Η Πιο Τρομακτική Ασθένεια του 19ου Αιώνα

Ήταν το έτος 1854. Το Λονδίνο ταλανιζόταν από ένα ακόμη ξέσπασμα χολέρας​—μιας εντερικής νόσου η οποία προκαλεί έντονη διάρροια και αφυδάτωση. Η ασθένεια δρούσε με ανησυχητική ταχύτητα. Πολλοί που ξυπνούσαν υγιείς το πρωί είχαν πεθάνει μέχρι να βραδιάσει. Δεν υπήρχε θεραπεία.

ΗΤΑΝ η πιο τρομακτική ασθένεια του αιώνα, τα δε αίτιά της παρέμεναν μυστήριο. Μερικοί πίστευαν ότι μεταδίδεται με την εισπνοή των αποκρουστικών οσμών που δημιουργεί η αποσύνθεση οργανικής ύλης. Οι υποψίες τους ήταν κατανοητές, διότι ο ποταμός Τάμεσης, ο οποίος διαρρέει το Λονδίνο, ανέδιδε μια φρικτή δυσωδία. Μετέφερε όντως ο βρωμερός αέρας την ασθένεια;

Πέντε χρόνια νωρίτερα, ένας γιατρός ονόματι Τζον Σνόου είχε διατυπώσει την άποψη ότι η χολέρα προκαλείται όχι από μολυσμένο αέρα αλλά από μολυσμένο νερό. Ένας άλλος γιατρός, ο Γουίλιαμ Μπαντ, πίστευε ότι φορέας της είναι ένας μυκητοειδής ζωντανός οργανισμός.

Στην επιδημία του 1854, ο Σνόου αποφάσισε να επαληθεύσει την ορθότητα της θεωρίας του μελετώντας τις συνθήκες ζωής όσων είχαν προσβληθεί από την ασθένεια στο Σόχο του Λονδίνου. “Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί;” αναρωτιόταν. Η έρευνά του τον οδήγησε σε μια απρόσμενη ανακάλυψη. Όλοι όσοι κόλλησαν χολέρα σε εκείνη την περιοχή είχαν πιει νερό από την ίδια αντλία, το δε νερό ήταν μολυσμένο από λύματα που μετέφεραν την ασθένεια! a

Το ίδιο έτος υπήρξε άλλο ένα ορόσημο στον τομέα της ιατρικής, όταν ο Ιταλός επιστήμονας Φιλίπο Πατσίνι δημοσίευσε μια διατριβή στην οποία περιέγραφε το ζωντανό οργανισμό που προκαλεί τη χολέρα. Ως επί το πλείστον όμως η έρευνά του αγνοήθηκε, όπως και τα πορίσματα των Σνόου και Μπαντ. Η χολέρα συνέχισε τη φρενήρη πορεία της μέχρι το 1858.

«Η Μεγάλη Δυσωδία»

Το Κοινοβούλιο χρονοτριβούσε ως προς την κατασκευή ενός νέου αποχετευτικού συστήματος με το οποίο θα καθάριζε ο Τάμεσης, αλλά ο καύσωνας του 1858 επέσπευσε τις διαδικασίες. Η δυσοσμία από τον ποταμό που κυλούσε μπροστά από τη Βουλή των Κοινοτήτων ήταν τόσο αποπνικτική ώστε οι πολιτικοί κρεμούσαν στα παράθυρά τους κουρτίνες βουτηγμένες σε απολυμαντικό  για να καλύψουν κάπως τη μυρωδιά. «Η Μεγάλη Δυσωδία», όπως ονομάστηκε, ανάγκασε το Κοινοβούλιο να αναλάβει δράση. Εντός 18 ημερών, βγήκε η διαταγή να κατασκευαστεί ένα νέο αποχετευτικό σύστημα.

Κατασκευάστηκαν τεράστιοι αποχετευτικοί αγωγοί οι οποίοι ανέκοπταν την έξοδο των λυμάτων στον ποταμό και τα μετέφεραν στα ανατολικά του Λονδίνου, από όπου εκβάλλονταν στη θάλασσα όταν είχε άμπωτη. Αυτό το έργο άλλαξε ριζικά την κατάσταση. Όταν όλο το Λονδίνο συνδέθηκε με το νέο σύστημα, οι επιδημίες σταμάτησαν.

Τώρα πια δεν υπήρχε καμία αμφιβολία: Η χολέρα προκαλούνταν όχι από το βρώμικο αέρα αλλά από μολυσμένο νερό ή φαγητό. Φάνηκε επίσης ξεκάθαρα τι χρειαζόταν για την πρόληψή της​—καλές συνθήκες υγιεινής.

Ένας Νόμος που Προηγήθηκε της Εποχής Του

Χιλιετίες πριν από την εποχή που οι επιδημίες χολέρας μαίνονταν στο Λονδίνο, ο Μωυσής έβγαλε το έθνος του Ισραήλ από την Αίγυπτο. Παρότι οι Ισραηλίτες περιπλανήθηκαν 40 ολόκληρα χρόνια στην έρημο του Σινά, δεν επλήγησαν ποτέ από επιδημίες όπως η χολέρα. Πώς ήταν δυνατόν κάτι τέτοιο;

Το έθνος είχε λάβει την οδηγία να χρησιμοποιεί για τις φυσικές του ανάγκες ένα ιδιαίτερο μέρος έξω από το στρατόπεδο και να θάβει τα περιττώματα ώστε να μη μολύνεται ο χώρος όπου ζούσαν αλλά ούτε και οι πηγές του νερού. Αυτή η διάταξη είναι καταγραμμένη στην Αγία Γραφή στα εδάφια Δευτερονόμιο 23:12, 13:

«Πρέπει να υπάρχει στη διάθεσή σου ένα ιδιαίτερο μέρος, έξω από το στρατόπεδο, και πρέπει να βγαίνεις εκεί. Και πρέπει να υπάρχει στη διάθεσή σου ένας μικρός πάσσαλος μαζί με τα σύνεργά σου και, όταν κάθεσαι έξω, πρέπει να σκάβεις με αυτόν μια τρύπα και να στρέφεσαι να καλύπτεις τα περιττώματά σου».

 Αυτή η απλή οδηγία προστάτευε τους Ισραηλίτες από ασθένειες που θέριζαν τα γύρω έθνη. Παρόμοιες συνήθειες υγιεινής έχουν σώσει ζωές και σε πρόσφατες εποχές. b Ακολουθεί ένα παράδειγμα.

«Ποτέ Δεν Παρουσιάστηκε Σοβαρή Επιδημία»

Τη δεκαετία του 1970, ένα κύμα διωγμού ανάγκασε πολλούς Μάρτυρες του Ιεχωβά να εγκαταλείψουν τη Μαλάουι. Βρήκαν καταφύγιο στη γειτονική Μοζαμβίκη, όπου πάνω από 30.000 άντρες, γυναίκες και παιδιά εγκαταστάθηκαν σε 10 στρατόπεδα προσφύγων. Ως γνωστόν, τέτοια στρατόπεδα είναι συχνά εστία ασθενειών που μεταδίδονται με το νερό. Πώς τα πήγαν οι Μάρτυρες σε αυτές τις συνθήκες;

Ο Λέμον Καμπουάζι έζησε μαζί με 17.000 άλλους στο μεγαλύτερο στρατόπεδο, στο Μιλαντζένι. Ο ίδιος θυμάται: «Διατηρούσαμε το στρατόπεδο καθαρό συνεχώς. Είχαμε σκάψει αποχωρητήρια έξω από το στρατόπεδο, και σε κανέναν δεν επιτρεπόταν να σκάψει αποχωρητήριο εντός. Είχαμε σκάψει επίσης έξω και λάκκους για τα σκουπίδια. Εθελοντές φρόντιζαν για όλους τους τομείς της υγιεινής, μεταξύ αυτών και για την καθαρότητα του νερού, το οποίο αντλούσαμε από πηγάδια που είχαμε σκάψει σε ένα άλλο μέρος, επίσης έξω από το στρατόπεδο. Παρά το συνωστισμό, τηρούσαμε σχολαστικά τους Γραφικούς κανόνες περί υγιεινής, γι’ αυτό και ποτέ δεν παρουσιάστηκε σοβαρή επιδημία ούτε έπαθε κανείς χολέρα».

Δυστυχώς, σε κάποια μέρη του κόσμου, υπάρχουν ακόμα σπίτια που δεν έχουν επαρκές αποχετευτικό σύστημα. Ασθένειες που μεταδίδονται μέσω περιττωμάτων προκαλούν το θάνατο περίπου 5.000 παιδιών κάθε μέρα.

Παρότι η χολέρα και παρόμοια νοσήματα μπορούν να προληφθούν και οι ανθρώπινες προσπάθειες στον τομέα της υγιεινής έχουν αποβεί καρποφόρες, η Αγία Γραφή δίνει την ελπίδα ότι σύντομα κάθε ασθένεια θα εξαλειφθεί. Το εδάφιο Αποκάλυψη 21:4 λέει ότι, υπό τη διακυβέρνηση της Βασιλείας του Θεού, «ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια, ούτε πένθος ούτε κραυγή ούτε πόνος δεν θα υπάρχουν πια». Τότε, όπως υπόσχεται η Γραφή, «κανένας κάτοικος δεν θα λέει: “Είμαι άρρωστος”».​—Ησαΐας 33:24.

Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το τι θα κάνει η Βασιλεία του Θεού για την ανθρωπότητα, δείτε το βιβλίο Τι Διδάσκει Πράγματι η Αγία Γραφή;, κεφάλαια 3 και 8, που είναι έκδοση των Μαρτύρων του Ιεχωβά.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 21]

Ο ποταμός Τάμεσης, ο οποίος διαρρέει το Λονδίνο, ήταν μολυσμένος από λύματα που μετέφεραν τη χολέρα, κάτι που απεικονίζεται σε πολλές ζωγραφικές αναπαραστάσεις εκείνης της εποχής

[Εικόνα στη σελίδα 22]

Πάνω από 30.000 άντρες, γυναίκες και παιδιά εγκαταστάθηκαν σε 10 στρατόπεδα προσφύγων στη Μοζαμβίκη, τα οποία διατηρούσαν καθαρά συνεχώς

[Ευχαριστίες για την προσφορά των εικόνων στη σελίδα 20]

Death on Thames: © Mary Evans Picture Library; map: University of Texas Libraries