“Ο Αγαθός Αποκτάει την Επιδοκιμασία του Θεού”

ΚΑΘΕ ζωή πηγάζει από τον Ιεχωβά Θεό. (Ψαλμός 36:9) Ναι, «από αυτόν έχουμε ζωή και κινούμαστε και υπάρχουμε». (Πράξεις 17:28) Και δεν πλημμυρίζει, άραγε, η καρδιά μας από ευγνωμοσύνη όταν σκεφτόμαστε την ανταμοιβή που χορηγεί σε όσους έχουν στενή σχέση μαζί του; Μάλιστα, «το δώρο που δίνει ο Θεός είναι αιώνια ζωή». (Ρωμαίους 6:23) Πόσο ζωτικό είναι να επιζητούμε την επιδοκιμασία του Ιεχωβά!

Ο ψαλμωδός μάς διαβεβαιώνει ότι “ο Θεός δίνει εύνοια”. (Ψαλμός 84:11) Αλλά σε ποιον τη δίνει; Οι άνθρωποι σήμερα δείχνουν συχνά εύνοια σε άλλους με κριτήριο την εκπαίδευση, τα πλούτη, το χρώμα του δέρματος, την εθνική προέλευση και ούτω καθεξής. Σε ποιον δείχνει εύνοια ο Θεός; Ο Βασιλιάς Σολομών του αρχαίου Ισραήλ απαντάει: «Ο αγαθός αποκτάει την επιδοκιμασία του Ιεχωβά, αλλά τον άνθρωπο των πονηρών σκέψεων αυτός τον κηρύσσει πονηρό».—Παροιμίες 12:2.

Είναι φανερό ότι ο Ιεχωβά ευαρεστείται με τον αγαθό—τον ενάρετο. Οι αρετές ενός αγαθού ανθρώπου περιλαμβάνουν την ικανότητα να διαπαιδαγωγεί τον εαυτό του, την αμεροληψία, την ταπεινοφροσύνη, τη συμπόνια και τη σύνεση. Οι σκέψεις του χαρακτηρίζονται από κρίση, τα λόγια του είναι ενθαρρυντικά, οι πράξεις του δίκαιες και ωφέλιμες. Το πρώτο μέρος του 12ου κεφαλαίου του Γραφικού βιβλίου των Παροιμιών μάς δείχνει πώς πρέπει να επηρεάζει η αγαθότητα την καθημερινή μας ζωή και τονίζει τα οφέλη που απορρέουν από την εκδήλωση αυτής της ιδιότητας. Η εξέταση των όσων αναφέρονται εκεί θα μας δώσει “ενόραση για να κάνουμε το καλό”. (Ψαλμός 36:3) Η εφαρμογή αυτών των σοφών συμβουλών θα μας βοηθήσει να αποκτήσουμε την επιδοκιμασία του Θεού.

Ζωτική Διαπαιδαγώγηση

«Όποιος αγαπάει τη διαπαιδαγώγηση αγαπάει τη γνώση», δηλώνει ο Σολομών, «αλλά όποιος μισεί τον έλεγχο είναι παράλογος». (Παροιμίες 12:1) Όντας πρόθυμος να κάνει προσωπική βελτίωση, ο αγαθός άνθρωπος λαχταράει τη διαπαιδαγώγηση. Είναι γρήγορος στο να εφαρμόζει τις συμβουλές που λαβαίνει στις Χριστιανικές συναθροίσεις ή από προσωπικές συζητήσεις. Τα λόγια που υπάρχουν στις Γραφές και στα Βιβλικά έντυπα μοιάζουν με βούκεντρα τα οποία τον ωθούν να ακολουθεί ορθή πορεία. Αναζητάει γνώση και τη χρησιμοποιεί για να κάνει ευθείς τους δρόμους του. Ναι, όποιος αγαπάει τη διαπαιδαγώγηση αγαπάει και τη γνώση.

Πόσο αναγκαία είναι η διαπαιδαγώγηση για τους αληθινούς λάτρεις—κυρίως δε το να διαπαιδαγωγούν τον εαυτό τους! Μπορεί να ευχόμαστε να είχαμε βαθύτερη γνώση του Λόγου του Θεού. Ίσως επιθυμούμε να είμαστε πιο αποτελεσματικοί στη Χριστιανική διακονία καθώς και καλύτεροι δάσκαλοι του Λόγου του Θεού. (Ματθαίος 24:14· 28:19, 20) Αλλά χρειάζεται να διαπαιδαγωγούμε τον εαυτό μας για να πραγματοποιηθούν τέτοιου είδους επιθυμίες. Το να διαπαιδαγωγούμε τον εαυτό μας είναι αναγκαίο και σε άλλους τομείς της ζωής. Λόγου χάρη, σήμερα υπάρχει άφθονη ύλη σχεδιασμένη να διεγείρει αθέμιτες επιθυμίες. Δεν απαιτείται άραγε να διαπαιδαγωγούμε τον εαυτό μας για να συγκρατείται το μάτι από το να βλέπει ακατάλληλα θεάματα; Επιπλέον, εφόσον «η τάση της καρδιάς του ανθρώπου είναι κακή από τη νεότητά  του», κάποια ανήθικη σκέψη μπορεί πράγματι να προέρχεται από τα βάθη της διάνοιας. (Γένεση 8:21) Χρειάζεται να διαπαιδαγωγούμε τον εαυτό μας ώστε να μην εντρυφούμε σε τέτοιες σκέψεις.

Από την άλλη μεριά, όποιος μισεί τον έλεγχο δεν αγαπάει ούτε τη διαπαιδαγώγηση ούτε τη γνώση. Υποκύπτοντας στην αμαρτωλή τάση που έχουν οι άνθρωποι να δυσανασχετούν με τον έλεγχο, υποβιβάζει τον εαυτό του στο επίπεδο ενός άλογου ζώου—ενός θηρίου—το οποίο δεν έχει ηθική διάκριση. Εμείς πρέπει να αντιστεκόμαστε σθεναρά σε αυτή την τάση.

«Ρίζες τις Οποίες Δεν Μπορεί Κάποιος να Ξεκολλήσει»

Ο αγαθός άνθρωπος δεν μπορεί, βεβαίως, να είναι άδικος. Επομένως η δικαιοσύνη είναι επίσης αναγκαία για την απόκτηση της επιδοκιμασίας του Ιεχωβά. Ο Βασιλιάς Δαβίδ έψαλε: «Εσύ, Ιεχωβά, θα ευλογήσεις τον δίκαιο· σαν με μια μεγάλη ασπίδα, θα τον περιβάλλεις με επιδοκιμασία». (Ψαλμός 5:12) Αντιπαραβάλλοντας την κατάσταση του δικαίου με αυτήν του πονηρού, ο Σολομών λέει: «Κανένας άνθρωπος δεν θα εδραιωθεί με την πονηρία· αλλά η ρίζα των δικαίων δεν θα κλονιστεί».—Παροιμίες 12:3.

Οι πονηροί μπορεί να φαίνεται ότι ευημερούν. Εξετάστε την εμπειρία του ψαλμωδού Ασάφ. «Τα δικά μου πόδια, όμως», λέει, «είχαν σχεδόν εκτραπεί, τα βήματά μου παραλίγο να γλιστρήσουν». Γιατί; Ο Ασάφ απαντάει: «Φθόνησα τους καυχησιολόγους, βλέποντας την ειρήνη των πονηρών». (Ψαλμός 73:2, 3) Αλλά καθώς μπήκε στο αγιαστήριο του ναού του Θεού, συνειδητοποίησε ότι ο Ιεχωβά τούς είχε βάλει σε ολισθηρό έδαφος. (Ψαλμός 73:17, 18) Όποια φαινομενική επιτυχία μπορεί να έχουν οι πονηροί είναι προσωρινή. Γιατί να τους φθονούμε;

Απεναντίας, εκείνος που έχει την επιδοκιμασία του Ιεχωβά είναι ακλόνητος. Χρησιμοποιώντας μεταφορικά το ισχυρό σύστημα των ριζών ενός δέντρου, ο Σολομών λέει: «Οι αγαθοί έχουν ρίζες τις οποίες δεν μπορεί κάποιος να ξεκολλήσει». (Παροιμίες 12:3, Η Νέα Αγγλική Βίβλος [The New English Bible]) Οι αθέατες ρίζες ενός γιγαντιαίου δέντρου, όπως είναι η σεκόγια της Καλιφόρνιας, μπορεί να καλύπτουν έκταση αρκετών στρεμμάτων και είναι σε θέση να του παρέχουν ένα ισχυρό «αγκυροβόλιο» απέναντι στις πλημμύρες και στους σφοδρούς ανέμους. Μια πανύψηλη σεκόγια μπορεί μάλιστα να αντέξει ακόμη και έναν ισχυρό σεισμό.

Όπως τέτοιου είδους ρίζες απλώνονται στο θρεπτικό έδαφος της γης, η διάνοια και η καρδιά μας χρειάζεται να εισχωρούν βαθιά στο Λόγο του Θεού και να αντλούν τα ζωογόνα νερά του. Με αυτόν τον τρόπο η πίστη μας γίνεται στερεά ριζωμένη και ισχυρή, η ελπίδα μας σίγουρη και σταθερή. (Εβραίους 6:19) Δεν θα «μεταφερόμαστε εδώ και εκεί από κάθε άνεμο [ψεύτικης] διδασκαλίας». (Εφεσίους 4:14) Ασφαλώς, θα νιώθουμε τις συνέπειες των θυελλωδών δοκιμασιών και ίσως μάλιστα τρέμουμε απέναντι στις αντιξοότητες. Εντούτοις, “η ρίζα μας δεν θα κλονιστεί”.

«Η Άξια Σύζυγος Είναι Στεφάνι για τον Ιδιοκτήτη Της»

Πολλοί άνθρωποι ξέρουν το ρητό: «Πίσω από κάθε επιτυχημένο άντρα υπάρχει μια καλή γυναίκα». Στρέφοντας την προσοχή στο πόσο σπουδαίο είναι να έχει κανείς μια γυναίκα που του παρέχει υποστήριξη, ο Σολομών λέει: «Η άξια σύζυγος είναι στεφάνι για τον ιδιοκτήτη της, αλλά σαν σήψη στα κόκαλά του είναι εκείνη που ενεργεί επαίσχυντα». (Παροιμίες 12:4) Η λέξη «άξια» συνοψίζει πολλά στοιχεία της αγαθότητας. Οι αρετές μιας καλής συζύγου, όπως περιγράφονται με λεπτομέρειες στο 31ο κεφάλαιο των Παροιμιών, συμπεριλαμβάνουν τη φιλοπονία, την πιστότητα και τη σοφία. Μια γυναίκα που έχει τέτοιες ιδιότητες είναι στεφάνι για το σύζυγό της επειδή η καλή της διαγωγή φέρνει τιμή σε εκείνον και ανεβάζει την υπόληψή του στα μάτια των άλλων. Ποτέ δεν προτρέχει φιλόδοξα ούτε τον ανταγωνίζεται για αναγνώριση. Τουναντίον, είναι βοηθός που συμπληρώνει το σύζυγό της.

Πώς μπορεί μια γυναίκα να ενεργήσει επαίσχυντα, και με ποια αποτελέσματα; Αυτή η επαίσχυντη διαγωγή μπορεί να ξεκινάει από τη φιλόνικη διάθεση και να φτάνει μέχρι και τη μοιχεία. (Παροιμίες 7:10-23· 19:13) Το μόνο που πετυχαίνουν τέτοιες ενέργειες από μέρους της συζύγου είναι να συντρίβουν το σύζυγό της. Αυτή είναι σαν «σήψη στα κόκαλά του» με την έννοια ότι «τον οδηγεί στην καταστροφή, όπως μια ασθένεια η οποία αδυνατίζει το σκελετό του  σώματος», λέει κάποιο σύγγραμμα. «Ένα σύγχρονο αντίστοιχο για αυτή την έκφραση θα μπορούσε να είναι “ο καρκίνος”—ασθένεια η οποία απομυζά σταδιακά τη ζωτικότητα ενός ατόμου», δηλώνει κάποιο άλλο σύγγραμμα. Είθε οι Χριστιανές σύζυγοι να προσπαθούν να αποκτούν την επιδοκιμασία του Θεού αντανακλώντας τις αρετές της άξιας συζύγου.

Από Σκέψεις σε Πράξεις και Κατόπιν σε Συνέπειες

Οι σκέψεις οδηγούν σε πράξεις και αυτές σε συνέπειες. Ο Σολομών παρουσιάζει στη συνέχεια μια σταδιακή εξέλιξη από σκέψεις σε πράξεις, αντιπαραβάλλοντας τους δικαίους με τους πονηρούς: «Οι σκέψεις των δικαίων είναι δικαιοσύνη· η καθοδήγηση από τους πονηρούς είναι απάτη. Τα λόγια των πονηρών παραμονεύουν για αίμα, αλλά τους ευθείς θα τους ελευθερώσει το στόμα τους».—Παροιμίες 12:5, 6.

Αυτές καθαυτές οι σκέψεις των αγαθών είναι ηθικά υγιείς και στρέφονται προς ό,τι είναι σωστό και δίκαιο. Εφόσον οι δίκαιοι υποκινούνται από αγάπη για τον Θεό και τους συνανθρώπους τους, οι προθέσεις τους είναι καλές. Οι πονηροί, από την άλλη μεριά, υποκινούνται από ιδιοτέλεια. Συνεπώς, τα σχέδιά τους—οι μέθοδοι που χρησιμοποιούν για να πετυχαίνουν τους σκοπούς τους—είναι απατηλά. Οι πράξεις τους είναι δόλιες. Δεν διστάζουν να στήνουν παγίδα για τους αθώους, ίσως σε κάποιο δικαστήριο, με ψευδείς κατηγορίες. Τα λόγια τους «παραμονεύουν για αίμα» επειδή θέλουν να βλάψουν τα αθώα θύματά τους. Οι ευθείς, έχοντας γνώση για τις πλεκτάνες των πονηρών καθώς και για τη σοφία που χρειάζεται προκειμένου να είναι προσεκτικοί, μπορούν να αποφεύγουν αυτόν τον κίνδυνο. Ίσως είναι μάλιστα σε θέση να προειδοποιούν τους απρόσεκτους και να τους γλιτώνουν από τις απατηλές μηχανορραφίες των πονηρών.

Ποια θα είναι η κατάσταση των δικαίων και των πονηρών; «Οι πονηροί ανατρέπονται και δεν υπάρχουν πια», απαντάει ο Σολομών, «αλλά το σπίτι των δικαίων θα παραμείνει». (Παροιμίες 12:7) Το σπίτι, λέει ένα σύγγραμμα, «αντιπροσωπεύει το σπιτικό και καθετί πολύτιμο για κάποιον, κάτι που του παρέχει τη δυνατότητα να ζει πραγματικά». Μπορεί μάλιστα να αναφέρεται στην οικογένεια και στους απογόνους του δικαίου. Όπως και να έχουν τα πράγματα, το σημείο που τονίζει η παροιμία είναι ξεκάθαρο: Ο δίκαιος θα μείνει σταθερός παρά τις αντιξοότητες.

Ο Ταπεινός θα Ευημερεί

Τονίζοντας την αξία της διάκρισης, ο βασιλιάς του Ισραήλ δηλώνει: «Για τη φρόνηση του στόματός του θα εξυμνείται ο άνθρωπος, αλλά αυτός που έχει διεστραμμένη καρδιά θα καταντήσει να περιφρονείται». (Παροιμίες 12:8) Το άτομο που διαθέτει διάκριση δεν βιάζεται να μιλήσει. Σκέφτεται προτού ανοίξει το στόμα του και απολαμβάνει ειρηνικές σχέσεις με τους άλλους επειδή η «φρόνηση του στόματός του» τον κατευθύνει να επιλέγει τα λόγια του προσεκτικά. Όταν έρχεται αντιμέτωπος με ανόητα ή υποθετικά ερωτήματα, ο άνθρωπος που έχει διάκριση είναι σε θέση να «συγκρατεί τα λόγια του». (Παροιμίες 17:27) Ένας τέτοιος άνθρωπος εξυμνείται και ευαρεστεί τον Ιεχωβά. Πόσο διαφορετικός είναι από εκείνον που έχει διεστραμμένες απόψεις οι οποίες πηγάζουν από «διεστραμμένη καρδιά»!

Ναι, το άτομο που ενεργεί με φρόνηση εξυμνείται, αλλά η επόμενη παροιμία μάς διδάσκει την αξία της ταπεινοφροσύνης: «Καλύτερος είναι εκείνος που δεν τον έχουν σε μεγάλη υπόληψη αλλά έχει υπηρέτη, παρά εκείνος που δοξάζει τον εαυτό του αλλά στερείται το ψωμί». (Παροιμίες 12:9) Ο Σολομών φαίνεται να λέει ότι είναι καλύτερο να είναι κάποιος ταπεινός με λιγοστά υπάρχοντα, έχοντας απλώς έναν υπηρέτη, παρά να σπαταλάει αυτά που χρειάζονται για τα αναγκαία της ζωής προσπαθώντας να διατηρήσει υψηλή κοινωνική θέση. Τι καλή συμβουλή για εμάς—να ζούμε σύμφωνα με τις δυνατότητές μας!

Η Αγροτική Ζωή Παρέχει Μαθήματα για την Αγαθότητα

Στρεφόμενος στον αγροτικό τρόπο ζωής, ο Σολομών διδάσκει δύο μαθήματα σε σχέση με την αγαθότητα. «Ο δίκαιος φροντίζει για την ψυχή του κατοικίδιου ζώου του», λέει, «αλλά τα ελέη των πονηρών είναι άσπλαχνα». (Παροιμίες 12:10) Ο δίκαιος μεταχειρίζεται τα ζώα του με καλοσύνη. Γνωρίζει τις ανάγκες τους και ενδιαφέρεται για την ευημερία τους. Ο πονηρός μπορεί να λέει ότι ενδιαφέρεται για τα ζώα, αλλά δεν συγκινείται καθόλου από τις ανάγκες τους. Τα κίνητρά του είναι ιδιοτελή και ο τρόπος με τον οποίο μεταχειρίζεται τα ζώα επηρεάζεται από το κέρδος  που εκείνα μπορούν να του αποφέρουν. Αυτό που ένα τέτοιο άτομο θεωρεί ικανοποιητική φροντίδα για τα ζώα μπορεί στην πραγματικότητα να είναι άσπλαχνη μεταχείριση.

Η αρχή σχετικά με την καλή μεταχείριση των ζώων εφαρμόζεται και στη φροντίδα των κατοικιδίων. Πόσο σκληρό θα ήταν να παίρνει κάποιος κατοικίδια και κατόπιν να τα κάνει να υποφέρουν άσκοπα με το να τα παραμελεί ή να τα κακομεταχειρίζεται! Στην περίπτωση ενός ζώου που υποφέρει πολύ από κάποια σοβαρή ασθένεια ή τραυματισμό, η καλοσύνη μπορεί να απαιτεί να του τερματιστεί η ζωή.

Στρεφόμενος σε άλλη μια πτυχή της αγροτικής ζωής—την καλλιέργεια της γης—ο Σολομών λέει: «Όποιος καλλιεργεί τη γη του θα χορτάσει ψωμί». Όντως, η σκληρή εργασία που εξυπηρετεί κάποιον σκοπό αποφέρει οφέλη. «Αλλά όποιος επιδιώκει πράγματα που δεν έχουν αξία στερείται καρδιάς». (Παροιμίες 12:11) Καθώς του λείπει η καλή κρίση ή η κατανόηση, αυτός που «στερείται καρδιάς» επιδιώκει επιπόλαια, ριψοκίνδυνα και χωρίς αξία επιχειρηματικά σχέδια. Τα μαθήματα σε αυτά τα δύο εδάφια είναι ξεκάθαρα: Να είμαστε ελεήμονες και εργατικοί.

Ο Δίκαιος Ακμάζει

«Ο πονηρός επιθύμησε το θήραμα που είναι πιασμένο στα δίχτυα των κακών ανθρώπων», λέει ο σοφός βασιλιάς. (Παροιμίες 12:12α) Πώς το κάνει αυτό ο πονηρός; Προφανώς επιθυμώντας λάφυρα που αποκτούνται με διεφθαρμένα μέσα.

Τι μπορεί να λεχθεί για τον αγαθό; Ένα τέτοιο άτομο αγαπάει τη διαπαιδαγώγηση και είναι σταθερά ριζωμένο στην πίστη. Ασκεί κρίση και δικαιοσύνη, είναι φρόνιμος και ταπεινός, συμπονετικός και επιμελής. Όσον αφορά δε τη «ρίζα των δικαίων», δηλώνει ο Σολομών, αυτή «είναι αποδοτική» ή αλλιώς «ακμάζει». (Παροιμίες 12:12β· Νέα Διεθνής Μετάφραση [New International Version]) «Η δε ρίζα των ευσεβών θα παραμείνει διά παντός», λέει Η Αγία Γραφή, Ν. Λούβαρι-Α. Χαστούπη. Ένα τέτοιο άτομο είναι ακλόνητο και ασφαλές. Πράγματι, “ο αγαθός αποκτάει την επιδοκιμασία του Θεού”. Γι’ αυτό, ας “εμπιστευόμαστε στον Ιεχωβά και ας κάνουμε το καλό”.—Ψαλμός 37:3.

[Εικόνες στη σελίδα 31]

Όπως ένα υγιές δέντρο, η πίστη του δικαίου είναι σταθερά ριζωμένη