Εφηβική Εγκυμοσύνη​—Παγκόσμια Τραγωδία

Η ΕΦΗΒΙΚΗ εγκυμοσύνη έχει χαρακτηριστεί επιδημία. Οι τραγικές διαστάσεις αυτού του προβλήματος, όμως, γίνονται ιδιαίτερα φανερές αν αναλογιστεί κανείς τον αντίκτυπο που έχει μια εγκυμοσύνη σε ένα τρομοκρατημένο κορίτσι εφηβικής ηλικίας. Το λιγότερο που μπορεί να της συμβεί είναι να αντιμετωπίσει δραστικές αλλαγές στη ζωή της οι οποίες θα επηρεάσουν βαθιά όχι μόνο την ίδια αλλά και την οικογένειά της και τα αγαπημένα της πρόσωπα.

Οι έφηβοι είναι στην «ακμή της νεότητας», όπως αποκαλεί η Αγία Γραφή την περίοδο κατά την οποία οι σεξουαλικές ορμές συνήθως βρίσκονται στο αποκορύφωμά τους. (1 Κορινθίους 7:36) Εντούτοις, θα ήταν υπεραπλουστευμένο να θεωρούμε ότι η εφηβική εγκυμοσύνη είναι απλώς ζήτημα αντισύλληψης. Τα στοιχεία αποδεικνύουν πως η εφηβική εγκυμοσύνη περιλαμβάνει πολλά και περίπλοκα κοινωνικά και συναισθηματικά ζητήματα.

Παράγοντες που Συντελούν

Οι έρευνες δείχνουν ότι πολλές έφηβες μητέρες προέρχονται από διαλυμένα σπιτικά. «Σε όλη μου τη ζωή, αυτό που ήθελα πάντα ήταν μια πραγματική οικογένεια» είναι το παράπονο που επαναλαμβάνουν πολλές έγκυες έφηβες. Προφανώς, λοιπόν, οι οικογένειες που δεν λειτουργούν φυσιολογικά μπορεί να δημιουργούν τις προϋποθέσεις για εφηβική εγκυμοσύνη. Ένα πρόγραμμα υποστήριξης έφηβων μητέρων αποκάλυψε ότι αυτές συνήθως έχουν «ασταθείς σχέσεις με τη μητέρα τους και ανύπαρκτες σχέσεις με τον πατέρα τους». Η Ανίτα, η οποία έγινε μητέρα στα 18 της, θυμάται ότι αν και η μεμονωμένη μητέρα της εργαζόταν σκληρά για να της παρέχει τα αναγκαία από υλική άποψη, εκείνη εξακολουθούσε να νιώθει το συναισθηματικό κενό που προκαλούσε η απουσία του πατέρα της.

Για άλλα κορίτσια, η μητρότητα χωρίς γάμο είναι άμεσο αποτέλεσμα βιασμού. Φαίνεται ότι σε μερικά από αυτά η τραυματική εμπειρία προκαλεί συναισθηματική οδύνη η οποία μπορεί να γίνει έκδηλη αργότερα με καταστροφική συμπεριφορά. Η Τζάσμιν, για παράδειγμα, έπεσε θύμα βιασμού σε ηλικία 15 χρονών. «Στη συνέχεια», θυμάται η ίδια, «παρουσίασα αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. Όταν ήμουν 19 χρονών, έμεινα έγκυος». Η σεξουαλική κακομεταχείριση μπορεί επίσης να δημιουργήσει αισθήματα αναξιότητας. «Ποτέ δεν ένιωθα άξια για τίποτα», λέει με θλίψη η Τζάσμιν. Η Ανίτα έζησε μια παρόμοια δοκιμασία: «Από τα 7 ως τα 11 χρόνια μου, με κακοποιούσε σεξουαλικά ένας έφηβος. Μισούσα τον εαυτό μου. Κατηγορούσα τον εαυτό μου». Η Ανίτα έμεινε έγκυος σε ηλικία 17 χρονών.

Από την άλλη πλευρά, μερικά νεαρά άτομα πέφτουν θύματα της δικής τους υπερβολικής αυτοπεποίθησης και περιέργειας. Η Νικόλ, η οποία αναφέρθηκε στο προηγούμενο άρθρο, ομολογεί: «Πίστευα ότι τα ήξερα όλα, ότι ήμουν ικανή να  κάνω τα πάντα. Δυστυχώς, ήμουν επίσης ικανή να κάνω μωρό». Η Κάρολ, η οποία έγινε και αυτή ανύπαντρη μητέρα σε μικρή ηλικία, δοκίμασε το σεξ από περιέργεια, και λέει: «Νόμιζα ότι έχανα κάτι».

Η άγνοια των συνεπειών της σεξουαλικής δραστηριότητας παίζει επίσης ρόλο. Στη Βρετανία, σύμφωνα με τους κοινωνιολόγους Κάρεν Ρόουλινγκσον και Στίβεν Μακ Κέι, ορισμένα νεαρά άτομα «δεν ξέρουν ακριβώς . . . τι να αναμένουν από τις σχέσεις τους και τι σημαίνει να μείνει κάποιο κορίτσι έγκυος». Μερικοί νεαροί προφανώς δεν αντιλαμβάνονται τη σχέση ανάμεσα στο σεξ και στην εγκυμοσύνη. Σύμφωνα με μια έρευνα, έφηβες μητέρες «συνήθως ανέφεραν ότι συγκλονίζονταν ή ένιωθαν έκπληξη όταν ανακάλυπταν πως ήταν έγκυες, παρότι δεν είχαν χρησιμοποιήσει κάποια μέθοδο αντισύλληψης».

Ωστόσο, αυτό που έχει ασκήσει τη μεγαλύτερη επιρροή σε ό,τι αφορά την εφηβική εγκυμοσύνη είναι οι μεταβαλλόμενες απόψεις σχετικά με το σεξ. Ζούμε σε καιρούς στους οποίους οι άνθρωποι «αγαπούν τις απολαύσεις μάλλον παρά τον Θεό». (2 Τιμόθεο 3:1-4) Οι ερευνήτριες Άιλσα Μπερνς και Καθ Σκοτ, από την Αυστραλία, λένε ότι «μειώνονται οι κοινωνικές, θρησκευτικές και οικονομικές κυρώσεις απέναντι στο σεξ έξω από το γάμο». Η απόκτηση ενός εξώγαμου παιδιού ίσως δεν στιγματίζεται πλέον τόσο όσο στα παλιά χρόνια. Μάλιστα, σε μερικές περιοχές οι έφηβες μπορεί ακόμη και να θεωρούν ότι το να έχουν μωρό αποτελεί κατά κάποιον τρόπο επίτευγμα ή σύμβολο κοινωνικής καταξίωσης!

 Συναισθηματικά Επακόλουθα

Η πραγματικότητα της εφηβικής μητρότητας δεν έχει καμία σχέση με τις νεανικές φαντασιώσεις. Μόλις μάθουν ότι είναι έγκυες, τα κορίτσια συχνά βιώνουν μια θύελλα συναισθημάτων. Πολλές παραδέχονται ότι συγκλονίζονται ή σαστίζουν. «Συνήθως, οι αντιδράσεις τους περιλαμβάνουν θυμό, ενοχή και άρνηση», λέει η Αμερικανική Ακαδημία Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων. Ωστόσο, η άρνηση μπορεί να αποδειχτεί επικίνδυνη καθώς ίσως αποτρέψει ένα κορίτσι από το να ζητήσει την απαραίτητη ιατρική βοήθεια.

«Τρομοκρατήθηκα», λέει η Ελβίνια καθώς θυμάται τη στιγμή που ήρθε αντιμέτωπη με τα αποτελέσματα της «περιπέτειάς» της με το σεξ. Πολλά κορίτσια που μένουν έγκυες δεν έχουν κάποιο άτομο το οποίο να εμπιστεύονται ή ντρέπονται πάρα πολύ να μιλήσουν για την κατάστασή τους. Δεν μας εκπλήσσει, λοιπόν, που μερικές κατακλύζονται από ενοχές και φόβο. Πολλές έγκυες έφηβες υποφέρουν επίσης από σοβαρή κατάθλιψη. «Ουσιαστικά, δεν με ενδιέφερε να ζω, και δεν με ένοιαζε αν θα πέθαινα», λέει η Τζάσμιν. a

Όπως και αν αντιδράσει αρχικά ένα νεαρό κορίτσι, πρέπει τελικά να πάρει μερικές αποφάσεις που θα έχουν μακροχρόνιες συνέπειες τόσο για την ίδια όσο και για το παιδί της. Το επόμενο άρθρο μας θα ασχοληθεί με το πώς μπορούν τα νεαρά κορίτσια να πάρουν τέτοιου είδους αποφάσεις με συνετό τρόπο.

[Υποσημείωση]

 [Πλαίσιο στη σελίδα 7]

Εφηβική Εγκυμοσύνη—Η Ζοφερή Πραγματικότητα

Μολονότι τα στοιχεία που ακολουθούν περιγράφουν την κατάσταση στις Ηνωμένες Πολιτείες, αντανακλούν μέρος της πραγματικότητας που αντιμετωπίζουν οι έγκυες έφηβες σε όλο τον κόσμο.

● Τέσσερα στα 10 κορίτσια μένουν έγκυες πριν από την ηλικία των 20 χρονών​—πάνω από 900.000 εφηβικές εγκυμοσύνες ετησίως.

● Το 40 περίπου τοις εκατό των έφηβων μητέρων είναι κάτω από 18 χρονών.

● Παιδιά έφηβων γονέων πέφτουν συχνότερα θύματα κακοποίησης και παραμέλησης σε σύγκριση με παιδιά μεγαλύτερων γονέων.

● Μόνο 4 στις 10 μητέρες κάτω των 18 χρονών τελειώνουν το λύκειο.

● Το 80 περίπου τοις εκατό των πατέρων δεν παντρεύονται τις έφηβες μητέρες των παιδιών τους.

● Μόνο το 30 τοις εκατό των έφηβων μητέρων που παντρεύονται μετά τη γέννηση του παιδιού τους διατηρούν αυτούς τους γάμους. Οι γάμοι μεταξύ εφήβων έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αποτύχουν από τους γάμους στους οποίους η γυναίκα είναι τουλάχιστον 25 χρονών.

● Τα παιδιά των έφηβων μητέρων είναι πιθανότερο να γεννηθούν πρόωρα και λιποβαρή, πράγμα που αυξάνει την πιθανότητα βρεφικού θανάτου, τύφλωσης, κώφωσης, χρόνιων αναπνευστικών προβλημάτων, νοητικής υστέρησης, ψυχικής νόσου, εγκεφαλικής παράλυσης, δυσλεξίας και υπερκινητικότητας.

[Ευχαριστίες]

Από το βιβλιάριο Όχι Απλώς ένα Ακόμη Ζήτημα: Η Σχέση Ανάμεσα στην Πρόληψη της Εφηβικής Εγκυμοσύνης και σε Άλλα Κρίσιμα Κοινωνικά Ζητήματα (Not Just Another Single Issue: Teen Pregnancy Prevention’s Link to Other Critical Social Issues), Εθνική Εκστρατεία για την Πρόληψη της Εφηβικής Εγκυμοσύνης, Φεβρουάριος 2002.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 7]

Εφηβική Εγκυμοσύνη Παγκοσμίως

ΒΡΑΖΙΛΙΑ: Αναφέρεται ότι «698.439 κορίτσια ηλικίας κάτω των 19 χρονών γέννησαν το 1998 χρησιμοποιώντας το Κρατικό Σύστημα Υγείας της Βραζιλίας . . . Τα 31.857 από αυτά τα κορίτσια ήταν παιδιά ηλικίας μεταξύ 10 και 14 χρονών​—ηλικία η οποία, θα πρέπει να συμφωνήσετε, είναι παράλογα μικρή για τεκνοποίηση».​—Φόλια ντε Σ. Πάολο (Folha de S. Paulo), 25 Αυγούστου 1999.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ: «Η Βρετανία έχει την υψηλότερη αναλογία εφηβικών γεννήσεων στη Δυτική Ευρώπη . . . Αναφέρθηκαν περίπου 90.000 περιπτώσεις στις οποίες έγινε σύλληψη παιδιού από έφηβες στην Αγγλία το 1997. Σχεδόν τα τρία πέμπτα από αυτές τις εγκυμοσύνες κατέληξαν σε γεννήσεις (56.000), και το 90 τοις εκατό των εφηβικών γεννήσεων το 1997 έγιναν εκτός γάμου (περίπου 50.000)».​—Οικογένειες με Έναν Γονέα (Lone Parent Families), 2002.

ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ: «Παρά το ότι πρόσφατα μειώθηκαν τα ποσοστά εφηβικής εγκυμοσύνης, 4 στα 10 κορίτσια εφηβικής ηλικίας μένουν έγκυες τουλάχιστον μία φορά πριν γίνουν 20 χρονών».​—Τι Συνέβη στην Παιδική Ηλικία; Το Πρόβλημα της Εφηβικής Εγκυμοσύνης στις Ηνωμένες Πολιτείες (Whatever Happened to Childhood? The Problem of Teen Pregnancy in the United States), 1997.

ΜΑΛΑΙΣΙΑ: «Τα παιδιά που έχουν γεννηθεί έξω από τα δεσμά του γάμου στη χώρα έχουν αυξηθεί από το 1998 και οι περισσότερες μητέρες τέτοιων παιδιών βρίσκονται στο τέλος της εφηβείας τους».​—Νιου Στρέιτς Τάιμς–Μάνατζμεντ Τάιμς (New Straits Times–Management Times), 1 Απριλίου 2002.

ΡΩΣΙΑ: «Περίπου το ένα τρίτο όλων των μωρών που γεννήθηκαν πέρσι στη Ρωσία προερχόταν από ανύπαντρες μητέρες, διπλάσιο ποσοστό από αυτό που ίσχυε πριν από μια δεκαετία και σε πρωτοφανή επίπεδα από την εποχή του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, όπως δείχνουν κρατικές στατιστικές. Το 40 και πλέον τοις εκατό αυτών των μωρών γεννήθηκαν από έφηβες».​—Δε Μόσκοου Τάιμς (The Moscow Times), 29 Νοεμβρίου 2001.

[Εικόνα στη σελίδα 5]

Όταν οι γονείς χωρίζουν, ο κίνδυνος εφηβικής εγκυμοσύνης αυξάνεται

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Μερικοί νεαροί προφανώς δεν αντιλαμβάνονται τη σχέση ανάμεσα στο σεξ και στην εγκυμοσύνη

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Η εγκυμοσύνη επηρεάζει με συνταρακτικό τρόπο τόσο το κορίτσι όσο και τα αγαπημένα της πρόσωπα