Υγιείς Μητέρες, Υγιή Μωρά

Η ΜΗΤΕΡΑ λικνίζει στην αγκαλιά της το ευτυχισμένο και υγιές νεογέννητο μωρό της. Ο πατέρας λάμπει από περηφάνια. Επειδή αυτή η χαρούμενη σκηνή επαναλαμβάνεται εκατομμύρια φορές κάθε χρόνο, είναι εύκολο να θεωρήσουμε τη φυσιολογική γέννηση ενός παιδιού κάτι το δεδομένο. Άλλωστε, πρόκειται για φυσική διαδικασία​—τότε, λοιπόν, ποιος ο λόγος να ανησυχούμε;

Είναι αλήθεια ότι οι γέννες συνήθως πηγαίνουν καλά, αλλά όχι πάντα. Γι’ αυτό, οι συνετοί μέλλοντες γονείς παίρνουν κάποια λογικά μέτρα για να αποφύγουν τις επιπλοκές. Παραδείγματος χάρη, μαθαίνουν τι μπορεί να προκαλέσει προβλήματα κατά τον τοκετό, αναζητούν ποιοτική προγεννητική φροντίδα και κάνουν κάποια απλά βήματα για να μειώσουν τους κινδύνους κατά τη διάρκεια του τοκετού. Ας εξετάσουμε αυτά τα σημεία λεπτομερέστερα.

Αιτίες Προβλημάτων στον Τοκετό

Μια αιτία προβλημάτων τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό είναι η έλλειψη καλής φροντίδας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο Δρ Τσουν Καμ-λάου, σύμβουλος παιδίατρος της μονάδας νεογνών στο Νοσοκομείο Πρίγκιπας της Ουαλίας, στο Χονγκ Κονγκ, λέει ότι «η έλλειψη προγεννητικής φροντίδας μπορεί να θέσει τις εγκυμοσύνες σε μεγάλο κίνδυνο». Δηλώνει επίσης ότι «οι περισσότερες από αυτές τις μητέρες περιμένουν να γεννήσουν υγιή, εύρωστα μωρά, αλλά τα πράγματα δεν εξελίσσονται πάντοτε ιδανικά».

 Όσον αφορά τα προβλήματα που μπορούν να επηρεάσουν τις μητέρες, το Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Γυναικείου Συλλόγου (Journal of the American Medical Women’s Association) δηλώνει ότι «οι κυριότερες άμεσες αιτίες μητρικής θνησιμότητας» είναι η υπερβολική αιμορραγία, η δυστοκία, οι λοιμώξεις και η αφύσικα υψηλή πίεση. Ωστόσο, υπάρχουν αποτελεσματικές μέθοδοι αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων οι οποίες είναι ευρέως γνωστές, και στις περισσότερες περιπτώσεις «η σύγχρονη ιατρική περίθαλψη . . . δεν απαιτεί ιδιαίτερα περίπλοκες παρεμβάσεις», προσθέτει το περιοδικό.

Η άμεσα διαθέσιμη φροντίδα θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει πολλά μωρά. Το περιοδικό UN Chronicle αναφέρει ότι «τα δύο τρίτα των θανάτων νεογνών θα μπορούσαν να αποτραπούν αν όλες οι μητέρες και τα νεογνά» λάβαιναν ιατρική περίθαλψη που είναι «ευρέως γνωστή, εφικτή και εφαρμόσιμη χωρίς περίπλοκα τεχνολογικά μέσα». Δυστυχώς, όμως, η έλλειψη γνώσης και η ολιγωρία των μητέρων όσον αφορά την προγεννητική φροντίδα είναι κοινότατα φαινόμενα, όπως αναφέρει το Πρακτορείο Ειδήσεων των Φιλιππίνων.

Άριστη Προγεννητική Φροντίδα για τη Μητέρα και το Μωρό

«Οι υγιέστερες μητέρες γεννούν υγιέστερα μωρά», λέει το περιοδικό UN Chronicle. Το ίδιο έντυπο παρατηρεί επίσης πως, όταν μια γυναίκα λαβαίνει ανεπαρκή ή καθόλου ιατρική περίθαλψη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της επακόλουθης περιόδου, τότε και το μωρό της επίσης λαβαίνει ανάλογα χαμηλή ιατρική περίθαλψη.

Σε μερικές χώρες μπορεί να είναι δύσκολο να λάβει μια έγκυος επαρκή φροντίδα. Ίσως χρειάζεται να διανύσει μεγάλες αποστάσεις ή ίσως αδυνατεί να καλύψει τις ιατρικές δαπάνες. Παρ’ όλα αυτά, αν είναι εφικτό, η μέλλουσα μητέρα πρέπει να προσπαθεί να λαβαίνει έστω και κάποια προγεννητική φροντίδα από ειδικούς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για μια γυναίκα που ζει σύμφωνα με τις διδασκαλίες της Αγίας Γραφής, η οποία δηλώνει ότι η ανθρώπινη ζωή, περιλαμβανομένης και της ζωής του αγέννητου παιδιού, είναι ιερή.​—Έξοδος 21:22, 23· a Δευτερονόμιο 22:8.

Μήπως η επαρκής φροντίδα σημαίνει επισκέψεις στο γιατρό κάθε εβδομάδα; Όχι απαραιτήτως. Αναφορικά με κάποιες κοινές επιπλοκές που ανακύπτουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) «διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που επισκέφτηκαν το γιατρό τους μόνο τέσσερις φορές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους» είχαν αποτελέσματα «ανάλογα με εκείνες που τον επισκέφτηκαν 12 ή περισσότερες φορές».

Τι Μπορούν να Κάνουν οι Γιατροί

Προκειμένου να μειώσουν τους κινδύνους για τη μητέρα και το αγέννητο παιδί της, οι επαγγελματίες του χώρου της υγείας, ιδίως όσοι ειδικεύονται στη μαιευτική, κάνουν τα ακόλουθα βήματα:

◼ Ανασκοπούν το ιατρικό ιστορικό της γυναίκας και κάνουν εξετάσεις για να εντοπίσουν τυχόν παράγοντες κινδύνου και να προλάβουν ενδεχόμενες επιπλοκές για τη μητέρα ή για το έμβρυο.

◼ Μπορεί να πάρουν δείγματα αίματος και ούρων για να ελέγξουν αν υπάρχει αναιμία, κάποια λοίμωξη, ασυμβατότητα Ρέζους ή κάποια ασθένεια όπως διαβήτης, ερυθρά, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, καθώς και νεφροπάθεια, η οποία μπορεί να αυξήσει την πίεση του αίματος.

◼ Μπορεί να συστήσουν εμβόλια για πράγματα όπως η γρίπη, ο τέτανος και η ασυμβατότητα Ρέζους, αν κάτι τέτοιο κρίνεται απαραίτητο και είναι αποδεκτό από τη γυναίκα.

◼ Μπορεί επίσης να συστήσουν βιταμινούχα συμπληρώματα, ιδιαίτερα φολικό οξύ.

 Όταν οι γιατροί εντοπίζουν τους κινδύνους για την εκάστοτε εγκυμοσύνη και παίρνουν τις αναγκαίες προφυλάξεις​—ή βοηθούν τη μητέρα να το κάνει αυτό—​αυξάνουν τις πιθανότητες να εξελιχθούν όλα ομαλά για εκείνη και το αγέννητο μωρό της.

Ελαχιστοποίηση των Κινδύνων Κατά τον Τοκετό

«Η πιο επικίνδυνη περίοδος για μια έγκυο είναι το κρίσιμο διάστημα λίγο πριν από τον τοκετό», λέει η Τζόι Πουμάπι, πρώην αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του τομέα Οικογενειακής και Κοινοτικής Υγείας του WHO. Τι μπορεί να γίνει για να προληφθούν κάποια σοβαρά, ακόμα και απειλητικά για τη ζωή, προβλήματα σε αυτό το κρίσιμο διάστημα; Τα βήματα είναι απλά, αλλά πρέπει να γίνουν εκ των προτέρων. b Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για άτομα που αρνούνται τις μεταγγίσεις αίματος για Γραφικούς λόγους ή θέλουν να αποφύγουν το αίμα λόγω των υπολογίσιμων ιατρικών κινδύνων που συνεπάγεται αυτό.​—Πράξεις 15:20, 28, 29.

Αυτές οι έγκυες πρέπει να κάνουν ό,τι είναι λογικά δυνατόν για να διασφαλίσουν πως το άτομο που τις φροντίζει υγειονομικά, είτε γιατρός είτε μαία, είναι και ικανό και έμπειρο στην εφαρμογή εναλλακτικών μεθόδων αντί της μετάγγισης αίματος. Επιπρόσθετα, οι μέλλοντες γονείς είναι σοφό να βεβαιώνονται ότι το νοσοκομείο ή το μαιευτήριο είναι πρόθυμο να συνεργαστεί. c Δύο ερωτήσεις  που είναι καλό να τεθούν στο γιατρό είναι οι εξής: 1. Τι θα κάνετε αν η μητέρα ή το μωρό χάσει πολύ αίμα ή αν υπάρξουν άλλες επιπλοκές; 2. Αν δεν είστε εκεί όταν γεννιέται το μωρό, ποιες εναλλακτικές διευθετήσεις θα γίνουν;

Βέβαια, μια συνετή γυναίκα θα ελέγξει σε συνεργασία με το γιατρό της αν οι τιμές του αίματός της βρίσκονται στα υψηλότερα φυσιολογικά επίπεδα πριν από τον τοκετό. Για να ανεβάσει αυτές τις τιμές ο γιατρός μπορεί να συστήσει φολικό οξύ και άλλες βιταμίνες του συμπλέγματος Β, καθώς και συμπληρώματα σιδήρου.

Ο γιατρός θα εξετάσει και αρκετούς άλλους παράγοντες. Για παράδειγμα, μήπως οι προγεννητικές επισκέψεις της εγκύου αποκάλυψαν κάποια προβλήματα υγείας που ίσως χρειάζονται προσοχή; Μήπως η μέλλουσα μητέρα πρέπει να αποφεύγει την ορθοστασία; Μήπως πρέπει να ξεκουράζεται περισσότερο; Θα ήταν καλό να πάρει ή να χάσει κιλά ή να ασκείται περισσότερο; Επίσης, μήπως χρειάζεται να προσέχει περισσότερο τη σωματική υγιεινή, περιλαμβανομένης και της στοματικής υγιεινής;

Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι η ουλίτιδα στις εγκύους σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο προεκλαμψίας, μιας σοβαρής επιπλοκής η οποία χαρακτηρίζεται, μεταξύ άλλων, από ξαφνική αύξηση της πίεσης, έντονο πονοκέφαλο και οίδημα (συσσώρευση υγρού στους ιστούς). d Η προεκλαμψία μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό και είναι μια από τις κύριες αιτίες θανάτου για νεογνά και μητέρες, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Πράγματι, ο προσεκτικός γιατρός θα εξετάσει σοβαρά οποιαδήποτε ένδειξη λοίμωξης παρουσιάζει η μέλλουσα μητέρα. Επίσης, αν την πιάσουν οι πόνοι τοκετού πρόωρα, ο γιατρός θα συστήσει άμεση εισαγωγή στο νοσοκομείο, η οποία μπορεί να αποδειχτεί ζωοσωτήρια.

«Οι γυναίκες διακινδυνεύουν να πεθάνουν για να δώσουν ζωή», λέει ο Δρ Καζί Μονίρουλ Ίσλαμ, διευθυντής της Πρωτοβουλίας για Ασφαλή Εγκυμοσύνη του WHO. Αλλά η καλή ιατρική φροντίδα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τον τοκετό και αμέσως μετά, μπορεί να συμβάλει στην αποτροπή πολλών επιπλοκών, ακόμα και του θανάτου. Πάνω από όλα, βέβαια, προσπαθήστε να διατηρείτε καλή υγεία. Άλλωστε, αν θέλετε ένα υγιές μωρό, χρειάζεται να βάλετε τα δυνατά σας για να είστε υγιής μητέρα.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 27]

Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα τον Οκτώβριο του 2007, σχεδόν κάθε λεπτό πεθαίνει μία γυναίκα​—536.000 το χρόνο—​εξαιτίας προβλημάτων που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη.​—Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τον Πληθυσμό

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 28]

«Κάθε χρόνο 3,3 εκατομμύρια μωρά γεννιούνται νεκρά και περισσότερα από 4 εκατομμύρια νεογέννητα πεθαίνουν μέσα σε 28 ημέρες αφότου έρθουν στον κόσμο».​—Περιοδικό UN Chronicle

[Πλαίσιο στη σελίδα 29]

 ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ

1. Επιλέξτε το νοσοκομείο, το γιατρό ή τη μαία σας σοφά κάνοντας έρευνα εκ των προτέρων.

2. Να επισκέπτεστε τακτικά το γιατρό ή τη μαία σας, εδραιώνοντας μια φιλική σχέση εμπιστοσύνης.

3. Να προσέχετε πολύ την υγεία σας. Αν γίνεται, να παίρνετε τις κατάλληλες βιταμίνες, αλλά να αποφεύγετε τα φάρμακα (ακόμα και αυτά που δίνονται χωρίς συνταγή) εκτός και αν τα έχει εγκρίνει ο γιατρός σας. Είναι σοφό να αποφεύγετε το αλκοόλ. «Παρότι το μεγαλύτερο κίνδυνο τον διατρέχουν τα μωρά των οποίων οι μητέρες πίνουν πολύ, δεν είναι ακόμα σαφές αν υπάρχει κάποια ποσότητα αλκοόλ που να θεωρείται πλήρως ασφαλής κατά την εγκυμοσύνη», δηλώνει το Εθνικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ για την Κατάχρηση Αλκοόλ και τον Αλκοολισμό.

4. Αν σας πιάσουν οι πόνοι πρόωρα (πριν από την 37η εβδομάδα), επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας ή με το μαιευτήριό σας. Η άμεση αντιμετώπιση μπορεί να συμβάλει στην αποτροπή του πρόωρου τοκετού και των ενδεχόμενων επιπλοκών του. e

5. Καταγράψτε τις προσωπικές σας αποφάσεις αναφορικά με την ιατρική περίθαλψη. Για παράδειγμα, πολλοί το έχουν βρει ωφέλιμο να συμπληρώνουν εκ των προτέρων μια κάρτα «Δήλωση-Διορισμός Αντιπροσώπου για Ζητήματα Νοσηλείας» (ΔΔΑ). Εξακριβώστε τι χρησιμοποιείται και τι είναι νομικά αποδεκτό στη χώρα σας.

6. Μετά τη γέννα να προσέχετε την υγεία σας και την υγεία του μωρού σας, ιδιαίτερα αν αυτό γεννήθηκε πρόωρα. Να συμβουλεύεστε αμέσως τον παιδίατρο σε περίπτωση που παρατηρείτε κάποιο πρόβλημα.

[Υποσημείωση]