ΤΑ ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΓΡΑΝΑΖΙΑ θεωρούνταν επί μακρόν ότι είναι προϊόν αποκλειστικά της ανθρώπινης επινοητικότητας. Αυτή η άποψη όμως αποδείχτηκε εσφαλμένη! Συμπλεκόμενα γρανάζια έχουν ανακαλυφτεί σε ένα ζωντανό πλάσμα—το νεαρό έντομο του είδους Issus coleoptratus, που απαντάται σε κήπους όλης της Ευρώπης. *

Κατά τη νεαρή του ηλικία, το συγκεκριμένο έντομο μπορεί να φτάσει την ταχύτητα των 3,9 μέτρων το δευτερόλεπτο σε δύο μόλις χιλιοστά του δευτερολέπτου, υποβάλλοντας το σώμα του σε δύναμη σχεδόν 200 φορές μεγαλύτερη από τη δύναμη της βαρύτητας! Μπορεί να εξαφανιστεί εν ριπή οφθαλμού. Προκειμένου να κάνει τέτοια άλματα, πρέπει και τα δύο πίσω πόδια του να ασκούν ακριβώς την ίδια δύναμη ακριβώς την ίδια στιγμή. Ποιο μυστικό κρύβεται πίσω από τέτοια ακρίβεια;

Σκεφτείτε: Στη βάση των δύο πίσω ποδιών του, οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει δύο συμπλεκόμενα γρανάζια. Όταν το έντομο κάνει ένα άλμα, τα γρανάζια αυτά εξασφαλίζουν ότι και τα δύο πόδια είναι απολύτως συγχρονισμένα. Διαφορετικά, το άλμα θα μπορούσε να μετατραπεί σε ανεξέλεγκτη περιστροφή!

Όταν πηδούν, τα μεγαλύτερα πλάσματα βασίζονται στο νευρικό τους σύστημα για να συγχρονίσουν τα πόδια τους. Ωστόσο, για το εν λόγω νεαρό έντομο, τα νευρικά ερεθίσματα θα ήταν πολύ αργά. Οπότε, τα δύο συμπλεκόμενα γρανάζια είναι ό,τι πρέπει. «Συνήθως σκεφτόμαστε τα γρανάζια ως κάτι που συναντάμε σε μηχανήματα σχεδιασμένα από τον άνθρωπο», λέει ο συγγραφέας και ερευνητής Γκρέγκορι Σάτον. Αυτό όμως συμβαίνει, προσθέτει ο ίδιος, επειδή «δεν ψάξαμε όσο θα έπρεπε [κάπου αλλού]».

Ποια είναι η άποψή σας; Αποτελεί ο μηχανισμός γραναζιών αυτού του εντόμου προϊόν εξέλιξης; Ή μήπως αποτελεί προϊόν σχεδιασμού;