Τι Μπορεί να μας Βοηθήσει να Χειριζόμαστε το Λόγο της Αλήθειας Ορθά;

ΚΑΠΟΙΟΣ κριτικός θεάτρου ο οποίος αρθρογραφούσε σε μια εφημερίδα πήγε κάποτε να δει ένα έργο. Αυτό που είδε δεν του άρεσε και πολύ, οπότε έγραψε: «Αν θέλετε να δείτε κάτι ανούσιο, να πάτε οπωσδήποτε να δείτε αυτό το έργο». Αργότερα, εκείνοι που ασχολούνταν με την προώθηση του έργου δημοσίευσαν μια διαφήμιση η οποία παρέθετε ένα απόσπασμα από τα λόγια του κριτικού. Η παράθεση ανέφερε: «Να πάτε οπωσδήποτε να δείτε αυτό το έργο»! Η διαφήμιση παρέθετε με ακρίβεια τα λόγια του κριτικού, αλλά τα απομόνωνε από τα συμφραζόμενα και έτσι παραποιούσε κατάφωρα την άποψή του.

Αυτό το παράδειγμα δείχνει παραστατικά πόσο σημαντικά μπορεί να είναι τα συμφραζόμενα μιας δήλωσης. Το να απομονώνονται λέξεις από τα συμφραζόμενα μπορεί να διαστρεβλώσει τη σημασία τους, όπως ο Σατανάς διαστρέβλωσε τη σημασία των Γραφών όταν προσπάθησε να παροδηγήσει τον Ιησού. (Ματθαίος 4:1-11) Από την άλλη μεριά, το να λαβαίνουμε υπόψη μας τα συμφραζόμενα μιας δήλωσης μας βοηθάει να αποκτούμε ακριβέστερη κατανόηση για τη σημασία της. Γι’ αυτό, όταν μελετούμε κάποιο Γραφικό εδάφιο, είναι πάντοτε σοφό να κοιτάζουμε τα συμφραζόμενα και να βλέπουμε το εδάφιο μέσα στο κείμενο που το περιβάλλει προκειμένου να κατανοούμε καλύτερα για ποιο πράγμα μιλούσε ο συγγραφέας.

Να τον Χειριζόμαστε Προσεκτικά

Κάποιο λεξικό ορίζει τα συμφραζόμενα ως «το τμήμα μιας γραπτής ή προφορικής δήλωσης που προηγείται ή έπεται κάποιας συγκεκριμένης λέξης ή περικοπής και το οποίο επηρεάζει συνήθως τη σημασία ή την έννοιά της». Μια φράση με παρόμοιο νόημα είναι το «γενικό πλαίσιο» το οποίο μπορεί να αναφέρεται στο «σύνολο των περιστάσεων ή των γεγονότων που περιβάλλουν ένα συγκεκριμένο συμβάν, κάποια κατάσταση, κτλ.». Η εξέταση των συμφραζομένων ενός εδαφίου είναι ιδιαίτερα σημαντική αν λάβουμε υπόψη τι έγραψε ο απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο: «Κάνε το καλύτερο που μπορείς για να παρουσιάσεις τον εαυτό σου επιδοκιμασμένο στον Θεό, εργάτη που δεν έχει τίποτα για το οποίο να ντρέπεται, που χειρίζεται το λόγο της αλήθειας ορθά». (2 Τιμόθεο 2:15) Για να  χειριζόμαστε το Λόγο του Θεού ορθά, χρειάζεται να τον κατανοούμε σωστά και κατόπιν να τον εξηγούμε με ειλικρίνεια και ακρίβεια στους άλλους. Ο σεβασμός για τον Ιεχωβά, Εκείνον που ενέπνευσε τη συγγραφή της Αγίας Γραφής, θα μας υποκινεί να προσπαθούμε να το κάνουμε αυτό, και η εξέταση των συμφραζομένων θα αποτελεί σπουδαία βοήθεια για εμάς.

Το Γενικό Πλαίσιο της Δεύτερης Επιστολής προς τον Τιμόθεο

Ας εξετάσουμε, για παράδειγμα, τη Δεύτερη Επιστολή προς τον Τιμόθεο. a Αρχίζοντας την εξέτασή μας, μπορεί να αναρωτηθούμε σχετικά με το γενικό πλαίσιο στο οποίο τοποθετείται η επιστολή. Ποιος έγραψε τη Δεύτερη Επιστολή προς τον Τιμόθεο; Πότε; Υπό ποιες περιστάσεις; Κατόπιν μπορούμε να ρωτήσουμε: Ποια ήταν η κατάσταση του “Τιμόθεου” που εμφανίζεται στον τίτλο της επιστολής; Γιατί χρειαζόταν τις πληροφορίες της επιστολής; Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα εμπλουτίσουν πολύ την εκτίμησή μας για την επιστολή και θα μας βοηθήσουν να δούμε πώς μπορούμε εμείς σήμερα να ωφεληθούμε από αυτήν.

Τα εναρκτήρια εδάφια της Δεύτερης Επιστολής προς τον Τιμόθεο φανερώνουν ότι γράφτηκε από τον απόστολο Παύλο. Άλλα εδάφια δείχνουν πως, όταν ο Παύλος έγραψε την επιστολή, υπέφερε σε δεσμά φυλάκισης λόγω των καλών νέων. Εγκαταλειμμένος από πολλούς, ο Παύλος ένιωθε ότι πλησίαζε το τέλος του. (2 Τιμόθεο 1:15, 16· 2:8-10· 4:6-8) Επομένως, πρέπει να έγραψε την επιστολή του στη διάρκεια της δεύτερης φυλάκισής του στη Ρώμη, πιθανώς περίπου το 65 Κ.Χ. Λίγο καιρό αργότερα, ο Νέρων προφανώς τον καταδίκασε σε θάνατο.

Αυτό είναι το γενικό πλαίσιο της Δεύτερης Επιστολής προς τον Τιμόθεο. Εντούτοις, είναι αξιοσημείωτο ότι ο Παύλος δεν έγραψε στον Τιμόθεο προκειμένου να παραπονεθεί για τα δικά του προβλήματα. Τουναντίον, προειδοποίησε τον Τιμόθεο για τους δύσκολους καιρούς που τον περίμεναν και παρότρυνε το φίλο του να αποφεύγει τους περισπασμούς, “να αποκτά δύναμη” και να μεταβιβάσει τις οδηγίες του Παύλου σε άλλους. Κατόπιν, εκείνοι θα ήταν επαρκώς εξοπλισμένοι για να βοηθήσουν και άλλους. (2 Τιμόθεο 2:1-7) Τι έξοχο παράδειγμα ανιδιοτελούς ενδιαφέροντος για τους άλλους ακόμη και σε δύσκολους καιρούς! Και τι θαυμάσια συμβουλή για εμάς σήμερα!

Ο Παύλος αποκαλεί τον Τιμόθεο «αγαπητό παιδί». (2 Τιμόθεο 1:2) Αυτός ο νεαρός άντρας αναφέρεται συχνά στις Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές ως πιστός σύντροφος του Παύλου. (Πράξεις 16:1-5· Ρωμαίους 16:21· 1 Κορινθίους 4:17) Όταν ο Παύλος τού έγραψε αυτή την επιστολή, φαίνεται ότι ο Τιμόθεος ήταν μεταξύ 30 και 40 ετών—θεωρούνταν ακόμη νέος. (1 Τιμόθεο 4:12) Εντούτοις, είχε ήδη ένα θαυμάσιο υπόμνημα πιστότητας, “υπηρετώντας ως δούλος μαζί με τον Παύλο” πιθανώς επί 14 χρόνια. (Φιλιππησίους 2:19-22) Παρά τη σχετικά νεαρή ηλικία του Τιμόθεου, ο Παύλος τον επιφόρτισε με την ευθύνη να συμβουλεύει άλλους πρεσβυτέρους «να μη μάχονται για λέξεις» αλλά να συγκεντρώνουν την προσοχή τους σε σπουδαία ζητήματα, όπως η πίστη και η υπομονή. (2 Τιμόθεο 2:14) Ο Τιμόθεος είχε επίσης την εξουσιοδότηση να χειρίζεται το διορισμό επισκόπων και διακονικών υπηρετών στις εκκλησίες. (1 Τιμόθεο 5:22) Ωστόσο, μπορεί να δίσταζε κάπως να ασκεί την εξουσία του.—2 Τιμόθεο 1:6, 7.

Ο νεαρός πρεσβύτερος αντιμετώπισε ορισμένες σοβαρές προκλήσεις. Κατ’ αρχάς, δύο άτομα, ο Υμέναιος και ο Φιλητός, “υπονόμευαν την πίστη μερικών”, διδάσκοντας ότι “η ανάσταση είχε ήδη γίνει”. (2 Τιμόθεο 2:17, 18) Προφανώς, πίστευαν ότι η μόνη ανάσταση ήταν η πνευματική και ότι αυτή είχε ήδη γίνει για τους Χριστιανούς. Ίσως παρέθεταν μια δήλωση του Παύλου χωρίς τα συμφραζόμενά της, ότι δηλαδή οι Χριστιανοί ήταν νεκροί στις αμαρτίες τους αλλά είχαν ζωοποιηθεί μέσω του πνεύματος του Θεού. (Εφεσίους 2:1-6) Ο Παύλος προειδοποίησε ότι τέτοια αποστατική επιρροή θα εντεινόταν, γράφοντας: «Θα υπάρξει μια χρονική περίοδος στην οποία δεν θα ανέχονται την υγιή διδασκαλία, . . . και θα απομακρύνουν τα αφτιά τους από την αλήθεια, ενώ θα εκτραπούν σε ψεύτικες ιστορίες». (2 Τιμόθεο 4:3, 4) Η έγκαιρη προειδοποίηση του Παύλου έδειξε ότι ήταν επιτακτικό για τον Τιμόθεο να δώσει προσοχή στη συμβουλή του αποστόλου.

 Η Αξία της Επιστολής Σήμερα

Από τα παραπάνω, βλέπουμε ότι ο Παύλος έγραψε τη Δεύτερη Επιστολή προς τον Τιμόθεο για τους ακόλουθους τουλάχιστον λόγους: (1) Γνώριζε ότι πλησίαζε το τέλος του και προσπάθησε να προετοιμάσει τον Τιμόθεο για τον καιρό κατά τον οποίο δεν θα βρισκόταν στη ζωή για να τον υποστηρίζει. (2) Επιθυμούσε να εξοπλίσει τον Τιμόθεο για να προστατέψει από την αποστασία και άλλες βλαβερές επιρροές τις εκκλησίες που είχε υπό την επίβλεψή του. (3) Ήθελε να παροτρύνει τον Τιμόθεο να παραμένει πολυάσχολος στην υπηρεσία του Ιεχωβά και να βασίζεται στην ακριβή γνώση των θεόπνευστων Γραφών καθώς θα αντιστεκόταν στις ψεύτικες διδασκαλίες.

Η κατανόηση αυτού του γενικού πλαισίου προσδίδει ακόμη μεγαλύτερο νόημα στη Δεύτερη Επιστολή προς τον Τιμόθεο. Και σήμερα, επίσης, υπάρχουν αποστάτες όπως ο Υμέναιος και ο Φιλητός οι οποίοι προάγουν τις δικές τους ιδέες και θα ήθελαν να υπονομεύσουν την πίστη μας. Επιπλέον, οι “κρίσιμοι καιροί που είναι δύσκολοι στην αντιμετώπισή τους” και για τους οποίους προφήτευσε ο Παύλος έχουν έρθει. Πολλοί έχουν νιώσει προσωπικά πόσο αληθινή είναι η προειδοποίηση του Παύλου: «Όλοι όσοι θέλουν να ζουν με θεοσεβή αφοσίωση σε σχέση με τον Χριστό Ιησού θα υποστούν διωγμό». (2 Τιμόθεο 3:1, 12) Πώς μπορούμε εμείς να μείνουμε σταθεροί; Όπως ο Τιμόθεος, χρειάζεται να δίνουμε προσοχή στις συμβουλές εκείνων που έχουν υπηρετήσει τον Ιεχωβά πολλά χρόνια. Επίσης με προσωπική μελέτη, προσευχή και Χριστιανική συναναστροφή, μπορούμε να “αποκτούμε δύναμη” μέσω της παρ’ αξία καλοσύνης του Ιεχωβά. Επιπλέον, έχοντας πεποίθηση στη δύναμη της ακριβούς γνώσης, μπορούμε να δίνουμε προσοχή στην παρότρυνση του Παύλου: «Να διακρατείς το υπόδειγμα των υγιών λόγων».—2 Τιμόθεο 1:13.

«Το Υπόδειγμα των Υγιών Λόγων»

Ποια είναι τα “υγιή λόγια” στα οποία αναφέρθηκε ο Παύλος; Χρησιμοποιεί αυτή την έκφραση μιλώντας για το αληθινό Χριστιανικό δόγμα. Στην πρώτη του επιστολή προς τον Τιμόθεο, ο Παύλος εξήγησε ότι τα «υγιή λόγια» είναι βασικά «τα λόγια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού». (1 Τιμόθεο 6:3) Το να ακολουθεί κάποιος το υπόδειγμα των υγιών λόγων τον κάνει να εκδηλώνει σωφροσύνη, στοργική διάθεση και ενδιαφέρον για τους άλλους. Εφόσον η διακονία και οι διδασκαλίες του Ιησού εναρμονίζονται με όλες τις άλλες διδασκαλίες που βρίσκονται σε ολόκληρη την Αγία Γραφή, η έκφραση «υγιή λόγια» μπορεί να αναφέρεται κατ’ επέκταση σε όλες τις Βιβλικές διδασκαλίες.

Για τον Τιμόθεο, όπως και για όλους τους Χριστιανούς πρεσβυτέρους, το υπόδειγμα των υγιών λόγων ήταν μια «καλή παρακαταθήκη» την οποία έπρεπε να φυλάττει. (2 Τιμόθεο 1:13, 14) Ο Τιμόθεος έπρεπε να “κηρύξει το λόγο, κάνοντάς το αυτό με το αίσθημα του επείγοντος σε ευνοϊκό καιρό, σε δυσμενή καιρό, ελέγχοντας, επιτιμώντας, προτρέποντας, με κάθε μακροθυμία και τέχνη της διδασκαλίας”. (2 Τιμόθεο 4:2) Όταν συνειδητοποιούμε ότι στις ημέρες του Τιμόθεου διαδίδονταν αποστατικές διδασκαλίες, καταλαβαίνουμε γιατί ο Παύλος τόνισε πόσο επιτακτικό ήταν να διδάσκει κάποιος υγιή λόγια. Διακρίνουμε, επίσης, ότι ο Τιμόθεος έπρεπε να προστατεύει το ποίμνιο “ελέγχοντας, επιτιμώντας, προτρέποντας” με μακροθυμία και χρησιμοποιώντας πολύ καλή διδακτική ικανότητα.

Σε ποιους έπρεπε να κηρύξει το λόγο ο Τιμόθεος; Τα συμφραζόμενα υποδεικνύουν ότι ο Τιμόθεος, ως πρεσβύτερος, θα κήρυττε το λόγο μέσα στη Χριστιανική εκκλησία. Απέναντι στις πιέσεις από τους εναντιουμένους ο Τιμόθεος έπρεπε να διατηρεί την πνευματική του ισορροπία και να διακηρύττει με τόλμη το λόγο του Θεού και όχι ανθρώπινες φιλοσοφίες, προσωπικές ιδέες ή άχρηστες εικασίες. Είναι αλήθεια ότι αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει την εναντίωση  ορισμένων που ίσως είχαν εσφαλμένες τάσεις. (2 Τιμόθεο 1:6-8· 2:1-3, 23-26· 3:14, 15) Ωστόσο, ακολουθώντας τη συμβουλή του Παύλου, ο Τιμόθεος θα εξακολουθούσε να στέκεται εμπόδιο στην αποστασία, όπως έκανε και ο ίδιος ο Παύλος.—Πράξεις 20:25-32.

Τα λόγια του Παύλου περί κηρύγματος του λόγου εφαρμόζονται, άραγε, και στο κήρυγμα εκτός της εκκλησίας; Ναι, εφαρμόζονται, όπως δείχνουν τα συμφραζόμενα. Ο Παύλος συνεχίζει: «Εσύ, όμως, διατήρησε τη διανοητική σου διαύγεια σε όλα τα πράγματα, κακοπάθησε, κάνε έργο ευαγγελιστή, επιτέλεσε τη διακονία σου στο πλήρες». (2 Τιμόθεο 4:5) Το ευαγγελιστικό έργο—το κήρυγμα των καλών νέων της σωτηρίας σε μη ομόπιστους—κατέχει κεντρική θέση στη Χριστιανική διακονία. (Ματθαίος 24:14· 28:19, 20) Και όπως ο λόγος του Θεού κηρύττεται στην εκκλησία ακόμη και σε «δυσμενή καιρό», έτσι και εμείς εμμένουμε ακόμη και υπό δύσκολες συνθήκες στο να κηρύττουμε το λόγο σε όσους είναι εκτός της εκκλησίας.—1 Θεσσαλονικείς 1:6.

Η βάση ολόκληρου του έργου κηρύγματος και μαθήτευσης που κάνουμε είναι ο εμπνευσμένος Λόγος του Θεού. Έχουμε απόλυτη πεποίθηση στη Γραφή. Ο Παύλος είπε στον Τιμόθεο: «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για τακτοποίηση ζητημάτων, για διαπαιδαγώγηση στη δικαιοσύνη». (2 Τιμόθεο 3:16) Αυτά τα λόγια πολλές φορές παρατίθενται ορθά για να καταδειχτεί ότι η Αγία Γραφή είναι ο εμπνευσμένος Λόγος του Θεού. Για ποιο σκοπό, όμως, τα έγραψε ο Παύλος;

Ο Παύλος μιλούσε σε έναν πρεσβύτερο, σε κάποιον που είχε την ευθύνη να “ελέγχει, να τακτοποιεί ζητήματα, να διαπαιδαγωγεί στη δικαιοσύνη” μέσα στην εκκλησία. Συνεπώς, υπενθύμιζε στον Τιμόθεο να εμπιστεύεται στη σοφία του θεόπνευστου Λόγου, τον οποίο είχε διδαχτεί ο Τιμόθεος από τη βρεφική ηλικία. Οι πρεσβύτεροι, όπως ο Τιμόθεος, πρέπει κατά καιρούς να ελέγχουν τους αδικοπραγούντες. Όταν το κάνουν αυτό, πρέπει να έχουν πάντοτε εμπιστοσύνη στη Γραφή. Επιπλέον, εφόσον οι Γραφές είναι θεόπνευστες, κάθε έλεγχος που βασίζεται σε αυτές είναι στην πραγματικότητα έλεγχος από τον Θεό. Όποιοι απορρίπτουν το Γραφικό έλεγχο δεν απορρίπτουν ανθρώπινες ιδέες, αλλά θεόπνευστες συμβουλές οι οποίες προέρχονται από τον ίδιο τον Ιεχωβά.

Πόσο πλούσια σε θεϊκή σοφία είναι η Δεύτερη Επιστολή προς τον Τιμόθεο! Και πόσο μεγαλύτερο νόημα αποκτάει όταν εξετάζουμε τις συμβουλές της μαζί με τα συμφραζόμενά τους! Σε αυτό το άρθρο, απλώς «ξύσαμε την επιφάνεια» των θαυμάσιων, θεόπνευστων πληροφοριών που περιέχει η επιστολή, αλλά αυτό είναι αρκετό για να δείξουμε πόσο χρήσιμο είναι να εξετάζουμε τα συμφραζόμενα των όσων διαβάζουμε από τη Γραφή. Αυτό θα μας βοηθήσει να διασφαλίσουμε ότι πράγματι “χειριζόμαστε το λόγο της αλήθειας ορθά”.

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 27]

Ο Παύλος επιθυμούσε να εξοπλίσει τον Τιμόθεο για να μπορεί αυτός να προστατεύει τις εκκλησίες

[Εικόνα στη σελίδα 30]

Ο Παύλος υπενθύμισε στον Τιμόθεο να εμπιστεύεται τη σοφία του θεόπνευστου Λόγου