Γιατί Είναι Τόσο Δύσκολο να Ζητάμε Συγνώμη;

ΤΟΝ Ιούλιο του 2000, το Νομοθετικό Σώμα της Πολιτείας της Καλιφόρνιας στις Ηνωμένες Πολιτείες ψήφισε ένα νομοσχέδιο σύμφωνα με το οποίο θα μετριάζεται ο βαθμός υπαιτιότητας όσων έχουν εμπλακεί σε κάποιο ατύχημα αν εκδηλώνουν συμπόνια προς το άτομο που τραυματίστηκε σε αυτό. Γιατί ψηφίστηκε ένα τέτοιο νομοσχέδιο; Παρατηρήθηκε πως όταν κάποιο ατύχημα προκαλεί τραυματισμό ή ζημιά, οι άνθρωποι συνήθως διστάζουν να ζητήσουν συγνώμη από φόβο μήπως θεωρηθεί αυτό στο δικαστήριο ως παραδοχή ενοχής. Από την άλλη πλευρά, όσοι πιστεύουν ότι πρέπει να τους ζητηθεί αμέσως συγνώμη ίσως αναστατωθούν, και ένα μικροατύχημα μπορεί να μετατραπεί σε μεγάλη διαμάχη.

Βέβαια, δεν είναι απαραίτητο να ζητάτε συγνώμη για κάποιο ατύχημα το οποίο δεν προκαλέσατε. Ίσως υπάρχουν δε και περιπτώσεις στις οποίες η σοφή πορεία είναι να είστε προσεκτικοί σχετικά με το τι λέτε. Μια παλιά παροιμία λέει: «Στην πολυλογία δεν λείπει η παράβαση, αλλά αυτός που κρατάει τα χείλη του υπό έλεγχο ενεργεί φρόνιμα». (Παροιμίες 10:19· 27:12) Εντούτοις, μπορείτε να είστε ευγενικοί και υποβοηθητικοί.

Δεν αληθεύει, όμως, ότι πολλοί άνθρωποι έχουν σταματήσει να ζητούν συγνώμη,  ακόμη και όταν δεν περιλαμβάνονται μηνύσεις; Στο σπίτι μια σύζυγος μπορεί να λέει με λύπη: “Ο σύζυγός μου ποτέ δεν ζητάει συγνώμη για τίποτα”. Στην εργασία κάποιος επιστάτης πιθανόν να παραπονιέται: “Οι εργάτες μου δεν παραδέχονται τα λάθη τους και σπάνια ζητάνε συγνώμη”. Στο σχολείο ένας δάσκαλος μπορεί να πει: “Τα παιδιά δεν έχουν εκπαιδευτεί να λένε με συγχωρείτε”.

Ένας λόγος για τον οποίο διστάζει κάποιος να ζητάει συγνώμη μπορεί να είναι ο φόβος της απόρριψης. Προβληματισμένος με τη σκέψη ότι οι άλλοι θα τον αντιμετωπίζουν με ψυχρότητα, πιθανόν να μην εκφράζει το πώς νιώθει πραγματικά. Μάλιστα, το θιγμένο άτομο μπορεί να αποφεύγει εντελώς τον υπαίτιο, καθιστώντας έτσι πολύ δύσκολη τη συμφιλίωση.

Η έλλειψη ενδιαφέροντος για τα αισθήματα των άλλων πιθανώς είναι άλλος ένας λόγος για τον οποίο μερικοί διστάζουν να ζητούν συγνώμη. Μπορεί να σκέφτονται: “Το να ζητήσω συγνώμη δεν θα επανορθώσει το λάθος που έκανα”. Άλλοι πάλι διστάζουν να ζητούν συγνώμη λόγω των πιθανών συνεπειών και αναρωτιούνται: “Μήπως θα θεωρηθώ υπεύθυνος και θα μου ζητηθεί να επανορθώσω τη ζημιά;” Ωστόσο, το μεγαλύτερο εμπόδιο για να παραδεχτεί κάποιος ένα σφάλμα είναι η υπερηφάνεια. Το άτομο που είναι τόσο υπερήφανο ώστε δεν δέχεται να πει «Συγνώμη» μπορεί κατά βάθος να συμπεραίνει: “Δεν θέλω να ταπεινωθώ παραδεχόμενος το λάθος μου. Αυτό θα μείωνε το κύρος μου”.

Όποιος και αν είναι ο λόγος, πολλοί δυσκολεύονται να πουν: «Συγνώμη». Αλλά είναι πράγματι αναγκαίο να ζητάμε συγνώμη; Ποια είναι τα οφέλη όταν το κάνουμε αυτό;

[Εικόνα στη σελίδα 3]

«Τα παιδιά δεν έχουν εκπαιδευτεί να λένε με συγχωρείτε»

[Εικόνα στη σελίδα 3]

«Ο σύζυγός μου ποτέ δεν ζητάει συγνώμη»

[Εικόνα στη σελίδα 3]

«Οι εργάτες μου δεν παραδέχονται τα λάθη τους»