Η Άποψη της Αγίας Γραφής

Είναι η Ζωή σας Προκαθορισμένη;

Κάποιο πρωί δύο άντρες πήγαιναν με το φορτηγό στη δουλειά τους όταν αποφάσισαν να κόψουν δρόμο περνώντας από την περιοχή όπου έμενε στο παρελθόν ο ένας από τους δύο. Καθ’ οδόν, είδαν φλόγες να βγαίνουν από τα παράθυρα ενός σπιτιού. Σταμάτησαν το φορτηγό τους και χρησιμοποίησαν τη σκάλα που είχαν μαζί τους για να σώσουν μια μητέρα και τα πέντε παιδιά της. «Ίσως ήταν γραφτό», έλεγε μια εφημερίδα αναφερόμενη στο περιστατικό.

ΠΟΛΛΟΙ πιστεύουν πως οτιδήποτε τους συμβαίνει, καλό ή κακό, έχει αποφασιστεί από μια δύναμη ανώτερη από τους ίδιους. Παραδείγματος χάρη, ο Μεταρρυθμιστής του 16ου αιώνα Ιωάννης Καλβίνος έγραψε: «Ορίζουμε τον προκαθορισμό ως το αιώνιο σχέδιο του Θεού, μέσω του οποίου εκείνος καθόρισε τι ήθελε να κάνει με τον κάθε άνθρωπο. Διότι δεν τους δημιούργησε όλους στην ίδια κατάσταση, αλλά προορίζει μερικούς για αιώνια ζωή και άλλους για αιώνια καταδίκη».

Ορίζει όντως ο Θεός εκ των προτέρων ποιες θα είναι οι ενέργειές μας και ποιος θα είναι ο τελικός μας προορισμός; Τι διδάσκει η Γραφή;

Η «Λογική» του Προκαθορισμού

Μερικοί που πιστεύουν στον προκαθορισμό βασικά σκέφτονται ως εξής: Ο Θεός είναι παντοδύναμος. Γνωρίζει το καθετί, ακόμη και τι πρόκειται να συμβεί στο μέλλον. Γνωρίζει τι θα κάνει ο καθένας με τη ζωή του, και γνωρίζει ήδη την ακριβή στιγμή και τον τρόπο θανάτου του κάθε ατόμου. Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με τον τρόπο σκέψης αυτών των ανθρώπων, όταν έρχεται ο καιρός να πάρει κάποιος μια απόφαση, η επιλογή του δεν μπορεί να είναι άλλη από αυτό που έχει προβλέψει και προορίσει ο Θεός. Διαφορετικά, ο Θεός δεν θα ήταν παντογνώστης. Σας φαίνεται ορθός αυτός ο συλλογισμός; Σκεφτείτε ποιες θα ήταν οι λογικές συνέπειές του.

 Αν κάποια δύναμη έχει ήδη προκαθορίσει το μέλλον σας, τότε το να προσπαθείτε να προσέχετε τον εαυτό σας είναι άσκοπο. Η επιλογή σας να καπνίζετε ή να μην καπνίζετε δεν θα είχε καμία σημασία για την υγεία σας ή την υγεία των παιδιών σας. Η χρήση ζώνης ασφαλείας στο αυτοκίνητο δεν θα είχε καμία επίδραση στην ασφάλειά σας. Αλλά μια τέτοια λογική είναι εσφαλμένη. Οι στατιστικές δείχνουν ότι οι άνθρωποι που λαβαίνουν προφυλάξεις υφίστανται λιγότερες ολέθριες συνέπειες. Η απροσεξία μπορεί να οδηγήσει σε τραγωδία.

Εξετάστε έναν άλλον συλλογισμό. Αν ο Θεός επιλέγει να προγνωρίζει το καθετί, τότε προτού ακόμη δημιουργήσει τον Αδάμ και την Εύα, θα γνώριζε ότι θα τον παρήκουαν. Αλλά όταν ο Θεός είπε στον Αδάμ ότι δεν έπρεπε να φάει από «το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού» επειδή αν έτρωγε θα πέθαινε, άραγε γνώριζε ήδη ότι ο Αδάμ θα έτρωγε από αυτό; (Γένεση 2:16, 17) Όταν ο Θεός είπε στο πρώτο αντρόγυνο: «Να είστε καρποφόροι και να πληθυνθείτε και να γεμίσετε τη γη και να την καθυποτάξετε και να έχετε σε υποταγή τα ψάρια της θάλασσας και τα πετούμενα πλάσματα των ουρανών και κάθε ζωντανό πλάσμα που κινείται πάνω στη γη», άραγε γνώριζε ότι η υπέροχη προοπτική που είχαν να ζήσουν στον παράδεισο ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία; Ασφαλώς όχι.​—Γένεση 1:28.

Το λογικό συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουμε είναι ότι η άποψη πως ο Θεός προγνωρίζει όλες τις αποφάσεις θα σήμαινε ότι αυτός είναι υπεύθυνος για όλα όσα συμβαίνουν​—περιλαμβανομένων των πολέμων, των αδικιών και των παθημάτων. Είναι αυτό δυνατόν; Τα όσα λέει ο Θεός για τον εαυτό του παρέχουν ξεκάθαρη απάντηση.

«Πρέπει να Διαλέξεις»

Οι Γραφές δηλώνουν ότι «ο Θεός είναι αγάπη» και ότι «αγαπάει τη δικαιοσύνη». Αυτός ανέκαθεν πρότρεπε το λαό του: «Να μισείτε το κακό και να αγαπάτε το καλό». (1 Ιωάννη 4:8· Ψαλμός 37:28· Αμώς 5:15) Σε πολυάριθμες περιπτώσεις παρότρυνε τους οσίους του να διαλέξουν μια ενάρετη πορεία. Λόγου χάρη, όταν ο Ιεχωβά σύναψε διαθήκη με το αρχαίο έθνος του Ισραήλ, τους είπε μέσω του Μωυσή: «Βάζω μάρτυρες εναντίον σας σήμερα τους ουρανούς και τη γη ότι έθεσα μπροστά σου τη ζωή και το θάνατο, την ευλογία και την κατάρα· και πρέπει να διαλέξεις τη ζωή για να παραμείνεις ζωντανός, εσύ και οι απόγονοί σου». (Δευτερονόμιο 30:19) Μήπως ο Θεός προσδιόρισε εκ των προτέρων την επιλογή που θα έκαναν εκείνα τα άτομα; Σαφώς όχι.

Ο Ιησούς του Ναυή, ένας ηγέτης του λαού του Θεού στους αρχαίους χρόνους, παρότρυνε τους συμπατριώτες του: «Διαλέξτε σήμερα ποιον θα υπηρετείτε . . . Όσο για εμένα και το σπιτικό μου, εμείς θα υπηρετούμε τον Ιεχωβά». (Ιησούς του Ναυή 24:15) Παρόμοια, ένας προφήτης του Θεού, ο Ιερεμίας, είπε: «Υπάκουσε, παρακαλώ, στη φωνή του Ιεχωβά σύμφωνα με αυτά που σου λέω, και τα πράγματα θα πάνε καλά για εσένα, και η ψυχή σου θα συνεχίσει να ζει». (Ιερεμίας 38:20) Θα πρότρεπε ένας δίκαιος και στοργικός Θεός τους ανθρώπους να κάνουν το σωστό ελπίζοντας να λάβουν ανταμοιβή αν γνώριζε ότι ήταν προορισμένοι να αποτύχουν; Όχι. Μια τέτοια προτροπή θα ήταν υποκριτική.

Όταν, λοιπόν, συμβαίνουν καλά ή κακά πράγματα στη ζωή σας, αυτό δεν οφείλεται στο ότι τέτοια γεγονότα είναι μοιραία. Πολύ συχνά, “οι απρόβλεπτες περιστάσεις” είναι απλώς συνέπειες των αποφάσεων άλλων ανθρώπων​—είτε αυτές είναι σοφές είτε άσοφες. (Εκκλησιαστής 9:11) Όχι, το μέλλον σας δεν είναι προσχεδιασμένο, και οι δικές σας αποφάσεις καθορίζουν ποιο θα είναι το αιώνιο μέλλον σας.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΠΟΨΗ ΣΑΣ;

◼ Αποφάσισε ο Θεός εκ των προτέρων ότι ο Αδάμ και η Εύα θα αμάρταναν;​—Γένεση 1:28· 2:16, 17.

◼ Ποιες ιδιότητες του Θεού αποκλείουν τον προκαθορισμό;​—Ψαλμός 37:28· 1 Ιωάννη 4:8.

◼ Ποια ευθύνη έχετε εσείς;​—Ιησούς του Ναυή 24:15.

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 13]

Οι στατιστικές δείχνουν ότι οι άνθρωποι που λαβαίνουν προφυλάξεις υφίστανται λιγότερες ολέθριες συνέπειες