Εκτύπωση Βιβλικών Εντύπων ενώ Ήμασταν υπό Απαγόρευση
Εκτύπωση Βιβλικών Εντύπων ενώ Ήμασταν υπό Απαγόρευση
ΟΠΩΣ ΤΟ ΑΦΗΓΗΘΗΚΕ Ο ΜΑΛΚΟΜ ΤΖ. ΒΕΪΛ
«Τύπωσε το βιβλίο Τέκνα [Children]». Έλαβα αυτή την παράξενη οδηγία από τον επίσκοπο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Αυστραλία στη διάρκεια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, λίγο μετά την παρουσίαση του βιβλίου στη συνέλευση η οποία έγινε στο Σεντ Λούις του Μισούρι, των Η.Π.Α., στις 10 Αυγούστου 1941. Γιατί ήταν παράξενη αυτή η οδηγία;
Ο ΛΟΓΟΣ ήταν ότι το έργο μας κηρύγματος είχε τεθεί εκτός νόμου τον Ιανουάριο του 1941, συνεπώς το να συνεχίζουμε να τυπώνουμε ακόμα και σε περιορισμένο βαθμό θα αποτελούσε πρόκληση. Εκτός αυτού, το βιβλίο Τέκνα είχε 384 σελίδες και έγχρωμες εικόνες. Ο εκτυπωτικός μας εξοπλισμός χρειαζόταν βελτίωση, το χαρτί ήταν λιγοστό και το προσωπικό δεν ήταν εκπαιδευμένο για την παραγωγή δεμένων βιβλίων.
Προτού σας περιγράψω πώς τα καταφέραμε με την εκτύπωση ενώ ήμασταν υπό απαγόρευση, επιτρέψτε μου να σας πω πώς έφτασα στο σημείο να υπηρετώ σε συνεργασία με το γραφείο τμήματος της Αυστραλίας ως επίσκοπος των εκτυπωτικών εργασιών.
Τα Πρώτα Χρόνια της Ζωής Μου
Ο πατέρας μου ήταν ιδιοκτήτης μιας εκτυπωτικής επιχείρησης στην ευημερούσα πόλη του Μπάλαρατ της Βικτόριας, όπου και γεννήθηκα το 1914. Έτσι έμαθα τη δουλειά του τυπογράφου καθώς εργαζόμουν στο τυπογραφείο του πατέρα μου. Είχα επίσης σχέση με τις δραστηριότητες της Εκκλησίας της Αγγλίας, τραγουδούσα στη χορωδία της εκκλησίας και χτυπούσα τις καμπάνες της εκκλησίας. Είχα ακόμα και την προοπτική να διδάξω στο κατηχητικό, αλλά αυτό με προβλημάτιζε.
Ο λόγος ήταν ότι είχα σοβαρές αμφιβολίες για ορισμένες από τις διδασκαλίες της εκκλησίας. Αυτές περιλάμβαναν την Τριάδα, τον πύρινο άδη και την αθανασία της ανθρώπινης ψυχής, και
κανένας δεν μου έδωσε ικανοποιητικές απαντήσεις. Κάτι άλλο που με προβλημάτιζε ήταν το γεγονός ότι κατά καιρούς ο διάκονός μας μιλούσε θυμωμένα για μια μικρή θρησκευτική ομάδα, τα μέλη της οποίας αυτοαποκαλούνταν Μάρτυρες του Ιεχωβά. Αναρωτιόμουν γιατί αυτή η ασήμαντη ομάδα θα έπρεπε να απασχολεί τόσο πολύ μια πόλη 40.000 ατόμων.Κάποια Κυριακή, στεκόμουν έξω από την εκκλησία μετά τον εσπερινό όταν πέρασε από εκεί μια ομάδα κοριτσιών από τη γειτονική Εκκλησία των Μεθοδιστών. Έπιασα φιλία με ένα από αυτά τα κορίτσια. Το όνομά της ήταν Λούσι, και με τον καιρό με προσκάλεσε στο σπίτι της να γνωρίσω τους γονείς της. Φανταστείτε την έκπληξή μου όταν έμαθα ότι η μητέρα της, η Βέρα Κλόγκαν, ήταν Μάρτυρας του Ιεχωβά. Κάναμε πολλές ζωηρές συζητήσεις γύρω από την Αγία Γραφή, και αυτά που έλεγε φαίνονταν πράγματι λογικά.
Σε λίγο η Λούσι και εγώ παντρευτήκαμε, και το 1939 πήγαμε να ζήσουμε στη Μελβούρνη, την πρωτεύουσα της Βικτόριας. Μολονότι η Λούσι είχε γίνει Μάρτυρας του Ιεχωβά, εγώ δεν είχα αποφασίσει ακόμα. Ωστόσο, όταν ξέσπασε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος το Σεπτέμβριο εκείνου του χρόνου, άρχισα να σκέφτομαι σοβαρά όσα είχα μάθει από τις Γραφές. Η απαγόρευση του έργου των Μαρτύρων του Ιεχωβά, η οποία επιβλήθηκε τον Ιανουάριο του 1941, με βοήθησε πραγματικά να αποφασίσω. Αφιέρωσα τη ζωή μου στον Ιεχωβά Θεό και βαφτίστηκα σύντομα έπειτα από αυτό.
Συγκλονιστικές Αλλαγές στη Ζωή Μας
Εκείνη την εποχή νοικιάζαμε ένα άνετο διαμέρισμα στη Μελβούρνη. Ωστόσο, πριν περάσει πολύς καιρός μας προσκάλεσαν να μετακομίσουμε σε ένα σπίτι μαζί με αρκετούς άλλους Μάρτυρες. Πουλήσαμε όλα μας τα έπιπλα εκτός από την κρεβατοκάμαρά μας και μετακομίσαμε σε αυτό που ονομαζόταν οίκος σκαπανέων. Εγώ συνέχισα να εργάζομαι ως τυπογράφος και έτσι μπορούσα να συμβάλλω στα έξοδα λειτουργίας του οίκου. Οι άλλοι σύζυγοι έκαναν το ίδιο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μπορούν οι σύζυγοί μας να συμμετέχουν ολοχρόνια στο έργο κηρύγματος, και εμείς οι άντρες τις συνοδεύαμε στο ευαγγελιστικό έργο και στις Χριστιανικές συναθροίσεις τα βράδια και τα σαββατοκύριακα.
Σύντομα έπειτα από αυτό, η σύζυγός μου και εγώ λάβαμε μια επιστολή από το γραφείο τμήματος της Εταιρίας Σκοπιά που μας προσκαλούσε να πάμε στο Σίντνεϊ. Πουλήσαμε την κρεβατοκάμαρά μας και εξοφλήσαμε κάποια χρέη που είχαμε, αλλά, προκειμένου να βρούμε χρήματα για να βγάλουμε εισιτήριο με το τρένο για το Σίντνεϊ, αναγκαστήκαμε να πουλήσουμε το δαχτυλίδι των αρραβώνων της Λούσι!
Εξαιτίας των περιορισμών που υπήρχαν τον καιρό του πολέμου και της πρόσφατα θεσπισμένης απαγόρευσης, δεν μπορούσαν να εισαχτούν από το εξωτερικό καθόλου Άγιες Γραφές ή Βιβλικά έντυπα. Για αυτόν το λόγο, το γραφείο τμήματος της Αυστραλίας αποφάσισε να αρχίσει να τυπώνει υπό την επιφάνεια, προκειμένου να συνεχιστεί η ροή της πνευματικής τροφής, και προσκάλεσαν εμένα για να επιβλέπω το έργο. Είχα το προνόμιο να εργαστώ μαζί με ένα Σκωτσέζο, τον Τζορτζ Γκιμπ, ο οποίος υπηρέτησε στο τυπογραφείο του τμήματος της Αυστραλίας επί 60 χρόνια περίπου. * Τότε ήταν που έλαβα την οδηγία: «Τύπωσε το βιβλίο Τέκνα».
Επανακτούμε τον Εκτυπωτικό Εξοπλισμό
Σε εκείνα τα πολυτάραχα χρόνια του πολέμου είχαμε πολλές συναρπαστικές, ακόμα και τρομακτικές, εμπειρίες. Παραδείγματος χάρη, για να αρχίσουμε τις εκτυπωτικές μας δραστηριότητες χρειαζόμασταν μηχανήματα. Εκείνα που χρησιμοποιούσαμε προηγουμένως για να γίνεται η περιορισμένη εκτύπωση που ήταν απαραίτητη στα
προπολεμικά χρόνια είχαν κατασχεθεί από τις κυβερνητικές αρχές, και τώρα το μικρό τυπογραφείο της Εταιρίας ήταν κλειδωμένο και το φρουρούσαν. Πώς θα μπορούσαμε να βγάλουμε τα μηχανήματα και να τα πάμε σε τοποθεσίες κατάλληλες για να γίνεται η εκτύπωση υπό την επιφάνεια;Οπλισμένοι φρουροί, που βρίσκονταν εκεί με βάρδιες, φύλαγαν την περιουσία της Εταιρίας επί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο. Ωστόσο, ένας από τους πίσω τοίχους συνόρευε με μια παρακαμπτήριο σιδηροδρομική γραμμή η οποία χρησιμοποιούνταν σπάνια. Έτσι τη νύχτα, χρησιμοποιώντας μεθόδους παρόμοιες με εκείνες που αναφέρονται στα εδάφια Ιεζεκιήλ 12:5-7, μερικοί τολμηροί Μπεθελίτες περνούσαν μέσα από τον τοίχο αφού έβγαζαν μερικά τούβλα. Μόλις βρίσκονταν μέσα στο χώρο, έβαζαν τα τούβλα που είχαν βγάλει πίσω στον τοίχο για να μην τους ανακαλύψουν. Κάνοντας αυτές τις νυχτερινές επιδρομές για μια περίοδο περίπου δύο εβδομάδων, ξεμοντάρισαν προσεκτικά ένα μικρό τυπογραφικό πιεστήριο, μια λινοτυπική μηχανή και μερικά άλλα μηχανήματα. Κατόπιν έβγαλαν κρυφά τα κομμάτια έξω, κάτω ακριβώς από τη μύτη των φρουρών που είχαν υπηρεσία!
Αργότερα αποκτήσαμε επιπρόσθετα μηχανήματα από άλλες πηγές, και σύντομα οι εκτυπωτικές μας δραστηριότητες που λάβαιναν χώρα υπό την επιφάνεια βρίσκονταν σε πλήρη λειτουργία σε διάφορες περιοχές σε όλο το Σίντνεϊ. Έτσι, μπορέσαμε να τυπώσουμε και να δέσουμε όχι μόνο το βιβλίο Τέκνα, αλλά και τα βιβλία κανονικού μεγέθους Ο Νέος Κόσμος, «Η Αλήθεια Ελευθερώσει Υμάς» και Η Βασιλεία Είναι Κοντά (The Kingdom Is At Hand), καθώς επίσης και τα Βιβλία Έτους των Μαρτύρων του Ιεχωβά για τα έτη 1942, 1943, 1944 και 1945. Επιπρόσθετα, στη διάρκεια της απαγόρευσης που υπήρχε εκείνα τα χρόνια του πολέμου, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά σε όλη την Αυστραλία δεν έχασαν ποτέ ούτε ένα τεύχος της Σκοπιάς. Αυτό μας διαβεβαίωσε με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο ότι το χέρι του Ιεχωβά ‘δεν σμικρύνεται’ ποτέ.—Ησαΐας 59:1.
Αντιμετώπιση των Αναπάντεχων Επισκέψεων
Στη διάρκεια της περιόδου της αυστηρής λογοκρισίας που υπήρχε τον καιρό του πολέμου, τα εμπορικά τυπογραφεία δέχονταν συχνά αναπάντεχες επισκέψεις από κυβερνητικούς αξιωματούχους οι οποίοι επιθεωρούσαν αυτά που τυπώνονταν. Γι’ αυτό, κάποιο από τα μυστικά τυπογραφεία μας ήταν εξοπλισμένο με ένα σύστημα προειδοποίησης, ένα κουμπί στο πάτωμα το οποίο μπορούσε να το φτάσει εύκολα το άτομο που βρισκόταν στη ρεσεψιόν. Όποτε ανέβαινε τις σκάλες κάποιος που δεν τον ήξερε ή που υποπτευόταν ότι μπορεί να ήταν επιθεωρητής, εκείνο το άτομο πατούσε το κουμπί.
Μόλις πατούσε το κουμπί, αποτελούσε πραγματικό θέαμα να βλέπει κανείς σώματα να βγαίνουν από τα παράθυρα προς όλες τις κατευθύνσεις! Οι εργάτες οι οποίοι είχαν δηλωθεί ως υπάλληλοι έμεναν πίσω για να καλύψουν γρήγορα όσα τυπωμένα φύλλα του περιοδικού Σκοπιά ή άλλων Βιβλικών εντύπων είχαν ετοιμάσει. Για να το κάνουν αυτό, χρησιμοποιούσαν τυπωμένα φύλλα του ίδιου μεγέθους αλλά τα οποία ήταν από άλλα έντυπα που ετοίμαζαν για κανονικούς πελάτες.
Στη διάρκεια μιας τέτοιας επίσκεψης, δύο επιθεωρητές κάθησαν πάνω σε κόμικς, τα οποία ήταν ακόμα σε φύλλα μεγάλου μεγέθους, αλλά κάτω από αυτά βρίσκονταν φύλλα για Σκοπιές που είχαν τυπωθεί την προηγούμενη νύχτα. Σε ένα τυπογραφείο που βρισκόταν σε κάποιο άλλο μέρος της πόλης, τυπώναμε έντυπα για εμπορικούς σκοπούς στη διάρκεια της ημέρας και τυπώναμε εκδόσεις της Σκοπιάς τη νύχτα και τα σαββατοκύριακα.
Καλύπτονται οι Ανάγκες μας σε Χαρτί
Το να βρει κανείς τυπογραφικό χαρτί αποτελούσε πολύ μεγάλο πρόβλημα. Ωστόσο, μερικά μεγάλα τυπογραφεία που δεν χρειάζονταν όλο το χαρτί που τους αναλογούσε, λόγω του ότι οι δουλειές είχαν ελαττωθεί στη διάρκεια του πολέμου, ήταν πρόθυμα να πουλήσουν το πλεόνασμά τους—πάντοτε, βέβαια, σε υψηλή τιμή. Όμως, σε κάποια περίπτωση πήραμε χαρτί από άλλη πηγή.
Κάποιο φορτηγό πλοίο που ερχόταν στην Αυστραλία είχε ένα μεγάλο φορτίο από καφέ χαρτί, αλλά το πλοίο έπαθε ζημιές στη θάλασσα και το νερό έβρεξε μεγάλο μέρος του χαρτιού. Ολόκληρο το φορτίο βγήκε σε πλειστηριασμό, και προς έκπληξή μας ήμασταν οι μόνοι πλειοδότες. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να το αγοράσουμε στη χαμηλότερη δυνατή τιμή. Στεγνώσαμε το χαρτί
στον ήλιο, περισώζοντας έτσι το μεγαλύτερο μέρος του, και κατόπιν το κόψαμε σε φύλλα κατάλληλα για το τυπογραφικό μας πιεστήριο.Πώς θα χρησιμοποιούσαμε το καφέ χαρτί; Υπολογίσαμε, και πολύ σωστά μάλιστα, ότι οι αναγνώστες των κόμικς θα απολάμβαναν τα κόμικς τους έστω και αν ήταν τυπωμένα σε χρωματιστό χαρτί. Έτσι, χρησιμοποιήσαμε το λευκό χαρτί που μας είχε παραχωρηθεί για τα κόμικς για να τυπώσουμε τη Σκοπιά και άλλα έντυπα της Εταιρίας.
Ο Σημαντικός Ρόλος των Γυναικών
Στα χρόνια του πολέμου, πολλές Χριστιανές στην Αυστραλία έμαθαν τα όσα είχαν να κάνουν με τη βιβλιοδεσία. Ένα πάρα πολύ ζεστό καλοκαιρινό απόγευμα, μερικές από αυτές εργάζονταν μόνες τους σε κάποιο μικρό γκαράζ που είχαμε νοικιάσει σε ένα στενό σοκάκι σε κάποιο προάστιο του Σίντνεϊ. Για λόγους ασφαλείας είχαν κλειστά όλα τα παράθυρα και όλες τις πόρτες. Τα δοχεία με την κόλλα ανέδιδαν έντονες, δύσοσμες αναθυμιάσεις και η ζέστη ήταν σχεδόν αφόρητη. Γι’ αυτό είχαν γδυθεί και είχαν μείνει με τα εσώρουχά τους.
Ξαφνικά, κάποιος χτύπησε την πόρτα. Οι Χριστιανές αδελφές ρώτησαν δυνατά για να δουν ποιος είναι, και απάντησε ένας κυβερνητικός αξιωματούχος, αρμόδιος σε εργατικά θέματα. Αυτός ανήκε σε κάποια υπηρεσία που, σε καιρό πολέμου, είχε την εξουσία να στέλνει διάφορα άτομα σε οποιαδήποτε περιοχή υπήρχε ανάγκη για εργάτες. Οι αδελφές απάντησαν δυνατά ότι δεν μπορούσαν να τον αφήσουν να μπει μέσα επειδή εκείνη την ώρα εργάζονταν φορώντας μόνο τα εσώρουχά τους λόγω της ζέστης.
Ο αξιωματούχος σώπασε για ένα λεπτό· κατόπιν τους φώναξε ότι είχε ένα άλλο ραντεβού στην περιοχή. Τους είπε ότι θα επέστρεφε την επόμενη μέρα για να κάνει την επιθεώρησή του. Αμέσως αυτές οι Χριστιανές μάς τηλεφώνησαν, και εμείς στείλαμε ένα φορτηγό το ίδιο βράδυ για να πάρει οτιδήποτε έδεναν στο βιβλιοδετείο, μεταφέροντάς το σε άλλο μέρος.
Οι περισσότεροι από εκείνους που σχετίζονταν με τις εκτυπώσεις που κάναμε υπό την επιφάνεια δεν είχαν καμιά προηγούμενη εμπειρία γύρω από την τυπογραφική τέχνη· έτσι τα όσα επιτελέστηκαν δεν άφησαν καμιά αμφιβολία στη διάνοιά μου για το ότι το πνεύμα του Ιεχωβά ήταν εκείνο που παρείχε την απαιτούμενη βοήθεια και κατεύθυνση. Ήταν μεγάλο προνόμιο για εμένα και για τη σύζυγό μου, τη Λούσι, η οποία εργαζόταν στο βιβλιοδετείο, να συμμετέχουμε σε όλα αυτά.
Πώς γινόταν η διαχείριση του έργου μας σε εκείνους τους δύσκολους καιρούς; Στον προσωρινό επίσκοπο τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά
είχε επιβληθεί από την κυβέρνηση περιοριστική διάταξη σύμφωνα με την οποία απαιτούνταν να ζει σε μια πόλη που απείχε περίπου 100 χιλιόμετρα από το Σίντνεϊ. Η διάταξη τού απαγόρευε να μετακινείται σε ακτίνα μεγαλύτερη των 8 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης. Η βενζίνη δινόταν με το δελτίο, 4 λίτρα για κάθε αυτοκίνητο το μήνα. Αλλά οι αδελφοί εφεύραν μια έξυπνη συσκευή που ήταν γνωστή ως «παραγωγός αερίων»—ένα κυλινδρικό δοχείο φτιαγμένο από λαμαρίνα το οποίο ζύγιζε σχεδόν μισό τόνο και ήταν στερεωμένο στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου. Σε αυτό καίγαμε κάρβουνα, τα οποία παρήγαγαν μονοξείδιο του άνθρακα ως καύσιμο. Αρκετά βράδια κάθε εβδομάδα, άλλοι υπεύθυνοι αδελφοί και εγώ ταξιδεύαμε με αυτό το μέσο για να συναντήσουμε τον επίσκοπο στην ξερή κοίτη μιας ρεματιάς, η οποία βρισκόταν κοντά στην πόλη της εξορίας του. Έτσι, μπορούσαμε να συζητάμε πολλά θέματα προτού γεμίσουμε ξανά τον «παραγωγό αερίων» και ταξιδέψουμε για να φτάσουμε πίσω στο Σίντνεϊ τις πρώτες πρωινές ώρες.Τελικά, η απαγόρευση που είχε επιβληθεί στους Μάρτυρες του Ιεχωβά φέρθηκε ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου της Αυστραλίας. Ο δικαστής δήλωσε ότι η απαγόρευση ήταν «αυθαίρετη, αλλόκοτη και καταπιεστική» και απάλλαξε πλήρως τους Μάρτυρες του Ιεχωβά από κάθε κατηγορία για ανατρεπτικές δραστηριότητες. Η ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου υποστήριξε αυτή την απόφαση, και έτσι μπορούσαμε να βγούμε στην επιφάνεια και να συνεχίσουμε τις νόμιμες δραστηριότητές μας που είχαν σχέση με τη Βασιλεία.
Περαιτέρω Διορισμοί και Ευλογίες
Μετά τον πόλεμο, πολλοί από εκείνους που είχαν εργαστεί στις εκτυπωτικές μας δραστηριότητες, υπό την επιφάνεια, ανέλαβαν τη διακονία σκαπανέα. Μερικοί από αυτούς συνέχισαν αργότερα και πήγαν στη Βιβλική Σχολή Γαλαάδ της Σκοπιάς στη Νέα Υόρκη. Η Λούσι και εγώ είχαμε επίσης αυτόν το στόχο στο νου μας, αλλά τότε ένα μωρό, ένα κοριτσάκι, ήρθε στο προσκήνιο και αποφάσισα να επιστρέψω στην τυπογραφία. Προσευχόμασταν στον Ιεχωβά για να μας βοηθάει να βάζουμε πάντοτε τα συμφέροντα της Βασιλείας πρώτα, και εκείνος το έχει κάνει αυτό. Εγώ συμμετείχα σε έναν άλλο διακονικό διορισμό με τον ακόλουθο τρόπο.
Έλαβα ένα τηλεφώνημα από τον Λόιντ Μπάρι, ο οποίος τώρα υπηρετεί ως μέλος του Κυβερνώντος Σώματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης. Εκείνον τον καιρό ήταν περιοδεύων επίσκοπος στο Σίντνεϊ. Με ρώτησε αν ήξερα την ημερομηνία της επόμενης συνέλευσής μας. Όταν του απάντησα ότι την ήξερα, είπε: «Θέλουμε να φροντίζεις εσύ για τις διευθετήσεις σχετικά με τα τρόφιμα».
Εφόσον προς στιγμήν έμεινα έκπληκτος, του είπα κάπως άτολμα: «Μα δεν έχω ξανακάνει κάτι τέτοιο ποτέ στη ζωή μου».
«Λοιπόν, αδελφέ», απάντησε κάπως πειρακτικά, «τώρα είναι καιρός να μάθεις!» Έμαθα πράγματι, και συνέχισα να έχω το προνόμιο της επίβλεψης της υπηρεσίας τροφίμων, ακόμα και σε μεγάλες συνελεύσεις, επί 40 και πλέον χρόνια.
Καθώς τα χρόνια περνούσαν, η εμπορική τυπογραφική εταιρία μας επεκτάθηκε, και αυτό κατέστησε αναγκαίο να κάνω αρκετά επαγγελματικά ταξίδια στο εξωτερικό. Φρόντιζα πάντοτε αυτά να συμπίπτουν με τις διεθνείς συνελεύσεις που γίνονταν στην Πόλη της Νέας Υόρκης και σε άλλα μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών. Αυτό μου έδωσε τη δυνατότητα να δαπανώ χρόνο με εκείνους που είχαν την επίβλεψη σε διάφορα τμήματα της συνέλευσης, ιδιαίτερα στην υπηρεσία τροφίμων. Έτσι, όταν επέστρεφα στην Αυστραλία, μπορούσα να εξυπηρετώ καλύτερα τις ανάγκες των συνελεύσεών μας.
Καθώς η Λούσι και εγώ βρισκόμαστε σε προχωρημένη ηλικία, αναρωτιόμαστε μερικές φορές μήπως θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει περισσότερα αν είχαμε γεννηθεί λίγο αργότερα. Από την άλλη μεριά, έχοντας γεννηθεί το 1916 και το 1914 αντίστοιχα, θεωρούμε θαυμάσιο προνόμιο το ότι έχουμε δει Γραφικές προφητείες να ξετυλίγονται μπροστά στα μάτια μας. Επίσης ευχαριστούμε τον Ιεχωβά για την ευλογία που είχαμε να μελετήσουμε με πολλά άτομα και να τα βοηθήσουμε να γνωρίσουν την αλήθεια και να τα βλέπουμε τώρα να τον υπηρετούν ως βαφτισμένοι διάκονοι. Η προσευχή μας είναι να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να τον υπηρετούμε στην αιωνιότητα, αναγνωρίζοντάς τον πάντοτε ως τον μεγάλο Υπέρτατο Άρχοντα του σύμπαντος.
[Υποσημειώσεις]
^ παρ. 14 Βλέπε Η Σκοπιά, 15 Δεκεμβρίου 1978, σελίδες 24-27.
[Εικόνα στη σελίδα 29]
Εκτυπωτική εγκατάσταση στο Μπέθελ στο Στράτφιλντ, 1929-1973
Ο Τζορτζ Γκιμπ όρθιος δίπλα σε ένα από τα πιεστήρια που βγάλαμε από τον πίσω τοίχο του τυπογραφείου