«Τρενάκια» που Λαμπυρίζουν στο Σκοτάδι

◼ Ένα ήρεμο βράδυ στην ύπαιθρο της Βραζιλίας, κάποιο μικροσκοπικό «τρένο» ξεπροβάλλει κάτω από τη νεκρή οργανική ύλη στο έδαφος του δάσους. Δύο κόκκινοι «προβολείς» φωτίζουν το δρόμο του και 11 ζευγάρια κιτρινοπράσινοι «φεγγίτες» φωταγωγούν τις πλευρές του. Η αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται για κατά γράμμα τρένο. Αντιθέτως, είναι μια προνύμφη μήκους εφτά εκατοστών της οικογένειας σκαραβαίων Phengodidae, η οποία συναντάται στη Βόρεια και στη Νότια Αμερική. Επειδή τα θηλυκά, τα οποία διατηρούν το σχήμα που έχουν ως προνύμφες, μοιάζουν με βαγόνια τρένου φωτισμένα εσωτερικά, συνήθως αποκαλούνται σκουλήκια σιδηρόδρομοι. Οι Βραζιλιάνοι της υπαίθρου τα αποκαλούν τρενάκια.

Στη διάρκεια της ημέρας είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τις προνύμφες με το μουντό καφέ χρώμα τους. Αλλά τη νύχτα η προνύμφη διαλαλεί την παρουσία της με τον εκπληκτικό φωτισμό που διαθέτει. Αυτός δημιουργείται από την οργανική ουσία λουσιφερίνη η οποία, υποβοηθούμενη από το ένζυμο λουσιφεράση, υφίσταται οξείδωση και παράγει ψυχρό φως. Το φως έχει χρώμα κόκκινο, πορτοκαλί, κίτρινο και πράσινο.

Οι κόκκινοι προβολείς φέγγουν σχεδόν συνέχεια​—αλλά όχι και τα κιτρινοπράσινα πλευρικά φώτα. Η έρευνα δείχνει ότι οι προβολείς βοηθούν την προνύμφη να βρει σαρανταποδαρούσες, το αγαπημένο της θήραμα, ενώ τα πλευρικά φώτα φαίνεται πως απωθούν τα αρπακτικά, όπως μυρμήγκια, βατράχια και αράχνες. Ουσιαστικά, αυτό το λαμπύρισμα λέει: «Δεν έχω ευχάριστη γεύση. Φύγε!» Γι’ αυτόν το λόγο, τα πλευρικά φώτα φέγγουν όταν η προνύμφη διαισθάνεται κάποιο πιθανό αρπακτικό. Λάμπουν επίσης όταν επιτίθεται στις σαρανταποδαρούσες και όταν το θηλυκό κουλουριάζεται γύρω από τα αβγά του. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, τα πλευρικά φώτα λάμπουν όλο και περισσότερο φτάνοντας σε ένα αποκορύφωμα ενώ στη συνέχεια σβήνουν​—όλα αυτά μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα—​και ο κύκλος επαναλαμβάνεται όσο συχνά είναι απαραίτητο.

Ναι, ακόμη και ανάμεσα στη νεκρή οργανική ύλη στο έδαφος του δάσους, βρίσκει κανείς εντυπωσιακή ομορφιά που θυμίζει τα λόγια με τα οποία αινεί ο ψαλμωδός τον Δημιουργό: «Η γη είναι γεμάτη από τα δημιουργήματά σου».​—Ψαλμός 104:24.

[Ευχαριστίες για την προσφορά της εικόνας στη σελίδα 26]

Robert F. Sisson/​National Geographic Image Collection