Πώς Αντιμετωπίζετε την Υποκρισία;

ΣΤΟΝ κήπο της Γεθσημανή, ο Ιούδας ο Ισκαριώτης πλησίασε τον Ιησού και «τον φίλησε πολύ τρυφερά». Αυτή ήταν μια συνήθης έκφραση θερμής στοργής. Ωστόσο, η κίνηση του Ιούδα ήταν μια υποκριτική πράξη ώστε να αναγνωρίσουν τον Ιησού εκείνοι που είχαν έρθει μέσα στη νύχτα για να τον συλλάβουν. (Ματθαίος 26:48, 49) Ο Ιούδας ήταν υποκριτής​—ένα άτομο που προσποιείται ότι είναι κάτι το οποίο δεν είναι, κάποιος που κρύβει τα άσχημα κίνητρά του πίσω από μια μάσκα ειλικρίνειας. Η λέξη υποκριτής της κοινής ελληνικής σημαίνει «κάποιος που αποκρίνεται» και υποδηλώνει επίσης έναν ηθοποιό του θεάτρου. Αργότερα, η λέξη έφτασε στο σημείο να αναφέρεται σε οποιονδήποτε που απλώς προσποιούνταν για να εξαπατήσει άλλους.

Πώς αντιδράτε εσείς στην υποκρισία; Μήπως θυμώνετε, λόγου χάρη, όταν βλέπετε τις καπνοβιομηχανίες να προωθούν το κάπνισμα παρά τα ιατρικά στοιχεία που μαρτυρούν ότι το προϊόν τους είναι επιβλαβές; Αγανακτείτε με την υποκρισία ανθρώπων οι οποίοι κακοποιούν τα άτομα που έχουν αναλάβει να φροντίζουν; Νιώθετε πληγωμένος όταν ένας φίλος τον οποίο θεωρούσατε γνήσιο αποδεικνύεται ψεύτικος; Πώς σας επηρεάζει η θρησκευτική υποκρισία;

«Αλίμονο σε Εσάς . . . Υποκριτές!»

Αναλογιστείτε το θρησκευτικό κλίμα που επικρατούσε όταν ο Ιησούς βρισκόταν στη γη. Οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι προσποιούνταν ότι ήταν όσιοι δάσκαλοι του Νόμου του Θεού, αλλά στην πραγματικότητα γέμιζαν τις διάνοιες του κόσμου με ανθρώπινες διδασκαλίες οι οποίες απομάκρυναν την προσοχή από τον Θεό. Οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι επέμεναν σχολαστικά στο γράμμα του νόμου, αλλά περιφρονούσαν θεμελιώδεις αρχές που αντανακλούσαν αγάπη και συμπόνια. Προσποιούνταν δημοσίως ότι ήταν αφοσιωμένοι στον Θεό, αλλά κατ’ ιδίαν ήταν γεμάτοι κακία. Οι πράξεις τους ποτέ δεν ήταν αντάξιες των όσων έλεγαν. Ο σκοπός για τον οποίο έκαναν διάφορα πράγματα ήταν «για να τους βλέπουν οι άνθρωποι». Έμοιαζαν με «ασβεστωμένους τάφους, οι οποίοι εξωτερικά μεν φαίνονται όμορφοι, αλλά μέσα είναι γεμάτοι κόκαλα νεκρών και κάθε είδους ακαθαρσία». Εκθέτοντας με τόλμη την υποκρισία τους, ο Ιησούς τούς είπε επανειλημμένα: «Αλίμονο σε εσάς, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές!»​—Ματθαίος 23:5, 13-31.

Αν ζούσατε εκείνες τις ημέρες, μπορεί, όπως και άλλοι ειλικρινείς άνθρωποι, να νιώθατε πραγματική αηδία για αυτή τη θρησκευτική υποκρισία. (Ρωμαίους 2:21-24· 2 Πέτρου 2:1-3) Θα επιτρέπατε όμως στην υποκρισία των γραμματέων και των Φαρισαίων να σας προκαλέσει τέτοια πικρία ώστε να απορρίψετε κάθε θρησκεία, περιλαμβανομένης και εκείνης την οποία δίδασκε και ασκούσε στην πράξη ο Ιησούς Χριστός και οι μαθητές του; Δεν θα ήταν επιζήμιο αυτό για εσάς;

Η υποκριτική διαγωγή από μέρους θρησκευόμενων ανθρώπων μπορεί να μας κάνει να απομακρυνθούμε από τη θρησκεία γεμάτοι αηδία. Ωστόσο, αυτή η αντίδραση θα μας τύφλωνε επίσης όσον αφορά την ειλικρίνεια των αληθινών λάτρεων. Οι ίδιοι οι φραγμοί τους οποίους φτιάχνουμε για να προστατευτούμε από την υποκρισία μπορούν, στην ουσία, να μας απομακρύνουν από τους γνήσιους φίλους. Συνεπώς, η αντίδρασή μας στην υποκρισία πρέπει να είναι λογική και ισορροπημένη.

«Να Έχετε τα Μάτια σας Ανοιχτά»

Κατ’ αρχάς, πρέπει να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τους υποκριτές. Αυτό δεν είναι πάντοτε εύκολο. Μια οικογένεια το έμαθε αυτό πληρώνοντας μεγάλο τίμημα. Η μητέρα είχε πέσει σε κώμα. Θέλοντας να υποβάλει αγωγή για ιατρικές  παραλείψεις εναντίον του νοσοκομείου όπου είχε συμβεί αυτό, η οικογένεια προσέλαβε έναν δικηγόρο ο οποίος ήταν επίσης ιεροκήρυκας σε μια τοπική εκκλησία. Μολονότι το νοσοκομείο πλήρωσε 3,4 εκατομμύρια δολάρια (περ. 1,28 δισ. δρχ.) για να επιτευχθεί συμβιβασμός, η τραγωδία της οικογένειας έγινε ακόμη μεγαλύτερη. Η μητέρα πέθανε πάμφτωχη και δεν υπήρχαν χρήματα για την κηδεία της. Γιατί; Επειδή ο δικηγόρος ιδιοποιήθηκε το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων. Σχετικά με αυτόν το δικηγόρο, κάποιο νομικό περιοδικό ανέφερε: «Αν κήρυττε το είδος της συμπεριφοράς που εφάρμοζε . . . , το άγγελμά του θα έπρεπε να είναι: ας αρπάξουμε». Πώς μπορούμε να προστατευτούμε από τέτοια άτομα;

«Να έχετε τα μάτια σας ανοιχτά», ήταν η συμβουλή του Ιησού προς τους ανθρώπους των ημερών του οι οποίοι αντιμετώπιζαν τη θρησκευτική υποκρισία. (Ματθαίος 16:6· Λουκάς 12:1) Ναι, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Οι άνθρωποι μπορεί να ισχυρίζονται ότι έχουν τους πλέον ευγενείς σκοπούς και να αποπνέουν ειλικρίνεια, αλλά εμείς χρειάζεται να δείχνουμε την απαραίτητη προσοχή και να μη δεχόμαστε αμέσως τον καθένα σύμφωνα με αυτό που δείχνει ότι είναι. Δεν θα ελέγχαμε προσεκτικά τα χαρτονομίσματά μας αν ξέραμε ότι κυκλοφορούν πλαστά χρήματα;

Υποκριτές έχουν εμφανιστεί ακόμη και μέσα στην αληθινή Χριστιανική εκκλησία. Ο μαθητής Ιούδας προειδοποίησε για αυτούς, λέγοντας: «Αυτοί είναι τα βράχια που είναι κρυμμένα κάτω από το νερό στα συμπόσια αγάπης που κάνετε, καθώς συμποσιάζουν μαζί σας, ποιμένες που βόσκουν τον εαυτό τους χωρίς να φοβούνται· άνυδρα σύννεφα που μεταφέρονται εδώ και εκεί από ανέμους· δέντρα στα τέλη του φθινοπώρου, αλλά χωρίς καρπό».​—Ιούδα 12.

Το να “έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά” σημαίνει να μην εξαπατόμαστε από κάποιον που προσποιείται ότι δείχνει αγάπη αλλά στην πραγματικότητα είναι εγωκεντρικός και προωθεί απόψεις οι οποίες δεν βασίζονται στο Λόγο του Θεού. Όπως ένας αιχμηρός βράχος που βρίσκεται μόλις κάτω από την επιφάνεια των γαλήνιων νερών, ένα τέτοιο άτομο μπορεί να οδηγήσει σε πνευματικό ναυάγιο τους ανυποψίαστους. (1 Τιμόθεο 1:19) Ο υποκριτής ίσως να υπόσχεται μεγάλη πνευματική αναζωογόνηση αλλά αποδεικνύεται “άνυδρο σύννεφο”​—το οποίο δεν ρίχνει καθόλου βροχή. Όπως ένα δέντρο που είναι χωρίς καρπό, ο απατεώνας δεν παράγει γνήσιους Χριστιανικούς καρπούς. (Ματθαίος 7:15-20· Γαλάτες 5:19-21) Ναι, χρειάζεται να φυλαγόμαστε από τέτοιους απατεώνες. Εντούτοις, πρέπει να το κάνουμε αυτό χωρίς να είμαστε καχύποπτοι απέναντι στα κίνητρα του κάθε ατόμου.

«Μην Κρίνετε»

Πόσο εύκολο είναι για τους ατελείς ανθρώπους να επισημαίνουν τις αδυναμίες των άλλων ενώ παραβλέπουν τις δικές τους! Αυτή η τάση, όμως, μας κάνει ευπρόσβλητους στην υποκρισία. «Υποκριτή!» είπε ο Ιησούς. «Πρώτα βγάλε το δοκάρι από το δικό σου μάτι και τότε θα δεις καθαρά πώς να βγάλεις το άχυρο από το μάτι του αδελφού σου». Θα κάνουμε καλά να δίνουμε προσοχή στη συμβουλή του: «Μην κρίνετε για να μην κριθείτε· διότι με όποια κρίση κρίνετε θα κριθείτε . . . Γιατί, λοιπόν, κοιτάζεις το άχυρο στο μάτι του αδελφού σου, αλλά δεν παρατηρείς το δοκάρι στο δικό σου μάτι;»​—Ματθαίος 7:1-5.

Όταν οι άλλοι κάνουν μερικές φορές πράγματα που φαίνονται υποκριτικά, εμείς πρέπει να προσέχουμε να μη σπεύδουμε να τους χαρακτηρίζουμε υποκριτές. Ο απόστολος Πέτρος, παραδείγματος χάρη, «άρχισε να αποσύρεται και να αποχωρίζεται» από τους Εθνικούς ομοπίστους του στην Αντιόχεια ώστε να ευαρεστήσει κάποιους επισκέπτες από την Ιερουσαλήμ οι οποίοι  είχαν Ιουδαϊκό παρελθόν. Ο Βαρνάβας “παρασύρθηκε και αυτός μαζί με τον Πέτρο και τους άλλους στην προσποίησή τους”. Ο Πέτρος το έκανε αυτό παρά το γεγονός ότι είχε λάβει το προνόμιο να διανοίξει την οδό για τους Εθνικούς ώστε να γίνουν δεκτοί στη Χριστιανική εκκλησία. (Γαλάτες 2:11-14· Πράξεις 10:24-28, 34, 35) Εντούτοις, αυτό το ολίσθημα του Βαρνάβα και του Πέτρου σίγουρα δεν τους κατέταξε στην ίδια κατηγορία με τους γραμματείς και τους Φαρισαίους ή με τον Ιούδα τον Ισκαριώτη.

«Η Αγάπη σας ας Είναι Ανυπόκριτη»

«Όταν κάνεις το καλό στους άλλους», συμβούλεψε ο Ιησούς, «μην προσλάβεις κάποιον να σαλπίζει μπροστά σου​—όπως αυτοί οι θεατρίνοι στις συναγωγές και στους δρόμους οι οποίοι φροντίζουν να τους θαυμάζουν οι άνθρωποι». (Ματθαίος 6:2, Φίλιπς [Phillips]) «Η αγάπη σας ας είναι ανυπόκριτη», έγραψε ο απόστολος Παύλος. (Ρωμαίους 12:9) Ο ίδιος ενθάρρυνε τον νεαρό Τιμόθεο να έχει «αγάπη από καθαρή καρδιά . . . και από ανυπόκριτη πίστη». (1 Τιμόθεο 1:5) Αν η αγάπη και η πίστη μας είναι γνήσιες​—και όχι μολυσμένες από ιδιοτέλεια και απάτη—​οι άλλοι θα μας εμπιστεύονται. Θα αποτελούμε πηγή πραγματικής δύναμης και ενθάρρυνσης για τους γύρω μας. (Φιλιππησίους 2:4· 1 Ιωάννη 3:17, 18· 4:20, 21) Και πάνω από όλα, θα έχουμε την επιδοκιμασία του Ιεχωβά.

Η υποκρισία, από την άλλη μεριά, θα αποδειχτεί τελικά θανατηφόρα για όσους ενεργούν υποκριτικά. Στο τέλος, η υποκρισία θα εκτεθεί απροκάλυπτα. «Δεν υπάρχει τίποτα καλυμμένο που δεν θα αποκαλυφτεί», είπε ο Ιησούς Χριστός, «και μυστικό που δεν θα γίνει γνωστό». (Ματθαίος 10:26· Λουκάς 12:2) Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών δήλωσε: «Ο αληθινός Θεός θα φέρει σε κρίση κάθε είδους έργο αναφορικά με κάθε κρυφό πράγμα, ως προς το αν είναι καλό ή κακό».​—Εκκλησιαστής 12:14.

Στο μεταξύ, γιατί να επιτρέπουμε στην υποκρισία των άλλων να μας επηρεάζει μέχρι του σημείου να στερούμαστε τη γνήσια αγάπη των αληθινών φίλων; Μπορούμε να είμαστε προσεκτικοί χωρίς να γινόμαστε υπερβολικά καχύποπτοι. Πάνω από όλα, ας διατηρούμε ανυπόκριτη τη δική μας αγάπη και πίστη.​—Ιακώβου 3:17· 1 Πέτρου 1:22.

[Εικόνες στη σελίδα 22, 23]

Θα επιτρέπατε εσείς στην υποκρισία των γραμματέων και των Φαρισαίων να σας απομακρύνει από τον Ιησού Χριστό και τους μαθητές του;