Ο Χρυσός Κανόνας—Μια Παγκόσμια Διδασκαλία

«Όλα όσα θέλετε, λοιπόν, να κάνουν σε εσάς οι άνθρωποι πρέπει και εσείς, παρόμοια, να κάνετε σε αυτούς».​—Ματθαίος 7:12.

ΑΥΤΑ τα λόγια τα είπε πριν από σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια ο Ιησούς Χριστός στη φημισμένη Επί του Όρους Ομιλία του. Στους αιώνες που πέρασαν από τότε έχουν ειπωθεί και γραφτεί πολλά σχετικά με εκείνη την απλή δήλωση. Μεταξύ άλλων, έχει εγκωμιαστεί ως «η ίδια η ουσία των Γραφών», «η σύνοψη του καθήκοντος του Χριστιανού προς τον πλησίον του» και «μια θεμελιώδης ηθική αρχή». Έχει γίνει τόσο γνωστή ώστε συχνά αναφέρεται ως ο Χρυσός Κανόνας.

Ωστόσο, η ιδέα του Χρυσού Κανόνα κάθε άλλο παρά περιορίζεται στον αποκαλούμενο Χριστιανικό κόσμο. Ο Ιουδαϊσμός, ο Βουδισμός και η ελληνική φιλοσοφία αναλύουν αυτή την ηθική αρχή με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Πασίγνωστη, ιδιαίτερα στους ανθρώπους της Άπω Ανατολής, είναι μια δήλωση του Κομφούκιου, ο οποίος τιμάται στην Ανατολή ως ο μεγαλύτερος σοφός και δάσκαλος. Στα Ανάλεκτα, το τρίτο από τα Τέσσερα Βιβλία του Κομφούκιου, συναντάμε αυτή τη σκέψη τρεις φορές. Δύο φορές, απαντώντας σε ερωτήματα μαθητών, ο Κομφούκιος δήλωσε: «Ό,τι δεν θέλετε να κάνουν σε εσάς, μην το κάνετε στους άλλους». Σε μια άλλη περίπτωση, όταν ο μαθητής του Ζιγκόνγκ καυχήθηκε: «Ό,τι δεν θέλω να κάνουν οι άλλοι σε εμένα και εγώ δεν θέλω να το κάνω σε αυτούς», ο δάσκαλός του αποκρίθηκε με τα ακόλουθα αφυπνιστικά λόγια: «Ναι, αλλά αυτό δεν είσαι σε θέση να το κάνεις ακόμη».

Διαβάζοντας αυτά τα λόγια, μπορεί να διακρίνει κάποιος ότι η δήλωση του Κομφούκιου είναι η αρνητική εκδοχή αυτού που είπε αργότερα ο Ιησούς. Η εμφανής διαφορά είναι ότι ο Χρυσός Κανόνας που ανέφερε ο Ιησούς απαιτεί θετικές ενέργειες οι οποίες συνεπάγονται το να κάνει κάποιος το καλό στους άλλους. Υποθέστε ότι οι άνθρωποι ενεργούσαν σε αρμονία με τη θετική δήλωση του Ιησού, φροντίζοντας για τους άλλους, κάνοντας ενέργειες ώστε να τους βοηθούν και ζώντας σύμφωνα με αυτόν τον κώδικα καθημερινά. Πιστεύετε ότι αυτό θα έκανε καλύτερο το σημερινό κόσμο; Αναμφισβήτητα.

Είτε αναφέρεται ο κανόνας με τη θετική είτε με την αρνητική είτε με οποιαδήποτε άλλη μορφή, αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι άνθρωποι σε διαφορετικές εποχές και μέρη, καθώς και με ποικίλο παρελθόν, έχουν θέσει μεγάλη εμπιστοσύνη στην ιδέα του Χρυσού Κανόνα. Αυτό δείχνει απλώς ότι εκείνο το οποίο δήλωσε ο Ιησούς στην Επί του Όρους Ομιλία αποτελεί μια παγκόσμια διδασκαλία που αγγίζει τη ζωή των ανθρώπων οπουδήποτε και αν βρίσκονται, και σε οποιαδήποτε εποχή ζουν.

 Ρωτήστε τον εαυτό σας: “Θα ήθελα εγώ να μου συμπεριφέρονται οι άλλοι με σεβασμό, με δικαιοσύνη και με ειλικρίνεια; Θα ήθελα να ζω σε έναν κόσμο χωρίς φυλετική προκατάληψη, έγκλημα και πόλεμο; Θα ήθελα να ανήκω σε μια οικογένεια στην οποία όλοι ενδιαφέρονται για τα αισθήματα και την ευημερία των άλλων;” Στ’ αλήθεια, ποιος θα έλεγε όχι σε τέτοιες προοπτικές; Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι πολύ λίγοι απολαμβάνουν αυτές τις συνθήκες. Για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι σχεδόν υπερβολικό να ελπίζουν για τέτοια πράγματα.

Ο Χρυσός Κανόνας Αμαυρώνεται

Στο διάβα της ιστορίας, υπήρξαν περιπτώσεις εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας στα οποία τα δικαιώματα των ανθρώπων αγνοήθηκαν παντελώς. Μεταξύ αυτών είναι το δουλεμπόριο από την Αφρική, τα στρατόπεδα θανάτου των Ναζί, η εξαναγκαστική παιδική εργασία και οι κτηνώδεις γενοκτονίες στο ένα μέρος μετά το άλλο. Ο φρικιαστικός κατάλογος θα μπορούσε να είναι πολύ πιο μακρύς.

Σήμερα, ο κόσμος της υψηλής τεχνολογίας στον οποίο ζούμε είναι εγωκεντρικός. Λίγοι σκέφτονται τους άλλους όταν διακυβεύεται η δική τους άνεση ή τα υποτιθέμενα δικαιώματά τους. (2 Τιμόθεο 3:1-5) Γιατί έχουν γίνει τόσο πολλοί άνθρωποι ιδιοτελείς, σκληροί, άκαρδοι και εγωκεντρικοί; Δεν οφείλεται άραγε στο ότι ο Χρυσός Κανόνας, αν και εξακολουθεί να είναι ευρέως γνωστός, παραγκωνίζεται ως κάτι το εξωπραγματικό, ως ηθικό κατάλοιπο; Δυστυχώς, αυτό συμβαίνει ακόμη και σε πολλούς που ισχυρίζονται ότι πιστεύουν στον Θεό. Κρίνοντας δε από το πώς πηγαίνουν τα πράγματα, οι άνθρωποι θα γίνονται όλο και πιο εγωκεντρικοί.

Άρα λοιπόν, τα ζωτικά ερωτήματα που πρέπει να εξεταστούν είναι: Τι περιλαμβάνει το να ζει κάποιος σύμφωνα με το Χρυσό Κανόνα; Υπάρχει κανείς που εξακολουθεί να ζει σύμφωνα με αυτόν; Και θα υπάρξει ποτέ ένας καιρός κατά τον οποίο ολόκληρη η ανθρωπότητα θα ζει σε αρμονία με το Χρυσό Κανόνα; Για αξιόπιστες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, παρακαλούμε διαβάστε το επόμενο άρθρο.

[Εικόνα στη σελίδα 3]

Ο Κομφούκιος και άλλοι δίδαξαν παραλλαγές του Χρυσού Κανόνα