«Μα τι έκανα λάθος;» Αυτό το ερώτημα βασάνιζε τον Μάικλ a από τη Νότια Αφρική. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειές του να είναι καλός πατέρας, κάθε φορά που σκεφτόταν το 19χρονο γιο του ο οποίος είχε πάρει τον κακό δρόμο, αναρωτιόταν αν θα μπορούσε να τα είχε καταφέρει καλύτερα.

Από την άλλη, ο Τέρι που ζει στην Ισπανία φαίνεται πως έχει πετύχει στο ρόλο του πατέρα. Ο γιος του, ο Άντριου, λέει: «Οι παιδικές μου μνήμες είναι γεμάτες από την εικόνα του μπαμπά μου να μου διαβάζει, να παίζει μαζί μου και να με πηγαίνει βόλτες ώστε να περνάμε χρόνο οι δυο μας. Έκανε τη μάθηση παιχνίδι».

Ομολογουμένως, δεν είναι εύκολο να είναι κάποιος καλός πατέρας. Υπάρχουν όμως κάποιες βασικές αρχές που μπορούν να βοηθήσουν. Πολλοί πατέρες έχουν διαπιστώσει ότι οι ίδιοι και οι οικογένειές τους ωφελούνται όταν εφαρμόζουν τις σοφές συμβουλές της Αγίας Γραφής. Ας εξετάσουμε μερικές από τις πρακτικές της εισηγήσεις που μπορούν να βοηθήσουν τους πατέρες.

Ως πατέρας, πώς δείχνετε στα παιδιά σας ότι τα θεωρείτε σημαντικά; Σίγουρα είναι πολλά αυτά που κάνετε για χάρη τους, όπως οι θυσίες σας για να μην τους λείψει το φαγητό και ένα αξιοπρεπές σπίτι. Δεν θα τα κάνατε όλα αυτά αν δεν θεωρούσατε τα παιδιά σας σημαντικά. Αν όμως δεν τους αφιερώνετε αρκετό από το χρόνο σας, μπορεί να συμπεράνουν ότι νοιάζεστε περισσότερο για τη δουλειά σας, τους φίλους σας ή τα χόμπι σας παρά για αυτά.

Πότε πρέπει να ξεκινήσει ένας πατέρας να περνάει χρόνο με τα παιδιά του; Η μητέρα αρχίζει να δένεται με το παιδί της από τη μήτρα κιόλας. Γύρω στις 16 εβδομάδες μετά τη σύλληψη, το αγέννητο μωρό ίσως αρχίσει να ακούει. Τώρα έχει έρθει η ώρα του πατέρα να αρχίσει και αυτός να χτίζει την ιδιαίτερη σχέση του με το αγέννητο παιδί του. Μπορεί να ακούει την καρδούλα του να χτυπάει, να το νιώθει που κλωτσάει, να του μιλάει και να του τραγουδάει.

Γραφική Αρχή: Στους Βιβλικούς χρόνους, οι πατέρες περιλαμβάνονταν προσωπικά στην εκπαίδευση των παιδιών τους. Μάλιστα, όπως φαίνεται από τα λόγια της Αγίας Γραφής στα εδάφια Δευτερονόμιο 6:6, 7, παροτρύνονταν να περνούν χρόνο μαζί τους τακτικά: «Αυτά τα λόγια τα οποία σε προστάζω σήμερα πρέπει να είναι στην καρδιά σου· και πρέπει να τα ενσταλάζεις στους γιους σου και να μιλάς για αυτά όταν κάθεσαι στο σπίτι σου και όταν περπατάς στο δρόμο και όταν ξαπλώνεις και όταν σηκώνεσαι».

Αν θέλετε να επικοινωνείτε αποτελεσματικά με τα παιδιά σας, πρέπει να ακούτε προσεκτικά. Χρειάζεται να αναπτύξετε την ικανότητα να ακούτε χωρίς να αντιδράτε υπερβολικά.

Αν τα παιδιά σας πιστεύουν ότι θα χάσετε γρήγορα την ψυχραιμία σας και θα τα βάλετε μαζί τους, δεν θα έχουν και πολλή διάθεση να σας ανοίξουν την καρδιά τους. Αν όμως τα ακούτε με ηρεμία, τους δείχνετε ότι νοιάζεστε πραγματικά για αυτά. Τότε και εκείνα με τη σειρά τους είναι πολύ πιο πιθανό να σας εκμυστηρεύονται τις σκέψεις και τα αισθήματα που έχουν φυλαγμένα στην καρδιά τους.

Γραφική Αρχή: Η πρακτική σοφία της Γραφής έχει αποδειχτεί ωφέλιμη σε πολλές πτυχές της καθημερινής ζωής. Για παράδειγμα, η Γραφή λέει: «Κάθε άνθρωπος πρέπει να είναι γρήγορος στο να ακούει, αργός στο να μιλάει, αργός σε οργή». (Ιακώβου 1:19) Οι πατέρες που εφαρμόζουν αυτή τη Γραφική αρχή είναι σε θέση να επικοινωνούν καλύτερα με τα παιδιά τους.

Ακόμα και όταν είστε αναστατωμένος ή θυμωμένος, η διαπαιδαγώγηση που δίνετε στο παιδί σας πρέπει να εκφράζει το στοργικό σας ενδιαφέρον για το καλό του σε βάθος χρόνου. Αυτή περιλαμβάνει συμβουλή, διόρθωση, εκπαίδευση και τιμωρία όταν είναι απαραίτητη.

Επιπλέον, η διαπαιδαγώγηση είναι πολύ πιο αποτελεσματική όταν ο πατέρας επαινεί τακτικά τα παιδιά του. Μια αρχαία παροιμία λέει: «Σαν χρυσά μήλα σε ασημένια σκαλίσματα είναι ο λόγος που λέγεται στην κατάλληλη στιγμή». (Παροιμίες 25:11) Ο έπαινος εμπλουτίζει το χαρακτήρα του παιδιού. Τα παιδιά ανθίζουν όταν εισπράττουν αναγνώριση και εκτίμηση από τους γονείς τους. Ο πατέρας που ψάχνει ευκαιρίες για να επαινεί τα παιδιά του χτίζει την αυτοπεποίθησή τους και τους δίνει το κίνητρο να μην παραιτούνται από την προσπάθεια να κάνουν το σωστό.

Γραφική Αρχή: «Εσείς, πατέρες, μην εξοργίζετε τα παιδιά σας, για να μην αποκαρδιώνονται».​—Κολοσσαείς 3:21.

Ο τρόπος με τον οποίο ένας πατέρας παίζει το ρόλο του ως σύζυγος θα έχει οπωσδήποτε αντίκτυπο στα παιδιά. Μια ομάδα ειδικών στην ανάπτυξη του παιδιού εξηγεί: «Ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει ο πατέρας για τα παιδιά του είναι να σέβεται τη μητέρα τους. . . . Ο πατέρας και η μητέρα που σέβονται ο ένας τον άλλον και φροντίζουν να το δείχνουν αυτό στα παιδιά τους τούς παρέχουν ένα ασφαλές περιβάλλον».​—Η Σημασία του Πατέρα για την Υγιή Ανάπτυξη του Παιδιού (The Importance of Fathers in the Healthy Development of Children). b

Γραφική Αρχή: «Σύζυγοι, να αγαπάτε τις γυναίκες σας . . . Ο καθένας σας ατομικά έτσι ας αγαπάει τη γυναίκα του, όπως τον εαυτό του».​—Εφεσίους 5:25, 33.

Οι πατέρες που έχουν εγκάρδια αγάπη για τον Θεό μπορούν να προσφέρουν στα παιδιά τους μια ανεκτίμητη κληρονομιά​—μια στενή σχέση με τον ουράνιο Πατέρα τους.

Αφού εργάστηκε σκληρά επί δεκαετίες για να αναθρέψει τα έξι παιδιά του, ο Αντόνιο, ένας Μάρτυρας του Ιεχωβά, πήρε το εξής σημείωμα από την κόρη του: «Αγαπημένε μου μπαμπά, ήθελα απλώς να σου πω ένα μεγάλο ευχαριστώ που με μεγάλωσες έτσι ώστε να αγαπάω τον Ιεχωβά Θεό, το συνάνθρωπό μου και τον εαυτό μου​—να είμαι δηλαδή ένα ισορροπημένο άτομο. Φρόντιζες να μου δείχνεις ότι αγαπάς τον Ιεχωβά και ότι νοιάζεσαι για εμένα προσωπικά. Σε ευχαριστώ, μπαμπά, που έβαζες τον Ιεχωβά πρώτο στη ζωή σου και που φερόσουν σε εμάς τα παιδιά σου ως δώρα από τον Θεό!»

Γραφική Αρχή: «Πρέπει να αγαπάς τον Ιεχωβά τον Θεό σου με όλη σου την καρδιά και με όλη σου την ψυχή και με όλη τη ζωτική σου δύναμη. Και αυτά τα λόγια τα οποία σε προστάζω σήμερα πρέπει να είναι στην καρδιά σου».​—Δευτερονόμιο 6:5, 6.

Είναι φανερό ότι ο ρόλος του πατέρα δεν περιορίζεται σε αυτά τα πέντε σημεία, και για να είμαστε ρεαλιστές, ακόμα και αν βάλετε τα δυνατά σας για να είστε καλός πατέρας, τέλειος δεν θα είστε. Αλλά στο βαθμό στον οποίο εφαρμόζετε αυτές τις αρχές στοργικά και ισορροπημένα, μπορείτε να είστε καλός πατέρας. c