Μπορεί ο Γάμος να Αντέξει τη Θύελλα;

«Αυτό που ο Θεός συνέζευξε, άνθρωπος να μην το χωρίζει».​—ΜΑΤΘΑΙΟΣ 19:6.

ΣΠΙΤΙΑ που φαίνονταν ανθεκτικά κλονίστηκαν συθέμελα και έγιναν ερείπια. Καθώς τεράστιες θύελλες έπληξαν πρόσφατα μεγάλες περιοχές σε όλη την υδρόγειο, η ποιότητα και η αντοχή πολλών κτιρίων δοκιμάστηκαν στο έπακρο.

Ωστόσο, υπάρχει ένα άλλο είδος θύελλας που καταστρέφει το θεμέλιο και το οικοδόμημα ενός πανάρχαιου θεσμού, του γάμου. «Καλώς ή κακώς, ο γάμος έχει εκτοπιστεί από τη σημαντική θέση που κατείχε στην προσωπική και στην κοινωνική ζωή», αναφέρει η ιστορικός της οικογένειας Στέφανι Κουντζ.

Μπορείτε να διακρίνετε τις συνέπειες αυτής της τάσης; Πιστεύετε ότι ο γάμος χάνει την τιμητική θέση που κατείχε στην κοινωνία; Αν ναι, γιατί συμβαίνει αυτό; Και ποια ελπίδα έχει κάποιος να εξασφαλίσει ή να διατηρήσει έναν ευτυχισμένο γάμο; Πρώτα, όμως, τι θέτει σε κίνδυνο το γάμο;

Ο Γάμος Δέχεται Επίθεση

Οι επιθέσεις ενάντια στο γάμο δεν είναι κάτι καινούριο. Άρχισαν με το ξεκίνημα της ανθρώπινης ιστορίας. Οι ιδιότητες και η στάση που ανέπτυξαν οι πρώτοι ανθρώπινοι γονείς μας οδήγησαν στην κρίση του θεσμού του γάμου όπως τη βιώνουμε σήμερα. Ο Αδάμ και η Εύα αμάρτησαν όταν ενέδωσαν σε ιδιοτελείς πόθους, και με αυτόν τον τρόπο «μπήκε η αμαρτία στον κόσμο». (Ρωμαίους 5:12) Το ιστορικό υπόμνημα της Αγίας Γραφής δηλώνει ότι, σύντομα έπειτα από αυτό, «κάθε τάση των σκέψεων της καρδιάς του [ανθρώπου] ήταν μόνο κακή όλο τον καιρό».​—Γένεση 6:5.

Από τότε δεν έχουν αλλάξει πολλά. Ανάμεσα στις φθοροποιές τάσεις που βάλλουν το γάμο είναι το ασυγκράτητο κυνήγι της ιδιοτελούς ικανοποίησης. Ο γάμος αυτός καθαυτός ίσως φαίνεται ξεπερασμένος θεσμός, ένας θεσμός που δεν μπορεί πια να επιβιώσει στο σύγχρονο κόσμο ο οποίος βρίσκεται υπό την επιρροή της νέας ηθικής. Επίσης, η χαλάρωση των νόμων που ρυθμίζουν τη διάλυση ενός γάμου έχει αφαιρέσει σε πολύ μεγάλο βαθμό το στίγμα που συνόδευε κάποτε το διαζύγιο.

Άτομα ανυπόμονα, τα οποία επιζητούν γρήγορα αποτελέσματα και άμεση ικανοποίηση, σκέφτονται ελάχιστα ή καθόλου τις συνέπειες του διαζυγίου. Παρασυρμένοι από δελεαστικές υποσχέσεις για ελευθερία και ανεξαρτησία, πιστεύουν ότι το διαζύγιο θα οδηγήσει στην ευτυχία.

Άλλοι, όταν αντιμετωπίζουν ακανθώδη προβλήματα στη σχέση τους, στρέφονται σε θεραπευτές και σε συμβούλους γάμου ή σε βιβλία γραμμένα από τέτοια άτομα. Το λυπηρό είναι ότι μερικοί σύγχρονοι «ειδικοί» σε θέματα γάμου έχουν αποδειχτεί πιο επιδέξιοι στην προώθηση του διαζυγίου παρά στην προάσπιση του γάμου. «Ίσως για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία», αναφέρει το βιβλίο Υπέρ του Γάμου (The Case for Marriage), «ο γάμος ως ιδανικό δέχεται συνεχή και απροσδόκητα επιτυχημένη επίθεση. Μερικές φορές η επίθεση είναι άμεση και ιδεολογική, προερχόμενη από “ειδικούς” οι οποίοι πιστεύουν ότι ένας ισόβιος όρκος πιστότητας είναι μη ρεαλιστικός ή καταπιεστικός».

 Αλλαγμένες Αντιλήψεις

Οι αντιλήψεις για τη φύση και το σκοπό του γάμου έχουν επίσης αλλάξει. Πιθανότατα έχετε παρατηρήσει ότι η έμφαση δεν δίνεται πια στους γαμήλιους συντρόφους που είναι αφοσιωμένοι στο σύζυγό τους και του συμπαραστέκονται αλλά σε εκείνους που αναμένουν πρωτίστως προσωπική ικανοποίηση​—συχνά σε βάρος του συντρόφου τους. Η μετάβαση σε αυτή την εγωκεντρική άποψη για το γάμο «άρχισε τη δεκαετία του 1960 και επιταχύνθηκε τη δεκαετία του 1970», αναφέρει το Περιοδικό για το Γάμο και την Οικογένεια (Journal of Marriage and Family). Οι παραδοσιακοί λόγοι για γάμο​—όπως είναι η επιθυμία για αγάπη, στενή σχέση, πιστότητα, απόκτηση παιδιών και αμοιβαία ικανοποίηση—​έχουν αποδυναμωθεί.

Αρκετές άλλες πρόσφατες εξελίξεις έχουν επιταχύνει τη μεταβολή του χαρακτήρα του γάμου σε πολλές περιοχές. Πρώτον, οι παραδοσιακοί ρόλοι του άντρα-προμηθευτή και της γυναίκας-νοικοκυράς έχουν αλλάξει σε πολλές χώρες. Με την είσοδο των γυναικών στην αμειβόμενη εργασία, παρατηρείται αξιοσημείωτη αύξηση στον αριθμό των σπιτικών όπου και οι δύο σύζυγοι κάνουν καριέρα. Δεύτερον, η τεκνοποίηση εκτός γάμου γίνεται ολοένα και πιο αποδεκτή, οδηγώντας σε περισσότερες μονογονεϊκές οικογένειες. Τρίτον, η συμβίωση ως υποκατάστατο του γάμου κερδίζει έδαφος. (Βλέπε το πλαίσιο «Λιγότερο Σταθερές από τους Γάμους».) Τέταρτον, οι ομοφυλοφιλικοί γάμοι και το κίνημα νομιμοποίησής τους έχουν γίνει ευρέως αποδεκτά. Μήπως αυτές οι σύγχρονες τάσεις έχουν επηρεάσει την άποψή σας για τη γαμήλια ένωση;

Αυξανόμενα Ποσοστά Διαζυγίων

Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές χώρες για να δούμε πώς η δημοτικότητα του διαζυγίου έχει οδηγήσει στην περαιτέρω φθορά του γάμου. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση, «ο αριθμός των διαζευγμένων αντρογύνων τετραπλασιάστηκε στην περίοδο από το 1970 ως το 1996». Περίπου 1 στους 5 ενηλίκους έχει υποστεί το σφυροκόπημα των καταστροφικών ανέμων του διαζυγίου.  Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι στο ενδεχόμενο ενός αποτυχημένου γάμου; Οι στατιστικές δείχνουν ότι σχεδόν το 60 τοις εκατό του συνόλου των διαζυγίων εκδίδονται μέσα στα πρώτα δέκα χρόνια.

Και σε άλλες χώρες, επίσης, τα ποσοστά διαζυγίων έχουν εκτοξευτεί στα ύψη. Ο συνολικός αριθμός διαζυγίων στην Αγγλία και στην Ουαλία έφτασε τα 153.490 το 2004. Οι Αυστραλοί μπορούν να αναμένουν ότι περίπου το 40 τοις εκατό των γάμων τους θα καταλήξουν στο διαζύγιο. Στη Δημοκρατία της Κορέας, τα διαζύγια αυξήθηκαν κατά 21.800 μέσα σε έναν χρόνο​—από το 2002 ως το 2003—​συνολικά πήραν διαζύγιο 167.100 αντρόγυνα. Η Ιαπωνία, όπου 1 στους 4 γάμους καταλήγει σε διαζύγιο, προσεγγίζει τώρα το ποσοστό διαζυγίων της Ευρώπης. «Κάποτε, μόνο οι πλέον αποτυχημένοι γάμοι κατέληγαν σε διαζύγιο», παρατήρησε κάποιος ειδικός σε μελέτες που αφορούν την οικογένεια στο Πανεπιστήμιο του Ερυθρού Σταυρού στην Ιαπωνία. «Τώρα έχει γίνει απλώς θέμα τρόπου ζωής».

Σε πολλές χώρες, μακραίωνοι θρησκευτικοί θεσμοί και κοινωνικές παραδόσεις συνέβαλαν στη σταθερότητα του γάμου. Ωστόσο, αυτά δεν μπορούν πια να ανακόψουν το διογκούμενο κύμα κοινωνικής αποδοχής του διαζυγίου. Λόγου χάρη, σκεφτείτε τι συμβαίνει με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, όπου ο γάμος θεωρείται κάτι το ιερό. Το 1983 η εκκλησία έκανε πιο χαλαρούς τους κανόνες της σε σχέση με τους γαμήλιους δεσμούς και διευκόλυνε τους Καθολικούς που ήθελαν να τερματίσουν το γάμο τους. Ως αποτέλεσμα, έκτοτε οι ακυρώσεις γάμων έχουν αυξηθεί.

 Είναι προφανές ότι τα δεσμά του γάμου χαλαρώνουν. Αλλά δεν είναι προφανείς όλες οι αιτίες. Στην πραγματικότητα, πέρα από τη γενική κατάρρευση στην κοινωνία, υπάρχει και μια άλλη βασική αιτία της αύξησης των αποτυχημένων γάμων​—μια αιτία που δεν είναι ορατή από την πλειονότητα των ανθρώπων.

Μια Κρυφή Αιτία της Θύελλας

Η Γραφή μάς λέει ότι ο Σατανάς ο Διάβολος, η προσωποποίηση της ιδιοτέλειας, ασκεί αόρατη, ολοένα και πιο ολέθρια επιρροή στον κόσμο. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι έχει ριχτεί από τον ουρανό στη γη και είναι πολύ θυμωμένος. Μάλιστα, είναι αποφασισμένος να προξενήσει όσο το δυνατόν περισσότερα «αλίμονο», δηλαδή προβλήματα, και ο θεϊκός θεσμός του γάμου είναι απλώς ένας από τους στόχους του μοχθηρού θυμού του Σατανά.​—Αποκάλυψη 12:9, 12.

Αναφερόμενος στο διάστημα μετά την εκδίωξη του Σατανά, ο Ιησούς είπε: «Εξαιτίας της αύξησης της ανομίας η αγάπη των περισσοτέρων θα ψυχρανθεί». (Ματθαίος 24:12) Παρόμοια, ο απόστολος Παύλος έγραψε: «Οι άνθρωποι θα είναι φίλαυτοι, φιλάργυροι, αλαζόνες, υπερήφανοι, βλάσφημοι, ανυπάκουοι στους γονείς, αχάριστοι, χωρίς οσιότητα, άστοργοι, αδιάλλακτοι, συκοφάντες, χωρίς εγκράτεια, άγριοι, χωρίς αγάπη για την αγαθότητα, προδότες, πεισματάρηδες, φουσκωμένοι από υπερηφάνεια, άτομα που αγαπούν τις απολαύσεις μάλλον παρά τον Θεό». (2 Τιμόθεο 3:2-4) Αυτά τα αποκρουστικά χαρακτηριστικά υπήρχαν ανέκαθεν σε κάποιον βαθμό, αλλά έχουν γίνει πολύ πιο έκδηλα τα πρόσφατα χρόνια, όπως αναγνωρίζουν ανεπιφύλακτα οι περισσότεροι άνθρωποι.

Έχοντας υπόψη τη θύελλα που πλήττει το θεσμό του γάμου, τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε τον εαυτό μας και να απολαύσουμε αληθινά ευτυχισμένο και διαρκή γάμο; Το επόμενο άρθρο θα εξετάσει αυτό το ερώτημα.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 5]

«Σε μια κοινωνία που έχει συνηθίσει να πετάει ό,τι δεν χρειάζεται, οι άνθρωποι είναι πολύ πιθανό να έχουν την ίδια στάση απέναντι στις σχέσεις».​—ΣΑΝΤΡΑ ΝΤΕΪΒΙΣ, ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 4]

«Λιγότερο Σταθερές από τους Γάμους»

Πολλά ετεροφυλοφιλικά ζευγάρια συμβιώνουν χωρίς τη δέσμευση του γάμου. Ωστόσο, τέτοιες ενώσεις είναι ακόμη «λιγότερο σταθερές από τους γάμους», παρατηρεί μια έκθεση των Κέντρων για τον Έλεγχο και την Πρόληψη των Ασθενειών στις ΗΠΑ. Μερικά από αυτά τα ζευγάρια συμβιώνουν για να διαπιστώσουν πριν από το γάμο αν ταιριάζουν. Μήπως μια τέτοια διευθέτηση εξαλείφει τις ασυμφωνίες και βελτιώνει τους γάμους που έπονται; Σύμφωνα με το Περιοδικό για το Γάμο και την Οικογένεια, οι αποδείξεις υποστηρίζουν το αντίθετο. «Μεταξύ των παντρεμένων ατόμων, εκείνα που συζούν πριν από το γάμο βρίσκουν λιγότερη ικανοποίηση σε αυτόν, . . . έχουν περισσότερα γαμήλια προβλήματα και . . . διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να καταλήξει ο γάμος τους σε διάλυση», λέει το Περιοδικό.

[Πλαίσιο/​Εικόνα στη σελίδα 5]

Μακροβιότητα και Γάμος

Οι άνθρωποι σήμερα ζουν περισσότερο. Ακόμη και αυτή η κατά τα άλλα θετική εξέλιξη έχει προσθέσει ένταση στο γάμο. Σήμερα, το διαζύγιο τερματίζει πολλούς γάμους οι οποίοι κατά το παρελθόν θα είχαν τερματιστεί με το θάνατο. Προσέξτε ένα παράξενο σύνδρομο σε σχέση με το γάμο το οποίο επηρεάζει γυναίκες στην Ιαπωνία οι οποίες είναι πολλά χρόνια παντρεμένες. Σύμφωνα με την εφημερίδα Δε Ουάσινγκτον Ποστ (The Washington Post), οι ειδικοί το χαρακτηρίζουν ως «σύνδρομο συνταξιούχου συζύγου». Μια σύζυγος παντρεμένη 40 χρόνια, αναλογιζόμενη τον καιρό που πήρε σύνταξη ο σύζυγός της, είπε ότι τότε σκεφτόταν ως εξής: «Τώρα πρέπει να πάρω διαζύγιο. Ήταν δύσκολο να τον φροντίζω όταν επέστρεφε στο σπίτι από τη δουλειά. Αλλά το να τον έχω να τριγυρίζει στο σπίτι όλη μέρα μού φαινόταν ανυπόφορο».