Η Μάχη Ενάντια στο Όνομα του Θεού

ΛΕΓΟΤΑΝ Ανανίας μπεν Τεράντιον. Ήταν Ιουδαίος λόγιος του δεύτερου αιώνα Κ.Χ. και οι άνθρωποι γνώριζαν ότι διεξήγε ανοιχτές συναθροίσεις όπου δίδασκε από τη Σέφερ Τορά, έναν ρόλο που περιείχε τα πρώτα πέντε βιβλία της Αγίας Γραφής. Ήταν επίσης γνωστό ότι ο μπεν Τεράντιον χρησιμοποιούσε το προσωπικό όνομα του Θεού και το δίδασκε σε άλλους. Εφόσον τα πρώτα πέντε βιβλία της Γραφής περιέχουν το όνομα του Θεού πάνω από 1.800 φορές, πώς θα μπορούσε να διδάσκει την Τορά χωρίς να διδάσκει το όνομα του Θεού;

Ωστόσο, η εποχή κατά την οποία έζησε ο μπεν Τεράντιον ήταν επικίνδυνη περίοδος για τους Ιουδαίους λογίους. Σύμφωνα με Ιουδαίους ιστορικούς, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας είχε κηρύξει παράνομη τη διδασκαλία ή την άσκηση του Ιουδαϊσμού επί ποινή θανάτου. Τελικά, οι Ρωμαίοι συνέλαβαν τον μπεν Τεράντιον. Την ώρα της σύλληψής του κρατούσε ένα αντίγραφο της Σέφερ Τορά. Απαντώντας στους κατηγόρους του, αναγνώρισε ευθέως ότι με το να διδάσκει τη Γραφή απλώς υπάκουε σε μια θεϊκή εντολή. Ωστόσο, καταδικάστηκε σε θάνατο.

Την ημέρα της εκτέλεσης του μπεν Τεράντιον, τον τύλιξαν με το ρόλο της Γραφής που κρατούσε όταν συνελήφθη. Κατόπιν τον έκαψαν στην πυρά. Η Εγκυκλοπαίδεια Τζουντάικα (Encyclopaedia Judaica) λέει ότι «προκειμένου να παρατείνουν την οδύνη του τοποθέτησαν πάνω στην καρδιά του μαλλί βουτηγμένο σε νερό για να μην πεθάνει γρήγορα». Ως μέρος της τιμωρίας του, εκτελέστηκε και η γυναίκα του, ενώ η κόρη του πουλήθηκε σε οίκο ανοχής.

Μολονότι οι Ρωμαίοι ήταν υπεύθυνοι για αυτή τη βάρβαρη εκτέλεση του μπεν Τεράντιον, το Ταλμούδ a αναφέρει ότι «η τιμωρία της εκτέλεσης στην πυρά τού επιβλήθηκε επειδή πρόφερε το Όνομα στην πλήρη του μορφή». Ναι, για τους Ιουδαίους, η προφορά του προσωπικού ονόματος του Θεού αποτελούσε πράγματι σοβαρή παράβαση.

 Η Τρίτη Εντολή

Όπως φαίνεται, τον πρώτο και το δεύτερο αιώνα Κ.Χ., επικράτησε ανάμεσα στους Ιουδαίους μια δεισιδαιμονία όσον αφορά τη χρήση του ονόματος του Θεού. Το Μισνά (μια συλλογή ραβινικών σχολίων η οποία αποτέλεσε το θεμέλιο του Ταλμούδ) αναφέρει ότι «όποιος προφέρει το θεϊκό όνομα όπως είναι γραμμένο» δεν έχει θέση στον υποσχεμένο από τον Θεό μελλοντικό επίγειο Παράδεισο.

Από πού προήλθε αυτή η απαγόρευση; Μερικοί ισχυρίζονται ότι οι Ιουδαίοι θεωρούσαν το όνομα του Θεού τόσο ιερό ώστε δεν έπρεπε να προφέρεται από ατελείς ανθρώπους. Τελικά έφτασαν στο σημείο να αποφεύγουν ακόμη και να γράφουν το όνομα. Σύμφωνα με μια πηγή, αυτός ο φόβος γεννήθηκε από την ανησυχία μήπως το έγγραφο στο οποίο ήταν γραμμένο το όνομα καταλήξει αργότερα στα σκουπίδια, με αποτέλεσμα να βεβηλωθεί το θεϊκό όνομα.

Η Εγκυκλοπαίδεια Τζουντάικα (Encyclopaedia Judaica) λέει πως το γεγονός ότι «απέφευγαν να προφέρουν το όνομα ΓΧΒΧ . . . οφείλεται σε εσφαλμένη εξήγηση της Τρίτης Εντολής». Η τρίτη από τις Δέκα Εντολές που έδωσε ο Θεός στους Ισραηλίτες λέει: «Δεν πρέπει να χρησιμοποιήσεις το όνομα του Ιεχωβά του Θεού σου με μάταιο τρόπο, γιατί ο Ιεχωβά δεν θα αφήσει ατιμώρητο εκείνον που χρησιμοποιεί το όνομά του με μάταιο τρόπο». (Έξοδος 20:7) Έτσι λοιπόν, η εντολή του Θεού που απαγόρευε την ανάρμοστη χρήση του ονόματός του διαστρεβλώθηκε με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί αυτή η δεισιδαιμονία.

Ασφαλώς, κανένας σήμερα δεν ισχυρίζεται ότι ο Θεός θα ήθελε να καεί στην πυρά όποιος πρόφερε το θεϊκό όνομα! Ωστόσο, οι Ιουδαϊκές δεισιδαιμονίες σχετικά με το προσωπικό όνομα του Θεού υπάρχουν ακόμα. Πολλοί εξακολουθούν να αναφέρονται στο Τετραγράμματο ως «Ανεκλάλητο Όνομα» και «Απρόφερτο Όνομα». Σε μερικούς κύκλους, κάθε φορά που αναφέρεται το όνομα του Θεού προφέρεται σκοπίμως με λάθος τρόπο για να μην παραβιαστεί η παράδοση. Λόγου χάρη, η λέξη Γιαχ, μια συντομευμένη μορφή του προσωπικού ονόματος του Θεού, προφέρεται Καχ. Η λέξη Αλληλούια (στην εβραϊκή χαλελού-Γιαχ) προφέρεται Χαλελούκαχ. Μερικοί αποφεύγουν ακόμη και να γράψουν ολόκληρη τη λέξη «Θεός», αντικαθιστώντας ένα ή περισσότερα γράμματα με παύλα. Για παράδειγμα, όταν θέλουν να γράψουν την αγγλική λέξη “God”, που σημαίνει Θεός, γράφουν “G-d”.

Και Άλλες Προσπάθειες για Απόκρυψη του Ονόματος

Ασφαλώς ο Ιουδαϊσμός δεν είναι η μόνη θρησκεία που αποφεύγει τη χρήση του ονόματος του Θεού. Εξετάστε την περίπτωση του Ιερώνυμου, ενός Καθολικού ιερέα και γραμματέα του Πάπα Δάμασου Α΄. Το έτος 405 Κ.Χ., ο Ιερώνυμος ολοκλήρωσε το έργο της μετάφρασης ολόκληρης της Γραφής στη λατινική, το οποίο έγινε γνωστό ως η λατινική Βουλγάτα. Ο Ιερώνυμος δεν συμπεριέλαβε το όνομα του Θεού στη μετάφρασή του. Αντιθέτως, ακολουθώντας τη συνήθεια της εποχής του, αντικατέστησε το θεϊκό όνομα με τις λέξεις «Κύριος» και «Θεός». Η λατινική Βουλγάτα έγινε η πρώτη επίσημη Καθολική μετάφραση της Γραφής και χρησίμευσε ως βάση για πολλές άλλες μεταφράσεις σε αρκετές γλώσσες.

Λόγου χάρη, η Μετάφραση Ντουαί (Douay Version), μια Καθολική μετάφραση του 1610, ήταν ουσιαστικά η μετάφραση της λατινικής Βουλγάτας  στην αγγλική. Δεν μας εκπλήσσει, λοιπόν, το ότι αυτή η Γραφή δεν αναφέρει πουθενά το προσωπικό όνομα του Θεού. Ωστόσο, η Μετάφραση Ντουαί δεν ήταν απλώς μία από τις πολλές μεταφράσεις της Γραφής. Αποτέλεσε τη μοναδική επίσημη Αγία Γραφή για τους αγγλόφωνους Καθολικούς μέχρι τη δεκαετία του 1940. Ναι, επί αιώνες, το όνομα του Θεού παρέμενε κρυμμένο για εκατομμύρια αφοσιωμένους Καθολικούς.

Εξετάστε επίσης τη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου. Το 1604 ο βασιλιάς της Αγγλίας, ο Ιάκωβος Α΄, ανέθεσε σε μια ομάδα λογίων την έκδοση μιας αγγλικής μετάφρασης της Γραφής. Περίπου εφτά χρόνια αργότερα, εκείνοι εξέδωσαν τη Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου, γνωστή επίσης ως Εξουσιοδοτημένη Μετάφραση.

Και σε αυτή την περίπτωση, οι μεταφραστές προτίμησαν να αποφύγουν το θεϊκό όνομα, χρησιμοποιώντας το σε μερικά εδάφια μόνο. Τις περισσότερες φορές το όνομα του Θεού αντικαταστάθηκε από τη λέξη «ΚΥΡΙΟΣ» ή «ΘΕΟΣ» ως απόδοση του Τετραγράμματου. Αυτή η μετάφραση έγινε η καθιερωμένη Αγία Γραφή για εκατομμύρια ανθρώπους. Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (World Book Encyclopedia) αναφέρει ότι «καμιά αξιόλογη αγγλική μετάφραση της Γραφής δεν εμφανίστηκε επί 200 και πλέον χρόνια μετά την έκδοση της Μετάφρασης Βασιλέως Ιακώβου. Στο διάστημα αυτό, η Μετάφραση Βασιλέως Ιακώβου ήταν η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη μετάφραση στον αγγλόφωνο κόσμο».

Οι παραπάνω μεταφράσεις της Γραφής είναι τρεις μόνο από τις πολλές οι οποίες εκδόθηκαν τους περασμένους αιώνες και οι οποίες παραλείπουν ή υποβαθμίζουν το όνομα του Θεού. Δεν είναι άξιο απορίας το ότι η συντριπτική πλειονότητα των καθ’ ομολογία Χριστιανών σήμερα διστάζουν να χρησιμοποιήσουν το θεϊκό όνομα ή δεν το γνωρίζουν καθόλου. Ομολογουμένως, στο πέρασμα των ετών μερικοί μεταφραστές της Γραφής έχουν συμπεριλάβει το προσωπικό όνομα του Θεού στις μεταφράσεις τους. Οι περισσότερες από αυτές, όμως, έχουν εκδοθεί τα πιο πρόσφατα χρόνια ασκώντας ελάχιστη επίδραση στην επικρατούσα στάση όσον αφορά το όνομα του Θεού.

Συνήθεια που Συγκρούεται με το Θέλημα του Θεού

Το να αποφεύγεται η χρήση του ονόματος του Θεού είναι μια ευρέως διαδεδομένη συνήθεια που βασίζεται εξ ολοκλήρου σε ανθρώπινες παραδόσεις και όχι στις Γραφικές διδασκαλίες. «Τίποτα στην Τορά δεν απαγορεύει σε κάποιον να προφέρει το Όνομα του Θεού. Στην πραγματικότητα, οι Γραφές δείχνουν καθαρά ότι το Όνομα του Θεού προφερόταν κατά κόρον», εξηγεί ο ερευνητής του Ιουδαϊσμού Τρέισι Ρ. Ριτς, στην ιστοσελίδα του Judaism 101. Ναι, στους Βιβλικούς χρόνους οι λάτρεις του Θεού χρησιμοποιούσαν το όνομά του.

Είναι προφανές ότι το να γνωρίζουμε και να χρησιμοποιούμε το όνομα του Θεού μάς φέρνει πιο κοντά στον επιδοκιμασμένο τρόπο απόδοσης λατρείας σε αυτόν, στον τρόπο με τον οποίο του απέδιδαν λατρεία στους Βιβλικούς χρόνους. Αυτό μπορεί να είναι το πρώτο μας βήμα για τη δημιουργία μιας προσωπικής σχέσης μαζί του, κάτι πολύ καλύτερο από το να γνωρίζουμε απλώς το όνομά του. Στην πραγματικότητα, ο Ιεχωβά Θεός μάς προσκαλεί να έχουμε τέτοια σχέση μαζί του. Υπό θεϊκή έμπνευση, απευθύνεται η ένθερμη πρόσκληση: «Πλησιάστε τον Θεό, και αυτός θα πλησιάσει εσάς». (Ιακώβου 4:8) Ίσως, όμως, αναρωτιέστε: “Πώς μπορεί ένας θνητός άνθρωπος να απολαμβάνει τόσο στενή σχέση με τον Παντοδύναμο Θεό;” Το επόμενο άρθρο εξηγεί πώς μπορείτε να αναπτύξετε σχέση με τον Ιεχωβά.

[Υποσημείωση]

[Πλαίσιο στη σελίδα 6]

Αλληλούια

Τι σας έρχεται στο νου όταν ακούτε τη λέξη «Αλληλούια»; Ίσως σας θυμίζει τον «Μεσσία» του Χέντελ, ένα μουσικό αριστούργημα του 18ου αιώνα όπου ακούγεται το συγκλονιστικό ρεφρέν που περιέχει αυτή τη λέξη. Ούτως ή άλλως, ασφαλώς κάπου θα έχετε ακούσει τη λέξη «Αλληλούια». Ίσως μάλιστα να τη χρησιμοποιείτε και εσείς μερικές φορές. Γνωρίζετε όμως τι σημαίνει;

Αλληλούια​—Ο εξελληνισμένος τύπος της εβραϊκής φράσης χαλελού-Γιαχ, που σημαίνει «αινείτε τον Γιαχ».

Γιαχ​—Ποιητικός συντετμημένος τύπος του ονόματος του Θεού, Ιεχωβά. Εμφανίζεται στη Γραφή πάνω από 50 φορές, συνήθως ως μέρος της φράσης «Αλληλούια».

[Πλαίσιο στη σελίδα 7]

Περιέχεται το Όνομα του Θεού στο Όνομά Σας;

Πολλά Γραφικά ονόματα είναι κοινά ακόμη και σήμερα. Σε μερικές περιπτώσεις, η αρχική εβραϊκή σημασία αυτών των ονομάτων συμπεριλάμβανε στην πραγματικότητα το προσωπικό όνομα του Θεού. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα τέτοιων ονομάτων και η σημασία τους. Ίσως ανάμεσα σε αυτά να είναι και το δικό σας.

Ζαχαρίας​—«Ο Ιεχωβά Έχει Θυμηθεί»

Ηλίας​—«Ο Θεός μου Είναι ο Ιεχωβά»

Ιωάννα​—«Ο Ιεχωβά Υπήρξε Σπλαχνικός»

Ιωάννης​—«Ο Ιεχωβά Έχει Δείξει Εύνοια»

Ματθαίος​—«Δώρο από τον Ιεχωβά»

 [Πλαίσιο στη σελίδα 8]

Βιβλικοί Όροι που Αναφέρονται στον Θεό

Το εβραϊκό κείμενο των Αγίων Γραφών χρησιμοποιεί πολλούς όρους που αναφέρονται στον Θεό, όπως Παντοδύναμος, Δημιουργός, Πατέρας και Κύριος. Ωστόσο, οι περιπτώσεις στις οποίες ο Θεός αναφέρεται με το προσωπικό του όνομα υπερβαίνουν κατά πολύ εκείνες στις οποίες χρησιμοποιούνται όλοι οι άλλοι όροι μαζί. Σαφώς, το θέλημα του Θεού είναι να χρησιμοποιούμε το όνομά του. Εξετάστε τον ακόλουθο κατάλογο όρων όπως εμφανίζονται στις Εβραϊκές Γραφές. b

Ιεχωβά​—6.973 φορές

Θεός​—2.605 φορές

Παντοδύναμος​—48 φορές

Κύριος​—40 φορές

Δημιουργός​—32 φορές

Πατέρας​—7 φορές

Παλαιός των Ημερών​—3 φορές

Μεγάλος Εκπαιδευτής​—2 φορές

[Υποσημείωση]

 [Πλαίσιο στη σελίδα 9]

Θεός που Κάνει τα Πάντα

Οι λόγιοι δεν συμφωνούν πλήρως όσον αφορά τη σημασία του ονόματος του Θεού, Ιεχωβά. Ωστόσο, έπειτα από εκτενή έρευνα γύρω από αυτό το θέμα, πολλοί πιστεύουν ότι το εν λόγω όνομα είναι μια μορφή του εβραϊκού ρήματος χαβάχ (γίνομαι), που σημαίνει «Αυτός Κάνει να Γίνεται».

Γι’ αυτόν το λόγο, στη Μετάφραση Νέου Κόσμου, c η αφήγηση στο εδάφιο Έξοδος 3:14, όπου ο Μωυσής ρώτησε τον Θεό ποιο είναι το όνομά του, μεταφράζεται ως εξής: «Τότε ο Θεός είπε στον Μωυσή: “Θα αποδειχτώ αυτό που θα αποδειχτώ”. Και πρόσθεσε: “Αυτό θα πεις στους γιους του Ισραήλ: «Ο θα αποδειχτώ με έστειλε σε εσάς»”».

Αυτή η απόδοση είναι κατάλληλη επειδή ο Θεός είναι σε θέση να κάνει τον εαυτό του να γίνεται οτιδήποτε χρειάζεται. Τίποτα δεν μπορεί να τον σταματήσει από το να εκπληρώσει οποιονδήποτε ρόλο απαιτείται προκειμένου να επιτελέσει το θέλημά του. Οι σκοποί του και οι υποσχέσεις του πραγματοποιούνται πάντα. Με εξέχοντα τρόπο, ο Θεός αποδείχτηκε ο Δημιουργός, εκείνος που έχει την απεριόριστη ικανότητα να κάνει τα πάντα. Αυτός έφερε σε ύπαρξη το φυσικό σύμπαν. Αυτός δημιούργησε, επίσης, μυριάδες πνευματικά πλάσματα. Ναι, είναι Θεός που κάνει τα πάντα!

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 5]

Ανάγλυφη παράσταση της εκτέλεσης του Ανανία μπεν Τεράντιον

[Εικόνες στις σελίδες 8, 9]

Μέρη στα Οποία το Όνομα του Θεού Βρίσκεται σε Εξέχουσα Θέση

1. Εκκλησία στο Λόμποργκ της Δανίας, 17ος αιώνας

2. Βιτρό σε παράθυρο καθεδρικού ναού στη Βέρνη, Ελβετία

3. Ρόλος της Νεκράς Θαλάσσης, σε αρχαία εβραϊκή γραφή, Ισραήλ, περ. 30-50 Κ.Χ.

[Ευχαριστίες]

Shrine of the Book, Israel Museum, Jerusalem

4. Σουηδικό νόμισμα, 1600

[Ευχαριστίες]

Kungl. Myntkabinettet, Sveriges Ekonomiska Museum

5. Γερμανικό προσευχητάριο, 1770

[Ευχαριστίες]

Από το βιβλίο Die Lust der Heiligen an Jehova. Oder: Gebaet-Buch, 1770

6. Επιγραφή σε πέτρα, Βαυαρία, Γερμανία

7. Μωαβιτική Λίθος, Παρίσι, 830 Π.Κ.Χ.

[Ευχαριστίες]

Musée du Louvre, Paris

8. Ζωγραφική παράσταση σε τρούλο εκκλησίας, Όλτεν, Ελβετία