Οι Νεαροί Ρωτούν . . .

Τι Πρέπει να Γνωρίζω για τα Στεροειδή;

«Η αλήθεια είναι ότι το σκέφτομαι [τις συνέπειες από τα στεροειδή] . . . Πόσο καιρό θα ζήσω; . . . Αλλά, βλέπεις, αυτό θέλω τώρα».​—Τζον, αρσιβαρίστας.

ΜΗΠΩΣ δεν σου αρέσει η εμφάνισή σου; Θα ήθελες να έχεις το μυώδες σώμα κάποιου διάσημου αθλητή ή τη λεπτή σιλουέτα ενός πασίγνωστου φωτομοντέλου; Μήπως ασχολείσαι σοβαρά με τον αθλητισμό και θέλεις να βελτιώσεις τη δύναμη και την ταχύτητά σου;

Αν απάντησες καταφατικά σε κάποια από τις παραπάνω ερωτήσεις, τότε ίσως μπεις στον πειρασμό να πάρεις κάποια χάπια ή σκευάσματα που, όπως σου υπόσχονται οι συνομήλικοί σου, θα σε βοηθήσουν να πετύχεις τους στόχους σου γρηγορότερα. Το περιοδικό Αμερικανική Ακαδημία Οικογενειακών Γιατρών (American Academy of Family Physicians) αναφέρει: «Περίπου 1 εκατομμύριο έφηβοι [στις Ηνωμένες Πολιτείες] μεταξύ 12 και 17 ετών έχουν πάρει πιθανώς επικίνδυνα συμπληρώματα και φάρμακα για τη βελτίωση των επιδόσεών τους».

Τα πιο δημοφιλή φάρμακα για τη βελτίωση των επιδόσεων είναι γνωστά ως αναβολικά στεροειδή. Τι είναι αυτά; Γιατί τα παίρνουν κάποιοι; Και πώς μπορείς να αντισταθείς στον πειρασμό να τα χρησιμοποιήσεις εσύ;

Βελτιώνουν τις Φυσικές Ικανότητες

«Αναβολικά στεροειδή», εξηγεί μια έκθεση του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας των ΗΠΑ, «είναι η ονομασία με την οποία έχουν γίνει γνωστές οι συνθετικές ουσίες που σχετίζονται με τις αντρικές σεξουαλικές ορμόνες (ανδρογόνα). Αυτές βοηθούν στην ανάπτυξη των σκελετικών μυών (αναβολική δράση) και στην εξέλιξη των αντρικών σεξουαλικών χαρακτηριστικών». Στους άρρενες στη διάρκεια της εφηβείας, η αύξηση σε αυτές τις ορμόνες του σεξ, που είναι κατάλληλα ρυθμισμένη και προσχεδιασμένη, συμβάλλει στις σωματικές αλλαγές που μετατρέπουν ένα αγόρι σε άντρα.​—Ψαλμός 139:15, 16.

Τα συνθετικά στεροειδή παρασκευάστηκαν για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1930 για να βοηθήσουν τους άντρες που δεν μπορούσαν να παράγουν με φυσιολογικό τρόπο αρκετή ποσότητα αυτών των ορμονών. Σήμερα, τα στεροειδή χρησιμοποιούνται για να προλαμβάνουν τη φθορά του σώματος που προκαλείται από τον ιό HIV και από άλλες ασθένειες. Ωστόσο, παρουσιάζουν ζήτηση και ανάμεσα σε εκείνους οι οποίοι δεν έχουν ιατρικές  ανάγκες που να δικαιολογούν τη λήψη τους. Τη δεκαετία του 1950, τα στεροειδή έγιναν διαθέσιμα στη μαύρη αγορά, και φιλόδοξοι αθλητές άρχισαν να εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες που παρέχουν αυτά τα φάρμακα για βελτίωση των επιδόσεων.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι αθλητές εκείνοι που μπαίνουν στον πειρασμό να παίρνουν στεροειδή. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό Παιδιατρική (Pediatrics), υπολογίζεται ότι σχεδόν το 3 τοις εκατό των αγοριών και των κοριτσιών ηλικίας 9 ως 13 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πάρει αυτά τα φάρμακα. Η Δρ Νόρα Ντ. Βόλκοφ, διευθύντρια του Εθνικού Ινστιτούτου για τη Χρήση Ναρκωτικών, είπε σε μια πρόσφατη συνεδρίαση του αμερικανικού κογκρέσου ότι το 2004 υπήρχαν «περίπου 79.000 τελειόφοιτοι λυκείου οι οποίοι [ανέφεραν] πως είχαν πάρει αναβολικά στεροειδή την προηγούμενη χρονιά». Και στο Ηνωμένο Βασίλειο, επίσης, η χρήση στεροειδών είναι εξαιρετικά διαδεδομένη. «Στο Μέρσεϊσαϊντ και στο Τσέσερ το 2003», αναφέρει το περιοδικό Νιου Στέιτσμαν (New Statesman), «η μεγαλύτερη ομάδα νέων πελατών στα προγράμματα ανταλλαγής βελονών ήταν οι χρήστες στεροειδών, οι οποίοι για πρώτη φορά ξεπέρασαν τους χρήστες ηρωίνης». a

Γιατί Αποτελούν Πειρασμό τα Στεροειδή;

Γιατί αυξάνεται η χρήση στεροειδών; Ένας λόγος είναι ότι οι επιτυχημένοι αθλητές μπορούν να κερδίσουν άμεσα φήμη και τεράστια περιουσία. Τα στεροειδή φαίνεται να συντομεύουν το δρόμο προς αυτό το χρυσωρυχείο. Ένας διακεκριμένος προπονητής συνόψισε τη στάση που χαρακτηρίζει πολλούς λέγοντας: «Η νίκη δεν είναι το παν​—είναι η μόνη επιλογή». Η Δρ Βόλκοφ, η οποία αναφέρθηκε νωρίτερα, επισήμανε: «Βρισκόμαστε τώρα εκτεθειμένοι σε ένα πολύ επιβλαβές μήνυμα που αρχίζει να διαποτίζει την κοινωνία μας—ότι ο πιο σωματώδης είναι καλύτερος, και ότι το να είσαι ο πρώτος είναι πιο σημαντικό από το πώς θα φτάσεις εκεί».

Μια έρευνα του Μπομπ Γκόλντμαν, γιατρού που ειδικεύεται στην αθλητιατρική, μάλλον επιβεβαιώνει το παραπάνω θλιβερό συμπέρασμα. Αυτός ρώτησε νεαρούς αθλητές αν θα έπαιρναν κάποιο απαγορευμένο φάρμακο για τη βελτίωση των επιδόσεών τους υπό τις εξής προϋποθέσεις: Δεν θα εντοπίζονταν, θα κέρδιζαν κάθε αγώνα τα επόμενα πέντε χρόνια, και έπειτα από αυτό, θα πέθαιναν από τις παρενέργειες του φαρμάκου. Πάνω από τους μισούς νέους απάντησαν καταφατικά.

Ακόμη και αν δεν έχεις την άποψη ότι πρέπει να νικήσεις πάση θυσία, τα στεροειδή μπορεί και πάλι να σε βάλουν στον πειρασμό να τα χρησιμοποιήσεις. Γιατί; «Σε πολλούς αρέσει να παίρνουν στεροειδή», λέει η Βόλκοφ, «επειδή, στην πραγματικότητα, [τα στεροειδή] βελτιώνουν ορισμένες σωματικές επιδόσεις καθώς και την εμφάνιση». Σε πολλούς πολιτισμούς σήμερα, η σωματική εμφάνιση είναι ύψιστης σημασίας. Ο Δρ Χάρισον Ποπ, καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, ισχυρίζεται: «Εκατομμύρια άνθρωποι νιώθουν ντροπή, έλλειψη αυτοπεποίθησης και αμηχανία εξαιτίας της έμφασης που δίνεται στη σωματική εμφάνιση». Τα στεροειδή προσφέρουν στους νεαρούς άντρες τη δυνατότητα να κρύψουν αυτή την έλλειψη αυτοπεποίθησης πίσω από ένα μυώδες σώμα όπως υπαγορεύει η μόδα.

Για παρόμοιους λόγους, και τα κορίτσια επίσης είναι ευάλωτα στο δέλεαρ των στεροειδών. Ο Τσαρλς Γισάλις, καθηγητής υγείας και ανθρώπινης ανάπτυξης στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας, είπε σχετικά με τη χρήση στεροειδών: «Παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση ανάμεσα στα κορίτσια τη δεκαετία του 1990, και τη στιγμή αυτή είναι μεγαλύτερη από κάθε άλλη φορά». Μερικά κορίτσια παίρνουν στεροειδή για να αυξήσουν τη δύναμη και την ταχύτητά τους στον αθλητισμό. Οι  περισσότερες, όμως, από ό,τι φαίνεται τα παίρνουν με την ελπίδα ότι θα αποκτήσουν λεπτή και σφιχτοδεμένη σιλουέτα, όπως αυτή που επιδεικνύουν τα σημερινά φωτομοντέλα και οι σταρ του κινηματογράφου. «Όσον αφορά τις νεαρές», λέει ο Τζεφ Χέργκερ από το Πανεπιστήμιο Ράτγκερς στο Νιου Τζέρσι, «βλέπουμε ότι τα χρησιμοποιούν περισσότερο ως [μέσα] ελέγχου του βάρους και μείωσης του σωματικού λίπους».

Λάβε Υπόψη σου τους Κινδύνους

Αν μπεις ποτέ στον πειρασμό να πάρεις στεροειδή χωρίς συνταγή γιατρού, αξίζει να λάβεις υπόψη σου τους παράγοντες που ακολουθούν. Το άτομο που τα παίρνει έστω και για λίγο διάστημα αντιμετωπίζει αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, ηπατικής και νεφρικής ανεπάρκειας, καθώς και σοβαρών ψυχιατρικών προβλημάτων. Οι γυναίκες που παίρνουν στεροειδή κινδυνεύουν να παρουσιάσουν ανωμαλίες στον εμμηνορρυσιακό κύκλο, αυξημένη τριχοφυΐα, φαλακρότητα αντρικού τύπου και μόνιμη βάθυνση του τόνου της φωνής. Από την άλλη μεριά, οι άντρες που παίρνουν στεροειδή μπορεί να παρατηρήσουν αύξηση του στήθους τους και πιθανώς ατροφία των όρχεών τους. Τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες ίσως να έχουν ξαφνικά ξεσπάσματα θυμού. Η ειρωνεία είναι δε ότι τα στεροειδή μπορεί να ανακόψουν την ανάπτυξη αν λαβαίνονται κατά τη διάρκεια της εφηβείας.

Αν είσαι ένα νεαρό άτομο που θέλει να ευαρεστεί τον Ιεχωβά Θεό, ποιες Γραφικές αρχές σχετίζονται με την παράνομη χρήση στεροειδών; Η Αγία Γραφή εξηγεί καθαρά ότι η ζωή σου είναι δώρο από τον Ιεχωβά. (Πράξεις 17:25) Όπως δείχνουν τα παραπάνω στοιχεία, το νεαρό άτομο που χρησιμοποιεί κατ’ αυτόν τον τρόπο στεροειδή πιθανότατα θα βλάψει την υγεία του. Συνεπώς, ρώτησε τον εαυτό σου: “Θα έδειχνα εκτίμηση στον Ιεχωβά για το σώμα μου​—το οποίο είναι «πλασμένο με θαυμαστό τρόπο»—​αν έπαιρνα ουσίες που τελικά θα το έβλαπταν;”​—Ψαλμός 139:14.

Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να λάβεις υπόψη είναι ότι τα στεροειδή κάνουν κάποιον επιρρεπή σε ξεσπάσματα θυμού. Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών παρατήρησε: «Ο οργίλος έχει πολλές παραβάσεις». (Παροιμίες 29:22) Ο απόστολος Παύλος προειδοποιεί ότι όσοι αφήνουν το θυμό να κυριαρχεί στην προσωπικότητά τους δεν θα κληρονομήσουν τη Βασιλεία του Θεού. (Γαλάτες 5:19-21) Αξίζει να εκτεθείς σε αυτούς τους κινδύνους για να έχεις κάποια βραχυπρόθεσμα οφέλη από τη λήψη στεροειδών;

Τι θα λεχθεί αν μπαίνεις στον πειρασμό να πάρεις στεροειδή για να βελτιώσεις τις αθλητικές σου επιδόσεις; Η Γραφή απαιτεί να συμπεριφερόμαστε «έντιμα σε όλα». (Εβραίους 13:18) Αν έχεις οποιαδήποτε αθλητική επιτυχία χάρη στη χρήση στεροειδών, συμπεριφέρεσαι άραγε έντιμα απέναντι στους συναθλητές σου ή στον εαυτό σου;

Να θυμάσαι ότι, αν και μερικοί συνομήλικοί σου μπορεί να σε κρίνουν από τη σωματική εμφάνιση ή τις επιδόσεις σου, ο Ιεχωβά αξιολογεί διαφορετικά τους ανθρώπους. Για αυτόν, εκείνο που καθορίζει την αληθινή σου αξία δεν είναι η σωματική σου διάπλαση. Όταν ο Ιεχωβά επέλεξε τον Δαβίδ για να είναι βασιλιάς του Ισραήλ, είπε στον Σαμουήλ σχετικά με τον αδελφό του Δαβίδ, ο οποίος είχε πιο εντυπωσιακή εμφάνιση: «Μην κοιτάζεις την εμφάνισή του και το ύψος του αναστήματός του, γιατί εγώ τον έχω απορρίψει. Διότι δεν βλέπει ο Θεός όπως βλέπει ο άνθρωπος, επειδή ο άνθρωπος βλέπει ό,τι είναι ορατό στα μάτια· αλλά ο Ιεχωβά βλέπει την καρδιά».​—1 Σαμουήλ 16:7.

Είτε υπηρετείς τον Ιεχωβά είτε όχι, είναι σοφό να αντιστέκεσαι στο δέλεαρ των στεροειδών. Ένας ποδοσφαιριστής που παίζει σε ομάδα αμερικανικού κολεγίου δίνει την εξής πρακτική συμβουλή: «Αν θέλεις να αποφύγεις την πίεση να πάρεις στεροειδή, πρόσεχε τις παρέες σου. Όποια “οφέλη” και αν έχεις από αυτά τα φάρμακα, δεν αξίζουν τον κόπο».

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 20]

Μερικές νεαρές παίρνουν στεροειδή για να αλλάξουν τη σιλουέτα τους