Όταν το Ενδιαφέρον για την Εμφάνιση Γίνεται Ψύχωση

ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΙ από εμάς, όταν κοιτάζουμε στον καθρέφτη, βλέπουμε σημεία τα οποία πιστεύουμε ότι μπορούμε να βελτιώσουμε. Γι’ αυτό φτιάχνουμε τα ρούχα μας και τα μαλλιά μας ή χρησιμοποιούμε λίγο μακιγιάζ και κατόπιν ασχολούμαστε με τις δραστηριότητές μας. Αυτό το ενδιαφέρον για την εμφάνισή μας είναι φυσιολογικό και κατάλληλο. Αλλά το ενδιαφέρον μερικών ανθρώπων για το παρουσιαστικό τους τούς οδηγεί σε ακρότητες, καταλήγοντας να γίνει ασθένεια, η οποία έχει ονομαστεί διαταραχή δυσμορφίας του σώματος (BDD).

Το Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Εγχειρίδιο Μερκ (The Merck Manual of Diagnosis and Therapy) ορίζει την BDD ως «έμμονη ενασχόληση με κάποια ατέλεια στην εμφάνιση, η οποία προκαλεί μεγάλη στενοχώρια ή επηρεάζει την κοινωνική και την επαγγελματική ζωή ή άλλους σημαντικούς τομείς». a Λόγω του ότι οι πάσχοντες μπορεί να φαντάζονται κάποια συγκεκριμένη ατέλεια ή να διογκώνουν ένα μικρό ψεγάδι, η άποψή τους για τον εαυτό τους έχει επίσης ονομαστεί κατά φαντασία ασχήμια.

Ο καθηγητής Τζ. Κέβιν Τόμσον, από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα των Ηνωμένων Πολιτειών, λέει ότι η BDD είναι προφανώς σπάνια, «καθώς επηρεάζει πιθανώς το 1,0-2,0% του γενικού πληθυσμού και το 10-15% των ατόμων με ψυχικές παθήσεις που δεν νοσηλεύονται σε κλινική». Ωστόσο, προσθέτει: «Σύμφωνα με μερικούς ερευνητές, παρουσιάζεται αύξηση στα κρούσματα επειδή βελτιώνονται οι διαγνωστικές μέθοδοι για τον εντοπισμό του προβλήματος και επειδή η κοινωνία κυριεύεται ολοένα και περισσότερο από την ψύχωση της εμφάνισης». Αν και η ασθένεια μπορεί να επηρεάσει ανθρώπους κάθε ηλικίας, συνήθως πρωτοεμφανίζεται σε εφήβους. Όσον αφορά τους ενηλίκους, φαίνεται πως επηρεάζει το ίδιο άντρες και γυναίκες. Αυτό διαφέρει κατά πολύ από τις διαταραχές της διατροφής, οι οποίες είναι αρκετά πιο διαδεδομένες μεταξύ των γυναικών.

Η νοσηρή, έμμονη ενασχόληση με την εμφάνιση, η οποία χαρακτηρίζει  τα άτομα που πάσχουν από BDD, συνήθως οδηγεί σε ψυχαναγκαστικούς ελέγχους στον καθρέφτη και, σε μερικές περιπτώσεις, μέχρι και σε κοινωνική απομόνωση. Ακόμη χειρότερα, η «στενοχώρια και η δυσλειτουργία που σχετίζονται με τη διαταραχή μπορούν να οδηγήσουν σε επανειλημμένη νοσηλεία και τάσεις αυτοκτονίας», αναφέρει το Εγχειρίδιο Μερκ. Δεν είναι παράξενο που μερικοί πάσχοντες καταφεύγουν στην αισθητική χειρουργική. «Συνήθως συμβουλεύω τα άτομα να μην κάνουν τέτοιες επεμβάσεις», λέει η Δρ Κάθριν Φίλιπς, η οποία έχει γράψει ένα βιβλίο σχετικά με την BDD. «Τα αποτελέσματα της εγχείρησης είναι μη αναστρέψιμα», εξηγεί η ίδια, «και οι περισσότεροι πάσχοντες από BDD συνήθως πιστεύουν ότι η εγχείρηση έτσι και αλλιώς δεν πέτυχε». b

Σε μερικές περιπτώσεις, η BDD εμφανίζεται σε πολύ μικρή ηλικία. Το περιοδικό Τζορτζ Στριτ Τζέρναλ (George Street Journal) c αναφέρεται σε έναν εξάχρονο «ο οποίος πίστευε ότι τα δόντια του ήταν κίτρινα, η κοιλιά του “μεγάλη” και τα μαλλιά του αχτένιστα. Οι άλλοι δεν μπορούσαν να διακρίνουν καμιά από τις “ατέλειές” του. Χτενιζόταν περίπου μία ώρα κάθε πρωί, και αν τα μαλλιά του δεν “έστρωναν” βουτούσε το κεφάλι του στο νερό και άρχιζε και πάλι να χτενίζεται από την αρχή, πράγμα που συνήθως τον έκανε να αργεί στο σχολείο». Κάποια μέρα μάλιστα, όταν έφτασε στο γραφείο ενός γιατρού, γονάτισε για να δει τον εαυτό του να καθρεφτίζεται στο μεταλλικό κομμάτι μιας καρέκλας.

Μην Αφήνετε τον Κόσμο να Ελέγχει τη Στάση Σας

Οι διαφημίσεις στα πολυτελή περιοδικά, στις εφημερίδες και στην τηλεόραση βομβαρδίζουν τους ανθρώπους με εικόνες του ιδανικού σώματος. Η λογική των διαφημιστών είναι απλή: Παρουσίασε μια συγκεκριμένη εικόνα ως πρότυπο και ο κόσμος θα προσπαθήσει να μοιάσει σε αυτή την εικόνα δαπανώντας τα χρήματα που αποκτάει με τόσο κόπο. Αν προσθέσουμε και λίγη πίεση από τον περίγυρο μαζί με μερικά ίσως απερίσκεπτα σχόλια από την οικογένεια ή τους φίλους, δεν μας παραξενεύει το γεγονός ότι μερικοί χάνουν την ισορροπία τους σχετικά με την εμφάνισή τους. d Φυσικά, μια μη ισορροπημένη στάση ίσως να απέχει πολύ από κάποια ψυχαναγκαστική ψυχιατρική διαταραχή.

Δεν είναι ούτε φυσιολογικό ούτε αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα το να σκέφτεστε ότι αν δεν είστε όμορφοι οι άλλοι δεν θα ενδιαφέρονται για εσάς. Οι άνθρωποι δεν συνηθίζουν να επιλέγουν φίλους ανάλογα με τη σωματική τους εμφάνιση. Ομολογουμένως, η εμφάνιση μπορεί να αποτελεί έναν αρχικό παράγοντα, αλλά η προσωπικότητα, οι ηθικοί κανόνες και οι αξίες είναι οι πραγματικοί συνδετικοί κρίκοι της φιλίας. Από μερικές απόψεις ο καθένας μας μοιάζει με βιβλίο​—μπορεί να έχει ελκυστικό εξώφυλλο αλλά αν το περιεχόμενο είναι πληκτικό, οι αναγνώστες σύντομα θα το παρατήσουν. Εντούτοις, άσχετα με το εξώφυλλο, αν το βιβλίο είναι ενδιαφέρον, οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να το διαβάζουν. Γιατί, λοιπόν, να μη συγκεντρώσετε την προσοχή σας στις προσωπικές σας ιδιότητες; Αυτό σας προτρέπει να κάνετε ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή.​—Παροιμίες 11:22· Κολοσσαείς 3:8· 1 Πέτρου 3:3, 4.

Για να είμαστε δε ειλικρινείς, η εμφάνισή μας αλλάζει καθώς μεγαλώνουμε. Αν η ζωή, η φιλία και η ευτυχία εξαρτόνταν από τη νεανική, όμορφη εμφάνιση, πόσο θλιβερό θα ήταν το μέλλον όλων μας! Εντούτοις, η δική μας περίπτωση μπορεί να είναι πολύ διαφορετική. Με ποιον τρόπο;

Η Ομορφιά που θα Διαρκέσει

Το εδάφιο Παροιμίες 16:31 λέει: «Τα γκρίζα μαλλιά είναι στεφάνι ωραιότητας όταν βρίσκονται στην οδό της δικαιοσύνης». Στα μάτια του Ιεχωβά Θεού​—και στα μάτια όλων όσων έχουν τη δική του άποψη—​τα άτομα που γερνάνε στην υπηρεσία του Θεού δεν χάνουν την ελκυστικότητά τους. Στην πραγματικότητα, χάρη στο υπόμνημα ζήλου και θεοσεβούς αφοσίωσης που έχουν δημιουργήσει, τα γκρίζα μαλλιά τους είναι για αυτούς στεφάνι ωραιότητας. Τέτοια πολύτιμα άτομα αξίζουν την αγάπη και το βαθύ σεβασμό μας.​—Λευιτικό 19:32.

Επιπλέον, ο Ιεχωβά, στον ερχόμενο νέο κόσμο που έχει υποσχεθεί, θα αντιστρέψει τις συνέπειες που έχει επιφέρει η κληρονομημένη αμαρτία σε όλους τους οσίους του, ηλικιωμένους και νέους. Κάθε μέρα που θα περνάει θα βλέπουν και θα αισθάνονται το σώμα τους να βελτιώνεται, μέχρι που τελικά θα φτάσουν στο αποκορύφωμα της σωματικής τελειότητας. (Ιώβ 33:25· Αποκάλυψη 21:3, 4) Τι συναρπαστική προοπτική! Θα θέλατε να είστε και εσείς ανάμεσά τους; Αν ναι, τότε προσπαθήστε να συγκεντρώνετε την προσοχή σας στην ομορφιά που έχει πραγματική αξία και μην αφήνετε το ρηχό και συνήθως άκαρδο τρόπο σκέψης του κόσμου να ελέγχει τη στάση σας. Με αυτόν τον τρόπο θα είστε πολύ πιο ευτυχισμένοι και πιο ελκυστικοί.​—Παροιμίες 31:30.

[Υποσημειώσεις]