόλων στο νησί Μανγκάια, το βιβλίο Οι Δημιουργοί Διαθηκών—Ιεραπόστολοι στα Νησιά του Ειρηνικού (The Covenant Makers−Islander Missionaries in the Pacific) κάνει το εξής σχόλιο: «Για τους Ταϊτινούς δασκάλους, ο Ιεχωβά ήταν ο μόνος αληθινός Θεός. Αυτός δημιούργησε ολόκληρο τον κόσμο και ο άνθρωπος ήταν μέρος της δημιουργίας του Θεού. . . . [Εκείνοι] ισχυρίζονταν ότι ο Ιεχωβά ήταν ο μόνος αληθινός Θεός και ότι ο Γιος Του ο Ιησούς Χριστός ήταν ο Σωτήρας της ανθρωπότητας».

Καθώς μετέφεραν το άγγελμα της Γραφής σε διάφορα νησιά, ορισμένοι από τους πρώτους ιεραποστόλους αντιμετώπιζαν απίστευτους κινδύνους, εφόσον οι κάτοικοι μερικές φορές συμπεριφέρονταν βίαια. Περιγράφοντας τις συνεπαγόμενες δυσκολίες, το βιβλίο Ιεραποστολή, Εκκλησία και Αίρεση στην Ωκεανία (Mission, Church, and Sect in Oceania) δηλώνει: «Η ισχυρή πίστη στον Ιεχωβά συχνά υπερνικούσε το φόβο και την απόγνωση».

Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα τέτοιας πίστης στον Ιεχωβά ήρθε στο προσκήνιο το 1823, όταν το άγγελμα της Γραφής έφτασε στο νησί Ραροτόνγκα των Νησιών Κουκ. Ο ιεραπόστολος και θαλασσοπόρος Τζον Γουίλιαμς έφτασε εκεί και έστειλε δύο αντρόγυνα στην ακτή για να διδάξουν τους κατοίκους του νησιού. Ωστόσο, έπειτα από μια διαφωνία με έναν πολύ μεθυσμένο βασιλιά, αυτοί οι ιεραπόστολοι ξυλοκοπήθηκαν άγρια. Όλα τους τα υπάρχοντα κλάπηκαν, και μόλις που κατάφεραν να σώσουν τη ζωή τους.

Όταν επέστρεψαν στο πλοίο τους, οι ιεραπόστολοι περιέγραψαν τους κατοίκους του νησιού Ραροτόνγκα ως τους πιο άγριους πρωτόγονους ανθρώπους που είχαν συναντήσει ποτέ. Φοβούμενος το χειρότερο, ο Γουίλιαμς αποφάσισε να φύγουν από το νησί, τουλάχιστον για λίγο. Τότε, ένας νεαρός δάσκαλος ονόματι Παπιίχα προθυμοποιήθηκε να προσπαθήσει να εκχριστιανίσει τους νησιώτες μόνος του. «Είτε με λυπηθούν αυτοί οι άγριοι είτε με σκοτώσουν», είπε, «εγώ θα πάω να τους βρω».

Με λόγια που παρατίθενται συχνά στις αφηγήσεις για τις δραστηριότητες των πρώτων ιεραποστόλων, ο Παπιίχα είπε: «Κο Τζεχόβα τόκου τιάκι! Τέι ρότο άου ι τόνα ρίμα! (Ο Ιεχωβά είναι ο ποιμένας μου! Εγώ είμαι στο δικό Του χέρι!)» Έπειτα, φορώντας ελαφριά ρούχα και έχοντας μαζί του ένα βιβλίο με Γραφικές περικοπές στην ταϊτική γλώσσα, πήδηξε από το πλοίο και κολύμπησε ως την ακτή. Όχι μόνο επέζησε, αλλά όταν έφτασε στο νησί διαπίστωσε ότι πολλοί εκεί ανταποκρίνονταν στα πράγματα που δίδασκε.

Ένας κάτοικος του νησιού Ραροτόνγκα που έγινε αργότερα και ο ίδιος ιεραπόστολος ήταν ο Μόρε Τα’ούνγκα. Το 1842 έγινε ο πρώτος ιεραπόστολος που ίδρυσε ιεραποστολική έδρα στο νησί της Νέας Καληδονίας. Σχετικά με κάποιον ντόπιο τον οποίο είχε ξεχωρίσει και του δίδαξε ανάγνωση και γραφή, έγραψε στο ημερολόγιό του: «Έμαθε αυτά τα πράγματα σιγά σιγά. Πριν περάσει πολύς καιρός μού είπε: “Θέλω να προσευχηθώ”. Αλλά τον συμβούλεψα να μη βιάζεται. Αργότερα ρώτησε ξανά: “Δεν θα με αφήσεις να προσευχηθώ;”  Έπειτα με ρώτησε γιατί δεν τον άφηνα να προσευχηθεί, και έτσι του είπα: “Πρέπει πρώτα να εγκαταλείψεις τα είδωλά σου, και κατόπιν μπορείς να προσευχηθείς στον Ιεχωβά. Μόνο εκείνος μπορεί να σε ακούσει”. Έτσι λοιπόν, μου έφερε το καλάθι γεμάτο με τους θεούς του, λέγοντας: “Κάψε τους. Τώρα ο Ιεχωβά θα είναι ο Θεός μου”. Έμαθε πώς να προσεύχεται».

Οι Κάτοικοι των Νησιών του Ειρηνικού Δέχονται τον Ιεχωβά

Εφόσον οι ιεραπόστολοι χρησιμοποιούσαν ελεύθερα το όνομα του Θεού, δεν είναι παράξενο το ότι και εκείνοι στους οποίους κήρυτταν άρχισαν να δέχονται τον Ιεχωβά ως τον Θεό τους. Το βιβλίο Οι Περιπέτειες των Ιεραποστόλων στο Νότιο Ειρηνικό (Missionary Adventures in the South Pacific) περιγράφει μια μεγάλη συγκέντρωση που έγινε σε κάποιο από τα βορειότερα νησιά του Ειρηνικού μετά την άφιξη του ιεραποστολικού πλοίου Άστρο της Αυγής. Το βιβλίο έλεγε ότι οι νησιώτες «ψήφισαν διά ανατάσεως της χειρός, οι περισσότεροι δε από αυτούς υψώνοντας και τα δύο χέρια και κρατώντας τα ψηλά επί πολλή ώρα για έμφαση, ότι θα εγκατέλειπαν την ειδωλολατρία για να λατρέψουν τον Ιεχωβά. Εκτός αυτού, θα κάλυπταν όλες τις ανάγκες των δασκάλων. Ξεχωρίστηκε μια έκταση γης η οποία αφιερώθηκε στον Ιεχωβά για να είναι εκκλησία και κατοικία του ιερέα».

Περιγράφοντας τη μεταστροφή του Μαλιέτοα, ενός φύλαρχου στα νησιά Σαμόα, το βιβλίο Βιλιάμου​—Θαλασσοπόρος-Ιεραπόστολος—​Η Ιστορία του Τζον Γουίλιαμς (Wiliamu​—Mariner-Missionary—​The Story of John Williams) λέει: «Ο Μαλιέτοα έκανε μια μακροσκελή ομιλία στο λαό του, κατά την οποία υποσχέθηκε δημόσια να γίνει λάτρης του Ιεχωβά και να ανεγείρει μια εκκλησία για τη λατρεία Του. Παρήγγειλε στους ανθρώπους που είχαν παραμείνει στα σπίτια τους να αρχίσουν να μαθαίνουν για τον Ιεχωβά και για τον Ιησού Χριστό».

Όλη αυτή η δραστηριότητα άσκησε διαρκή επίδραση στη ζωή πολλών κοινωνιών στα νησιά του Ειρηνικού. Ακόμη και σήμερα σε χώρες όπως τα νησιά Φίτζι και Σαμόα, δεν είναι ασυνήθιστο να ακούει κανείς το όνομα του Ιεχωβά στο ραδιόφωνο ή να το βλέπει στις τοπικές εφημερίδες.

Αλλά η επίδραση δεν σταματάει εδώ. Στο βιβλίο της Τα Νησιά των Θησαυρών (Treasure Islands), το οποίο εκδόθηκε αρχικά το 1977, η Περλ Μπάιντερ περιγράφει τη σημασία που είχε το όνομα του Ιεχωβά για τους κατοίκους του Μπανάμπα. Αυτοί οι άνθρωποι ζούσαν αρχικά στο Κιριμπάτι αλλά αργότερα επανεγκαταστάθηκαν στο νησί Ράμπι των Φίτζι. Η Μπάιντερ γράφει: «Οι ιεραπόστολοι που ήρθαν στο Μπανάμπα πρόσφεραν στους κατοίκους του περισσότερα από όσα πίστευαν. . . . Η πίστη τους στον Ιεχωβά αποτέλεσε τον πυρήνα της ζωής τους, τους κράτησε ενωμένους όσο τίποτε άλλο στη διάρκεια των εβδομήντα χρόνων κατά τα οποία αντιμετώπισαν ολοένα και πιο οδυνηρές θλίψεις, και σήμερα εξακολουθεί να τους διατηρεί πνευματικά ζωντανούς. Χωρίς τον Ιεχωβά των λευκών (αυτόν τον οποίο ο ίδιος ο λευκός περιφρονεί όλο και πιο πολύ) οι κάτοικοι των νησιών Μπανάμπα θα είχαν χαθεί».

Το Όνομα του Θεού στις Βιβλικές Μεταφράσεις

Ένας από τους κύριους στόχους των πρώτων ιεραποστόλων ήταν να παραγάγουν κατανοητές μεταφράσεις της Γραφής στις γλώσσες των νησιών του Ειρηνικού. Χάρη στις επιμελείς τους προσπάθειες, η Γραφή έγινε διαθέσιμη σε πολλές γλώσσες που μιλιούνται σε όλη την περιοχή του Ειρηνικού. Αυτοί οι μεταφραστές το θεωρούσαν φυσικό να μεταγραμματίσουν το όνομα του Ιεχωβά, όπως ακριβώς μεταγραμμάτιζαν και όλα τα άλλα ονόματα στη Γραφή.

Για το σοβαρό μελετητή της Γραφής είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι αυτοί οι πρώτοι μεταφραστές χρησιμοποίησαν το όνομα του Ιεχωβά, όχι μόνο στις μεταφράσεις των Εβραϊκών Γραφών, αλλά και στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές, τη λεγόμενη Καινή Διαθήκη. Μια μελέτη που συμπεριέλαβε εφτά γλώσσες των νησιών του Ειρηνικού αποκαλύπτει ότι το όνομα του Ιεχωβά χρησιμοποιείται σε 72 διαφορετικά εδάφια στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές. Δεν πρόκειται για μεταφράσεις που έγιναν αποκλειστικά και μόνο το 19ο αιώνα. Ανάμεσά τους είναι και μια σύγχρονη μετάφραση στη γλώσσα ροτουμάν, η οποία κυκλοφόρησε το 1999. Αυτή η Γραφή χρησιμοποιεί το όνομα του Ιεχωβά σε 48 εδάφια στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές.

Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο Γουίλιαμ Γουάιατ Γκιλ, ένας παλαίμαχος ιεραπόστολος στον Ειρηνικό,  έγραψε σχετικά με μία από τις πρώτες μεταφράσεις: «Δεδομένου ότι χρησιμοποιώ τη Γραφή στη γλώσσα ραροτόνγκαν επί σαράντα δύο χρόνια, έχω ίσως το δικαίωμα να πω ότι τη θεωρώ αξιοθαύμαστη απόδοση του πρωτότυπου κειμένου. . . . Όπως συμβαίνει και με όλες τις άλλες μεταφράσεις του Ειρηνικού και της Νέας Γουινέας, το ιερό όνομα “Ιεχωβά” μεταγραμματίζεται, ποτέ δεν μεταφράζεται, προσδίδοντας έτσι τεράστια έμφαση στην αντίθεση που υπάρχει ανάμεσα στον αιώνιο Θεό και στα αντικείμενα τα οποία λατρεύουν οι ειδωλολάτρες».

Γιατί Χρησιμοποιούσαν το Όνομα του Θεού

Γιατί χρησιμοποιούσαν εκείνοι οι ιεραπόστολοι, οι μεταφραστές της Γραφής και οι δάσκαλοι το προσωπικό όνομα του Θεού, Ιεχωβά, τόσο εκτεταμένα; Κυρίως επειδή το θεωρούσαν απαραίτητο να κάνουν διάκριση ανάμεσα στον Ιεχωβά, τον μόνο αληθινό Θεό, και στο πλήθος των ψεύτικων θεών που λάτρευαν οι κάτοικοι των νησιών του Ειρηνικού. (Ιωάννης 17:3· 1 Κορινθίους 8:5, 6) Καθένας από αυτούς τους θεούς είχε όνομα, και ήταν φυσικό για τους λάτρεις τους να ρωτούν: «Ποιος είναι ο Θεός σου; Ποιο είναι το όνομά του;» Η χρήση του τοπικού όρου που σημαίνει «θεός» θα προξενούσε σύγχυση σε όσους ρωτούσαν ή ίσως θα τους οδηγούσε στο συμπέρασμα ότι ο Παντοδύναμος είναι απλώς άλλος ένας θεός στο πάνθεό τους. Έτσι λοιπόν, δεν πρέπει να φαίνεται παράξενο το γεγονός ότι εκείνοι οι πρώτοι ιεραπόστολοι χρησιμοποιούσαν εκτεταμένα το όνομα του Ιεχωβά.

Μήπως αυτό σημαίνει ότι όλοι όσοι χρησιμοποιούν το όνομα Ιεχωβά καταλαβαίνουν πραγματικά ποιος είναι; Όχι. Ο Χάιραμ Μπίνγκαμ, ιεραπόστολος μεταφραστής και γιος του συνονόματου διάσημου Χαβανέζου ιεραποστόλου, παρακολουθούσε καθώς οι κάτοικοι του νησιού Αμπάιανγκ (στο Κιριμπάτι) φώναζαν ότι «υπάρχει μόνο ένας Θεός​—ο Ιεχωβά» ενώ συγχρόνως κατέστρεφαν το είδωλό τους. Εντούτοις, το βιβλίο Οι Περιπέτειες των Ιεραποστόλων στο Νότιο Ειρηνικό λέει σχετικά με αυτό το περιστατικό:

«Ο Μπίνγκαμ, ωστόσο, γνώριζε ότι η πτώση εκείνου του ειδώλου δεν σήμαινε πως οι άνθρωποι ενστερνίζονταν στ’ αλήθεια τη Χριστιανοσύνη​—τουλάχιστον όχι ακόμη. Σε μεγάλο βαθμό, δεν είχαν συλλάβει την πραγματική σημασία του αγγέλματος του ευαγγελίου, αλλά γινόταν μια αρχή». Είναι φανερό ότι απαιτούνται περισσότερα από το να γνωρίζει κανείς απλώς το όνομα του Ιεχωβά. Οι αληθινοί Χριστιανοί χρειάζεται να γνωρίζουν τον Ιεχωβά ως πρόσωπο και να τον υπακούν σε όλα τα ζητήματα.​—Ρωμαίους 10:13-17.

Ακόμη και ο πιστός Μωυσής, ένας άνθρωπος που γνώριζε το όνομα του Ιεχωβά και το χρησιμοποιούσε, χρειαζόταν να μάθει περισσότερα. Ο Μωυσής προσευχήθηκε: «Τώρα, αν, παρακαλώ, έχω βρει εύνοια στα μάτια σου, κάνε με να γνωρίσω, σε παρακαλώ, τις οδούς σου, για να σε γνωρίσω, ώστε να βρω εύνοια στα μάτια σου». (Έξοδος 33:13) Ναι, ο Μωυσής ήθελε να μάθει και άλλα εκτός από το όνομα του Ιεχωβά. Ήθελε να γνωρίζει τις ιδιότητες του Ιεχωβά καθώς και πώς να τον ευαρεστεί. Επειδή το ζήτησε αυτό, του δόθηκε ένα θαυμαστό προνόμιο​—να δει μια εκδήλωση αναφορικά με τη σημασία του ονόματος του Ιεχωβά.​—Έξοδος 33:19· 34:5-7.

Παρόμοια και σήμερα, χιλιάδες Μάρτυρες του Ιεχωβά σε όλη την περιοχή του Ειρηνικού χρησιμοποιούν τις Γραφές που μετέφρασαν αρχικά εκείνοι οι πρώτοι ιεραπόστολοι για να βοηθήσουν τους ειλικρινείς ανθρώπους να καταλάβουν, όχι μόνο τη σημασία του ονόματος του Ιεχωβά, αλλά και το τι απαιτεί αυτός από όσους θέλουν να τον λατρεύουν «με πνεύμα και αλήθεια». (Ιωάννης 4:23, 24) Ναι, το όνομα του Ιεχωβά δοξάζεται στα «νησιά της θάλασσας». Ως αποτέλεσμα, πολλές χιλιάδες άτομα θέτουν την ελπίδα τους στο μεγαλοπρεπές όνομά του.​—Ησαΐας 24:15· 42:12· 51:5· Παροιμίες 18:10.

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Οι κάτοικοι των νησιών του Ειρηνικού που έμαθαν το όνομα του Θεού από τους πρώτους ιεραποστόλους του Χριστιανικού κόσμου το γνωστοποίησαν και σε άλλους

[Ευχαριστίες]

Φοινικόδεντρο και φωτογραφία αριστερά: Από το βιβλίο Gems From the Coral Islands

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Τζον Γουίλιαμς

[Ευχαριστίες]

Culver Pictures

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Παπιίχα

[Ευχαριστίες]

Ευγενής παραχώρηση του Institute of Pacific Studies, από Mission Life in the Islands of the Pacific, by Aaron Buzacott

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά γνωστοποιούν το όνομα του Θεού σε όλο τον κόσμο