Ανώτατο Δικαστήριο Υποστηρίζει την Αληθινή Λατρεία «στη Γη Αραράτ»

Ένας γκριζομάλλης πατέρας τριών παιδιών από την Αρμενία στέκεται ενώπιον του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας του. Διακυβεύεται τόσο η δική του ελευθερία όσο και πολλών ομοπίστων του. Το Δικαστήριο ακούει καθώς εκείνος παραθέτει από την Αγία Γραφή εξηγώντας τις πεποιθήσεις του. Προκειμένου να καταλάβουμε πώς αυτή η ακροαματική διαδικασία κατέληξε σε μια μεγαλειώδη νίκη για την αληθινή λατρεία στην Αρμενία, ας εξετάσουμε τις εξελίξεις που οδήγησαν σε αυτήν.

Η ΑΡΜΕΝΙΑ βρίσκεται ανατολικά της Τουρκίας και νότια της μεγάλης οροσειράς του Καυκάσου. Έχει τρία εκατομμύρια και πλέον κατοίκους. Η πρωτεύουσα της χώρας, το Γερεβάν, έχει εντυπωσιακή θέα προς τις δύο κορυφές του όρους Αραράτ, όπου σύμφωνα με την παράδοση κάθησε η κιβωτός του Νώε μετά τον παγγήινο Κατακλυσμό.—Γένεση 8:4. a

Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά ενασχολούνται με τις Χριστιανικές τους δραστηριότητες στην Αρμενία από το 1975. Αφότου η Αρμενία απέκτησε την ανεξαρτησία της από την πρώην Σοβιετική Ένωση το 1991, συστάθηκε ένα Κρατικό Συμβούλιο Θρησκευτικών Υποθέσεων για την  καταχώριση των θρησκευτικών οργανώσεων. Ωστόσο, αυτό το συμβούλιο αρνήθηκε επανειλημμένα την καταχώριση των Μαρτύρων του Ιεχωβά, κυρίως λόγω του ζητήματος της Χριστιανικής ουδετερότητας. Ως αποτέλεσμα, από το 1991 περισσότεροι από 100 νεαροί Μάρτυρες στην Αρμενία έχουν καταδικαστεί και, στις περισσότερες περιπτώσεις, έχουν φυλακιστεί για τη Γραφική τους στάση απέναντι στη στρατιωτική θητεία.

Το Συμβούλιο ζήτησε επίσης από το γραφείο του εισαγγελέα να διερευνήσει τη θρησκευτική δράση του Λιόβα Μαρκαριάν, ενός Χριστιανού πρεσβυτέρου και φιλόπονου δικηγόρου ο οποίος εργαζόταν για το τοπικό εργοστάσιο παραγωγής ατομικής ενέργειας. Τελικά, ασκήθηκε δίωξη κατά του αδελφού Μαρκαριάν βάσει του Άρθρου 244, κατάλοιπου ενός σοβιετικού νόμου που ψηφίστηκε την εποχή του Χρουστσόφ για να παρεμποδίσει τις δραστηριότητες των Μαρτύρων του Ιεχωβά και άλλων θρησκευτικών ομάδων, με τελικό σκοπό την εξάλειψή τους.

Σύμφωνα με αυτόν το νόμο θεωρείται αδίκημα το να ασκεί κάποιος οργανωτικό ή ηγετικό ρόλο σε μια θρησκευτική ομάδα η οποία, με την πρόφαση ότι κηρύττει τις θρησκευτικές της πεποιθήσεις, “δελεάζει νεαρά άτομα ώστε να παρακολουθούν θρησκευτικές συναθροίσεις κάποιας μη καταχωρισμένης θρησκείας” και “επηρεάζει τα μέλη της ώστε να αρνούνται να εκπληρώσουν τα καθήκοντα που έχουν ως πολίτες”. Για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό του, ο εισαγγελέας επικέντρωσε την προσοχή στην παρουσία ανήλικων παιδιών στις συναθροίσεις που διεξήγε ο αδελφός Μαρκαριάν στην πόλη Μετσαμόρ. Ο εισαγγελέας ισχυρίστηκε επίσης ότι ο αδελφός Μαρκαριάν είχε αναγκάσει νεαρά μέλη της εκκλησίας να αρνηθούν τη στρατιωτική θητεία.

Αρχίζει η Δίκη

Η δίκη άρχισε την Παρασκευή 20 Ιουλίου 2001 στο περιφερειακό δικαστήριο του Αμαβίρ με πρόεδρο τον δικαστή Μανβέλ Σιμονιάν. Συνεχίστηκε και για μεγάλο διάστημα του Αυγούστου. Στη διάρκεια της κατάθεσής τους, μερικοί μάρτυρες κατηγορίας παραδέχτηκαν τελικά ότι μέλη του Υπουργείου Εθνικής Ασφάλειας (πρώην Κα-Γκε-Μπε) τους είχαν υπαγορεύσει μέρος των γραπτών καταγγελιών εναντίον του αδελφού Μαρκαριάν και ότι τους είχαν υποχρεώσει να υπογράψουν αυτές τις καταθέσεις. Σε μια περίπτωση, κάποια κυρία παραδέχτηκε ότι ένας αξιωματούχος του Υπουργείου Εθνικής Ασφάλειας της είχε πει να ισχυριστεί ότι «οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι εναντίον της κυβέρνησής μας και της θρησκείας μας». Η κυρία ομολόγησε ότι δεν γνώριζε κανέναν Μάρτυρα του Ιεχωβά προσωπικά, αλλά είχε μόνο ακούσει κατηγορίες εναντίον τους στην κρατική τηλεόραση.

Όταν έφτασε η σειρά του αδελφού Μαρκαριάν να μιλήσει, κατέθεσε ότι τα ανήλικα παιδιά που παρακολουθούν τις συναθροίσεις των Μαρτύρων του Ιεχωβά έρχονται με την άδεια των γονέων τους. Εξήγησε επίσης ότι το αν θα υπηρετήσει κάποιος στο στρατό είναι προσωπική απόφαση. Η εξέταση του κατηγορούμενου από τον εισαγγελέα συνεχίστηκε αρκετές ημέρες. Ο αδελφός Μαρκαριάν, χρησιμοποιώντας τη Γραφή, απαντούσε ήρεμα στις ερωτήσεις σχετικά με τις πεποιθήσεις του, ενώ ο εισαγγελέας έλεγχε τις Βιβλικές περικοπές στη δική του Γραφή.

Στις 18 Σεπτεμβρίου 2001, ο δικαστής έκρινε «αθώο» τον Μαρκαριάν δηλώνοντας ότι «δεν υπήρχαν στοιχεία αδικήματος» στη δράση του. Ένα εύστοχο δημοσίευμα του Ασοσιέιτεντ Πρες σχετικά με αυτή την υπόθεση ανέφερε: «Ηγετικό στέλεχος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Αρμενία απαλλάχτηκε σήμερα από τις κατηγορίες  του προσηλυτισμού και της παρακίνησης των νέων να αποφεύγουν τη στρατιωτική θητεία. Ύστερα από δίμηνη δίκη, το Δικαστήριο δήλωσε ότι δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία εναντίον του ηγετικού στελέχους, του Λεβόν [Λιόβα] Μαρκαριάν, ο οποίος αντιμετώπιζε ποινή φυλάκισης έως και πέντε ετών. . . . Παρότι το Σύνταγμα της Αρμενίας προβλέπει την ελευθερία θρησκείας, είναι δύσκολο για τις νέες ομάδες να καταχωριστούν, και οι σχετικές διατάξεις ευνοούν την επικρατούσα Αρμενική Αποστολική Εκκλησία». Στο δελτίο τύπου που εξέδωσε τη 18η Σεπτεμβρίου 2001, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) δήλωσε: «Αν και χαιρετίζει την απόφαση, το Γραφείο του ΟΑΣΕ εξακολουθεί να θεωρεί λυπηρό το γεγονός και μόνο ότι υπήρξε δίωξη».

Η Δίωξη Συνεχίζεται

Εντούτοις, η εισαγγελία έκανε έφεση και η εκδίκασή της διήρκεσε άλλους τέσσερις μήνες. Στην αρχή της δίκης, όταν ήρθε η ώρα να καταθέσει ο αδελφός Μαρκαριάν, η πρώτη ερώτηση που του απευθύνθηκε προερχόταν από κάποιον δικαστή στην έδρα. Καθώς άρχισε να απαντάει ο αδελφός Μαρκαριάν, η πρόεδρος του δικαστηρίου τον διέκοψε και αμφισβήτησε έντονα τα λεγόμενά του. Από εκείνο το σημείο και έπειτα, δεν άφηνε τον αδελφό Μαρκαριάν να ολοκληρώσει ούτε μία απάντηση. Χωρίς να αναφέρει τους λόγους, ζήτησε επίσης να μην περιληφθούν στα πρακτικά οι περισσότερες από τις ερωτήσεις που του απηύθυνε η υπεράσπιση. Στη διάρκεια της δίκης, φανατικοί θρησκευόμενοι που είχαν κατακλύσει την αίθουσα του δικαστηρίου και ήταν εναντίον των Μαρτύρων εξύβριζαν επανειλημμένα τον αδελφό Μαρκαριάν. Μετά το τέλος της συνεδρίασης, μεταδόθηκαν στην τηλεόραση αρκετές ψευδείς και διαστρεβλωμένες ειδήσεις για τη δίκη, αναφέροντας, λόγου χάρη, ότι ο αδελφός Μαρκαριάν είχε παραδεχτεί ουσιαστικά την ενοχή του.

Περίπου στα μισά της δίκης, η πρόεδρος του τριμελούς δικαστηρίου εξέπληξε τους παρευρισκομένους παρουσιάζοντας μια επιστολή από το Κρατικό Συμβούλιο Θρησκευτικών Υποθέσεων η οποία απαιτούσε από το γραφείο του εισαγγελέα να πάρει μέτρα κατά του αδελφού Μαρκαριάν. Αυτή η κίνηση άφησε άναυδους τους διεθνείς παρατηρητές που παρακολουθούσαν τη δίκη, εφόσον στην αίτηση που έκανε η Αρμενία  για να γίνει μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης αναγνώριζε την υποχρέωσή της να «διασφαλίζει ότι όλες οι Εκκλησίες ή οι θρησκευτικές κοινότητες, και κυρίως εκείνες που αναφέρονται ως “μη παραδοσιακές”, μπορούν να ασκούν τη θρησκεία τους χωρίς διακρίσεις».

Καθώς η δίκη συνεχιζόταν τις επόμενες εβδομάδες, η ατμόσφαιρα γινόταν όλο και πιο τεταμένη. Οι εναντιούμενοι συνέχιζαν να παρενοχλούν τους Μάρτυρες και να τους επιτίθενται μέσα και έξω από το δικαστήριο. Κάποιες αδελφές τις κλώτσησαν στις κνήμες. Όταν ένας Μάρτυρας δέχτηκε επίθεση αλλά αρνήθηκε να ανταποδώσει, τον χτύπησαν πισώπλατα στη σπονδυλική στήλη και διακομίστηκε στο νοσοκομείο.

Στο μεταξύ, διορίστηκε νέος πρόεδρος στη δίκη. Παρά τις προσπάθειες ορισμένων στο ακροατήριο να εκφοβίσουν το συνήγορο υπεράσπισης, ο νέος πρόεδρος διατήρησε την τάξη, διατάζοντας μάλιστα την αστυνομία να αποβάλει από την αίθουσα του δικαστηρίου μια γυναίκα που εκστόμιζε απειλές στο συνήγορο υπεράσπισης.

Στο Ανώτατο Δικαστήριο της Αρμενίας

Τελικά, στις 7 Μαρτίου 2002, το εφετείο επικύρωσε την απόφαση του πρωτοδικείου. Όλως παραδόξως, την προηγούμενη της ανακοίνωσης της απόφασης το Κρατικό Συμβούλιο Θρησκευτικών Υποθέσεων διαλύθηκε. Για άλλη μια φορά, η εισαγγελία εφεσίβαλε την απόφαση, αυτή τη φορά στο ανώτατο δικαστήριο της Αρμενίας—το Αναιρετικό Δικαστήριο. Οι εισαγγελείς ζητούσαν τώρα από το Δικαστήριο να παραπέμψει την υπόθεση για επανεκδίκαση ώστε να «επιβληθεί καταδικαστική απόφαση».

Ένα εξαμελές δικαστήριο, με πρόεδρο τον δικαστή Μερ Χατσατριάν, συνεδρίασε στις 11:00 π.μ. της 19ης Απριλίου 2002. Στην αρχική του αγόρευση, ο ένας από τους εισαγγελείς εξέφρασε μεγάλη αγανάκτηση για το ότι τα δύο προηγούμενα δικαστήρια δεν έκριναν ένοχο τον αδελφό Μαρκαριάν. Ωστόσο, αυτή τη φορά ήταν η σειρά του εισαγγελέα να τον διακόπτουν οι τέσσερις από τους δικαστές και να του υποβάλλουν εύστοχα ερωτήματα. Ένας δικαστής επέπληξε τον εισαγγελέα επειδή προσπάθησε να επηρεάσει το Δικαστήριο συμπεριλαμβάνοντας στους ισχυρισμούς που διατύπωσε κατά του αδελφού Μαρκαριάν το έργο κηρύγματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά και το ότι δεν ήταν καταχωρισμένοι επίσημα—τίποτε από αυτά δεν προσδιοριζόταν ως αδίκημα στο Άρθρο 244. Ο δικαστής περιέγραψε κατόπιν τις ενέργειες της εισαγγελίας ως «διωγμό με δικονομικά μέσα». Κάποιος άλλος δικαστής ανέφερε διάφορες υποθέσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις οποίες οι Μάρτυρες του Ιεχωβά αναγνωρίστηκαν ως «γνωστή θρησκεία» που δικαιούνταν προστασία υπό την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Εκείνη την ώρα, κάποιος ιερέας στην αίθουσα του δικαστηρίου φώναξε ότι οι Μάρτυρες του Ιεχωβά διαιρούσαν το έθνος. Το Δικαστήριο τον διέταξε να σωπάσει.

Οι δικαστές κάλεσαν κατόπιν από το ακροατήριο τον Λιόβα Μαρκαριάν—κάτι πρωτοφανές για αυτό το ανώτατο δικαστήριο. Ο αδελφός Μαρκαριάν έδωσε θαυμάσια μαρτυρία σχετικά με τη Χριστιανική στάση των Μαρτύρων του Ιεχωβά σε διάφορα ζητήματα. (Μάρκος 13:9) Έπειτα από μια σύντομη σύσκεψη, τα μέλη του Δικαστηρίου επέστρεψαν και υποστήριξαν ομόφωνα την αθωωτική απόφαση. Ο αδελφός Μαρκαριάν ήταν φανερά ανακουφισμένος. Στη γραπτή του απόφαση, το Δικαστήριο δήλωσε: «Η δράση [του Λιόβα Μαρκαριάν] δεν θεωρείται ότι συνιστά αδίκημα υπό τον υπάρχοντα νόμο, και τέτοιου είδους κατηγορίες συγκρούονται με το Άρθρο 23 του Συντάγματος της Αρμενίας, καθώς και με το Άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης».

Τα Αποτελέσματα της Απόφασης

Αν είχαν νικήσει οι εισαγγελικές αρχές, αυτό θα άνοιγε το δρόμο για να ασκηθεί δίωξη και εναντίον άλλων πρεσβυτέρων των Μαρτύρων σε εκκλησίες ολόκληρης της Αρμενίας. Ελπίζουμε ότι η ξεκάθαρη απόφαση που εξέδωσε το Δικαστήριο θα αποτρέψει τέτοιου είδους παρενοχλήσεις. Μια δυσμενής απόφαση θα μπορούσε επίσης να αποτελέσει πρόφαση για να συνεχίσουν οι αρχές να αρνούνται την καταχώριση των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Ευτυχώς, το Δικαστήριο έχει τώρα αποκλείσει αυτή την ψευδή πρόφαση.

Ο χρόνος θα δείξει κατά πόσο θα γίνει αποδεκτή η καταχώριση των 7.000 και πλέον Μαρτύρων του Ιεχωβά σε αυτή τη χώρα. Στο μεταξύ, η αληθινή λατρεία εξακολουθεί να ευημερεί «στη γη Αραράτ».

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Ο Λιόβα Μαρκαριάν στη δίκη του

[Εικόνα στη σελίδα 13]

Ο αδελφός Μαρκαριάν και η οικογένειά του