Δαμάζοντας τα Κύματα Πάνω σε Καλάμια

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΟ ΠΕΡΟΥ

Ένας ασυνήθιστος αγώνας σέρφινγκ προσελκύει ανθρώπους σε μια παραλία κοντά στην πόλη Τρουχίγιο, στο Περού. Οι διαγωνιζόμενοι, αντί να ανεβαίνουν στις συνηθισμένες χαβανέζικες σανίδες του σερφ, χρησιμοποιούν «θαλάσσια άλογα», ή αλλιώς καμπαγίτος ντελ μαρ. Αυτά τα μικρά σκάφη είναι κατασκευασμένα από δέσμες καλαμιών τοτόρα, τα οποία αναπτύσσονται εδώ. Κάθε σκάφος μοιάζει με καγιάκ αλλά έχει μακριά πλώρη η οποία σχηματίζει καμπύλη προς τα πάνω δίνοντας τη δυνατότητα στο «θαλάσσιο άλογο» να «σπάει» τα αφρισμένα νερά. Οι σέρφερ, καθισμένοι πάνω στις βάρκες τους σαν ιππείς, κινούνται πάνω στα μανιασμένα κύματα με κουπιά από μπαμπού. Μερικοί παρατηρητές λένε ότι μοιάζουν με αναβάτες που πηδούν εμπόδια σε ιπποδρομία. Πώς προέκυψαν αυτά τα παράξενα σκάφη;

Σε ένα τέτοιο μέρος, όπου η έρημος φτάνει μέχρι τη θάλασσα, υπάρχουν λίγα δέντρα, και επομένως ελάχιστη ξυλεία για τη ναυπηγία. Οι ντόπιοι τεχνίτες έχουν μάθει από τους προγόνους τους πώς να κατασκευάζουν ένα «θαλάσσιο άλογο» μέσα σε λίγα μόλις λεπτά. Αρχίζοντας από το μυτερό τόξο της πλώρης, δένουν μαζί δέσμες από τοτόρα. Το σκάφος καταλήγει σε μια κοντόχοντρη πρύμνη που περιέχει έναν μικρό θάλαμο για είδη αλιείας καθώς και ένα μέρος για να αποθηκεύεται η ψαριά. Αυτά τα καλάμια είναι αδιάβροχα εξωτερικά αλλά ελαστικά και ελαφριά εσωτερικά​—χρήσιμα χαρακτηριστικά για τη ναυπηγία. Ωστόσο, τα πλοιάρια διαποτίζονται με νερό έπειτα από έναν χρόνο και πρέπει να αποσυρθούν.

Επί αιώνες οι ντόπιοι ψαράδες δαμάζουν τα ισχυρά κύματα του Ειρηνικού Ωκεανού με αυτά τα χειροποίητα «θαλάσσια άλογα». Τώρα αυτή η πτυχή του πολιτισμού τους εξαφανίζεται. Οι μηχανότρατες που χρησιμοποιούν βιομηχανικές αλιευτικές μεθόδους έχουν υπεραλιεύσει τη θάλασσα, αναγκάζοντας μερικές φορές τους παραδοσιακούς ψαράδες να ταξιδεύουν χιλιόμετρα μακριά από την ακτή σε αναζήτηση ψαριών. Μερικοί, όμως, απόγονοι των ιθαγενών χρησιμοποιούν ακόμη τα «θαλάσσια άλογα» για να πιάνουν ψάρια, ιδιαίτερα σε καιρούς οικονομικών δυσκολιών όταν αυτός είναι ίσως ο μόνος τρόπος για να έχουν φαγητό στο τραπέζι τους.

Στο μεταξύ, η αθλητική χρήση των «θαλάσσιων αλόγων» συνεχίζει να δίνει δουλειά στους παραδοσιακούς ναυπηγούς καθώς και να ελκύει τουρίστες που ενδιαφέρονται για τον αρχαίο πολιτισμό και οι οποίοι γεμίζουν τα δωμάτια στα τοπικά ξενοδοχεία. Οι επισκέπτες ακούγονται συχνά να λένε ότι οι αγώνες των «θαλάσσιων αλόγων» στην παραλία Γουαντσάκο αποτελεί αξιόλογο θέαμα.

[Εικόνα στη σελίδα 18]

Κεραμικό της περιόδου πριν από τους Ίνκα που απεικονίζει έναν ψαρά σε πλοιάριο από καλάμια τοτόρα

[Ευχαριστίες]

Museo Rafael Larco Herrera/Lima, Perú