Καθοδηγία που Υπερέχει από το Ένστικτο
Καθοδηγία που Υπερέχει από το Ένστικτο
«Αν η προσωπική ηθική συνίσταται απλώς και μόνο στην άσκηση ελεύθερης επιλογής, χωρίς την ύπαρξη αρχών για την ηθική αξιολόγηση της ποιότητας αυτών των επιλογών, τότε ο νόμος θα χρησιμοποιηθεί αναπόφευκτα για την κάλυψη του συνεπαγόμενου ηθικού κενού».—ΔΡ ΝΤΑΝΙΕΛ ΚΑΛΑΧΑΝ.
Η ΑΝΗΣΥΧΙΑ του Κάλαχαν αποτελεί ήδη πραγματικότητα, εφόσον το αυξανόμενο ηθικό κενό σε πολλά μέρη του κόσμου έχει αναγκάσει τις κυβερνήσεις να θεσπίσουν πολυάριθμους νόμους στην προσπάθεια που κάνουν να περιστείλουν το έγκλημα. Στην πρώτη Διάσκεψη Κορυφής για τις Μητέρες της Νιγηρίας, ο πρόεδρος της Νιγηρίας εξέφρασε τη βαθιά του ανησυχία για το μέλλον της χώρας. Αυτό που τον απασχολούσε δεν ήταν η πολιτική ή η φτώχεια, αλλά «ένα πολύ βαθύτερο πρόβλημα»—η «γενική διάβρωση . . . θεμελιωδών αξιών στον κύκλο της οικογένειας, της εργασίας, της κοινωνίας και του έθνους».
Στη Βρετανία, μια έρευνα που συμπεριέλαβε 1.736 μητέρες έδειξε ότι «η παραδοσιακή οικογενειακή μονάδα βρίσκεται σε αποσύνθεση εξαιτίας της κατάρρευσης των ηθικών αξιών και της αύξησης των μεμονωμένων γονέων». Στην Κίνα, επίσης, η ηθική υφίσταται κατακόρυφη πτώση. Οι άνθρωποι εκεί έχουν σεξουαλικές σχέσεις σε μικρότερη ηλικία και με περισσότερους συντρόφους από ποτέ άλλοτε, ανέφερε το περιοδικό Τάιμ (Time). «Είναι η ζωή μου, και μπορώ να κάνω ό,τι θέλω», είπε μια νεαρή Κινέζα η οποία καυχιόταν ότι είχε πάνω από 100 σεξουαλικούς συντρόφους.
Η ηθική διάβρωση έχει επηρεάσει και άτομα που βρίσκονται στην εξουσία. «Οι άνθρωποι δεν αποβλέπουν πια στους ηγέτες τους ως ισχυρά ηθικά πρότυπα», ανέφερε ο Τζάβεντ Άκμπαρ στην εφημερίδα Τορόντο Σταρ (Toronto Star) του Καναδά. Πολιτικοί, επικεφαλής οργανισμών, ακόμη και θρησκευτικοί ηγέτες «φαίνεται πως στερούνται το απαιτούμενο ηθικό ανάστημα», είπε ο ίδιος.
Γιατί Αυτή η Παρακμή;
Διάφοροι παράγοντες συντελούν σε αυτή την καθοδική πορεία. Ένας από αυτούς είναι το γενικό πνεύμα στασιασμού εναντίον των παραδοσιακών αξιών. Λόγου χάρη, μια δημοσκόπηση που έγινε στο Νότο των Ηνωμένων Πολιτειών αποκάλυψε ότι η πλειονότητα των ερωτηθέντων φοιτητών πίστευαν πως «το ορθό και το εσφαλμένο είναι θέμα προσωπικής άποψης».
Ο πολιτικός συγγραφέας Ζμπίγκνιεβ Μπρεζίνσκι έθιξε έναν άλλον παράγοντα. Η σημερινή κοινωνία, έγραψε, «επικεντρώνεται κατά κύριο λόγο στην άμεση ικανοποίηση των ατομικών επιθυμιών, σε ένα περιβάλλον όπου ο ατομικός και ο συλλογικός ηδονισμός γίνεται το βασικό κίνητρο πίσω από τη συμπεριφορά». a Η ηθική αυτονομία, η απληστία και η προσωπική ευχαρίστηση μπορεί να ασκούν κάποια γοητεία, αλλά συμβάλλουν άραγε σε γνήσια ευτυχία, ικανοποίηση και καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις;
Ματθαίος 11:19) Είναι οι άνθρωποι πιο ευτυχισμένοι και ασφαλείς ως αποτέλεσμα του εκφυλισμού των αξιών; Σκεφτείτε μερικές από τις συνέπειες: αύξηση της δυσπιστίας, ανασφάλεια, αποτυχημένες σχέσεις, παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς πατέρα ή μητέρα, πανδημίες σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών, ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, ναρκωτικά, καθώς και βία. Είναι ολοφάνερο ότι αυτές οι πραγματικότητες δεν δείχνουν ικανοποίηση και επιτυχία αλλά, αντιθέτως, λύπη και αποτυχία.—Γαλάτες 6:7, 8.
«Η σοφία αποδεικνύεται δίκαιη από τα έργα της», είπε ο Ιησούς. (Ένας προφήτης του Θεού, ο Ιερεμίας, έχοντας δει παρόμοια προβλήματα στις μέρες του, έκανε υπό θεϊκή έμπνευση την εξής παρατήρηση: «Γνωρίζω καλά, Ιεχωβά, ότι δεν ανήκει στο χωματένιο άνθρωπο η οδός του. Στον άνθρωπο που περπατάει δεν ανήκει το να κατευθύνει το βήμα του». (Ιερεμίας 10:23) Ναι, ο Θεός δεν μας δημιούργησε για να είμαστε ανεξάρτητοι από αυτόν, για να επιλέγουμε μόνοι μας το ορθό και το εσφαλμένο. Αυτό που ίσως φαίνεται καλό σε εμάς μπορεί, στην πραγματικότητα, να είναι πολύ επιζήμιο. «Υπάρχει οδός που φαίνεται ορθή στον άνθρωπο, έπειτα όμως το τέλος της είναι οδοί θανάτου», λέει η Αγία Γραφή στο εδάφιο Παροιμίες 14:12.
Ένας Εχθρός Μέσα Μας!
Ποιος είναι ένας λόγος για τον οποίο χρειαζόμαστε καθοδηγία στα ηθικά ζητήματα; Είναι το ότι η καρδιά μας μπορεί να μας εξαπατήσει. «Η καρδιά είναι πιο δόλια από οτιδήποτε άλλο και βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση. Ποιος μπορεί να τη γνωρίσει;» λέει η Γραφή στο εδάφιο Ιερεμίας 17:9. Αν γνωρίζατε κάποιον που ήταν δόλιος και συγχρόνως βρισκόταν σε απελπιστική κατάσταση, θα τον εμπιστευόσασταν; Ασφαλώς όχι! Εντούτοις, ο καθένας από εμάς έχει μια καρδιά που μπορεί να εκδηλώσει αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά. Ως εκ τούτου, ο Θεός μάς δίνει την εξής άμεση, αλλά στοργική, προειδοποίηση: «Όποιος εμπιστεύεται στη δική του καρδιά είναι άφρονας, αλλά όποιος περπατάει με σοφία θα διαφύγει».—Παροιμίες 28:26.
Εδώ βρίσκεται το κλειδί: Αντί να εμπιστευόμαστε στις δικές μας ατελείς ικανότητες, χρειάζεται Ιακώβου 1:5.
να περπατάμε με θεϊκή σοφία, προστατεύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τον εαυτό μας από πολλές παγίδες. Επιπλέον, η πολύτιμη σοφία είναι άμεσα διαθέσιμη σε όλους όσους την επιζητούν ειλικρινά. «Αν . . . κάποιος από εσάς είναι ελλιπής σε σοφία, ας ζητάει από τον Θεό, γιατί αυτός δίνει σε όλους γενναιόδωρα και χωρίς να ονειδίζει».—Να Εμπιστεύεστε στον Θεό “με Όλη σας την Καρδιά”
Περιγράφοντας τον Δημιουργό μας, η Γραφή λέει: «Ο Βράχος—οι ενέργειές του είναι τέλειες, διότι όλες οι οδοί του είναι δικαιοσύνη. Θεός πιστότητας, στον οποίο δεν υπάρχει αδικία· δίκαιος και ευθύς είναι αυτός». (Δευτερονόμιο 32:4) Ναι, ο Ιεχωβά μοιάζει με έναν τεράστιο βράχο. Μπορούμε να στηριζόμαστε πλήρως σε αυτόν για να λαβαίνουμε υγιή ηθική και πνευματική καθοδηγία όποιες αλλαγές και αν συμβαίνουν γύρω μας. Τα εδάφια Παροιμίες 3:5, 6 λένε: «Να εμπιστεύεσαι στον Ιεχωβά με όλη σου την καρδιά και να μη στηρίζεσαι στη δική σου κατανόηση. Σε όλες σου τις οδούς αυτόν να λαβαίνεις υπόψη, και αυτός θα κάνει ευθείς τους δρόμους σου».
Πράγματι, ποιος θα μπορούσε να μας δώσει καλύτερη καθοδηγία από τον Δημιουργό μας, εκείνον που μετράει “ακόμη και τις τρίχες του κεφαλιού μας”; (Ματθαίος 10:30) Επιπρόσθετα, αυτός έχει αποδειχτεί αληθινός φίλος, ο οποίος μας αγαπάει τόσο ώστε να είναι ειλικρινής μαζί μας πάντοτε—ακόμη και όταν μπορεί να μας είναι δύσκολο να αποδεχτούμε την αλήθεια.—Ψαλμός 141:5· Παροιμίες 27:6.
Προσέξτε, επίσης, ότι ο Ιεχωβά δεν μας εξαναγκάζει να υποταχθούμε στην καθοδηγία του. Απεναντίας, κάνει έκκληση σε εμάς με βάση την αγάπη. «Εγώ, ο Ιεχωβά, είμαι . . . Εκείνος που σε διδάσκει για την ωφέλειά σου, Εκείνος που σε κάνει να βαδίζεις στην οδό στην οποία πρέπει να περπατάς. Είθε να πρόσεχες τις εντολές μου! Τότε η ειρήνη σου θα γινόταν σαν ποταμός, και η δικαιοσύνη σου σαν τα κύματα της θάλασσας». (Ησαΐας 48:17, 18) Δεν ελκύεστε σε έναν τέτοιον Θεό; Επιπλέον, αυτός έχει κάνει τη σοφία του άμεσα διαθέσιμη σε εμάς μέσω του Λόγου του, της Αγίας Γραφής, του πιο ευρέως διαδεδομένου βιβλίου στον κόσμο!—2 Τιμόθεο 3:16.
Αφήστε το Λόγο του Θεού να Φωτίζει το Δρόμο
Σχετικά με τις Ιερές Γραφές, ο ψαλμωδός έγραψε: «Ο λόγος σου είναι λυχνάρι για τα πόδια μου και φως για το δρόμο μου». (Ψαλμός 119:105) Ένα λυχνάρι στα πόδια μας αποκαλύπτει άμεσους κινδύνους, ενώ ένα φως στο δρόμο μας φωτίζει την οδό που βρίσκεται μπροστά μας. Με απλά λόγια, ο Λόγος του Θεού μπορεί να μας καθοδηγεί με ασφάλεια στη ζωή βοηθώντας μας να λαβαίνουμε σοφές, ηθικά ορθές αποφάσεις σε όλα τα ζητήματα—αυτά που αφορούν το παρόν και εκείνα που ίσως μας επηρεάσουν στο μέλλον.
Πάρτε για παράδειγμα την Επί του Όρους Ομιλία. Σε αυτή τη σύντομη ομιλία, η οποία είναι καταγραμμένη στα κεφάλαια 5 ως 7 του Ματθαίου, ο Ιησούς Χριστός μίλησε για την ευτυχία, την αγάπη, το μίσος, το έλεος, την ηθική, την προσευχή, την επιδίωξη πλούτου, καθώς και για πολλά άλλα ζητήματα τα οποία είναι εξίσου σημαντικά σήμερα όσο ήταν και τότε. Τα λόγια του παρείχαν τόση ενόραση ώστε “τα πλήθη έμεναν έκπληκτα με τον τρόπο με τον οποίο δίδασκε”. (Ματθαίος 7:28) Γιατί να μη διαθέσετε λίγα λεπτά για να διαβάσετε προσωπικά αυτή την ομιλία; Είναι πολύ πιθανό ότι και εσείς θα εντυπωσιαστείτε.
«Εξακολουθήστε να Ζητάτε» τη Βοήθεια του Θεού
Ομολογουμένως, το να πράττουμε το ορθό από την άποψη του Θεού δεν είναι πάντα εύκολο. Στην πραγματικότητα, η Γραφή παρομοιάζει τον εσωτερικό μας αγώνα κατά της αμαρτίας με πόλεμο. (Ρωμαίους 7:21-24) Με τη βοήθεια του Θεού, όμως, αυτός ο πόλεμος είναι δυνατόν να κερδηθεί. «Εξακολουθήστε να ζητάτε», είπε ο Ιησούς, «και θα σας δοθεί· εξακολουθήστε να ψάχνετε και θα βρείτε . . . Διότι όποιος ζητάει λαβαίνει, και όποιος ψάχνει βρίσκει». (Λουκάς 11:9, 10) Ναι, ο Ιεχωβά δεν θα στρέψει τα νώτα σε οποιονδήποτε προσπαθεί με ειλικρίνεια να περπατήσει στο στενό μονοπάτι που οδηγεί στην αιώνια ζωή.—Ματθαίος 7:13, 14.
Προσέξτε το παράδειγμα του Φρανκ, ο οποίος ήταν εθισμένος στο κάπνισμα όταν άρχισε να μελετάει τη Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Όταν διάβασε το εδάφιο 2 Κορινθίους 7:1 και συμπέρανε ορθά ότι η συνήθειά του ήταν «μόλυσμα [της] σάρκας» από την άποψη του Θεού, ο Φρανκ αποφάσισε να κόψει το κάπνισμα. Αλλά το να ενεργήσει σε αρμονία με την απόφασή του δεν ήταν εύκολο. Σε μια περίπτωση μάλιστα, έψαχνε μπουσουλώντας να βρει κάποιο παλιό αποτσίγαρο για να το καπνίσει!
Αυτή η αναξιοπρεπής συμπεριφορά έκανε τον Φρανκ να συνειδητοποιήσει Ρωμαίους 6:16) Έτσι λοιπόν, προσευχήθηκε ένθερμα για βοήθεια, αξιοποίησε πλήρως την ωφέλιμη συναναστροφή που ήταν διαθέσιμη στην τοπική Χριστιανική εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά και υπερνίκησε την κακή του συνήθεια.—Εβραίους 10:24, 25.
πόσο είχε υποδουλωθεί στον καπνό. (Ικανοποιήστε την Πνευματική σας Ανάγκη
Η εμπειρία του Φρανκ είναι μία μόνο από τις πολλές που δείχνουν ότι η Γραφή παρέχει ανώτερη ηθική και πνευματική καθοδηγία, καθώς και το κίνητρο προκειμένου να ακολουθεί κάποιος αυτή την καθοδηγία. Δεν μας εκπλήσσει, λοιπόν, που ο Ιησούς είπε: «Ο άνθρωπος πρέπει να ζει, όχι μόνο με ψωμί, αλλά με κάθε λόγο που βγαίνει από το στόμα του Ιεχωβά».—Ματθαίος 4:4.
Όταν παίρνουμε στα σοβαρά τις πολύτιμες αλήθειες του Θεού, ωφελούμαστε από κάθε άποψη—διανοητικά, συναισθηματικά, πνευματικά και σωματικά. Τα εδάφια Ψαλμός 19:7, 8 λένε: «Ο νόμος του Ιεχωβά είναι τέλειος· επιστρέφει [ή αναζωογονεί] την ψυχή. . . . Οι προσταγές του Ιεχωβά είναι ευθείες· χαροποιούν την καρδιά. Η εντολή του Ιεχωβά είναι καθαρή· κάνει τα μάτια να λάμπουν [από ελπίδα και καθαρή όραση του σκοπού του Θεού]».
Μέσω του Λόγου του, ο Ιεχωβά δεν μας βοηθάει μόνο να ρυθμίσουμε με ακρίβεια την ηθική μας πυξίδα, ζώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τώρα. Μας διαφωτίζει επίσης όσον αφορά το μέλλον. (Ησαΐας 42:9) Όπως δείχνει το επόμενο άρθρο, αυτό το μέλλον είναι λαμπρό για όλους όσους δέχονται την καθοδηγία του Θεού.
[Υποσημείωση]
a Ηδονισμός είναι η πεποίθηση ότι η απόλαυση αποτελεί τον κύριο σκοπό στη ζωή.
[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 4, 5]
Η Προσωπική σας Ηθική «Πυξίδα»
Οι άνθρωποι έχουν ένα πολύτιμο δώρο—τη λειτουργία της συνείδησης. Ως αποτέλεσμα, σε κάθε έθνος και φυλή, καθώς και σε κάθε εποχή, οι άνθρωποι έχουν κανόνες διαγωγής με πολλά κοινά χαρακτηριστικά. (Ρωμαίους 2:14, 15) Η συνείδηση, όμως, δεν είναι αλάνθαστος οδηγός. Μπορεί να επηρεαστεί από ψεύτικες θρησκευτικές πεποιθήσεις, ανθρώπινες φιλοσοφίες, προκαταλήψεις και εσφαλμένες επιθυμίες. (Ιερεμίας 17:9· Κολοσσαείς 2:8) Επομένως, όπως ακριβώς ένας πιλότος μπορεί να χρειάζεται να κάνει ρυθμίσεις στα όργανα πλοήγησής του, έτσι και εμείς χρειάζεται να ελέγχουμε και, όταν είναι απαραίτητο, να διορθώνουμε την ηθική και πνευματική μας πυξίδα σύμφωνα με τους δίκαιους κανόνες του “Νομοθέτη μας”, του Ιεχωβά Θεού. (Ησαΐας 33:22) Ανόμοια με τα ανθρώπινα πρότυπα διαγωγής, τα οποία μπορεί να αλλάζουν από γενιά σε γενιά, οι τέλειοι κανόνες του Θεού παραμένουν για πάντα. «Εγώ είμαι ο Ιεχωβά· δεν έχω αλλάξει», λέει ο ίδιος.—Μαλαχίας 3:6.
[Πλαίσιο στη σελίδα 7]
Καθοδηγία για Επιτυχία και Ευτυχία
ΕΞΕΥΡΕΣΗ ΕΥΤΥΧΙΑΣ
«Ευτυχισμένοι είναι εκείνοι που έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης».—ΜΑΤΘΑΙΟΣ 5:3.
«Υπάρχει περισσότερη ευτυχία στο να δίνει κανείς παρά στο να λαβαίνει».—ΠΡΑΞΕΙΣ 20:35.
«Ευτυχισμένοι είναι εκείνοι που ακούν το λόγο του Θεού και τον τηρούν!»—ΛΟΥΚΑΣ 11:28.
ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ
«Να λέτε την αλήθεια ο καθένας με τον πλησίον του».—ΕΦΕΣΙΟΥΣ 4:25.
«Ο κλέφτης ας μην κλέβει πια».—ΕΦΕΣΙΟΥΣ 4:28.
«Ο γάμος ας είναι άξιος τιμής μεταξύ όλων, και το συζυγικό κρεβάτι ας είναι αμόλυντο».—ΕΒΡΑΙΟΥΣ 13:4.
ΣΦΥΡΗΛΑΤΗΣΗ ΚΑΛΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ
«Όλα όσα θέλετε . . . να κάνουν σε εσάς οι άνθρωποι πρέπει και εσείς, παρόμοια, να κάνετε σε αυτούς».—ΜΑΤΘΑΙΟΣ 7:12.
«[Ο σύζυγος] έτσι ας αγαπάει τη γυναίκα του, όπως τον εαυτό του· . . . η γυναίκα να έχει βαθύ σεβασμό για το σύζυγό της».—ΕΦΕΣΙΟΥΣ 5:33.
«Να συγχωρείτε ο ένας τον άλλον ανεπιφύλακτα».—ΚΟΛΟΣΣΑΕΙΣ 3:13.
ΑΠΟΦΥΓΗ ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΠΡΟΣΤΡΙΒΩΝ
«Να μην ανταποδίδετε κακό αντί κακού σε κανέναν».—ΡΩΜΑΙΟΥΣ 12:17.
«Η αγάπη είναι μακρόθυμη και δείχνει καλοσύνη. . . . Δεν κρατάει λογαριασμό για το κακό».—1 ΚΟΡΙΝΘΙΟΥΣ 13:4, 5.
«Ο ήλιος ας μη δύει βρίσκοντάς σας σε κατάσταση θυμού».—ΕΦΕΣΙΟΥΣ 4:26.