Αδέλφια που Ανέπτυξαν Διαφορετική Στάση

ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ που παίρνουν οι γονείς επηρεάζουν αναπόφευκτα τα παιδιά τους. Αυτό ισχύει σήμερα όπως ακριβώς ίσχυε και στον κήπο της Εδέμ. Η στασιαστική πορεία του Αδάμ και της Εύας άσκησε βαθιά επίδραση σε όλη την ανθρωπότητα. (Γένεση 2:15, 16· 3:1-6· Ρωμαίους 5:12) Εντούτοις, ο καθένας μας έχει την ευκαιρία να οικοδομήσει καλή σχέση με τον Δημιουργό μας, αν το επιλέξει αυτό, όπως φαίνεται από την αφήγηση για τον Κάιν και τον Άβελ, τα πρώτα αδέλφια στην ανθρώπινη ιστορία.

Δεν υπάρχει καμιά αναφορά στο Γραφικό υπόμνημα που να δείχνει ότι ο Θεός μίλησε στον Αδάμ και στην Εύα μετά την εκδίωξή τους από την Εδέμ. Παρ’ όλα αυτά, ο Ιεχωβά δεν απέκρυψε τον εαυτό του από τους γιους τους. Αναμφίβολα, ο Κάιν και ο Άβελ έμαθαν από τους γονείς τους τι είχε συμβεί. Μπορούσαν να δουν «τα χερουβείμ και τη φλογερή λεπίδα ενός σπαθιού που περιστρεφόταν συνεχώς . . . να φυλάνε το δρόμο προς το δέντρο της ζωής». (Γένεση 3:24) Οι δυο τους διαπίστωσαν επίσης αυτοπροσώπως πόσο αληθινή ήταν η διακήρυξη του Θεού ότι ο ιδρώτας και ο πόνος θα γίνονταν πραγματικότητες της ζωής.​—Γένεση 3:16, 19.

Ο Κάιν και ο Άβελ πρέπει να είχαν μάθει για τα λόγια που είπε ο Ιεχωβά στο φίδι: «Εγώ θα βάλω έχθρα ανάμεσα σε εσένα και στη γυναίκα και ανάμεσα στο σπέρμα σου και στο σπέρμα της. Εκείνος θα σε πλήξει στο κεφάλι και εσύ θα τον πλήξεις στη φτέρνα». (Γένεση 3:15) Τα όσα γνώριζαν ο Κάιν και ο Άβελ για τον Ιεχωβά θα τους επέτρεπαν να αναπτύξουν μια επιδοκιμασμένη σχέση μαζί του.

Ο στοχασμός γύρω από την προφητεία του Ιεχωβά και τις ιδιότητές του ως στοργικού Ευεργέτη πρέπει να είχε δημιουργήσει στον Κάιν και στον Άβελ την επιθυμία για θεϊκή επιδοκιμασία. Αλλά μέχρι ποιου βαθμού θα καλλιεργούσαν αυτή την επιθυμία; Θα ανταποκρίνονταν στην έμφυτη επιθυμία που είχαν να λατρεύουν τον Θεό και θα ανέπτυσσαν πνευματικότητα μέχρι του σημείου να ασκήσουν πίστη σε αυτόν;​—Ματθαίος 5:3.

Τα Αδέλφια Φέρνουν Προσφορές

Ύστερα από κάποιο χρονικό διάστημα ο Κάιν και ο Άβελ έφεραν προσφορές στον Θεό. Ο Κάιν παρουσίασε καρπούς της γης και ο Άβελ πρόσφερε πρωτότοκα του ποιμνίου του. (Γένεση 4:3, 4) Οι δύο άντρες ίσως ήταν τότε περίπου 100 χρονών, εφόσον ο Αδάμ ήταν 130 χρονών όταν έγινε πατέρας του γιου του τού Σηθ.​—Γένεση 4:25· 5:3.

Οι προσφορές τους έδειχναν ότι ο Κάιν και ο Άβελ αναγνώριζαν την αμαρτωλή τους κατάσταση και επιθυμούσαν να έχουν την εύνοια του Θεού. Πρέπει να είχαν συλλογιστεί τουλάχιστον σε κάποιον βαθμό την υπόσχεση του Ιεχωβά σχετικά με το φίδι και το Σπέρμα της γυναίκας. Δεν αναφέρεται πόσο χρόνο και προσπάθεια αφιέρωσαν ο Κάιν και ο Άβελ για να αναπτύξουν μια επιδοκιμασμένη σχέση με τον Ιεχωβά. Η αντίδραση, όμως, του Θεού στις προσφορές τους παρέχει ενόραση για τις ενδόμυχες σκέψεις του καθενός.

Μερικοί μελετητές έχουν την άποψη ότι η Εύα θεωρούσε τον Κάιν ως το «σπέρμα» το οποίο θα κατέστρεφε το φίδι, εφόσον όταν γεννήθηκε ο Κάιν είπε: «Έφερα σε ύπαρξη έναν άνθρωπο με τη βοήθεια του Ιεχωβά». (Γένεση 4:1) Αν ο Κάιν συμμεριζόταν αυτή την άποψη, έκανε μεγάλο λάθος. Από την άλλη πλευρά, η θυσία του Άβελ συνοδευόταν από πίστη. Έτσι λοιπόν, «μέσω πίστης ο Άβελ πρόσφερε στον Θεό μια θυσία μεγαλύτερης αξίας παρά ο Κάιν».​—Εβραίους 11:4.

Η πνευματική ενόραση του Άβελ και η  αντίστοιχη έλλειψή της από μέρους του Κάιν δεν ήταν η μόνη διαφορά ανάμεσα στα δύο αδέλφια. Υπήρχε διαφορά και στη στάση. Γι’ αυτό, «ενώ ο Ιεχωβά έβλεπε με εύνοια τον Άβελ και την προσφορά του, δεν είδε με καμιά εύνοια τον Κάιν και τη δική του προσφορά». Πιθανώς ο Κάιν δεν είχε κάνει παρά μόνο επιφανειακές σκέψεις γύρω από την προσφορά του και απλώς την παρουσίασε μηχανικά. Ο Θεός, όμως, δεν επιδοκίμασε τέτοιου είδους τυπική λατρεία. Ο Κάιν είχε αναπτύξει κακή καρδιά, και ο Ιεχωβά διέκρινε ότι είχε εσφαλμένα κίνητρα. Η αντίδραση του Κάιν στην απόρριψη της θυσίας του αντανακλούσε το πραγματικό του πνεύμα. Αντί να επιδιώξει να τακτοποιήσει τα ζητήματα, «ο Κάιν άναψε από μεγάλο θυμό και η όψη του κατσούφιασε». (Γένεση 4:5) Η συμπεριφορά του πρόδωσε τις πονηρές ιδέες και προθέσεις του.

Προειδοποίηση και Αντίδραση

Γνωρίζοντας τη στάση του Κάιν, ο Θεός τον συμβούλεψε, λέγοντας: «Γιατί έχεις ανάψει από θυμό και γιατί κατσούφιασε η όψη σου; Αν στραφείς στο να κάνεις το καλό, δεν θα υπάρξει εξύψωση; Αλλά αν δεν στραφείς στο να κάνεις το καλό, η αμαρτία κάθεται συσπειρωμένη στην είσοδο, και εσένα λαχταράει· και εσύ θα της επιβληθείς άραγε;»​—Γένεση 4:6, 7.

Εδώ υπάρχει ένα μάθημα για εμάς. Στην ουσία, η αμαρτία παραμονεύει στην πόρτα έτοιμη να μας καταβροχθίσει. Εντούτοις, ο Θεός μάς έχει δώσει ελεύθερη βούληση και μπορούμε να επιλέγουμε να κάνουμε το ορθό. Ο Ιεχωβά παρότρυνε τον Κάιν να “στραφεί στο να κάνει το καλό”, αλλά δεν τον πίεσε να αλλάξει. Ο Κάιν επέλεξε το δικό του δρόμο.

Το θεόπνευστο υπόμνημα λέει στη συνέχεια: «Έπειτα από αυτό, ο Κάιν είπε στον Άβελ τον αδελφό του: “Ας πάμε στον αγρό”. Ενόσω, λοιπόν, βρίσκονταν στον αγρό, επιτέθηκε ο Κάιν στον Άβελ τον αδελφό του και τον σκότωσε». (Γένεση 4:8) Ο Κάιν έγινε έτσι ανυπάκουος, ψυχρός δολοφόνος. Δεν επέδειξε ούτε ίχνος μεταμέλειας όταν ο Ιεχωβά τον ρώτησε: «Πού είναι ο Άβελ ο αδελφός σου;» Τουναντίον, με πωρωμένο και αναιδή τρόπο, ο Κάιν απάντησε: «Δεν ξέρω. Φύλακας του αδελφού μου είμαι εγώ;» (Γένεση 4:9) Αυτό το απροκάλυπτο ψέμα και η άρνηση της ευθύνης εξέθεσαν τη σκληροκαρδία του Κάιν.

Ο Ιεχωβά καταράστηκε τον Κάιν και τον εκτόπισε από τα περίχωρα της Εδέμ. Η κατάρα που ήδη βάρυνε τη γη θα ήταν προφανώς πιο έντονη στην περίπτωση του Κάιν, και αυτή δεν θα ανταποκρινόταν όταν εκείνος θα την καλλιεργούσε. Θα γινόταν περιπλανώμενος και φυγάς στη γη. Η διαμαρτυρία του Κάιν για  την αυστηρότητα της ποινής του εξέφραζε την ανησυχία του μήπως τον εκδικηθεί κάποιος για το φόνο του αδελφού του, αλλά ο ίδιος δεν εκδήλωσε ειλικρινή μετάνοια. Ο Ιεχωβά όρισε «ένα σημείο» για τον Κάιν—πιθανώς μια επίσημη διακήρυξη που θα την ήξεραν και θα την τηρούσαν οι άλλοι, και η οποία είχε σκοπό να αποτρέψει τη θανάτωσή του από εκδίκηση.​—Γένεση 4:10-15.

Τότε ο Κάιν «έφυγε από το πρόσωπο του Ιεχωβά και κατοίκησε στη γη της Φυγής στα ανατολικά της Εδέμ». (Γένεση 4:16) Αφού πήρε για σύζυγο κάποια από τις αδελφές του ή τις ανιψιές του, οικοδόμησε μια πόλη στην οποία έδωσε το όνομα του Ενώχ, του πρωτότοκου γιου του. Ένας απόγονος του Κάιν, ο Λάμεχ, αποδείχτηκε ότι είχε τις ίδιες βίαιες τάσεις όπως ο ασεβής προπάτοράς του. Η οικογενειακή γραμμή του Κάιν, όμως, εξαλείφθηκε στον Κατακλυσμό των ημερών του Νώε.​—Γένεση 4:17-24.

Μαθήματα για Εμάς

Μπορούμε να διδαχτούμε από τις αφηγήσεις για τον Κάιν και τον Άβελ. Ο απόστολος Ιωάννης προτρέπει τους Χριστιανούς να αγαπάνε ο ένας τον άλλον, «όχι σαν τον Κάιν, που προερχόταν από τον πονηρό και έσφαξε τον αδελφό του». “Τα έργα του Κάιν ήταν πονηρά, τα έργα όμως του αδελφού του δίκαια”. Ο Ιωάννης δηλώνει επίσης: «Όποιος μισεί τον αδελφό του είναι ανθρωποκτόνος, και γνωρίζετε ότι κανένας ανθρωποκτόνος δεν έχει αιώνια ζωή που να παραμένει σε αυτόν». Ναι, ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφερόμαστε στους συγχριστιανούς μας επηρεάζει τη σχέση μας με τον Θεό και τις προοπτικές μας για ζωή. Δεν μπορούμε να μισούμε οποιονδήποτε από τους ομοπίστους μας και εντούτοις να απολαμβάνουμε την επιδοκιμασία του Θεού.​—1 Ιωάννη 3:11-15· 4:20.

Ο Κάιν και ο Άβελ πρέπει να είχαν παρόμοια ανατροφή, αλλά από τον Κάιν έλειπε η πίστη στον Θεό. Στην πραγματικότητα, εκδήλωσε το πνεύμα του Διαβόλου, του αρχικού “ανθρωποκτόνου και πατέρα του ψέματος”. (Ιωάννης 8:44) Η πορεία του Κάιν δείχνει ότι όλοι έχουμε να κάνουμε μια επιλογή, ότι όσοι επιλέγουν να αμαρτήσουν αποχωρίζονται από τον Θεό και ότι ο Ιεχωβά εκτελεί τις κρίσεις του πάνω στους αμετανόητους.

Από την άλλη μεριά, ο Άβελ άσκησε πίστη στον Ιεχωβά. Μάλιστα, «μέσω πίστης ο Άβελ πρόσφερε στον Θεό μια θυσία μεγαλύτερης αξίας παρά ο Κάιν, διαμέσου της οποίας πίστης δόθηκε μαρτυρία σχετικά με εκείνον ότι ήταν δίκαιος, καθώς ο Θεός μαρτυρούσε σχετικά με τα δώρα του». Μολονότι οι Γραφές δεν περιέχουν ούτε έναν λόγο που να είπε ο Άβελ, μέσω της υποδειγματικής του πίστης εκείνος «ακόμη μιλάει».​—Εβραίους 11:4.

Ο Άβελ ήταν ο πρώτος μιας μακράς σειράς τηρητών ακεραιότητας. Το αίμα του, το οποίο “κραύγαζε προς τον Ιεχωβά από τη γη”, δεν έχει λησμονηθεί. (Γένεση 4:10· Λουκάς 11:48-51) Αν ασκούμε πίστη όπως ο Άβελ, και εμείς επίσης μπορούμε να απολαύσουμε πολύτιμη και διαρκή σχέση με τον Ιεχωβά.

[Πλαίσιο στη σελίδα 22]

Ο ΓΕΩΡΓΟΣ ΚΑΙ Ο ΒΟΣΚΟΣ

Η καλλιέργεια της γης και η φροντίδα των ζώων ήταν μερικές από τις αρχικές ευθύνες που ανέθεσε ο Θεός στον Αδάμ. (Γένεση 1:28· 2:15· 3:23) Ο γιος του ο Κάιν άρχισε να ασχολείται με τη γεωργία και ο Άβελ έγινε βοσκός. (Γένεση 4:2) Εφόσον, όμως, η τροφή των ανθρώπων μέχρι τον Κατακλυσμό αποτελούνταν αποκλειστικά από φρούτα και λαχανικά, γιατί να εκτρέφουν πρόβατα;​—Γένεση 1:29· 9:3, 4.

Για να βρίσκονται τα πρόβατα σε καλή κατάσταση, χρειάζονται την ανθρώπινη φροντίδα. Η απασχόληση του Άβελ πιστοποιεί ότι ο άνθρωπος εκτρέφει αυτά τα κατοικίδια ζώα από την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας. Οι Γραφές δεν αναφέρουν αν οι πρώτοι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το γάλα ζώων ως τροφή, αλλά ακόμη και οι χορτοφάγοι μπορούν να χρησιμοποιούν το μαλλί των προβάτων. Επίσης όταν πεθαίνουν τα πρόβατα, οι προβιές τους εξυπηρετούν διάφορους χρήσιμους σκοπούς. Λόγου χάρη, για να ντύσει τον Αδάμ και την Εύα ο Ιεχωβά προμήθευσε «μακριά ενδύματα από δέρμα».​—Γένεση 3:21.

Όπως και αν έχουν τα πράγματα, φαίνεται λογικό να υποθέσουμε ότι ο Κάιν και ο Άβελ στην αρχή συνεργάζονταν μεταξύ τους. Παρήγαν κάτι που τα άλλα μέλη της οικογένειας χρειάζονταν για να ντύνονται και να τρέφονται καλά.

[Εικόνα στη σελίδα 23]

“Τα έργα του Κάιν ήταν πονηρά, τα έργα όμως του αδελφού του δίκαια”