Πώς να Ωφελείστε από την Εφημερίδα

«Ανόητος είναι εκείνος που δεν διαβάζει ποτέ εφημερίδα. Ακόμη πιο ανόητος είναι εκείνος που πιστεύει όσα διαβάζει απλώς και μόνο επειδή βρίσκονται στην εφημερίδα».​—Όγκουστ φον Σλότσερ, Γερμανός ιστορικός και δημοσιογράφος στα τέλη του 18ου αιώνα.

ΣΕ ΜΙΑ έρευνα αρκετές χιλιάδες άνθρωποι στη Βρετανία και στη Γαλλία ρωτήθηκαν πόσο εμπιστεύονταν καθέναν από 13 θεσμούς. Ο τύπος βρέθηκε στην τελευταία θέση, ακόμη και μετά την πολιτική και τις μεγαλοεπιχειρήσεις. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι περισσότεροι αναγνώστες εξακολουθούν να λένε ότι πιστεύουν την εφημερίδα τους. Αλλά οι μελέτες του Ερευνητικού Κέντρου Πιου δείχνουν ότι το ποσοστό εκείνων που εμπιστεύονται τις εφημερίδες έχει ελαττωθεί.

Πολλές φορές είναι δικαιολογημένο να υπάρχει σκεπτικισμός, ιδιαίτερα όταν αυτό που λέγεται περιλαμβάνει τα εθνικά συμφέροντα της χώρας στην οποία τυπώνεται μια εφημερίδα. Τι συμβαίνει τότε; Συνήθως θυσιάζεται η αλήθεια. Όπως ανέφερε κάποτε ο Άρθουρ Πόνσονμπι, Άγγλος πολιτικός του 20ού αιώνα: «Όταν ξεσπά πόλεμος, η Αλήθεια είναι το πρώτο θύμα».

Ακόμη και όταν δεν έχει ξεσπάσει πόλεμος, είναι σοφό να εξετάζουμε τις ειδήσεις με υγιή σκεπτικισμό. «Ο άπειρος πιστεύει κάθε λόγο», παρατηρεί μια Γραφική παροιμία, «αλλά ο οξυδερκής εξετάζει τα βήματά του». (Παροιμίες 14:15) Αν παίρνετε τις δέουσες προφυλάξεις, η εφημερίδα μπορεί σε γενικές γραμμές να ικανοποιήσει την επιθυμία σας για τις ειδήσεις που χρειάζεστε.

Η Σπουδαιότητα των Ειδήσεων

Τα μέσα ενημέρωσης είναι σημαντικά σήμερα επειδή μας βοηθούν να πληροφορούμαστε για το τι συμβαίνει στον κόσμο. Αυτό είναι ουσιώδες. Γιατί; Επειδή πολλά από τα σημερινά συμβάντα είχαν προειπωθεί από τον μεγαλύτερο προφήτη που έζησε ποτέ, τον Ιησού Χριστό. Όταν εκείνος ρωτήθηκε για το τέλος αυτού του συστήματος πραγμάτων, είπε ότι ο καιρός του τέλους θα χαρακτηριζόταν από πολέμους,  αύξηση της ανομίας, πείνες, επιδημίες, σεισμούς και άλλα σχετικά γεγονότα.​—Ματθαίος 24:3-14· Λουκάς 21:7-11.

Η Αγία Γραφή λέει επίσης: «Στις τελευταίες ημέρες οι καιροί θα είναι κρίσιμοι, δύσκολοι στην αντιμετώπισή τους». Η ίδια προφητεία προσθέτει ότι, κατά τη διάρκεια αυτών των “τελευταίων ημερών”, οι άνθρωποι θα ήταν «φίλαυτοι, φιλάργυροι» και «ανυπάκουοι στους γονείς». Θα ήταν «άστοργοι» και «χωρίς εγκράτεια, άγριοι, χωρίς αγάπη για την αγαθότητα, προδότες, πεισματάρηδες, φουσκωμένοι από υπερηφάνεια, άτομα που αγαπούν τις απολαύσεις μάλλον παρά τον Θεό».​—2 Τιμόθεο 3:1-5.

Αναμφίβολα βλέπετε αυτή τη Γραφική προφητεία να εκπληρώνεται στο μέρος όπου ζείτε. Και αυτό που συμβαίνει παγκοσμίως​—όπως καταγράφεται στις εφημερίδες—​ουσιαστικά επιβεβαιώνει την ακρίβεια των Γραφικών προφητειών. Μήπως κάτι τέτοιο σημαίνει ότι μπορούμε να πιστεύουμε οτιδήποτε διαβάζουμε στην εφημερίδα; Όχι, ακόμη και εκείνοι που είναι υπέρμαχοι της βιομηχανίας των εφημερίδων εκφράζουν την ανάγκη που υπάρχει για επιφυλακτικότητα.

Κατανοήστε τις Δυσκολίες

Όλοι κάνουν λάθη, ακόμη και οι πιο ειλικρινείς και έμπειροι επαγγελματίες. «Στα τρία χρόνια που εργάζομαι ως ανεξάρτητη ελέγκτρια πληροφοριών», έγραψε η Άριελ Χαρτ στο περιοδικό Δημοσιογραφική Επιθεώρηση της Κολούμπια (Columbia Journalism Review), «δεν έχω ελέγξει ποτέ θέμα που να μην είχε λάθη, είτε επρόκειτο για κείμενο πέντε σελίδων είτε για δύο μόνο παραγράφους». Αναφέρει παραδείγματα όπως «μικρές αποκλίσεις σε χρονολογίες, παλαιά δεδομένα, ανορθογραφίες και ευρέως διαδεδομένες πληροφορίες οι οποίες είχαν παρθεί από δευτερεύουσες πηγές, αλλά ήταν λανθασμένες».

Οι δημοσιογράφοι έχουν να αντιμετωπίσουν αναξιόπιστες πηγές ειδήσεων. Μερικές φορές προωθούνται φάρσες στον τύπο. Το 1999 κάποιος φαρσέρ δημιούργησε μια πλαστή είδηση σχετικά με «ένα ψυχαγωγικό πάρκο που θα έμοιαζε με νεκροταφείο», πλαισιώνοντάς την με μια εντυπωσιακή ιστοσελίδα κάποιας ανύπαρκτης κατασκευαστικής εταιρίας και με μια τηλεφωνική γραμμή για συνεντεύξεις, την οποία χρησιμοποιούσε ο απατεώνας παριστάνοντας τον εκπρόσωπο της εταιρίας. Το πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες δεν αντιλήφθηκε ότι επρόκειτο για τέχνασμα και, ως αποτέλεσμα, πολλές καθημερινές εφημερίδες στις Ηνωμένες Πολιτείες ανέφεραν την είδηση. Το μυστικό για επιτυχημένες φάρσες λέγεται ότι είναι «μια προκλητική  ιστορία με έντονα οπτικά μέσα η οποία είναι εξωφρενική αλλά πιστευτή».

Ακόμη και καλοπροαίρετοι δημοσιογράφοι δεν αντιλαμβάνονται πάντα ένα θέμα σωστά. «Οι δημοσιογράφοι συνήθως εργάζονται σε γρήγορους ρυθμούς», εξηγεί κάποια αρθρογράφος στην Πολωνία. «Οι εφημερίδες ανταγωνίζονται η μία την άλλη. Η καθεμιά θέλει να είναι η πρώτη που θα δημοσιεύσει την είδηση. Γι’ αυτόν το λόγο πολλοί από εμάς, μολονότι θα θέλαμε, δεν μπορούμε να γράψουμε ένα άρθρο για το οποίο έχουμε κάνει εμπεριστατωμένη έρευνα».

Πιέσεις για Συμβιβασμό

Η έκδοση Ελευθερία του Τύπου 2003​—Παγκόσμια Έρευνα για την Ανεξαρτησία των Μέσων Ενημέρωσης (Freedom of the Press 2003​—A Global Survey of Media Independence) ανέφερε ότι σε 115 από 193 χώρες ο τύπος ήταν είτε φιμωμένος είτε μόνο εν μέρει ελεύθερος. Ωστόσο, κάποια διακριτική παρέμβαση στις ειδήσεις μπορεί να γίνεται ακόμη και σε χώρες όπου υπάρχει ελευθερία του τύπου.

Μερικές φορές, ορισμένοι δημοσιογράφοι απλώς αποκλείονται από το να λαβαίνουν σημαντικές πληροφορίες, ενώ άλλοι οι οποίοι συμβιβάζονται λαβαίνουν αποκλειστικές συνεντεύξεις καθώς και προσκλήσεις για να συνοδεύουν πολιτικούς στα ταξίδια τους. Τα έσοδα από τους διαφημιστές μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη δημοσιογραφία. «Ο διαφημιστής ίσως απειλεί να αποσύρει επικερδείς διαφημίσεις αν ο εκδότης δημοσιεύσει κάτι αρνητικό για αυτόν», ανέφερε μια Πολωνή δημοσιογράφος. Και κάποιος διευθυντής σύνταξης σε μια ιαπωνική εφημερίδα προειδοποίησε: «Να θυμάστε ότι είναι πολύ δύσκολο να παρουσιαστεί μια αντικειμενική είδηση».

“Τότε λοιπόν”, μπορεί να ρωτήσετε, “εφόσον οι επαγγελματίες δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα για να ετοιμάσουν ένα αξιόπιστο άρθρο, πώς θα ξέρει ο αναγνώστης τι να πιστέψει;”

Χρειάζεται Ισορροπημένη Άποψη

Ασφαλώς, χρειάζεται διάκριση. «Δεν δοκιμάζει το αφτί τα λόγια όπως γεύεται ο ουρανίσκος την τροφή;» ρώτησε ο πατριάρχης Ιώβ. (Ιώβ 12:11) Ο αναγνώστης πρέπει να εξετάζει προσεκτικά αυτά που είναι γραμμένα για να δει αν έχουν το στίγμα της αλήθειας. Ενεργώντας συνετά, δοκιμάζει, σαν να λέγαμε, και επιλέγει  αυτό που είναι σωστό. Ένας μαθητής του Ιησού Χριστού τον πρώτο αιώνα έγραψε λόγια επιδοκιμασίας για εκείνους που άκουγαν τον απόστολο Παύλο αλλά έπειτα έλεγχαν τις πηγές του για να επιβεβαιώσουν ότι ήταν αληθινά τα όσα δίδασκε.​—Πράξεις 17:11· 1 Θεσσαλονικείς 5:21.

Παρόμοια, ο αναγνώστης της εφημερίδας μπορεί να διερωτάται: Ποιο είναι το υπόβαθρο του αρθρογράφου; Ποιες είναι οι προκαταλήψεις του; Περιλαμβάνει η είδηση τεκμηριωμένα γεγονότα τα οποία μπορούν να επαληθεύσουν οι άλλοι; Ποιος μπορεί να είχε συμφέρον να διαστρεβλώσει την αλήθεια; Ενεργώντας συνετά, ο αναγνώστης μπορεί να ελέγξει διαφορετικές πηγές για επιβεβαίωση. Ίσως επίσης να συζητήσει αυτά που διαβάζει με άλλους. «Αυτός που περπατάει με σοφούς θα γίνει σοφός», παρατηρεί μια Βιβλική παροιμία.​—Παροιμίες 13:20.

Παράλληλα, μην αναμένετε τελειότητα. Όπως έχουμε δει, διάφοροι παράγοντες δεν επιτρέπουν στις εφημερίδες να είναι εντελώς αντικειμενικές. Ωστόσο, μπορούν να σας βοηθήσουν να είστε καλά πληροφορημένοι όσον αφορά το τι συμβαίνει στον κόσμο. Είναι σημαντικό να είμαστε ενημερωμένοι, επειδή ο Ιησούς, μιλώντας για τους καιρούς στους οποίους ζούμε εμείς σήμερα, πρότρεψε: «Να είστε άγρυπνοι». (Μάρκος 13:33) Η εφημερίδα σας μπορεί να σας βοηθήσει να το κάνετε αυτό, ενώ συγχρόνως εσείς κατανοείτε τους περιορισμούς της.

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 10]

ΟΤΑΝ Ο ΤΥΠΟΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ

Η παραποίηση των ειδήσεων είναι συνήθως αποτέλεσμα βιαστικής σύνταξης ή παραπληροφόρησης. Ωστόσο, τέτοιες καλοπροαίρετες ιστορίες μπορούν να διαδώσουν γρήγορα σοβαρές αναλήθειες. Από την άλλη πλευρά, οι προσπάθειες παραπληροφόρησης είναι μερικές φορές σκόπιμες, όπως συνέβη στη ναζιστική Γερμανία όταν διαδίδονταν ψεύδη σχετικά με ανθρώπους συγκεκριμένων φυλών και θρησκειών.

Εξετάστε την επίδραση μιας κάπως συγκαλυμμένης εκστρατείας δυσφήμησης η οποία ξεκίνησε πρόσφατα στη διάρκεια κάποιας δίκης που διεξάχθηκε στη Μόσχα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα. «Όταν τρία κορίτσια αυτοκτόνησαν στη Μόσχα», ανέφερε η εφημερίδα Δε Γκλόουμπ εντ Μέιλ (The Globe and Mail) του Τορόντο, στον Καναδά, «τα ρωσικά μέσα μαζικής ενημέρωσης αμέσως άφησαν να εννοηθεί ότι επρόκειτο για φανατικές οπαδούς των Μαρτύρων του Ιεχωβά».

Τέτοιες ειδήσεις εμφανίστηκαν στις 9 Φεβρουαρίου 1999, την ημέρα που επαναλήφθηκε μια δίκη σε κάποιο δικαστήριο με σκοπό την απαγόρευση της δράσης των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην πόλη της Μόσχας. Ο Τζέφρι Γιορκ, από το γραφείο της εφημερίδας Δε Γκλόουμπ εντ Μέιλ στη Μόσχα, ανέφερε: «Η αστυνομία αργότερα παραδέχτηκε ότι τα κορίτσια δεν είχαν καμιά σχέση με αυτό το θρήσκευμα. Αλλά μέχρι τότε, ένα τηλεοπτικό κανάλι στη Μόσχα είχε ήδη εξαπολύσει μια νέα επίθεση εναντίον αυτού του θρησκεύματος, λέγοντας στους τηλεθεατές ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είχαν συνεργαστεί με τον Αδόλφο Χίτλερ στη ναζιστική Γερμανία​—σε αντίθεση με τις ιστορικές αποδείξεις που αποκαλύπτουν ότι χιλιάδες μέλη τους έπεσαν θύματα των ναζιστικών στρατοπέδων θανάτου».

Ως αποτέλεσμα, στο μυαλό του παραπληροφορημένου και πιθανώς φοβισμένου κοινού, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ήταν είτε μια αίρεση που εξωθεί άτομα στην αυτοκτονία είτε συνεργάτες των Ναζί!

[Εικόνα στη σελίδα 7]

Ο Ιησούς Χριστός προείπε πολλά από αυτά που βλέπουμε να καταγράφουν σήμερα οι εφημερίδες

[Εικόνες στη σελίδα 8]

Οι ειδήσεις των εφημερίδων επιβεβαιώνουν τις Γραφικές προφητείες

[Ευχαριστίες]

FAO photo/B. Imevbore

[Εικόνα στη σελίδα 8, 9]

Επαινέθηκαν εκείνοι που έλεγχαν τις πηγές των διδασκαλιών του αποστόλου Παύλου—μια επίσης σοφή μέθοδος που μπορούμε να ακολουθούμε όταν διαβάζουμε ασυνήθιστες ειδήσεις