Εκεί Όπου Συναντιούνται οι Ήπειροι

ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ

Εκεί Όπου Συναντιούνται οι Ήπειροι

Από αρθρογράφο του Ξύπνα! στην Ουκρανία

ΣΑΣ αρέσει να παρατηρείτε ζώα στο φυσικό τους περιβάλλον; Αν ναι, θα απολαμβάνατε πολύ την επίσκεψη σε ένα μέρος στο οποίο θα μπορούσατε να βρεθείτε συγχρόνως στην Ασία, στην Αυστραλία, στην Αφρική, στην Ευρώπη, καθώς και στη Βόρεια και στη Νότια Αμερική. Πώς είναι δυνατόν να γίνει μια τέτοια επίσκεψη; Κάνοντας ένα ταξίδι στο Βιότοπο Ασκάνιγια-Νόβα στη νότια Ουκρανία. Εδώ, αγέλες άγριων ζώων από αυτές τις ηπείρους περιφέρονται στις πεδιάδες και ζουν ήρεμα και αρμονικά.

Η ιστορία του καταφυγίου ξεκινάει το 1883. Εκείνη τη χρονιά, ένας Γερμανός άποικος ονόματι Φρίντριχ Πφαλτς-Πφάιν ξεχώρισε κάποιο τμήμα παρθένας στέπας για να την κάνει καταφύγιο. Εκεί διατηρούσε ήδη έναν ιδιωτικό ζωολογικό κήπο με πάνω από 50 είδη πουλιών και θηλαστικών. Αργότερα, το 1887, προστέθηκε ένας βοτανικός κήπος. Σήμερα ο Βιότοπος Ασκάνιγια-Νόβα περιέχει βοτανικό πάρκο, καταφύγιο στη στέπα όπου υπάρχουν παρθένα λιβάδια έκτασης άνω των 110.000 στρεμμάτων, καθώς και ζωολογικό κήπο.

Πλησιάζοντας στο καταφύγιο, το πρώτο πράγμα που βλέπει κανείς είναι το βοτανικό πάρκο. Στο πέρασμα των ετών, οι επιστήμονες έχουν φέρει εδώ μια μεγάλη ποικιλία δέντρων από πολλά μέρη του κόσμου. Τα δέντρα είναι διασκορπισμένα στο πάρκο, που έχει έκταση περίπου 2.000 στρέμματα. Επειδή το καταφύγιο βρίσκεται σε μια άνυδρη περιοχή της χώρας, έχουν σκαφτεί αρτεσιανά πηγάδια και αρδευτικά αυλάκια για το πότισμα των δέντρων και των θάμνων. Η αρχιτεκτονική του τοπίου και το αρδευτικό σύστημα που υπήρχαν αρχικά τιμήθηκαν με χρυσό μετάλλιο στη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού το 1889.

Ζώα από Διάφορες Ηπείρους

Από το σκιερό πάρκο, ταξιδεύουμε στην ηλιόλουστη στέπα, όπου περιφέρονται αγέλες 50 περίπου διαφορετικών ειδών άγριων ζώων στις περιφραγμένες πεδιάδες έκτασης σχεδόν 25.000 στρεμμάτων. Πρώτα, ας παρατηρήσουμε μερικά ζώα από την Αφρική.

Ο βούβαλος του Ακρωτηρίου είναι ένας από τους πιο γνωστούς και πιο επικίνδυνους εκπροσώπους των μεγάλων θηραμάτων. Είναι εντυπωσιακός, όχι μόνο λόγω του μεγέθους του—το ύψος του φτάνει περίπου τα 1,7 μέτρα στους ώμους—αλλά και εξαιτίας των μεγάλων κεράτων του που φτάνουν το ένα μέτρο. Επειδή τα αρσενικά είναι απρόβλεπτα και έχει συμβεί να επιτεθούν, δεν συστήνεται να τα πλησιάζει κανείς πολύ.

Ένα άλλο ζώο που τραβάει την προσοχή μας είναι το ίλαντ, μια αντιλόπη της νοτιοανατολικής Αφρικής. Λόγω του ότι απαγορεύεται το κυνήγι στο καταφύγιο, τα ίλαντ ζουν εδώ ειρηνικά από τότε που πρωτοφέρθηκαν σε αυτή την περιοχή το 1892. Βόσκουν μπροστά στα μάτια των επισκεπτών, τους οποίους δεν φοβούνται καθόλου. Μερικά ίλαντ είναι μάλιστα εξημερωμένα και μπορεί να τα αρμέξει κανείς όπως θα άρμεγε μια κοινή αγελάδα. Το θρεπτικό γάλα τους, με την υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, χρησιμοποιείται για ιατρικούς σκοπούς, όπως για τη θεραπεία του έλκους στο στομάχι.

Το εμού, ένα μεγάλο εδαφόβιο πουλί, προέρχεται από την Αυστραλία. Είναι το δεύτερο σε μέγεθος από όλα τα πουλιά—μόνο η στρουθοκάμηλος το ξεπερνάει. Μερικά εμού φτάνουν σε ύψος τα 1,8 μέτρα και ζυγίζουν 59 κιλά. Αν και ένα δικτυωτό πλέγμα χωρίζει αυτά τα πουλιά από τα υπόλοιπα ζώα, η περιοχή τους είναι αρκετά μεγάλη ώστε να μπορούν να τρέχουν ελεύθερα.

Ένα συναρπαστικό γνώρισμα του εμού είναι ότι τα πουλάκια που δεν έχουν ακόμη εκκολαφτεί ανταποκρίνονται όταν ακούνε τη φωνή του αρσενικού εμού. Παραδείγματος χάρη, λέγεται πως όταν ακούγεται η ηχογραφημένη κραυγή του αρσενικού εμού λίγο πριν την εκκόλαψη των αβγών, οι κινήσεις των νεοσσών από μέσα κάνουν τα αβγά να ταλαντεύονται μπρος πίσω. Ωστόσο, οι νεοσσοί μέσα στο κέλυφος δεν ανταποκρίνονται στην κραυγή του θηλυκού. Γιατί;

Μολονότι το θηλυκό γεννάει τα αβγά, το αρσενικό εμού είναι εκείνο που τα επωάζει. Τα φροντίζει επί 50 μέρες περίπου ωσότου εκκολαφτούν και κατόπιν συνεχίζει να φροντίζει τους νεοσσούς. Έτσι λοιπόν, από το αβγό ακόμη, οι νεοσσοί που δεν έχουν εκκολαφτεί γνωρίζουν ήδη ποιος τους φροντίζει. Παρεμπιπτόντως, αυτά δεν είναι συνηθισμένα αβγά—είναι σκουροπράσινα και τεράστια—και ζυγίζουν περίπου εφτακόσια γραμμάρια το καθένα!

Στο καταφύγιο ζουν αγέλες αλόγων του Πρζεβάλσκι. Το 1899 αυτά τα ζώα μεταφέρθηκαν εδώ από τα λιβάδια της Μογγολίας. Πιστεύεται ότι, εξαιτίας του κυνηγιού και της απώλειας των βοσκότοπων, τα άλογα του Πρζεβάλσκι που ζούσαν σε ελεύθερη κατάσταση εξαφανίστηκαν τη δεκαετία του 1960.

Σήμερα, περίπου 1.100 άλογα του Πρζεβάλσκι ζουν σε αιχμαλωσία σε διάφορους ζωολογικούς κήπους και πάρκα, και σχεδόν τα εκατό από αυτά βρίσκονται εδώ στο Καταφύγιο Ασκάνιγια-Νόβα. Οι επιστήμονες προσπαθούν να επαναφέρουν αυτά τα ζώα στο φυσικό τους περιβάλλον. Γι’ αυτόν το λόγο, 21 άλογα του Πρζεβάλσκι στάλθηκαν πίσω στη Μογγολία τα έτη 1992/1993.

Το πολυπληθέστερο είδος σε αυτό το καταφύγιο είναι το ελάφι σίκα από την Κίνα και την Ιαπωνία. Λόγω της στικτής ράχης του, αυτό το χαριτωμένο πλάσμα ονομάζεται και «λουλουδένιο» ελάφι. Είναι ένα όμορφο ζώο, με λυγερή κορμοστασιά και εντυπωσιακά κέρατα, τα οποία επιδεικνύει με καμάρι πάνω στο μικρό κεφάλι του.

Στη στέπα μπορεί επίσης να δει κανείς να βόσκουν ειρηνικά γκαγιάλ, τεράστια ημιεξημερωμένα ινδικά βοοειδή. Στην Ινδία αυτά τα ζώα περιφέρονται μόνα τους στο δάσος τη μέρα, ενώ τη νύχτα επιστρέφουν στο χωριό. Αν και στο Ασκάνιγια-Νόβα δεν έχουν ούτε δάσος ούτε χωριό, αυτά τα βοοειδή φαίνεται να νιώθουν άνετα στους τοπικούς βοσκότοπους δίπλα σε άλλες αγέλες ζώων.

Ο αμερικανικός βίσονας, ή αλλιώς βούβαλος, είναι εντυπωσιακός λόγω της δύναμης και του μεγέθους του. Πριν από 150 χρόνια περίπου, εκατομμύρια από αυτούς τους γίγαντες περιφέρονταν στα λιβάδια της Βόρειας Αμερικής, αλλά θηρεύτηκαν σχεδόν μέχρις εξόντωσης. Αυτή η τοπική αγέλη αμερικανικού βίσονα είναι η μοναδική του είδους της στην Ευρώπη. Οι βούβαλοι νιώθουν άνετα στους βοσκότοπους της στέπας χειμώνα καλοκαίρι.

Τη Νότια Αμερική εκπροσωπεί ένα μεγάλο εδαφόβιο πουλί, η ρέα (ή αλλιώς ναντού). Μοιάζει με το αυστραλιανό εμού, φτάνοντας σε ύψος το ενάμισι μέτρο και βάρος τα 50 κιλά. Όπως συμβαίνει και με το εμού, τα αβγά τα επωάζει η αρσενική ρέα. Μια χαρακτηριστική διαφορά έγκειται στο ότι τα εμού είναι μονογαμικά ενώ οι ρέες πολυγαμικές. Έτσι λοιπόν, σε μια φωλιά μπορεί να αποθέσουν τα αβγά τους τρεις με πέντε θηλυκές ρέες.

Το κόκκινο ελάφι και το ζαρκάδι προέρχονται από την Ευρώπη. Πρόκειται για ανθεκτικά ζώα που ευημερούν στη βλάστηση της στέπας και μπορούν να αντέξουν εύκολα τόσο το κρύο όσο και τη ζέστη. Αυτά τα ελάφια χρησιμοποιούνται για να αναπληρώνουν τον πληθυσμό των καταφυγίων σε διάφορα μέρη της Ευρώπης καθώς και σε περιοχές που έχουν ξεχωριστεί για κυνήγι θηραμάτων. Τα πόνι Σέτλαντ έφτασαν εδώ στο Καταφύγιο Ασκάνιγια-Νόβα από τη Βόρεια Ευρώπη το 1960. Έκτοτε ο αριθμός τους έχει αυξηθεί σημαντικά.

Σε αυτό το καταφύγιο φιλοξενούνται ακόμη αγέλες από ζέβρες, γκνου με μαύρη ουρά (μεγάλη αφρικανική αντιλόπη), ασιατικά άγρια γαϊδούρια και σάιγκες (ευρασιατική αντιλόπη), καθώς και μια τεράστια ποικιλία πουλιών. Μερικά από τα ζώα μένουν στην ανοιχτή στέπα όλο το χρόνο, ενώ άλλα μεταφέρονται σε αγροκτήματα, όπου βρίσκουν προστασία στη διάρκεια του χειμώνα.

Διατήρηση Αυτού του Φυσικού Καταφυγίου

Σήμερα το Ασκάνιγια-Νόβα αποτελεί κέντρο μελέτης για το ουκρανικό ινστιτούτο επιστημονικής έρευνας. Το προσωπικό του ινστιτούτου καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για να διατηρήσει τη στέπα στη φυσική της κατάσταση και να βοηθάει τα ζώα να εγκλιματίζονται στο νέο τους περιβάλλον. Οι επιστήμονες εργάζονται επίσης για να βελτιώσουν την ποιότητα της υπάρχουσας συλλογής εξωτικών και σπάνιων ζώων.

Τέτοια καταφύγια υπάρχουν σε διάφορα μέρη της γης. Μπορεί να τα βρείτε στα λιβάδια και στις πάμπες της Βόρειας και της Νότιας Αμερικής, στις σαβάνες της Αφρικής, στους βοσκότοπους της Αυστραλίας και στις στέπες της Ασίας και της Ευρώπης. Καθένα έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τη δική του ποικιλία φυτών και ζώων. Ο διεθνής χαρακτήρας του Καταφυγίου Ασκάνιγια-Νόβα δείχνει πώς μπορούν ζώα από διάφορες γωνιές της γης να προσαρμοστούν στο περιβάλλον τους και να συνυπάρξουν ειρηνικά.

Με μεγάλη προσμονή, πολλοί άνθρωποι περιμένουν τον καιρό που έχει προφητευτεί στη Γραφή κατά τον οποίο η Βασιλεία του Θεού θα φέρει ειρήνη, όχι μόνο ανάμεσα στους ανθρώπους, αλλά και ανάμεσα στις πολλές ποικιλίες ζώων της γης.—Ησαΐας 11:6-9· Ωσηέ 2:18· Πράξεις 10:34, 35.

[Χάρτης στη σελίδα 14]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Βιότοπος Ασκάνιγια-Νόβα

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Ίλαντ

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Βούβαλος του Ακρωτηρίου

[Εικόνα στη σελίδα 15]

Εμού

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Ελάφια σίκα

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Άλογο του Πρζεβάλσκι

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Αμερικανικός βίσονας

[Εικόνα στη σελίδα 16, 17]

Το καταφύγιο φιλοξενεί επίσης μια μεγάλη ποικιλία πουλιών

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Ρέα

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Ζαρκάδι

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Κόκκινο ελάφι

[Εικόνα στη σελίδα 17]

Βοτανικό πάρκο

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 15]

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 16]

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 17]

ΞΥΠΝΑ!