Καμήλες στις Άνδεις;

ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

Καμήλες στις Άνδεις;

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΟ ΠΕΡΟΥ

ΚΑΜΗΛΕΣ στη Νότια Αμερική; Ίσως η ιδέα και μόνο να ακούγεται παράξενη, εφόσον αυτό το ζώο της ερήμου συνδέεται συνήθως με την Ασία ή την Αφρική. Ωστόσο, τα είδη καμήλων της Ασίας και της Αφρικής σχετίζονται στενά με τις προβατοκαμήλους της Νότιας Αμερικής. a Ανόμοια με τους μακρινούς συγγενείς τους, όμως, οι προβατοκάμηλοι της Νότιας Αμερικής δεν έχουν καμπούρα. Επίσης, το ανάστημά τους δεν ξεπερνάει το ύψος του μέσου ανθρώπου, και δεν φτάνουν ούτε στον ώμο της δρομάδας ή της βακτριανής καμήλας.

Το καλύτερο μέρος για να δείτε τις προβατοκαμήλους της Νότιας Αμερικής είναι οι Άνδεις, κυρίως στη Βολιβία και στο Περού. Συναντώνται επίσης και σε άλλες περιοχές της Νότιας Αμερικής, περιλαμβανομένης της Παταγονίας και της Γης του Πυρός στην Αργεντινή και στη Χιλή.

Ιδιαίτερα συναρπαστικός είναι ο κομψός βηματισμός και η ταχύτητα αυτών των πλασμάτων. Το ίδιο εντυπωσιακή είναι και η ευκολία με την οποία οι προβατοκάμηλοι της Νότιας Αμερικής μπορούν να σκαρφαλώνουν σε βραχώδεις πλαγιές. Οι κραδασμοί κάθε βήματος απορροφούνται από ειδικά μαξιλαράκια, τα οποία υπερτερούν και από τα πλέον σύγχρονα παπούτσια πεζοπορίας.

Στις Άνδεις η βλάστηση είναι αραιή και το χώμα λεπτό. Ωστόσο, οι οπλές των προβατοκαμήλων της Νότιας Αμερικής προξενούν μικρότερη βλάβη στο έδαφος από ό,τι οι οπλές των αλόγων και των μουλαριών. Επιπρόσθετα, τα δόντια τους και ο ουρανίσκος τους τούς επιτρέπουν να βόσκουν χωρίς να καταστρέφουν τις ρίζες των φυτών.

Τα περισσότερα ζώα δεν ευημερούν σε μεγάλα υψόμετρα. Αλλά χάρη στα άφθονα ερυθρά αιμοσφαίριά τους οι προβατοκάμηλοι της Νότιας Αμερικής μπορούν να ζήσουν άνετα ακόμη και στα μεγάλα ύψη των Άνδεων.

Σε περιοχές όπου δεν μπορούν να βρεθούν καυσόξυλα, τα ξερά περιττώματα των προβατοκαμήλων της Νότιας Αμερικής χρησιμεύουν ως υποκατάστατο. Εφόσον δε οι προβατοκάμηλοι δημιουργούν κοπρώνες στα όρια της επικράτειάς τους, είναι εύκολη η συλλογή αυτής της «καύσιμης ύλης». Ανόμοια με τα δέντρα, η κοπριά δεν χρειάζεται να κοπεί, ενώ στεγνώνει γρήγορα στον ξηρό αέρα των Άνδεων.

Κάποτε οι προβατοκάμηλοι χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετές. Για παράδειγμα, οι Τσιριμπάγια στο νότιο Περού έθαβαν κάτω από το πάτωμα του σπιτιού τους λάμα και αλπάκες που είχαν θυσιάσει. Ιστορικοί ισχυρίζονται ότι κάθε σεληνιακό μήνα θυσιάζονταν εκατό άσπρα λάμα ειδικής εκτροφής στην Ουαγιάκα Πάτα, την κύρια πλατεία του Κούσκο, ενώ ένας μικρότερος αριθμός θυσιαζόταν στο θεό ήλιο στη γιορτή Ίντι Ραΐμι. Σήμερα, οι προβατοκάμηλοι χρησιμοποιούνται σπανίως σε τελετές, αλλά το κρέας τους—το οποίο μοιάζει στη γεύση με του αρνιού—είναι περιζήτητο.

Πολύ καιρό πριν εμφανιστούν τα ψυγεία, οι Ίνκα διατηρούσαν το κρέας των προβατοκαμήλων ακολουθώντας τη μέθοδο της ξήρανσης με εξάχνωση νερού, κατά την οποία αξιοποιούσαν το κρύο και τη χαμηλή πίεση του αέρα που επικρατούν στα μεγάλα ύψη των Άνδεων. Ονόμαζαν αυτό το αποξηραμένο κρέας τσάρκι.

Φυσικά, πρέπει να εκτιμάμε αυτά τα όμορφα πλάσματα, όχι μόνο για τις υπηρεσίες που προσφέρουν, αλλά επίσης επειδή αποτελούν μέρος της θαυμαστής δημιουργίας του Θεού, η οποία τον αινεί!—Ψαλμός 148:10, 13.

[Υποσημείωση]

a Στη Νότια Αμερική ζουν τέσσερα είδη προβατοκαμήλων: οι αλπάκες, οι βικούνιες, οι γουανάκοι και τα λάμα. Αυτά τα είδη μπορούν να διασταυρωθούν και να παραγάγουν υβριδικούς απογόνους.

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 16]

Γουανάκος—Αντοχή, Πείσμα και Ομορφιά

Ίσως φαίνεται ότι ένα τέτοιο όμορφο πλάσμα με λεπτεπίλεπτα χαρακτηριστικά θα είχε ανάγκη από αυξημένη φροντίδα. Αλλά οι γουανάκοι συνήθως συναντώνται στις πιο άγριες τοποθεσίες, από τα ύψη των Άνδεων ως την Παταγονία και τη Γη του Πυρός, στα νότια της Αργεντινής και της Χιλής. Σε τέτοιες αφιλόξενες περιοχές, ο γουανάκος τρώει βλαστούς και ρίζες και πίνει νερό, ακόμη και αν αυτό είναι κακής ποιότητας. Ο γουανάκος είναι καλός κολυμβητής και μπορεί να τρέξει με ταχύτητα 65 χιλιομέτρων την ώρα. Οι παχιές βλεφαρίδες του τον προστατεύουν από τον άνεμο, τον ήλιο και τη σκόνη. Δυστυχώς, λαθροκυνηγοί έχουν κυνηγήσει με μανία τον γουανάκο για το κρέας, το δέρμα και το μαλλί του το οποίο είναι απαλότερο από της αλπάκας.

[Ευχαριστίες]

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 16]

Αλπάκα—Τυλιγμένη στα Ζεστά

Σε μια τοποθεσία όπου επικρατεί το κρύο, και η θερμοκρασία μπορεί να αυξομειώνεται κατά 30 βαθμούς Κελσίου μέσα σε μια μέρα, ολόκληρο το σώμα της αλπάκας καλύπτεται από ένα παχύ, πυκνό μάλλινο στρώμα. Το απαλό μαλλί της αλπάκας είναι πιο ανθεκτικό από το μαλλί του προβάτου. Αν και το μακρύ ρύγχος της τής δίνει τη δυνατότητα να φτάνει το γρασίδι που φυτρώνει σε στενές σχισμές βράχων στις Άνδεις, αυτά τα χαριτωμένα ζώα προτιμούν τις βαλτώδεις περιοχές οι οποίες τους προσφέρουν τρυφερά βλαστάρια. Ωστόσο, όπως συμβαίνει και με άλλες προβατοκαμήλους, μπορούν να αντέξουν πολλές μέρες χωρίς νερό.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 17]

Βικούνια—Ντυμένη με Πολυτέλεια

Αν και η βικούνια ζει στα ύψη των Άνδεων όπου επικρατούν θερμοκρασίες οι οποίες αγγίζουν τους 0 βαθμούς Κελσίου, καλύπτεται από ένα κοντό και ελαφρύ τρίχωμα που της χαρίζει άνεση και αποτελεί, όπως πιστεύεται, το καλύτερο ζωικό νήμα πάνω στη γη. Στο «πανωφόρι» της έχει μια τούφα μαλλιού μπροστά στο στήθος η οποία χρησιμεύει ως κασκόλ. Η ενήλικη βικούνια μπορεί να παράγει λιγότερο από ένα κιλό μαλλί κάθε δύο χρόνια, και συνεπώς αυτά τα πολυτελή νήματα είναι σπάνια—και ακριβά. Ένα μέτρο εκλεκτού υφάσματος από νήμα βικούνιας μπορεί να στοιχίζει πάνω από 2.500 ευρώ.

Υπό την Αυτοκρατορία των Ίνκα, θεσπίστηκαν νόμοι για την προστασία της βικούνιας. Καθιερώθηκε μια γιορτή κουράς, γνωστή ως τσάκου, ενώ μόνο οι βασιλιάδες είχαν το προνόμιο να φοράνε ενδύματα από νήμα βικούνιας. Η γιορτή τσάκου έχει αναβιώσει τα πρόσφατα χρόνια, ενώ θεσπίστηκαν και πάλι νόμοι που προστατεύουν αυτό το είδος από τους λαθροκυνηγούς.

Ένα σημαντικό μέρος της γιορτής είναι η παγίδευση αυτών των άγριων ζώων σε τεράστιους κώνους με άνοιγμα 300 μέτρων. Έπειτα, τα κουρεύουν και τα απελευθερώνουν αμέσως.

[Ευχαριστίες]

[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 17]

Λάμα—Ο Κουβαλητής των Άνδεων

Δεν είναι δυνατό όσο το γαϊδούρι ούτε γρήγορο όσο το άλογο. Εντούτοις, το λάμα είναι καλύτερο υποζύγιο και από τα δύο. Πράγματι, μπορεί να μεταφέρει μέχρι και 60 κιλά στη ράχη του. Αν νιώσει ότι το φορτίο είναι πολύ βαρύ, το λάμα απλώς κάθεται και δεν κουνιέται μέχρι να ελαφρύνει το φορτίο και να φτάσει στο βάρος που θέλει. Αν προσπαθήσετε να το εξαναγκάσετε, το λάμα μπορεί να εξεμέσει τροφή από το πρώτο από τα τρία στομάχια του και να τη φτύσει με εξαιρετική ακρίβεια και δύναμη.

Ωστόσο, τα λάμα είναι γενικά υπάκουα, και ένας καλός οδηγός μπορεί να κατευθύνει μια μεγάλη ομάδα από λάμα μέσα από αφιλόξενα υψίπεδα όπου άλλα υποζύγια δεν μπορούν να αντέξουν την έλλειψη οξυγόνου. Λόγω της ικανότητας που έχουν να ταξιδεύουν σε ορεινό έδαφος, χρησιμοποιούνται τώρα ως υποζύγια όχι μόνο στις Άνδεις αλλά και στις ιταλικές Άλπεις. Το σχοινί, τα λουριά και η κουβέρτα του λάμα μπορεί να είναι φτιαγμένα από το δικό του μαλλί.

[Ευχαριστίες]

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Φρεσκοκουρεμένη αλπάκα

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Μωρό λάμα μαρκαρισμένο με φούντα

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 15]

ΞΥΠΝΑ!