Μια Γάτα με Παράξενα Αφτιά

ΚΑΠΟΙΟΣ βοσκός, ο Γουίλιαμ Ρος, έδειχνε ενδιαφέρον για τις καθαρόαιμες γάτες. Μια μέρα το 1961, ο Ρος επισκέφτηκε το αγρόκτημα του γείτονά του στο Πέρθσερ της Σκωτίας. Εκεί είδε τη Σούζι, τη γάτα του γείτονά του. Αλλά η Σούζι δεν έμοιαζε με συνηθισμένη κατοικίδια γάτα. Μολονότι ήταν λευκή και προερχόταν από διασταύρωση, τα αφτιά της από τη μέση και πάνω γύριζαν προς τα εμπρός και έπεφταν προς τα κάτω, δίνοντάς της μια κάπως αστεία εμφάνιση. Κατενθουσιασμένος με το εύρημά του, ο Ρος απέκτησε ένα θηλυκό γατάκι με πτυχωτά αφτιά από αυτά που γέννησε η Σούζι έναν περίπου χρόνο αργότερα.

Έπειτα, ο Ρος γνώρισε μια εκτροφέα ζώων από το Λονδίνο, η οποία ενδιαφερόταν για τη γενετική στις γάτες, και ξεκίνησαν μαζί ένα πρόγραμμα αναπαραγωγής απογόνων της Σούζι. Δεν προκαλεί έκπληξη το ότι η φυλή ονομάστηκε Σκότις Φολντ (Σκωτσέζικη με Πτυχές). Από τότε αυτές οι γάτες έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς. Οι βρετανικοί σύλλογοι φίλων της γάτας, όμως, δεν έχουν δεχτεί να τις αναγνωρίσουν επίσημα. Μερικοί έχουν εκφράσει την ανησυχία ότι οι εν λόγω γάτες μπορεί να είναι ευπαθείς σε ορισμένα προβλήματα υγείας που οφείλονται στο γονίδιο το οποίο ευθύνεται για τα πτυχωτά αφτιά. Αλλά αυτή η ανησυχία δεν απέτρεψε την επίσημη αναγνώριση των Σκότις Φολντ στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου καθιερώθηκε ένα πρόγραμμα αναπαραγωγής τους στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Πράγματι, στο τέλος εκείνης της δεκαετίας, αυτές οι γάτες έπαιρναν την πρώτη θέση στους διαγωνισμούς που διεξάγονταν σε εκείνη τη χώρα.

Γιατί Έχουν Πτυχωτά Αφτιά;

«Τι έπαθαν τα αφτιά της γάτας σου;» ρωτούν συνήθως όσοι βλέπουν για πρώτη φορά μια Σκότις Φολντ. Η πτύχωση των αφτιών είναι αποτέλεσμα μετάλλαξης του επικρατούντος γονιδίου, όπως το αποκαλούν οι επιστήμονες. Ακόμη και αν κάποιο γατάκι κληρονομήσει αυτό το γονίδιο από τον έναν μόνο γονέα, θα είναι Σκότις Φολντ.

Ωστόσο, ο βαθμός των πτυχώσεων στα αφτιά ποικίλλει σημαντικά, από καμία πτυχή μέχρι μία, δύο ή τρεις πτυχές. Τα αφτιά της Σούζι, της πρώτης Σκότις Φολντ, είχαν μόνο μία αμυδρή πτυχή. Ως επί το πλείστον, τα αφτιά εκείνων που συμμετέχουν σε διαγωνισμούς έχουν τρεις πτυχές και ακουμπούν εξ ολοκλήρου στο κεφάλι. Είναι ενδιαφέρον ότι όλες οι Σκότις Φολντ γεννιούνται με ίσια αφτιά. Αλλά όταν ένα μικρό είναι περίπου τριών εβδομάδων, οι εκτροφείς μπορούν να καταλάβουν ποια γατάκια θα έχουν πτυχωτά αφτιά.

Η αναπαραγωγή Σκότις Φολντ χωρίς  επιτήρηση μπορεί να προξενήσει προβλήματα υγείας. Για παράδειγμα, σε περίπτωση που και το αρσενικό και το θηλυκό έχουν πτυχωτά αφτιά, ο απόγονός τους μπορεί να παρουσιάσει κάποια γενετική ανωμαλία όπως η συγγενής οστεοδυστροφία, με αποτέλεσμα δυσμορφία στα κόκαλα. Γι’ αυτόν το λόγο, οι σωστοί εκτροφείς διασταυρώνουν συνεχώς Σκότις Φολντ με άλλα είδη γάτας που έχουν ίσια αφτιά. Συνήθως χρησιμοποιούν βρετανικές και αμερικανικές φυλές με κοντό τρίχωμα.

Ένας άλλος ενδεχόμενος κίνδυνος για την υγεία σχετίζεται με την υγιεινή των αφτιών, ιδιαίτερα στις γάτες που τα αφτιά τους έχουν τρεις πτυχές. Λόγω του ότι οι πτυχές των αφτιών τους φτάνουν πολύ κοντά στο κεφάλι, αυτά τείνουν να λερώνονται εσωτερικά. Η Εικονογραφημένη Εγκυκλοπαίδεια για τις Φυλές της Γάτας (The Illustrated Encyclopedia of Cat Breeds) συστήνει στους ιδιοκτήτες τους να καθαρίζουν απαλά «το εσωτερικό των πτυχώσεων με υγρή μπατονέτα». Αλλά, ευτυχώς, οι υγιείς γάτες «δεν είναι ιδιαίτερα ευπαθείς σε ωτίτιδες ή σε ακάρεα των αφτιών, ασθένειες για τις οποίες υπήρχε φόβος πριν από μερικά χρόνια», λέει η ιστοσελίδα στο Ιντερνέτ The Cat Site που απευθύνεται σε όσους έχουν γάτες.

Αξιαγάπητοι Σύντροφοι

Οι Σκότις Φολντ θεωρούνται πράες, τρυφερές και έξυπνες γάτες. Ζουν 15 περίπου χρόνια, και φαίνεται πως είναι απόλυτα ικανοποιημένες με μια άνετη σπιτική ζωή. «Η Σκότις Φολντ είναι στοργική και ήρεμη γάτα συντροφιάς η οποία αγαπάει τόσο τους ανθρώπους όσο και τα άλλα κατοικίδια», λέει Η Εικονογραφημένη Εγκυκλοπαίδεια για τις Φυλές της Γάτας. Έχουν απαλή, ευχάριστη φωνή την οποία χρησιμοποιούν σπάνια. Ακόμη και όταν πεινάνε, συνήθως στέκονται απλώς και σε κοιτάζουν μέχρι να τις ταΐσεις.

Όπως και οι άλλες γάτες, οι Σκότις Φολντ εμφανίζονται σε πολλά χρώματα και χρωματικούς συνδυασμούς καθώς και σε ποικιλίες τόσο με μακρύ όσο και με κοντό τρίχωμα. Αλλά αυτό που τις κάνει ολοένα και πιο δημοφιλείς είναι οι πτυχώσεις των αφτιών, το σφαιρικό κεφάλι, ο κοντός λαιμός και το όμοιο με κουκουβάγια πρόσωπό τους με τα μεγάλα στρογγυλά μάτια. Στην πραγματικότητα, οι Σκότις Φολντ έχουν γίνει από τις πιο περιζήτητες φυλές στον κόσμο. Οι υποψήφιοι αγοραστές συνήθως πρέπει να περιμένουν έξι μήνες ή και περισσότερο προκειμένου να βρεθεί ένα γατάκι. Φυσικά, αν ο πελάτης προτιμάει συγκεκριμένο μήκος τριχώματος, χρώμα ή φύλο ίσως θα πρέπει να περιμένει περισσότερο.

Όταν ο Γουίλιαμ Ρος συνάντησε τη Σούζι το 1961, πιθανότατα δεν φανταζόταν ότι οι απόγονοι αυτής της ταπεινής γάτας που ζούσε στο αγρόκτημα θα κέρδιζαν τόση δημοτικότητα, ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι η φήμη αυτής της φυλής δεν οφείλεται σε κάποια έμφυτη ανωτερότητα αλλά σε μια γενετική μετάλλαξη η οποία είναι εμφανής κυρίως στα αφτιά.