Ματιές στον Κόσμο

Συρρίκνωση Προϊόντων

«Σε μια εποχή όπου επικρατούν τα μεγάλα μεγέθη και τα ογκώδη αυτοκίνητα, μερικά προϊόντα ουσιαστικά γίνονται μικρότερα», αναφέρει το περιοδικό Τάιμ. «Οι κατασκευαστές μειώνουν επιτήδεια το περιεχόμενο των τυποποιημένων προϊόντων τους​—από γιαούρτια και παγωτά μέχρι απορρυπαντικά ρούχων και πάνες μωρών—​και συνήθως δεν μειώνουν αναλόγως τις τιμές». Η τακτική δεν είναι καινούρια, αλλά εξαιτίας της φθίνουσας οικονομίας καθώς και της μεγαλύτερης προσοχής και φειδωλίας των καταναλωτών, πολλοί κατασκευαστές συρρικνώνουν τώρα πιο συστηματικά το μέγεθος των προϊόντων τους για να διατηρήσουν το περιθώριο κέρδους τους. Οι περισσότεροι αγοραστές δεν διακρίνουν ότι το βάρος ή οι διαστάσεις έχουν αλλάξει κατά μερικά γραμμάρια ή λίγες δεκάδες πόντους, αλλά το αποτέλεσμα είναι ότι οι πελάτες καταλήγουν να δίνουν περισσότερα και να παίρνουν λιγότερα. «Οι καταναλωτές στην πραγματικότητα δεν έχουν υπόψη τους ότι πρέπει να ελέγχουν το καθαρό βάρος ή την ακριβή ποσότητα κάθε φορά που αγοράζουν κάτι», λέει ο Έντγκαρ Ντουόρσκι, δημιουργός μιας ιστοσελίδας υποστήριξης των καταναλωτών. «Είναι η πιο αποτελεσματική απάτη​—όταν οι καταναλωτές δεν ξέρουν ότι έχουν εξαπατηθεί».

 Το Σαπούνι Σώζει Ζωές

Το απλό σαπούνισμα των χεριών θα μπορούσε να σώσει ένα εκατομμύριο ζωές το χρόνο επειδή θα βοηθούσε τους ανθρώπους να αποφύγουν τις διαρροϊκές ασθένειες, σύμφωνα με τη Βαλ Κέρτις, λέκτορα στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του Λονδίνου. Στη Διάσκεψη για το Νερό του Τρίτου Κόσμου, η οποία διεξάχθηκε στο Κιότο της Ιαπωνίας, η Κέρτις χαρακτήρισε τους παθογόνους οργανισμούς των ανθρώπινων περιττωμάτων ως «τον υπ’ αριθμόν ένα δημόσιο κίνδυνο», αναφέρει η εφημερίδα Δε Ντέιλι Γιομιούρι. «Σε μερικές κοινότητες», τονίζει η εφημερίδα, «είναι συνηθισμένο φαινόμενο να πλένουν οι γυναίκες τα βρέφη μετά τη χρήση της τουαλέτας και έπειτα να ετοιμάζουν το φαγητό χωρίς να έχουν πλύνει τα δικά τους χέρια». Το πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό μπορεί να αποτρέψει την εξάπλωση θανατηφόρων ιών και βακτηρίων. Στις αναπτυσσόμενες χώρες δε, σύμφωνα με την Κέρτις, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος από διαρροϊκές ασθένειες, το σαπούνισμα των χεριών θα κόστιζε τρεις φορές λιγότερο από ό,τι η βελτίωση της ποιότητας του νερού.

Η Αλπική Οδός

Η Αλπική Οδός, η οποία είναι μια σειρά από μονοπάτια περιήγησης, εγκαινιάστηκε πρόσφατα στην Ευρώπη το 2002. «Η Αλπική Οδός προσφέρει στους περιπατητές 5.000 χιλιόμετρα στην ομορφότερη ύπαιθρο της Ευρώπης μέσα από παραδοσιακά περάσματα», λέει η εφημερίδα Δι Ιντιπέντεντ του Λονδίνου. Ενώνοντας οχτώ αλπικές χώρες, ο δρόμος ξεκινάει από το επίπεδο της θάλασσας στην Τεργέστη, στις βορειοανατολικές ακτές της Ιταλίας, και τερματίζει και πάλι στο επίπεδο της θάλασσας, στο Μόντε Κάρλο του Μονακό. Ανεβαίνει ομαλά στα βουνά φτάνοντας σε υψόμετρο 3.000 μέτρων, περνώντας γύρω από τις ψηλότερες κορυφές. Τα προσεκτικά επιλεγμένα περάσματα βρίσκονται «κοντά στις πιο ξακουστές τοποθεσίες φυσικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος», υποστηρίζει ο γαλλικός τουριστικός οργανισμός Λα Γκραντ Τραβερσέ ντεζ Αλπ. Λίγοι περιπατητές αναμένεται να καλύψουν το μήκος ολόκληρης της διαδρομής. Αντί για αυτό, λέει η εφημερίδα, «μπορείτε να πάτε με την οικογένειά σας, να περπατήσετε λίγα χιλιόμετρα και έπειτα να επιστρέψετε στο σπίτι σας. Αλλά η Αλπική Οδός ανοίγει νέους ορίζοντες για εκείνους που αναζητούν υγιεινές, ήρεμες διακοπές απόδρασης κοντά στο σπίτι». Οι περιπατητές μπορούν να διανυκτερεύσουν σε οποιοδήποτε από τα 300 ξενοδοχεία, τις πανσιόν ή τους ορεινούς ξενώνες που βρίσκονται στη διαδρομή.

Εξαφανίζονται τα Ζωικά Είδη των Ωκεανών

Οι ωκεανοί της υδρογείου δεν αποτελούν πλέον τόπο ανακαλύψεων και εξερευνήσεων με τεράστιους πληθυσμούς ψαριών που δεν έχουν αλιευτεί, σύμφωνα με τους υδροβιολόγους Δρ Ράνσομ Μάιερς από το Πανεπιστήμιο Νταλχάουζι του Χάλιφαξ και Δρ Μπόρις Βορμ από το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Επιστημών στο Κίελο της Γερμανίας. Λένε ότι τα ζωικά είδη των ωκεανών, το ένα κατόπιν του άλλου, ωθούνται προς εξαφάνιση, ένα φαινόμενο που προκαλείται από τις εξελίξεις στη δορυφορική και ηχοανιχνευτική τεχνολογία, την οποία χρησιμοποιούν οι στόλοι των αλιευτικών σκαφών που ταξιδεύουν στους ωκεανούς για να εντοπίζουν τα ψάρια. Όπως αναφέρει η εφημερίδα Δε Γκλόουμπ εντ Μέιλ του Τορόντο, «κάθε είδος μεγάλου ψαριού που ζει σε ελεύθερο περιβάλλον αλιεύεται τόσο συστηματικά τα τελευταία 50 χρόνια ώστε το 90 τοις εκατό κάθε τύπου έχει εξαφανιστεί». Ο Δρ Μάιερς πιστεύει ότι η απώλεια αυτών των ψαριών, καθώς και εκείνων που θεωρούνται τα πλέον εκλεκτά για βρώση, όπως ο τόνος, ο μπακαλιάρος, ο ιππόγλωσσος, ο ιστιοφόρος και ο ξιφίας, θα επηρεάσει έντονα το οικοσύστημα των ωκεανών της υδρογείου. Ο Δρ Βορμ προσθέτει: «Παρεμβαίνουμε στο σύστημα υποστήριξης της ζωής του πλανήτη μας, και αυτό δεν είναι καλό».

Η Ελονοσία Σφίγγει τη Λαβή της στην Αφρική

Η ελονοσία σκοτώνει «3.000 παιδιά στην αφρικανική ήπειρο κάθε μέρα», αναφέρει η γαλλική εφημερίδα Λε Φιγκαρό. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας (WHO), κάθε χρόνο εμφανίζονται 300 εκατομμύρια και πλέον κρούσματα οξείας μόλυνσης από ελονοσία στην Αφρική, οδηγώντας στο θάνατο τουλάχιστον ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Το έτος 2000, το Μπουρούντι υπέστη μια από τις χειρότερες επιθέσεις ελονοσίας στην ιστορία. Μέσα σε εφτά μήνες, μολύνθηκε ο μισός πληθυσμός του​—περίπου 3,5 εκατομμύρια άνθρωποι. Το πρόβλημα είναι ότι τα ανθεκτικά στα φάρμακα παράσιτα έχουν καταστήσει αναποτελεσματικές τις θεραπείες με κινίνη. Ανησυχώντας για το υψηλό κόστος, πολλές αφρικανικές χώρες αρνούνται να αντικαταστήσουν την κινίνη με νεότερα φάρμακα κατά της ελονοσίας τα οποία προέρχονται από ένα κινέζικο φυτό, το Artemisia annua. Ως αποτέλεσμα, «η ελονοσία συνεχίζει να σφίγγει τη λαβή της στην Αφρική», είπε μια αξιωματούχος της WHO.

Διατηρώντας τη Λατινική Γλώσσα Ζωντανή

Μολονότι πολλοί θεωρούν τη λατινική νεκρή γλώσσα, το Βατικανό προσπαθεί να τη διατηρήσει ζωντανή και σύγχρονη. Γιατί; Επειδή αν και το Βατικανό χρησιμοποιεί την ιταλική, επίσημη γλώσσα του είναι η λατινική η οποία χρησιμοποιείται ακόμη σε εγκυκλίους και άλλα έγγραφα. Η χρήση της λατινικής μειώθηκε σημαντικά τη δεκαετία του 1970 μετά την έκδοση του διατάγματος να τελείται η Θεία Λειτουργία στις τοπικές γλώσσες. Τότε ήταν που ο Πάπας Παύλος ΣΤ΄ συγκρότησε το Λατινικό Ίδρυμα για να διατηρήσει ζωντανή τη λατινική. Ένα βήμα ήταν η έκδοση λατινοϊταλικού λεξικού σε δύο ξεχωριστούς τόμους, το οποίο έγινε ανάρπαστο. Τώρα κυκλοφορεί σε νέα ενιαία έκδοση, που πουλιέται στην τιμή των 100 ευρώ. Περιέχει περίπου 15.000 εκσυγχρονισμένους λατινικούς όρους, όπως «εσκαριόρουμ λαβάτορ» (πλυντήριο πιάτων). Ένας νέος τόμος «αναμένεται σε δύο ή τρία χρόνια», λέει η εφημερίδα Δε Νιου Γιορκ Τάιμς. Κατά το μεγαλύτερο μέρος, οι λέξεις που θα προστεθούν θα είναι «από τον τομέα των κομπιούτερ και της πληροφόρησης».

Εξηγήσεις που Δεν Κατανοούνται

«Οι ασθενείς ξεχνούν μέχρι και το 80 τοις εκατό αυτών που τους λέει ο γιατρός όταν βρίσκονται στο νοσοκομείο, και σχεδόν τα μισά από όσα θυμούνται είναι λάθος», λέει το ηλεκτρονικό επιστημονικό ενημερωτικό δελτίο wissenschaft.de, αναφερόμενο σε μια μελέτη που διεξάχθηκε σε αρκετές χώρες. Σύμφωνα με τον Ρόι Κέσελς, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, στην Ολλανδία, οι κύριοι λόγοι για τους οποίους ξεχνούν οι ασθενείς είναι η προχωρημένη ηλικία, οι προκατειλημμένες απόψεις, το άγχος και η έλλειψη οπτικών επεξηγήσεων. Προκειμένου να βοηθήσουν τους ασθενείς να θυμούνται ζωτικές πληροφορίες, δίνεται στους γιατρούς η συμβουλή να μιλούν καθαρά και με σαφήνεια, να αναφέρουν τις σημαντικότερες πληροφορίες πρώτα και να χρησιμοποιούν οπτικά βοηθήματα όπως οι ακτινογραφίες.