Πώς να Είστε Καλός Πατέρας

ΕΝΑ άρθρο στο περιοδικό Ικόνομιστ (Economist) σχετικά με την παρακμή της οικογενειακής ζωής ξεκινούσε με την εξής εντυπωσιακή δήλωση: «Είναι εύκολο να κάνεις παιδιά, αλλά είναι δύσκολο να είσαι καλός πατέρας».

Αν και πολλά πράγματα στη ζωή είναι δύσκολο να επιτευχθούν, ένα από τα δυσκολότερα​—καθώς και από τα σημαντικότερα—​είναι το να γίνει κάποιος καλός πατέρας. Κάθε πατέρας πρέπει να θέλει να είναι καλός, εφόσον διακυβεύεται η ευημερία και η ευτυχία της οικογένειάς του.

Γιατί Δεν Είναι Εύκολο

Για να το πούμε απλά, η κληρονομημένη ατέλεια​—τόσο των γονέων όσο και των παιδιών τους—​αποτελεί κύριο λόγο για τον οποίο δεν είναι εύκολο για κάποιον να είναι καλός πατέρας. «Η τάση της καρδιάς του ανθρώπου είναι κακή από τη νεότητά του», λέει η Γραφή. (Γένεση 8:21) Γι’ αυτό, κάποιος Βιβλικός συγγραφέας αναγνώρισε: «Στην αμαρτία με συνέλαβε η μητέρα μου». (Ψαλμός 51:5· Ρωμαίους 5:12) Η τάση που έχουμε να κάνουμε το κακό εξαιτίας της κληρονομημένης αμαρτίας αποτελεί ένα μόνο εμπόδιο το οποίο καθιστά δύσκολο το να είναι κάποιος καλός πατέρας.

Αυτός ο κόσμος, ή αλλιώς το σύστημα πραγμάτων, είναι ένα άλλο τεράστιο εμπόδιο. Γιατί; Επειδή, όπως εξηγεί η Γραφή, «ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται στην εξουσία του πονηρού», ο οποίος περιγράφεται ως «εκείνος που αποκαλείται Διάβολος και Σατανάς». Η Γραφή αποκαλεί επίσης τον Σατανά “θεό αυτού του συστήματος πραγμάτων”. Δεν προξενεί έκπληξη το ότι ο Ιησούς είπε πως οι ακόλουθοί του δεν πρέπει να «είναι μέρος του κόσμου», όπως δεν ήταν εκείνος!​—1 Ιωάννη 5:19· Αποκάλυψη 12:9· 2 Κορινθίους 4:4· Ιωάννης 17:16.

Για να είναι κάποιος καλός πατέρας είναι σημαντικό να αναγνωρίζει διαρκώς την επιρροή της κληρονομημένης ατέλειας, του Σατανά του Διαβόλου και αυτού του κόσμου ο οποίος βρίσκεται υπό τον έλεγχό του. Αυτά τα εμπόδια δεν είναι φανταστικά. Είναι πραγματικά! Αλλά πού μπορεί να απευθυνθεί κάποιος για να μάθει πώς να τα υπερπηδά και πώς να γίνει καλός πατέρας;

Θεϊκά Παραδείγματα

Για να βρει βοήθεια ο πατέρας ώστε να υπερπηδήσει τα εμπόδια που προαναφέρθηκαν, πρέπει να στραφεί στη Γραφή. Εκεί παρέχονται θαυμάσια παραδείγματα. Ο Ιησούς προσδιόρισε το καλύτερο παράδειγμα όταν δίδαξε τους ακολούθους του να προσεύχονται: «Πατέρα μας που είσαι στους ουρανούς». Περιγράφοντας τον ουράνιο Πατέρα μας, η Γραφή λέει με απλά λόγια: «Ο Θεός είναι αγάπη». Πώς πρέπει να ανταποκριθεί ένας ανθρώπινος πατέρας σε  αυτό το στοργικό παράδειγμα; «Να γίνεστε . . . μιμητές του Θεού», πρότρεψε ο απόστολος Παύλος, «και να περπατάτε με αγάπη».​—Ματθαίος 6:9, 10· 1 Ιωάννη 4:8· Εφεσίους 5:1, 2.

Αν είστε πατέρας, εξετάστε τι μπορείτε να μάθετε από ένα και μόνο περιστατικό αναφορικά με τον τρόπο συμπεριφοράς του Θεού προς τον Ιησού, τον Γιο του. Το εδάφιο Ματθαίος 3:17 μας λέει πως, όταν ο Ιησούς βαφτιζόταν, ακούστηκε η φωνή του Θεού από τον ουρανό να λέει: «Αυτός είναι ο Γιος μου ο αγαπητός, τον οποίο έχω επιδοκιμάσει». Τι μπορούμε να μάθουμε από αυτό;

Πρώτον, σκεφτείτε την επίδραση που ασκείται σε ένα παιδί όταν ο πατέρας λέει με καμάρι σε κάποιον: “Αυτός είναι ο γιος μου” ή “Αυτή είναι η κόρη μου”. Οι νεαροί ευημερούν όταν γίνονται αποδέκτες της προσοχής του γονέα τους, ιδιαίτερα όταν αυτή εκδηλώνεται μέσω θετικής αναγώρισης. Το παιδί πιθανότατα θα υποκινηθεί να προσπαθήσει πιο σκληρά για να αποδείξει ότι αξίζει την ευνοϊκή αναγνώριση.

Δεύτερον, ο Θεός εξέφρασε το πώς αισθανόταν για τον Ιησού, αποκαλώντας τον “αγαπητό”. Αυτή η έκφραση στοργής του Πατέρα του πρέπει να έκανε τον Ιησού πολύ ευτυχισμένο. Και τα δικά σας παιδιά θα ενθαρρυνθούν αν δείξετε με τα λόγια σας​—καθώς και με το χρόνο, την προσοχή και το ενδιαφέρον σας—​ότι τα αγαπάτε πολύ.

Τρίτον, ο Θεός είπε στον Γιο του: «Σε έχω επιδοκιμάσει». (Μάρκος 1:11) Και αυτό επίσης είναι ζωτικό να το κάνει ένας πατέρας, δηλαδή, να λέει στα παιδιά του ότι είναι ικανοποιημένος από αυτά. Ομολογουμένως, ένα παιδί θα κάνει συχνά λάθη. Όλοι κάνουμε λάθη. Αλλά, ως πατέρας, αναζητάτε εσείς ευκαιρίες για να εκφράσετε επιδοκιμασία για τα αξιέπαινα πράγματα που κάνουν ή λένε τα παιδιά σας;

Ο Ιησούς εκπαιδεύτηκε καλά από τον ουράνιο Πατέρα του. Ενόσω βρισκόταν στη γη, έδειξε με τα λόγια και με το παράδειγμά του πώς ακριβώς νιώθει ο Πατέρας του για τα γήινα παιδιά Του. (Ιωάννης 14:9) Ακόμη και όταν ο Ιησούς ήταν απασχολημένος και βρισκόταν υπό πίεση, αφιέρωνε χρόνο για να καθήσει και να μιλήσει με τα παιδιά. «Αφήστε τα παιδάκια να έρχονται σε εμένα», είπε στους μαθητές του, «μην προσπαθείτε να τα σταματήσετε». (Μάρκος 10:14) Εσείς, πατέρες, μπορείτε να ακολουθείτε το παράδειγμα του Ιεχωβά Θεού και του Γιου του πληρέστερα;

Το Καλό Παράδειγμα Είναι Ζωτικής Σημασίας

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να θέτετε ένα καλό παράδειγμα για τα παιδιά σας. Οι προσπάθειες που καταβάλλετε «να τα ανατρέφετε με τη διαπαιδαγώγηση και τη νουθεσία του Ιεχωβά» πιθανότατα θα έχουν πενιχρά αποτελέσματα αν εσείς ο ίδιος δεν υποτάσσεστε στη διαπαιδαγώγηση του Θεού και δεν αφήνετε τη ζωή σας να ρυθμίζεται από αυτήν. (Εφεσίους 6:4) Εντούτοις, με τη βοήθεια του Θεού, μπορείτε να υπερπηδήσετε οτιδήποτε σας εμποδίζει να εκπληρώνετε την εντολή του σύμφωνα με την οποία πρέπει να φροντίζετε τα παιδιά σας.

Εξετάστε το παράδειγμα του Βίκτορ Γκούτσμιτ, ενός Μάρτυρα του Ιεχωβά στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Τον Οκτώβριο του 1957 καταδικάστηκε σε δεκαετή φυλάκιση επειδή μιλούσε για την πίστη του.  Άφησε πίσω δύο μικρές κόρες μαζί με τη σύζυγό του, την Πολίνα. Όσο βρισκόταν στη φυλακή, του επέτρεπαν να γράφει γράμματα στην οικογένειά του αλλά απαγορευόταν να λέει οτιδήποτε για τον Θεό ή για οποιοδήποτε θρησκευτικό θέμα. Ακόμη και κάτω από τέτοιες δυσκολίες, ο Βίκτορ ήταν αποφασισμένος να είναι καλός πατέρας και ήξερε ότι ήταν πολύ σημαντικό να διδάσκει τα παιδιά του για τον Θεό. Τι έκανε λοιπόν;

«Έβρισκα ύλη στα σοβιετικά περιοδικά Μικρός Βοτανολόγος και Φύση», αφηγείται ο Βίκτορ. «Πάνω σε κάρτες ζωγράφιζα εικόνες ζώων και ανθρώπων και πρόσθετα μια ιστορία ή μια εμπειρία σχετικά με τη φύση».

«Μόλις λαβαίναμε αυτές τις κάρτες», λέει η Πολίνα, «αμέσως τις συσχετίζαμε με Γραφικά θέματα. Λόγου χάρη, όταν μιλούσαν για την ομορφιά της φύσης, τα δάση, τα ποτάμια, διάβαζα το 65ο κεφάλαιο του Ησαΐα», το οποίο αναφέρει τις υποσχέσεις που έχει δώσει ο Θεός να κάνει τη γη παράδεισο.

Η κόρη του Βίκτορ, η Γιούλια, αφηγείται: «Κατόπιν η μαμά προσευχόταν μαζί μας, και εμείς κλαίγαμε. Αυτές οι κάρτες έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανατροφή μας». Η Πολίνα λέει ότι, ως αποτέλεσμα, «τα κορίτσια αγαπούσαν πάρα πολύ τον Θεό από πολύ μικρά». Ποια είναι η κατάσταση της οικογένειας τώρα;

Ο Βίκτορ εξηγεί: «Τώρα και οι δύο κόρες μας είναι παντρεμένες με Χριστιανούς πρεσβυτέρους και έχουν πνευματικά ισχυρές οικογένειες με παιδιά που υπηρετούν πιστά τον Ιεχωβά».

Το να θέτει κανείς το καλό παράδειγμα συνήθως απαιτεί, όχι μόνο εφευρετικότητα, αλλά και μεγάλη προσπάθεια. Η καρδιά των παιδιών πιθανότατα θα υποκινηθεί όταν αυτά βλέπουν τον πατέρα τους να καταβάλλει σκληρές προσπάθειες. Ένας γιος ο οποίος ήταν πολλά χρόνια στην ολοχρόνια διακονία είπε γεμάτος εκτίμηση για τον πατέρα του: «Μερικές φορές ο μπαμπάς ήταν τόσο κουρασμένος από την εργασία του ώστε μετά βίας κρατιόταν ξύπνιος, αλλά όπως και να είχαν τα πράγματα εμείς κάναμε τη Γραφική μας μελέτη, και αυτό μας βοήθησε να εκτιμήσουμε τη σπουδαιότητά της».

Είναι ολοφάνερο ότι το να θέτετε ένα καλό παράδειγμα​—τόσο στα λόγια όσο και στην πράξη—​είναι ζωτικής σημασίας για να είστε καλός πατέρας. Πρέπει να το κάνετε αυτό αν θέλετε να διαπιστώσετε πόσο αληθινή είναι η Γραφική παροιμία: «Εκπαίδευσε το αγόρι σύμφωνα με την οδό που είναι κατάλληλη για αυτό· ακόμη και όταν γεράσει δεν θα απομακρυνθεί από αυτήν».​—Παροιμίες 22:6.

Να θυμάστε, λοιπόν, ότι αυτό που έχει σημασία δεν είναι μόνο το τι λέτε. Κυρίως έχει σημασία το τι κάνετε​—το παράδειγμα που θέτετε. Ένας Καναδός ειδικός στην εκπαίδευση μικρών παιδιών έγραψε: «Ο καλύτερος τρόπος για να κάνουμε τα παιδιά μας να συμπεριφέρονται [όπως εμείς θα θέλαμε] είναι να εκδηλώνουμε εμείς οι ίδιοι την επιθυμητή συμπεριφορά». Πράγματι, αν θέλετε να εκτιμούν τα παιδιά σας τα πνευματικά ζητήματα, είναι ουσιώδες να έχετε εσείς οι ίδιοι τέτοια εκτίμηση.

Βρείτε Χρόνο για Αυτά!

Τα παιδιά σας πρέπει να βλέπουν το καλό σας παράδειγμα. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να δαπανάτε χρόνο μαζί τους​—πολύ χρόνο, όχι απλώς κάποιες περιστασιακές στιγμές. Να δείχνετε σοφία τηρώντας τη Γραφική συμβουλή σύμφωνα με  την οποία πρέπει να “εξαγοράζετε χρόνο”, πράγμα που σημαίνει να αφήνετε τα λιγότερο σημαντικά πράγματα προκειμένου να είστε μαζί τους. (Εφεσίους 5:15, 16) Αλήθεια, τι είναι πιο σημαντικό από τα παιδιά σας; Μια τηλεόραση με μεγάλη οθόνη, η συμμετοχή σε αθλήματα, ένα όμορφο σπίτι, η εργασία σας;

Αν οι πατέρες δεν δαπανούν χρόνο για να φροντίζουν τα παιδιά τους όταν είναι μικρά, θα υποστούν τις συνέπειες. Οι πατέρες των οποίων τα παιδιά στράφηκαν στην ανηθικότητα ή σε μια ζωή χωρίς πνευματικότητα συνήθως το μετανιώνουν πικρά. Θρηνούν για το γεγονός ότι δεν βρίσκονταν συχνότερα με τα μικρά τους παιδιά τότε που αυτά χρειάζονταν πράγματι έναν πατέρα.

Να θυμάστε ότι ο καιρός για να σκεφτείτε τις συνέπειες των επιλογών σας είναι όταν τα παιδιά σας είναι μικρά. Η Γραφή αποκαλεί τα παιδιά σας «κληρονομιά από τον Ιεχωβά», κάτι που ο ίδιος ο Θεός σάς έχει εμπιστευτεί. (Ψαλμός 127:3) Να μην ξεχνάτε ποτέ, λοιπόν, ότι είστε υπόλογοι στον Θεό για αυτά!

Υπάρχει Διαθέσιμη Βοήθεια

Ο καλός πατέρας είναι πρόθυμος να δεχτεί βοήθεια η οποία θα ωφελήσει τα παιδιά του. Όταν ένας άγγελος είπε στη σύζυγο του Μανωέ ότι θα έκανε παιδί, ο Μανωέ προσευχήθηκε στον Θεό: «Ας έρθει πάλι σε εμάς, σε παρακαλώ, και ας μας δώσει κατεύθυνση για το τι πρέπει να κάνουμε στο παιδί που θα γεννηθεί». (Κριτές 13:8, 9) Τι είδους βοήθεια χρειαζόταν ο Μανωέ, όπως και οι σημερινοί γονείς; Ας δούμε.

Ο Μπρεντ Μπέργκοϊν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν, στη Νότια Αφρική, παρατήρησε: «Ένα από τα σπουδαιότερα δώρα που μπορεί να δώσει κάποιος σε ένα παιδί είναι να το διδάξει ένα σύστημα αξιών». Το ότι τα παιδιά χρειάζεται να διδαχτούν ένα τέτοιο σύστημα μπορεί να φανεί από κάποιο δημοσίευμα στην ιαπωνική εφημερίδα Ντέιλι Γιομιούρι (Daily Yomiuri), το οποίο ανέφερε: «[Μια] έρευνα δείχνει ότι το 71 τοις εκατό των παιδιών στην Ιαπωνία δεν έχουν ακούσει ποτέ από τους πατέρες τους ότι δεν πρέπει να λένε ψέματα». Δεν είναι αυτή μια θλιβερή διαπίστωση;

Ποιος μπορεί να παράσχει ένα αξιόπιστο σύστημα αξιών; Εκείνος που καθοδήγησε τον Μανωέ​—ο ίδιος ο Θεός! Για να παράσχει βοήθεια, ο Θεός έστειλε τον δικό του αγαπητό Γιο, τον Ιησού, ως Δάσκαλο​—τίτλος με τον οποίο τον αποκαλούσαν συνήθως. Σήμερα, το βιβλίο Μάθε από τον Μεγάλο Δάσκαλο, το οποίο αντλεί μαθήματα από τις διδασκαλίες του Ιησού, είναι διαθέσιμο σε πολλές γλώσσες για να το χρησιμοποιείτε όταν διδάσκετε μικρά παιδιά.

Το βιβλίο Μάθε από τον Μεγάλο Δάσκαλο δεν εξηγεί απλώς αξίες που βασίζονται στο Λόγο του Θεού αλλά επίσης εμπλουτίζει το γραπτό κείμενο με 160 και πλέον εικόνες που συνοδεύονται από εύστοχες ερωτήσεις. Για παράδειγμα, το κεφάλαιο 22, με τίτλο «Γιατί Δεν Πρέπει να Λέμε Ψέματα», περιέχει την εικόνα που εμφανίζεται στη σελίδα 32 αυτού του περιοδικού. Το κείμενο στη σελίδα στην οποία εμφανίζεται αυτή η εικόνα λέει: «Ίσως ένα αγόρι πει στον πατέρα του: “Όχι, δεν έπαιξα μπάλα μέσα στο σπίτι”. Αν, όμως, στην πραγματικότητα έπαιξε; Θα ήταν λάθος να πει πως δεν έπαιξε;»

Ισχυρά μαθήματα διδάσκονται επίσης στα κεφάλαια «Η Υπακοή σε Προστατεύει», «Πρέπει να Αντιστεκόμαστε στους Πειρασμούς», «Μάθημα Καλοσύνης», «Ποτέ Μη Γίνεις Κλέφτης!», «Ευχαριστούν τον Θεό Όλα τα Πάρτι;», «Πώς να Κάνουμε τον Θεό Ευτυχισμένο» και «Γιατί Χρειάζεται να Εργαζόμαστε», για να αναφέρουμε μόνο μερικά από τα 48 κεφάλαια του βιβλίου.

Η εισαγωγή του βιβλίου καταλήγει ως εξής: «Τα παιδιά θα πρέπει να κατευθύνονται ιδιαίτερα στην Πηγή κάθε σοφίας, τον ουράνιο Πατέρα μας, τον Ιεχωβά Θεό. Αυτό έκανε πάντα ο Ιησούς, ο Μεγάλος Δάσκαλος. Ελπίζουμε ειλικρινά ότι αυτό το βιβλίο θα βοηθήσει εσάς και την οικογένειά σας να διαμορφώνετε τη ζωή σας έτσι ώστε να είναι ευάρεστη στον Ιεχωβά, για την αιώνια ευλογία σας». a

Πράγματι, το να είστε καλός πατέρας περιλαμβάνει το να θέτετε ένα καλό παράδειγμα για τα παιδιά σας, να δαπανάτε πολύ χρόνο μαζί τους και να τα βοηθάτε να ζουν σύμφωνα με τους κανόνες του Θεού όπως τους έχει αποκαλύψει αυτός στη Γραφή.

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Αν και βρισκόταν στη φυλακή, ο Βίκτορ Γκούτσμιτ κατάφερε να είναι καλός πατέρας

[Εικόνες στη σελίδα 8, 9]

Ενόσω ήταν φυλακισμένος για την πίστη του, ο Βίκτορ ζωγράφιζε αυτές τις εικόνες για να διδάσκει τα παιδιά του

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Οι κόρες του Βίκτορ το 1965

[Εικόνα στη σελίδα 10]

Οι πατέρες θα πρέπει να ασχολούνται δραστήρια με τη διδασκαλία των παιδιών τους