ΜΗΠΩΣ νιώθεις ότι σε παραφορτώνουν με διάφορους περιορισμούς στο σπίτι; Έχεις μπει ποτέ στον πειρασμό να φύγεις κρυφά από το σπίτι ή να πεις ψέματα στους γονείς σου για τις πράξεις σου; Αν ναι, τότε ίσως να αισθάνεσαι το ίδιο με μια έφηβη η οποία περιγράφει τους γονείς της ως υπερπροστατευτικούς και λέει: “Πρέπει να με αφήσουν να αναπνεύσω και λίγο!”

Οι κανόνες του σπιτιού, όπως αποκαλούνται μερικές φορές, είναι αυτά που ορίζουν οι γονείς ή οι κηδεμόνες σου ότι πρέπει ή δεν πρέπει να κάνεις. Αυτοί οι κανόνες ίσως να περιλαμβάνουν απαιτήσεις σχετικά με τις σχολικές εργασίες, τις δουλειές του σπιτιού, μια συγκεκριμένη ώρα επιστροφής το βράδυ, καθώς και περιορισμούς στη χρήση του τηλεφώνου, της τηλεόρασης ή του κομπιούτερ. Μπορεί να επεκτείνονται και έξω από το σπίτι και να περιλαμβάνουν τη διαγωγή σου στο σχολείο και την επιλογή φίλων.

Συνήθως, πολλοί νεαροί παραβιάζουν τους κανόνες που θέτουν οι γονείς τους. Σχεδόν τα δύο τρίτα των εφήβων που ρωτήθηκαν για κάποια έρευνα είπαν ότι είχαν λάβει διαπαιδαγώγηση επειδή παραβίασαν κανόνες του σπιτιού, και αυτός ήταν με διαφορά ο πιο συνηθισμένος λόγος για τιμωρία.

Οι περισσότεροι νεαροί, όμως, αναγνωρίζουν ότι χρειάζονται κάποιοι κανονισμοί για να αποφευχθεί το πλήρες χάος. Αλλά αν οι κανόνες του σπιτιού είναι πραγματικά απαραίτητοι, γιατί ορισμένοι από αυτούς είναι τόσο εκνευριστικοί; Επίσης, αν νιώθεις ότι σε πνίγουν οι κανόνες των γονέων σου, πώς μπορείς να βρεις λίγη ανακούφιση;

«Πώς θα κάνω τους γονείς μου να καταλάβουν ότι δεν είμαι μωρό πια και ότι πρέπει να με αφήσουν να μεγαλώσω;» ρωτάει μια έφηβη ονόματι Έμιλι. Έχεις νιώσει εσύ ποτέ έτσι; Όπως η Έμιλι, μπορεί και εσύ να εκνευρίζεσαι με τους κανόνες επειδή αισθάνεσαι ότι σε μεταχειρίζονται σαν να είσαι αβοήθητο βρέφος. Φυσικά, οι γονείς σου πιθανώς βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά. Προφανώς πιστεύουν ότι οι κανόνες τους παίζουν βασικό ρόλο στο να προστατευτείς  και να προετοιμαστείς για τις ευθύνες της ενήλικης ζωής.

Ακόμη και αν έχεις κάποιον βαθμό ελευθερίας, ίσως να νιώθεις ότι οι κανόνες στο σπίτι σου δεν συμβαδίζουν με την ανάπτυξή σου. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνο αν τα αδέλφια σου φαίνεται πως απολαμβάνουν πιο επιεική μεταχείριση. Μια νεαρή ονόματι Μάρσι λέει: «Είμαι 17 χρονών και μου ζητούν να επιστρέφω νωρίς το βράδυ στο σπίτι. Όταν κάνω κάποιο λάθος μού απαγορεύουν τις εξόδους, ενώ όταν ο αδελφός μου ήταν στην ηλικία μου δεν του ζητούσαν να επιστρέφει νωρίς και ποτέ δεν του απαγόρευαν την έξοδο». Ο Μάθιου, αναλογιζόμενος τα εφηβικά του χρόνια, είπε για την αδελφή του και για τις ξαδέλφες του που ήταν μικρότερες από εκείνον: «Όσο σοβαρό και αν ήταν αυτό που έκαναν, τα κορίτσια πάντα τη γλίτωναν!»

Δικαιολογημένα, μπορεί να λαχταράς μια ζωή απαλλαγμένη από την εξουσία των γονέων σου. Θα ήσουν, όμως, πραγματικά σε καλύτερη θέση χωρίς τους περιορισμούς που σου θέτουν; Πιθανώς γνωρίζεις συνομηλίκους σου οι οποίοι μπορούν να μένουν έξω όσο αργά θέλουν, μπορούν να φοράνε ό,τι τους αρέσει και μπορούν να πηγαίνουν με τους φίλους τους οποτεδήποτε και οπουδήποτε θέλουν. Ίσως οι γονείς να είναι τόσο απασχολημένοι ώστε δεν προσέχουν τι κάνουν τα παιδιά τους. Όπως και αν έχουν τα πράγματα, αυτή η προσέγγιση όσον αφορά την ανατροφή παιδιών δεν έχει αποδειχτεί επιτυχημένη. (Παροιμίες 29:15) Η έλλειψη αγάπης την οποία βλέπεις στον κόσμο οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι είναι γεμάτος με εγωκεντρικά άτομα, πολλά από τα οποία μεγάλωσαν σε σπίτια χωρίς περιορισμούς.​—2 Τιμόθεο 3:1-5.

Κάποια μέρα ίσως να έχεις άλλη άποψη σχετικά με την έλλειψη κανόνων στο σπίτι. Σκέψου μια μελέτη που περιλάμβανε κοπέλες οι οποίες μεγάλωσαν με λίγους κανόνες στο σπίτι και ελάχιστη ή καθόλου γονική επίβλεψη. Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν, καμία από αυτές δεν είχε θετική άποψη για την απουσία διαπαιδαγώγησης. Αντιθέτως, τη θεωρούσαν απόδειξη του ότι οι γονείς τους είτε δεν ενδιαφέρονταν είτε δεν είχαν ικανότητες.

Αντί να ζηλεύεις τα νεαρά άτομα που έχουν το ελεύθερο να κάνουν ό,τι τους αρέσει, προσπάθησε να βλέπεις τους κανόνες των γονέων σου ως απόδειξη της αγάπης και του ενδιαφέροντός τους για εσένα. Επιβάλλοντας λογικούς περιορισμούς, μιμούνται τον Ιεχωβά Θεό, ο οποίος λέει στο λαό του: «Θα σου δώσω ενόραση και θα σε διδάξω την οδό στην οποία πρέπει να πηγαίνεις. Θα δώσω συμβουλή έχοντας το μάτι μου στραμμένο πάνω σου».—Ψαλμός 32:8.

Σήμερα, όμως, οι κανόνες μπορεί να φαίνονται ανυπόφοροι. Αν είναι έτσι τα πράγματα, σκέψου μερικά πρακτικά βήματα τα οποία μπορείς να κάνεις για να γίνει πιο απολαυστική η ζωή σου στο σπίτι.

Είτε θέλεις περισσότερη ελευθερία είτε απλώς λιγότερη απογοήτευση με το βαθμό ελευθερίας που έχεις τώρα, το κλειδί είναι η καλή επικοινωνία. “Μα έχω προσπαθήσει να μιλήσω στους γονείς μου και δεν έχει αποτέλεσμα!” μπορεί να πουν κάποιοι. Αν νιώθεις και εσύ έτσι, αναρωτήσου: “Θα μπορούσα να βελτιώσω τις δικές μου ικανότητες επικοινωνίας;” Η επικοινωνία είναι σημαντικό εργαλείο το οποίο μπορεί να σε βοηθήσει είτε (1) να λαβαίνεις αυτό που θέλεις είτε (2) να καταλαβαίνεις καλύτερα γιατί απορρίπτεται αυτό που θέλεις. Πράγματι, αν θέλεις να απολαμβάνεις προνόμια ενηλίκου είναι πολύ λογικό ότι θα πρέπει να αναπτύξεις τις ικανότητες επικοινωνίας των ενηλίκων.

Μάθε να ελέγχεις τα συναισθήματά σου. Η Γραφή αναφέρει: «Ο άφρονας αφήνει να εκδηλωθεί όλο του το πνεύμα, αλλά ο σοφός το διατηρεί ήρεμο ως το τέλος». (Παροιμίες 29:11) Η καλή επικοινωνία δεν περιλαμβάνει μόνο παράπονα. Το μόνο που μπορεί να αποφέρει κάτι τέτοιο είναι άλλο ένα κήρυγμα! Γι’ αυτό, να αποφεύγεις τα κλαψουρίσματα, τα μούτρα και τα παιδαριώδη πείσματα. Όσο και αν νιώθεις την παρόρμηση να χτυπήσεις δυνατά την πόρτα ή να περιφέρεσαι στο σπίτι χτυπώντας τα πόδια σου στο πάτωμα όταν οι γονείς σου σε περιορίζουν, τέτοια συμπεριφορά πιθανότατα θα οδηγήσει σε περισσότερους κανόνες​—όχι σε περισσότερη ελευθερία.

Προσπάθησε να καταλάβεις την άποψη των γονέων σου. Η Τρέισι, μια Χριστιανή νεαρή που ζει σε μονογονεϊκή οικογένεια, το έχει βρει χρήσιμο αυτό. Η ίδια λέει: «Αναρωτιέμαι: “Τι προσπαθεί να πετύχει η μητέρα μου με τους κανόνες της;” Προσπαθεί να με βοηθήσει να γίνω καλύτερο άτομο». (Παροιμίες 3:1, 2) Αν δείχνεις τέτοιου είδους κατανόηση, αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να εξηγείς τις απόψεις σου στους γονείς σου. Λόγου χάρη, ας υποθέσουμε ότι διστάζουν να σε αφήσουν να παρευρεθείς σε μια συγκεκριμένη συγκέντρωση. Αντί να λογοφέρνεις μαζί τους, θα μπορούσες να ρωτήσεις: «Τι θα λέγατε αν με συνόδευε κάποιος ώριμος, αξιόπιστος φίλος;» Οι γονείς σου ίσως να μην ικανοποιούν πάντοτε τα αιτήματά σου, αλλά αν καταλάβεις τις ανησυχίες τους έχεις περισσότερες πιθανότητες να προτείνεις μια αποδεκτή επιλογή.

Να ενισχύεις την εμπιστοσύνη που σου έχουν οι γονείς σου. Το να κερδίσεις την εμπιστοσύνη των γονέων σου είναι σαν να αποταμιεύεις χρήματα σε έναν τραπεζικό λογαριασμό. Μπορείς να κάνεις ανάληψη μόνο αυτά που έχεις καταθέσει προηγουμένως. Οι υπεραναλήψεις επισύρουν κυρώσεις, και οι πολλαπλές υπεραναλήψεις μπορεί να κλείσουν οριστικά το λογαριασμό. Η απόκτηση ενός επιπρόσθετου προνομίου είναι σαν να κάνεις ανάληψη. Θα σου δοθεί μόνο αν έχεις δημιουργήσει υπόμνημα υπεύθυνης συμπεριφοράς.

Να έχεις ρεαλιστικές προσδοκίες. Οι γονείς είναι υπεύθυνοι να ασκούν λογικό έλεγχο στις δραστηριότητές σου. Γι’ αυτό, η Γραφή μιλάει για «την εντολή του πατέρα σου» και «το νόμο της μητέρας σου». (Παροιμίες 6:20) Ωστόσο, δεν χρειάζεται να αισθάνεσαι ότι οι κανόνες του σπιτιού θα καταστρέψουν τη ζωή σου. Αντιθέτως, αν υποτάσσεσαι στην εξουσία των γονέων σου, ο Ιεχωβά υπόσχεται ότι, μακροπρόθεσμα, τα πράγματα θα “πάνε καλά για εσένα”!—Εφεσίους 6:1-3.