«Γεννημένο από τους Πιο Αγνούς Γονείς»

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΗ ΒΡΑΖΙΛΙΑ

ΕΧΕΙ ειπωθεί ότι το αλάτι είναι «γεννημένο από τους πιο αγνούς γονείς, τον ήλιο και τη θάλασσα». Σίγουρα αυτό αληθεύει για το αλάτι που παράγεται μέσω ηλιακής εξάτμισης του θαλασσινού νερού.

Η βραζιλιάνικη πολιτεία Ρίο Γκράντε ντου Νόρτε, η οποία βρίσκεται στη βορειοανατολική ακτή της Βραζιλίας, είναι φημισμένη για τις αλυκές της. Το ζεστό κλίμα, οι χαμηλές βροχοπτώσεις και οι ακατάπαυστοι ξηροί άνεμοι καθιστούν την περιοχή ιδανική για την παραγωγή θαλασσινού αλατιού. Από εδώ λαμβάνεται το 95 περίπου τοις εκατό του ακατέργαστου και κατεργασμένου αλατιού της Βραζιλίας. Μία από αυτές τις αλυκές βρίσκεται στο δήμο της Αρέια Μπράνκα, μιας μικρής παράκτιας πόλης.

Επίσκεψη σε μια Αλυκή

Οι αλυκές θαλασσινού αλατιού καταλαμβάνουν συνήθως μεγάλη έκταση, και οι αλυκές της Αρέια Μπράνκα δεν αποτελούν εξαίρεση. Καθώς οι επισκέπτες πλησιάζουν στην Αρέια Μπράνκα από τον αυτοκινητόδρομο, συνήθως μένουν έκπληκτοι από το μέγεθος των εγκαταστάσεων. Ο πρωινός ήλιος αντανακλάται πάνω στα συγκεντρωμένα νερά, τα οποία φαίνεται να εκτείνονται όσο μπορεί να δει το μάτι. Το 90 περίπου τοις εκατό αυτής της περικλεισμένης έκτασης χρησιμοποιείται  για την εξάτμιση, ενώ το υπόλοιπο για την κρυστάλλωση, όπως είναι γνωστή, κατά την οποία το αλάτι παίρνει τη μορφή κρυστάλλων.

Τα πάντα καλύπτονται από ένα λευκό πέπλο αλατιού, το οποίο αντανακλά το άπλετο φως του ήλιου. Τα γυαλιά ηλίου είναι απαραίτητα σε τέτοιες ξεναγήσεις. Μια προκαταρκτική συμπύκνωση άλατος επιτυγχάνεται με τη ροή θαλασσινού νερού σε μια σειρά από αβαθείς δεξαμενές οι οποίες χωρίζονται με αναχώματα και ξύλινες πύλες. Συνολικά υπάρχουν 67 τέτοιες δεξαμενές. Ο τροπικός ήλιος και ο άνεμος εξατμίζουν γύρω στα 650 λίτρα νερό κάθε δευτερόλεπτο! Ωστόσο, χρειάζονται περίπου 90 με 100 ημέρες για να λάβει χώρα ολόκληρη η διαδικασία της εξάτμισης.

Αν και η εξάτμιση αφήνει πίσω της χλωριούχο νάτριο, το θαλασσινό νερό περιέχει επίσης ίχνη ανθρακικού ασβεστίου, θειικού ασβεστίου, θειικού μαγνησίου και άλλων αλάτων. Αυτά τα άλατα καθιζάνουν, δηλαδή διαχωρίζονται, από το θαλασσινό νερό σε διαφορετικό χρόνο σχηματίζοντας στρώματα στον πυθμένα των δεξαμενών εξάτμισης.

Από αυτές τις δεξαμενές, η συμπυκνωμένη άλμη περνάει σε 20 δεξαμενές κρυστάλλωσης, ή αλλιώς εναπόθεσης. Σε μερικές από αυτές, το θαλασσινό νερό έχει εξαφανιστεί σχεδόν ολοκληρωτικά, αφήνοντας μια στερεή μάζα αλατιού. Μια τεράστια μηχανή συλλογής αλατιού χρησιμοποιείται για να κόψει το αλάτι και να το φορτώσει σε φορτηγά. Τα φορτηγά μεταφέρουν το αλάτι σε μια κατασκευή που μοιάζει με σιλό σιτηρών όπου το αλάτι πλένεται. Αφού στραγγιστεί, ξεβγάζεται με γλυκό νερό.

Τελικά το αλάτι μεταφέρεται με φορτηγίδες στο λιμάνι της Αρέια Μπράνκα, ένα τεχνητό νησί το οποίο κατασκευάστηκε στα ανοιχτά της θάλασσας περίπου 12 χιλιόμετρα από την ξηρά. Το νησί έχει ορθογώνιο σχήμα—περίπου 92 μέτρα επί 166 μέτρα—και μπορεί να αποθηκεύσει 100.000 τόνους μάζας αλατιού. Ένας ταινιομεταφορέας μεταφέρει το αλάτι σε μια αποβάθρα στην ανοιχτή θάλασσα όπου και φορτώνεται σε ποντοπόρα πλοία και διακομίζεται σε άλλα μέρη της Βραζιλίας.

Ζωτική Ουσία με Πολλαπλή Χρησιμότητα

Αν και το σώμα μας χρειάζεται πολύ λίγο αλάτι, αυτό το συστατικό είναι ουσιώδες για τη ζωή και την υγεία τόσο των ανθρώπων όσο και των ζώων. Πιθανόν να το θεωρούμε απλώς ως μια λευκή ουσία που χρησιμοποιείται για να νοστιμεύει το φαγητό. Ωστόσο, εξυπηρετεί πολλούς άλλους χρήσιμους σκοπούς, όπως στη βιομηχανία των χημικών, της υφαντουργίας και της μεταλλουργίας. Το αλάτι χρησιμοποιείται επίσης για την παρασκευή διαφόρων χημικών ουσιών και περιλαμβάνεται στις διαδικασίες σαπωνοποίησης, εφυάλωσης, καθώς και σμάλτωσης της πορσελάνης. Λέγεται ότι σήμερα το αλάτι έχει περισσότερες από 14.000 γνωστές χρήσεις!

Τα αποθέματα αλατιού είναι στην πραγματικότητα ανεξάντλητα. Μέσα σε ένα μόλις κυβικό χιλιόμετρο θαλασσινού νερού υπάρχουν περίπου 25 εκατομμύρια τόνοι χλωριούχου νατρίου​—κοινού αλατιού! Τα παλιά χρόνια, όμως, δεν ήταν ευρέως διαθέσιμο. Στην αρχαία Κίνα, λόγου χάρη, μόνο ο χρυσός ήταν πιο πολύτιμος. Η Αγία Γραφή αναφέρεται στο αλάτι δεκάδες φορές και περιγράφει διάφορες χρήσεις του.

Μερικές φορές έτριβαν τα νεογέννητα μωρά με αλάτι, πιθανόν επειδή απέδιδαν στο αλάτι συγκεκριμένες θεραπευτικές ή αντισηπτικές ιδιότητες. (Ιεζεκιήλ 16:4) Η Γραφή χρησιμοποιεί επίσης το αλάτι με συμβολικό τρόπο. Ο Ιησούς, για παράδειγμα, είπε ότι οι μαθητές του ήταν «το αλάτι της γης», αναφερόμενος στην επίδραση που μπορούσαν να ασκήσουν για τη συντήρηση των άλλων χάρη στο ζωογόνο άγγελμα που μετέδιδαν. (Ματθαίος 5:13) Το αλάτι έγινε επίσης σύμβολο σταθερότητας και μονιμότητας. Έτσι λοιπόν, η «διαθήκη αλατιού» θεωρούνταν δεσμευτική συμφωνία.​—Αριθμοί 18:19.

Η επίσκεψή μας στις αλυκές της Αρέια Μπράνκα μάς βοήθησε να εκτιμήσουμε ακόμη περισσότερο πόσο απαραίτητο και χρήσιμο είναι το αλάτι και γιατί του έχει δοθεί τόση αξία στο διάβα της ιστορίας. Πράγματι, μπορούμε να είμαστε ευγνώμονες που αυτό το προϊόν​—το οποίο είναι «γεννημένο από τους πιο αγνούς γονείς, τον ήλιο και τη θάλασσα»—​υπάρχει σε τέτοια αφθονία.

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Η μηχανή συλλογής αλατιού σε δεξαμενή κρυστάλλωσης

[Εικόνα στη σελίδα 16]

Αλάτι πριν από την κατεργασία του

[Εικόνα στη σελίδα 16, 17]

Περιοχή πλυσίματος, ξεβγάλματος και αποθήκευσης αλατιού