Συλλογές​—Ένα Χόμπι που Απαιτεί Ισορροπία

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

ΜΗΠΩΣ μερικές φορές συσσωρεύετε διάφορα αντικείμενα τα οποία, όπως λέτε, «κάποια μέρα» μπορεί να χρειαστούν; Βέβαια, αν αυτή η μέρα δεν έρχεται, το πιθανότερο είναι ότι κάποια στιγμή θα πετάξετε τα πράγματα που δεν εξυπηρετούν κανέναν πρακτικό σκοπό. Ωστόσο, είναι ενδιαφέρον ότι σε πολλούς αρέσει να συλλέγουν αντικείμενα που μπορεί ποτέ να μη φανούν χρήσιμα από πρακτική άποψη. Αυτά είναι άτομα που έχουν κάνει τις συλλογές χόμπι τους.

Μερικοί συλλέκτες ακολουθούν την παραδοσιακή οδό, συλλέγουν δηλαδή αντικείμενα όπως πέτρες, γραμματόσημα ή παλιά νομίσματα. Άλλοι συλλέγουν με πάθος κούκλες, αρκουδάκια, κουτάλια, μετάλλια, καρτ ποστάλ, αντίκες, μουσικές ηχογραφήσεις ή ενθύμια διακοπών. Οι δυνατότητες είναι απεριόριστες! Ένας Αμερικανός δικηγόρος, λόγου χάρη, έχει μια συλλογή από 200.000 περίπου καρφιά σιδηροδρομικών γραμμών! Πρόκειται για ένα από τα εκατοντάδες άτομα που το χόμπι τους είναι να περιφέρονται στην ύπαιθρο αναζητώντας παλιά καρφιά σιδηροδρομικών γραμμών με σφραγισμένη ημερομηνία στην κεφαλή τους.

Το Περιοδικό Χάρπερς (Harper’s Magazine) επισημαίνει: «Είναι εκπληκτικό το τι συλλέγουν οι άνθρωποι​—δόντια και περούκες, κρανία και δοχεία μπισκότων, εισιτήρια του τρόλεϊ, τρίχες και βεντάλιες, χαρταετούς και λαβίδες, σκύλους και νομίσματα, μπαστούνια, καναρίνια και παπούτσια, . . . κουμπιά και κόκαλα, καρφίτσες καπέλων, πλαστές υπογραφές, πρώτες εκδόσεις και αντιασφυξιογόνες μάσκες».

 Υπάρχουν και οι συλλέκτες που προτιμούν εκκεντρικά θέματα. Πάρτε για παράδειγμα την περίπτωση μιας Ρωσίδας κόμισσας η οποία συνέλεγε ουροδοχεία πλούσιων και διάσημων ανθρώπων. Ένας Ιάπωνας αντιβασιλιάς είχε μια συλλογή από 5.000 σκύλους​—τους οποίους στέγαζε σε πολυτελώς διακοσμημένα σπιτάκια. Σύμφωνα με το Περιοδικό Χάρπερς, ένας εύπορος συλλέκτης συγκέντρωσε χιλιάδες ψύλλους «τους οποίους διατηρούσε σε ξεχωριστά φιαλίδια με οινόπνευμα, στα οποία υπήρχαν σημειωμένα ο τόπος προέλευσης και το όνομα του ξενιστή, ζώου ή ανθρώπου, πάνω στον οποίο είχε βρεθεί ο ψύλλος».

Παρ’ όλες τις ακραίες περιπτώσεις που υπάρχουν, η ιδέα της συλλογής αντικειμένων δεν είναι καθόλου αποκλειστικό φαινόμενο της σύγχρονης εποχής. Η συγκέντρωση μεγάλων συλλογών βιβλίων και χειρογράφων, λόγου χάρη, είναι πολύ αρχαία συνήθεια. Το βιβλίο Φως από το Αρχαίο Παρελθόν (Light From the Ancient Past) αναφέρει πώς ο Ασσύριος Βασιλιάς Ασσουρμπανιπάλ (έβδομος αιώνας Π.Κ.Χ.) έστειλε τους γραμματείς του σε κάθε γωνιά της γης για να συλλέξουν αντίγραφα παλιών αρχείων και εγγράφων για τη βασιλική του βιβλιοθήκη στη Νινευή. Το παλάτι του Ασσουρμπανιπάλ με την εκπληκτική αυτή βιβλιοθήκη ήρθε στο φως το 1853.

Παρόμοια, η αριστοκρατία της Ελλάδας και της Ρώμης ήταν πασίγνωστη για τις συλλογές έργων τέχνης. Το βιβλίο Συλλογές​—Ανεξέλεγκτο Πάθος (Collecting​—An Unruly Passion) αναφέρει: «Την εποχή του Κικέρωνα και του Καίσαρα, η Ρώμη υπήρξε κραυγαλέο παράδειγμα επιδεικτικών θριάμβων και καταφανούς καταναλωτισμού. . . . Οι έμποροι έργων τέχνης κατείχαν ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα. Μερικοί από τους πλουσιότερους πολίτες είχαν μάλιστα τα ιδιωτικά τους μουσεία».

Γιατί Είναι Τόσο Συναρπαστικό Χόμπι;

Γιατί ορισμένοι άνθρωποι σήμερα έχουν ως χόμπι τους τη συλλογή αντικειμένων; Η Αμερικανική Εγκυκλοπαίδεια (The Encyclopedia Americana) λέει: «Οι άνθρωποι ασχολούνται με χόμπι για πολλούς λόγους, κυρίως όμως για διασκέδαση. Τα χόμπι ξεκουράζουν και προσφέρουν μια αλλαγή από την καθημερινότητα». Ναι, σε πολλούς αρέσει να περνούν την ώρα τους εξετάζοντας τη συλλογή των αγαπημένων τους αντικειμένων.

Ένα άρθρο στην εφημερίδα Καμπέρα Τάιμς (Canberra Times) της Αυστραλίας αναφέρει ακόμη ότι η συλλογή ενός ατόμου «μπορεί να επαναφέρει μνήμες από τόπους και ανθρώπους που είχαν αφεθεί σε κάποια σχεδόν ξεχασμένη άκρη του μυαλού. Όταν πρόκειται για συλλογή από αντίκες, χτίζεται μια γέφυρα ανάμεσα στις ικανότητες και στις φιλοδοξίες των προηγούμενων γενεών και στην εκτίμηση για τη δική μας». Ναι, η συλλογή αντικειμένων μπορεί να έχει διαφωτιστική και εκπαιδευτική αξία. Ο Ρεξ Ναν Κιβέλ, λόγου χάρη, ήταν πασίγνωστος συλλέκτης στην Αυστραλία. Συγκέντρωσε μια εκπληκτική συλλογή 15.000 περίπου αντικειμένων που σχετίζονταν με την παλαιότερη ιστορία της Αυστραλίας και της Νέας Ζηλανδίας.

Ένας άλλος λόγος για τη δημοτικότητα της συλλογής αντικειμένων ίσως είναι απλώς η άποψη πολλών ότι τα συλλεκτικά είδη αποτελούν καλή οικονομική επένδυση. Το περιοδικό Ο Αναγνώστης του Ούτνε (Utne Reader) λέει: «Για ποιον άλλον λόγο θα πλήρωναν οι άνθρωποι [65 ευρώ] για μια σειρά “αυθεντικών εισιτηρίων του [ροκ φεστιβάλ] Γούντστοκ του 1969”, συνοδευόμενα από επιστολή γνησιότητας, ενώ δεν παρακολούθησαν καν τη συναυλία; . . . Η συλλογή αντικειμένων που συνδέονται με την “ποπ” κουλτούρα έχει γίνει ανθηρή επιχείρηση».

Ωστόσο, προσέξτε ένα σημείο. Το άρθρο στην εφημερίδα Δε Καμπέρα Τάιμς προειδοποιεί: «Η συλλογή δεν έχει μόνο ευχάριστες πλευρές. Υπάρχουν και παγίδες. Δεν είναι όλοι οι πωλητές  έντιμοι, και υπάρχουν πολλές απομιμήσεις και πλαστά αντικείμενα που παρουσιάζονται ως πολύτιμα, χωρίς ίχνος ευπρέπειας ή ηθικής». Πόσο απογοητευτικό θα ήταν να ανακαλύψει κάποιος ότι η «επένδυσή» του είναι μια άνευ αξίας απομίμηση! Συνεπώς, τα λόγια του εδαφίου Παροιμίες 14:15 έχουν μεγάλη πρακτική αξία για τους συλλέκτες: «Ο άπειρος πιστεύει κάθε λόγο, αλλά ο οξυδερκής εξετάζει τα βήματά του».

Ανάγκη για Ισορροπία

Η συλλογή αντικειμένων μπορεί επίσης να απορροφήσει πολύ χρόνο, ενεργητικότητα και χρήματα. Μια συλλέκτρια περιέγραψε τη συνήθειά της ως «ανυπόφορη μανία». Ο Άλασταρ Μάρτιν, διά βίου συλλέκτης, παραδέχτηκε μάλιστα ότι μερικοί συλλέκτες «τείνουν να είναι εκκεντρικοί».

Στο βιβλίο του Συλλογές​—Ανεξέλεγκτο Πάθος, ο Βέρνερ Μινστερμπέργκερ έγραψε: «Παρατηρώντας τους συλλέκτες, σύντομα ανακαλύπτει κάποιος την ακόρεστη ανάγκη, μάλιστα πείνα, για απόκτηση αντικειμένων. . . . Δεν είναι το φαινόμενο της συλλογής αυτό καθαυτό που μπορεί να φαίνεται παράξενο στον παρατηρητή, αλλά μάλλον το θέαμα που παρουσιάζουν πολλοί συλλέκτες, η συναισθηματική τους ανάμειξη στην αναζήτηση αντικειμένων, ο ενθουσιασμός τους ή η λύπη τους όταν βρίσκουν ή χάνουν συλλεκτικά αντικείμενα και η ιδιόρρυθμη, μερικές φορές, νοοτροπία και συμπεριφορά τους».

Είναι σωστό να αφήνει ένας Χριστιανός την αγάπη του για οποιοδήποτε χόμπι να τον ελέγχει τόσο ώστε να φτάνει στα άκρα ενεργώντας άσοφα ή με τρόπο που τον φέρνει σε δύσκολη θέση από οικονομική άποψη; Όχι, διότι η Γραφή μάς παροτρύνει να “διατηρούμε την ισορροπία μας”. (1 Πέτρου 1:13, υποσημείωση στη ΜΝΚ) Και ενώ κάποιο χόμπι μπορεί να είναι απολαυστικό, απλώς δεν συγκαταλέγεται στα «πιο σπουδαία πράγματα» που θα πρέπει να απασχολούν το θεοσεβές άτομο. (Φιλιππησίους 1:10) Πάρτε ένα μάθημα από τον Βασιλιά Σολομώντα. Χρησιμοποιώντας τους τεράστιους πόρους του, είχε μια εντυπωσιακή συλλογή από σπίτια, αμπέλια, δέντρα και κοπάδια. «Ό,τι ζήτησαν τα μάτια μου δεν τους το στέρησα», αναγνώρισε ο Σολομών. Του έφερε, όμως, βαθιά ικανοποίηση το γεγονός ότι αφιέρωσε τη ζωή του σε τέτοια πράγματα; Ο Σολομών απαντάει: «Και εγώ στράφηκα προς όλα τα έργα μου τα οποία είχαν κάνει τα χέρια μου και προς τη σκληρή εργασία που είχα εργαστεί σκληρά να επιτελέσω, και ορίστε! τα πάντα ήταν ματαιότητα και κυνήγι του ανέμου».​—Εκκλησιαστής 2:3-11.

Πώς μπορείτε να μην επιτρέψετε στο ενδιαφέρον σας για τις συλλογές να επισκιάσει τα πιο σπουδαία ζητήματα; Μπορείτε να ρωτήσετε τον εαυτό σας: “Πόσο χρόνο μπορώ λογικά να επενδύσω σε αυτό το χόμπι ή την ασχολία;” Να θυμάστε ότι ο χρόνος που χρειάζεται δεν τελειώνει απλώς με την απόκτηση του επιθυμητού αντικειμένου. Απαιτείται χρόνος για να φροντίζετε τα είδη της συλλογής σας, να τα καθαρίζετε, να τα επιδεικνύετε, να τα θαυμάζετε και να τα διατηρείτε ασφαλή. Και τι θα λεχθεί για τα χρήματα; Μήπως αυτό το χόμπι θα απομυζήσει τους πόρους που χρειάζεστε για τη φροντίδα των οικογενειακών σας ευθυνών; (1 Τιμόθεο 5:8) Έχετε την εγκράτεια να πείτε όχι σε μια αγορά όταν οι οικονομικές σας δυνατότητες δεν σας το επιτρέπουν; Εξάλλου, όσο και αν προσπαθήσετε, δεν θα μπορέσετε ποτέ να συλλέξετε όλα όσα προσφέρονται για συλλογή. Αυτό που είπε ο Σολομών σχετικά με τα βιβλία αληθεύει και για άλλου είδους συλλογές: «Το να κάνει κάποιος πολλά βιβλία δεν έχει τέλος και η πολλή αφοσίωση σε αυτά είναι κουραστική για τη σάρκα». (Εκκλησιαστής 12:12) Επομένως, χρειάζεται Χριστιανική ισορροπία.

Όπως προαναφέρθηκε, το χόμπι αυτό έχει αποκληθεί «ανεξέλεγκτο πάθος». Αλλά δεν είναι απαραίτητο να ισχύει κάτι τέτοιο. Αν το διατηρείτε στη θέση του και επιδίδεστε σε αυτό με ισορροπία και μέτρο, μπορεί να είναι μια ξεκούραστη, απολαυστική, ίσως ακόμη και επιμορφωτική ασχολία.

[Εικόνα στη σελίδα 26]

Είναι σοφό να υπολογίσετε το κόστος που περιλαμβάνεται στην επιδίωξη ενός χόμπι, λαβαίνοντας υπόψη τόσο το χρόνο όσο και τα έξοδα