Το να Υπηρετώ Άλλους με Ανακουφίζει από τα Παθήματα
Βιογραφία
Το να Υπηρετώ Άλλους με Ανακουφίζει από τα Παθήματα
ΑΦΗΓΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΟΥΛΙΑΝ ΑΡΙΑΣ
Το 1988, όταν ήμουν 40 ετών, το επαγγελματικό μου μέλλον φαινόταν εξασφαλισμένο. Ήμουν ο περιφερειακός διευθυντής μιας πολυεθνικής εταιρίας. Χάρη στη δουλειά μου, είχα ακριβό αυτοκίνητο, καλό μισθό και πολυτελές γραφείο στο κέντρο της Μαδρίτης, στην Ισπανία. Η εταιρία, μάλιστα, είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα με έκανε διευθυντή για όλη τη χώρα. Δεν φανταζόμουν ότι η ζωή μου επρόκειτο να αλλάξει ριζικά.
ΜΙΑ ημέρα εκείνο το έτος, ο γιατρός μου μού είπε ότι είχα σκλήρυνση κατά πλάκας, μια ανίατη ασθένεια. Ένιωσα συντετριμμένος. Αργότερα, όταν διάβασα τι μπορεί να επιφέρει σε κάποιον η σκλήρυνση κατά πλάκας, τρομοκρατήθηκα. a Μου φαινόταν λες και η παροιμιώδης δαμόκλειος σπάθη θα κρεμόταν από πάνω μου για όλη τη ζωή μου. Πώς θα φρόντιζα τη σύζυγό μου Μιλάγκρος και τον τρίχρονο γιο μου Ισμαέλ; Πώς θα τα βγάζαμε πέρα; Και ενώ ακόμα αναζητούσα απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα, με βρήκε άλλο ένα οδυνηρό χτύπημα.
Περίπου έναν μήνα αφότου με ενημέρωσε ο γιατρός για την ασθένειά μου, με κάλεσε ο προϊστάμενός μου στο γραφείο του και με πληροφόρησε ότι η εταιρία χρειαζόταν άτομα τα οποία να παρουσιάζουν «καλή εικόνα». Ωστόσο, κάποιος που έχει μια εκφυλιστική αρρώστια—ακόμα και στα πρώτα της στάδια—δεν παρουσιάζει τέτοια εικόνα. Γι’ αυτό, ο εργοδότης μου με απέλυσε επί τόπου. Έτσι ξαφνικά, η καριέρα μου είχε τερματιστεί!
Μπροστά στην οικογένειά μου προσπάθησα να
φανώ θαρραλέος, αλλά ανυπομονούσα να μείνω μόνος μου για να σκεφτώ τις νέες μου περιστάσεις και να συλλογιστώ το μέλλον μου. Προσπάθησα να παλέψω με ένα αίσθημα κατάθλιψης το οποίο όλο και δυνάμωνε. Αυτό που με πλήγωσε περισσότερο ήταν ότι, εντελώς ξαφνικά, η εταιρία μου με θεωρούσε άχρηστο.Βρίσκω Δύναμη από την Αδυναμία
Το ευτυχές είναι ότι, σε εκείνη τη ζοφερή περίοδο, είχα αρκετές πηγές δύναμης στις οποίες μπορούσα να βασιστώ. Ήμουν ήδη 20 χρόνια Μάρτυρας του Ιεχωβά. Έτσι λοιπόν, προσευχήθηκα με ειλικρίνεια στον Ιεχωβά για τα αισθήματά μου και την αβεβαιότητά μου σχετικά με το μέλλον. Η ομόπιστη σύζυγός μου αποτέλεσε πηγή τεράστιας δύναμης, και είχα την υποστήριξη μερικών στενών φίλων των οποίων η καλοσύνη και η συμπόνια αποδείχτηκαν ανεκτίμητες.—Παροιμίες 17:17.
Με βοήθησε επίσης το ότι ένιωθα υπεύθυνος απέναντι σε άλλους. Ήθελα να αναθρέψω το γιο μου σωστά, να τον διδάξω, να παίξω μαζί του και να τον εκπαιδεύσω στο έργο κηρύγματος. Γι’ αυτό, δεν μπορούσα να τα παρατήσω. Επιπλέον, ήμουν πρεσβύτερος σε μια από τις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά, και οι Χριστιανοί αδελφοί και αδελφές μου χρειάζονταν την υποστήριξή μου. Αν επέτρεπα στα δεινά που περνούσα να υποσκάψουν την πίστη μου, τι παράδειγμα θα αποτελούσα για τους άλλους;
Αναπόφευκτα, η ζωή μου άλλαξε και από σωματική και από οικονομική άποψη—σε κάποια πράγματα προς το χειρότερο, σε άλλα όμως προς το καλύτερο. Κάποτε άκουσα κάποιον γιατρό να λέει: «Η αρρώστια δεν καταστρέφει έναν άνθρωπο, αλλά μάλλον τον αλλάζει». Και εγώ έχω διδαχτεί πως δεν είναι δυσμενείς όλες οι αλλαγές.
Πρώτα από όλα, το δικό μου «αγκάθι στη σάρκα» με βοήθησε να κατανοώ καλύτερα τα προβλήματα υγείας των άλλων και να τους συμπονώ. (2 Κορινθίους 12:7) Κατάλαβα όπως ποτέ άλλοτε τα λόγια του εδαφίου Παροιμίες 3:5: «Να εμπιστεύεσαι στον Ιεχωβά με όλη σου την καρδιά και να μη στηρίζεσαι στη δική σου κατανόηση». Πάνω από όλα, οι νέες μου περιστάσεις με δίδαξαν τι έχει όντως σημασία στη ζωή και τι προσφέρει αληθινή ικανοποίηση και αίσθηση αυτοεκτίμησης. Υπήρχαν πολλά ακόμα που θα μπορούσα να κάνω στην οργάνωση του Ιεχωβά. Βρήκα αληθινό νόημα στα λόγια του Ιησού: «Υπάρχει περισσότερη ευτυχία στο να δίνει κανείς παρά στο να λαβαίνει».—Πράξεις 20:35.
Μια Νέα Ζωή
Λίγο καιρό μετά τη διάγνωση της αρρώστιας μου, προσκλήθηκα σε ένα σεμινάριο στη Μαδρίτη όπου διάφοροι Χριστιανοί εθελοντές διδάχτηκαν πώς να προάγουν τη συνεργασία μεταξύ των γιατρών και των ασθενών τους που είναι Μάρτυρες. Αργότερα, εκείνοι οι εθελοντές οργανώθηκαν σε Επιτροπές Προσέγγισης Νοσοκομείων. Για εμένα, το εν λόγω σεμινάριο ήρθε ακριβώς στην κατάλληλη στιγμή. Ανακάλυψα μια καλύτερη σταδιοδρομία, η οποία θα μου έφερνε πολύ μεγαλύτερη ικανοποίηση από κάθε είδους επιχειρηματική δραστηριότητα.
Μάθαμε στο σεμινάριο ότι οι νεοσχηματισμένες Επιτροπές Προσέγγισης Νοσοκομείων επρόκειτο να επισκέπτονται νοσοκομεία, να συζητούν με τους γιατρούς και να κάνουν ενημερωτικές παρουσιάσεις σε άτομα που εργάζονται στο χώρο της υγείας, και όλα αυτά με σκοπό την ανάπτυξη συνεργασίας και την αποτροπή των αντιπαραθέσεων. Οι επιτροπές βοηθούν άλλους Μάρτυρες να βρουν γιατρούς που είναι πρόθυμοι να εφαρμόσουν ιατρικές μεθόδους χωρίς τη χρήση αίματος. Βεβαίως, επειδή δεν είμαι ειδήμων, έπρεπε να μάθω πολλά για την ιατρική ορολογία, την ιατρική δεοντολογία και τη νοσοκομειακή οργάνωση. Εντούτοις, ύστερα από εκείνο το σεμινάριο, γύρισα σπίτι ανανεωμένος, οπλισμένος με μια νέα πρόκληση που με συνάρπαζε.
Επισκέψεις σε Νοσοκομεία—Πηγή Ικανοποίησης
Παρ’ όλο που η αρρώστια μου με παρέλυε αργά και αδυσώπητα, οι ευθύνες μου ως μέλους
μιας Επιτροπής Προσέγγισης Νοσοκομείων αύξαναν. Μου είχε χορηγηθεί αναπηρική σύνταξη, και έτσι είχα εύκαιρο χρόνο να κάνω επισκέψεις σε νοσοκομεία. Παρά τις απογοητεύσεις που είχα κατά καιρούς, αυτές οι επισκέψεις αποδείχτηκαν πιο εύκολες και πιο ανταμειφτικές από ό,τι περίμενα. Αν και είμαι πλέον καθηλωμένος στην αναπηρική πολυθρόνα, αυτό δεν αποτελεί μείζον πρόβλημα. Συνοδεύομαι πάντοτε από ένα άλλο μέλος της επιτροπής. Επιπλέον, οι γιατροί είναι συνηθισμένοι να συνομιλούν με ανθρώπους που βρίσκονται σε αναπηρικές πολυθρόνες, και μερικές φορές φαίνεται πως ακούν με μεγαλύτερο σεβασμό όταν παρατηρούν την προσπάθεια που καταβάλλω για να τους επισκεφτώ.Τα περασμένα δέκα χρόνια, επισκέφτηκα εκατοντάδες γιατρούς. Μερικοί προθυμοποιήθηκαν να μας βοηθήσουν σχεδόν από την πρώτη στιγμή. Ο Δρ Χουάν Ντουάρτε—καρδιοχειρουργός στη Μαδρίτη ο οποίος νιώθει υπερήφανος για το ότι σέβεται τη συνείδηση των ασθενών—πρόσφερε αμέσως τις υπηρεσίες του. Έκτοτε, έχει κάνει περισσότερες από 200 εγχειρήσεις χωρίς τη χρήση αίματος σε Μάρτυρες ασθενείς από πολλά μέρη της Ισπανίας. Στο διάβα των ετών, όλο και περισσότεροι γιατροί έχουν αρχίσει να εγχειρίζουν χωρίς αίμα. Οι τακτικές μας επισκέψεις έπαιξαν κάποιον ρόλο, αλλά η πρόοδος οφειλόταν επίσης στην εξέλιξη της ιατρικής και στα θαυμάσια αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί στον τομέα της αναίμακτης χειρουργικής. Επιπλέον, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Ιεχωβά έχει ευλογήσει τις προσπάθειές μας.
Έχω ιδιαίτερα ενθαρρυνθεί από την ανταπόκριση μερικών καρδιοχειρουργών που ειδικεύονται στην περίθαλψη παιδιών. Επί δύο χρόνια επισκεπτόμασταν μια ομάδα δύο χειρουργών και των αναισθησιολόγων τους. Τους εφοδιάσαμε με ιατρικά έντυπα που εξηγούσαν τι κάνουν άλλοι γιατροί σε αυτόν τον τομέα. Οι προσπάθειές μας ανταμείφθηκαν το 1999, κατά τη διάρκεια του Ιατρικού Συνεδρίου για τη Βρεφική Καρδιαγγειακή Χειρουργική. Οι δύο χειρουργοί—με την επιδέξια καθοδήγηση ενός συνεργατικού χειρουργού από την Αγγλία—έκαναν μια εξαιρετικά δύσκολη εγχείρηση σε ένα βρέφος Μαρτύρων του οποίου η αορτική βαλβίδα χρειαζόταν τροποποίηση. b Χάρηκα μαζί με τους γονείς όταν ένας από τους χειρουργούς βγήκε από το χειρουργείο και μας ανακοίνωσε ότι η εγχείρηση ήταν επιτυχημένη και ότι η συνείδηση της οικογένειας είχε γίνει σεβαστή. Τώρα, αυτοί οι δύο γιατροί δέχονται Μάρτυρες ασθενείς από όλη την Ισπανία σε τακτική βάση.
Αυτό που βρίσκω πραγματικά ικανοποιητικό σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η αίσθηση ότι μπορώ να βοηθήσω τους Χριστιανούς αδελφούς μου. Συνήθως, όταν αυτοί επικοινωνούν με κάποια Επιτροπή Προσέγγισης Νοσοκομείων, βρίσκονται σε μια από τις πιο δύσκολες φάσεις της ζωής τους. Αντιμετωπίζουν μια εγχείρηση, και οι γιατροί σε ένα τοπικό νοσοκομείο είτε είναι απρόθυμοι είτε αδυνατούν να τους παράσχουν περίθαλψη χωρίς αίμα. Εντούτοις, όταν οι αδελφοί μαθαίνουν ότι υπάρχουν εδώ, στη Μαδρίτη, συνεργατικοί χειρουργοί όλων των ειδικοτήτων, νιώθουν μεγάλη ανακούφιση. Έχω δει την έκφραση στο πρόσωπο ενός αδελφού να αλλάζει από ανήσυχη σε γαλήνια, απλώς και μόνο επειδή ήμασταν στο πλευρό του εκεί, στο νοσοκομείο.
Ο Κόσμος των Δικαστών και της Ιατρικής Δεοντολογίας
Τα πρόσφατα χρόνια, μέλη των Επιτροπών Προσέγγισης Νοσοκομείων έχουν επίσης κάνει επισκέψεις και σε δικαστές. Σε αυτές τις επισκέψεις
τούς δίνουμε ένα έντυπο που φέρει τον τίτλο Φροντίδα για την Οικογένεια και Ιατρική Περίθαλψη για τους Μάρτυρες του Ιεχωβά, το οποίο ετοιμάστηκε ειδικά για την πληροφόρηση τέτοιων αξιωματούχων γύρω από τις θέσεις μας ως προς τη χρήση του αίματος και γύρω από το πόσο διαθέσιμες είναι οι εναλλακτικές αναίμακτες ιατρικές μέθοδοι. Υπήρχε μεγάλη ανάγκη για αυτές τις επισκέψεις, εφόσον κάποτε δεν ήταν ασυνήθιστο στην Ισπανία το να εξουσιοδοτούν οι δικαστές τούς γιατρούς να κάνουν μεταγγίσεις ενάντια στην επιθυμία του ασθενούς.Τα γραφεία των δικαστών είναι εντυπωσιακά, και κατά την πρώτη μου επίσκεψη ένιωσα πολύ μικρός καθώς διέσχιζα τους διαδρόμους με την αναπηρική μου πολυθρόνα. Κάτι που έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα ήταν ότι είχαμε ένα μικρό ατύχημα, με αποτέλεσμα να πέσω από την πολυθρόνα μου πάνω στα γόνατά μου. Μερικοί δικαστές και δικηγόροι που είδαν τη δύσκολη θέση στην οποία βρισκόμουν έσπευσαν με καλοσύνη να με βοηθήσουν, αλλά εγώ ένιωσα σαν ανόητος μπροστά τους.
Αν και οι δικαστές είχαν επιφυλάξεις όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους τους επισκεπτόμασταν, οι περισσότεροι μας συμπεριφέρθηκαν ευγενικά. Ο πρώτος δικαστής τον οποίο επισκέφτηκα είχε ήδη εξετάσει τις θέσεις μας και είπε ότι θα ήθελε να μιλήσει μαζί μας εκτενώς. Στην επόμενη επίσκεψή μας, με πήγε ο ίδιος στο γραφείο του σπρώχνοντας την πολυθρόνα μου και άκουσε προσεκτικά. Τα εξαίρετα αποτελέσματα από αυτή την αρχική επίσκεψη ενθάρρυναν τους συνεργάτες μου και εμένα να ξεπεράσουμε τις ανησυχίες μας, και σύντομα είδαμε και άλλα καλά αποτελέσματα.
Στη διάρκεια του ίδιου έτους, αφήσαμε ένα αντίτυπο του εγχειριδίου Φροντίδα για την Οικογένεια σε έναν άλλον δικαστή, ο οποίος μας δέχτηκε με ευγένεια και υποσχέθηκε ότι θα διάβαζε τις πληροφορίες. Του έδωσα τον αριθμό του τηλεφώνου μου, σε περίπτωση που θα χρειαζόταν να επικοινωνήσει μαζί μας αν ανέκυπτε κάποια έκτακτη ανάγκη. Δύο εβδομάδες αργότερα, τηλεφώνησε για να μου πει πως ένας τοπικός χειρουργός τού είχε ζητήσει εξουσιοδότηση προκειμένου να κάνει μετάγγιση σε μια Μάρτυρα του Ιεχωβά η οποία χρειαζόταν εγχείρηση. Ο δικαστής μάς είπε ότι ήθελε να τον βοηθήσουμε να βρει μια λύση με την οποία θα γινόταν σεβαστή η επιθυμία της να αποφύγει το αίμα. Δεν είχαμε ιδιαίτερη δυσκολία να βρούμε άλλο νοσοκομείο, όπου οι χειρουργοί έκαναν μια επιτυχημένη εγχείρηση χωρίς αίμα. Ο δικαστής χάρηκε πολύ όταν άκουσε την κατάληξη και μας διαβεβαίωσε πως θα αναζητούσε παρόμοιες λύσεις στο μέλλον.
Κατά τις επισκέψεις μου στα νοσοκομεία, ανέκυπτε συχνά το ζήτημα της ιατρικής δεοντολογίας, εφόσον θέλαμε να λαβαίνουν υπόψη
τους οι γιατροί τα δικαιώματα και τη συνείδηση του ασθενούς. Ένα συνεργατικό νοσοκομείο στη Μαδρίτη με προσκάλεσε να συμμετάσχω σε κάποιο σεμινάριο με θέμα τη δεοντολογία. Αυτό το σεμινάριο μου έδωσε τη δυνατότητα να παρουσιάσω τη βασισμένη στη Γραφή άποψή μας σε πολλούς ειδήμονες αυτού του τομέα. Επιπλέον, με βοήθησε να κατανοήσω τις πολλές δύσκολες αποφάσεις που πρέπει να παίρνουν οι γιατροί.Ένα από τα άτομα που δίδαξαν στο σεμινάριο, ο καθηγητής Ντιέγκο Γκράσια, οργανώνει τακτικά για Ισπανούς γιατρούς έναν εκλεκτό κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών με θέμα τη δεοντολογία, και ο ίδιος έχει γίνει ένθερμος υποστηρικτής του δικαιώματός μας για συναίνεση κατόπιν διαφώτισης στο ζήτημα των μεταγγίσεων αίματος. c Ως αποτέλεσμα της τακτικής μας επαφής μαζί του, κάποιοι εκπρόσωποι του γραφείου τμήματος των Μαρτύρων του Ιεχωβά στην Ισπανία προσκλήθηκαν να εξηγήσουν τις θέσεις μας στους μεταπτυχιακούς σπουδαστές του καθηγητή Γκράσια, μερικοί από τους οποίους συγκαταλέγονται στους καλύτερους γιατρούς στη χώρα.
Αντιμέτωπος με την Πραγματικότητα
Βεβαίως, το έργο προς τους ομοπίστους μου, που μου φέρνει ικανοποίηση, δεν έχει λύσει όλα τα προσωπικά μου προβλήματα. Η αρρώστια μου εξελίσσεται αμείλικτα. Ευτυχώς, όμως, η διάνοιά μου είναι σε εγρήγορση. Χάρη στη σύζυγό μου και στο γιο μου, οι οποίοι ποτέ δεν παραπονιούνται, είμαι ακόμα σε θέση να χειρίζομαι τις ευθύνες μου. Χωρίς τη βοήθεια και την υποστήριξή τους, αυτό θα ήταν αδύνατον. Δεν μπορώ ούτε να κουμπώσω το παντελόνι μου ή να φορέσω το παλτό μου. Μου αρέσει ιδιαίτερα να κηρύττω κάθε Σάββατο με το γιο μου, τον Ισμαέλ, ο οποίος με μετακινεί με την πολυθρόνα μου, ώστε να μπορώ να μιλώ στον κάθε οικοδεσπότη. Επιπλέον, συνεχίζω να αντεπεξέρχομαι στα καθήκοντά μου ως πρεσβυτέρου.
Τα τελευταία 12 χρόνια είχα ορισμένες τραυματικές εμπειρίες. Μερικές φορές, το να βλέπω πώς επηρεάζει η αναπηρία μου την οικογένειά μου είναι πιο οδυνηρό για εμένα από ό,τι η ίδια μου η ασθένεια. Γνωρίζω ότι υποφέρουν, αν και δεν το λένε. Πριν από λίγο καιρό, μέσα σε έναν χρόνο, πέθαναν η πεθερά μου και ο πατέρας μου. Στη διάρκεια του ίδιου έτους, αντιλήφθηκα ότι δεν μπορούσα πλέον να μετακινηθώ χωρίς την αναπηρική πολυθρόνα. Ο πατέρας μου, ο οποίος ζούσε στο σπίτι μας, πέθανε από μια άλλη εκφυλιστική αρρώστια. Η Μιλάγκρος, που τον φρόντιζε, αισθάνθηκε σαν να έβλεπε τι θα μου συμβεί στο μέλλον.
Υπάρχει όμως και η θετική πλευρά—ότι η οικογένειά μας είναι ενωμένη καθώς αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες μαζί. Αντάλλαξα την πολυθρόνα του διευθυντή με την αναπηρική πολυθρόνα, αλλά η ζωή μου είναι στην πραγματικότητα καλύτερη τώρα, διότι είναι πλήρως αφιερωμένη στην υπηρεσία προς τους άλλους. Το να δίνουμε έχει τη δύναμη να ανακουφίζει από τα παθήματα, και ο Ιεχωβά από τη μεριά του τηρεί την υπόσχεσή του να μας ενισχύει σε καιρό ανάγκης. Σαν τον Παύλο, μπορώ αληθινά να πω: «Για όλα τα πράγματα έχω τη δύναμη χάρη σε αυτόν που μου δίνει δύναμη».—Φιλιππησίους 4:13.
[Υποσημειώσεις]
a Η σκλήρυνση κατά πλάκας αποτελεί διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος. Συνήθως προκαλεί σταδιακή μείωση της αίσθησης της ισορροπίας, της ικανότητας χρήσης των άκρων και, μερικές φορές, της όρασης, της ομιλίας και της αντίληψης.
b Αυτή η χειρουργική επέμβαση είναι γνωστή ως «μέθοδος Ρος» (Ross procedure).
c Βλέπε Σκοπιά 15 Φεβρουαρίου 1997, σελίδες 19, 20.
[Πλαίσιο στη σελίδα 24]
Η Άποψη της Συζύγου
Για μια σύζυγο, το να ζει με έναν σύντροφο που υποφέρει από σκλήρυνση κατά πλάκας είναι δύσκολο—διανοητικά, συναισθηματικά και σωματικά. Πρέπει να είμαι λογική σε ό,τι σχεδιάζω να κάνω και πρόθυμη να παραμερίζω την υπερβολική ανησυχία για το μέλλον. (Ματθαίος 6:34) Παρ’ όλα αυτά, το να ζει κανείς με παθήματα είναι δυνατόν να φέρει στην επιφάνεια ό,τι καλύτερο έχει μέσα του. Ο γάμος μας είναι ισχυρότερος από πριν, και η σχέση μου με τον Ιεχωβά είναι πιο στενή. Οι βιογραφίες άλλων που έχουν βρεθεί σε παρόμοιες πιεστικές συνθήκες με έχουν επίσης ενισχύσει πολύ. Μοιράζομαι με τον Χουλιάν την ικανοποίηση που αισθάνεται από την πολύτιμη υπηρεσία του για χάρη των αδελφών, και έχω διαπιστώσει ότι ο Ιεχωβά ποτέ δεν μας εγκαταλείπει, παρ’ όλο που η κάθε ημέρα μπορεί να φέρει μια καινούρια πρόκληση.
[Πλαίσιο στη σελίδα 24]
Η Άποψη του Γιου
Η υπομονή του πατέρα μου και το θετικό του πνεύμα αποτελούν έξοχο παράδειγμα για εμένα, και νιώθω χρήσιμος όταν τον μετακινώ με την πολυθρόνα. Ξέρω ότι δεν μπορώ πάντοτε να κάνω αυτό που θα ήθελα να κάνω. Τώρα είμαι έφηβος, αλλά όταν μεγαλώσω, θα ήθελα να υπηρετήσω ως μέλος κάποιας Επιτροπής Προσέγγισης Νοσοκομείων. Γνωρίζω από τις υποσχέσεις της Γραφής ότι τα παθήματα είναι προσωρινά και ότι πολλοί αδελφοί και αδελφές υποφέρουν περισσότερο από εμάς.
[Εικόνα στη σελίδα 22]
Η σύζυγός μου είναι πηγή δύναμης για εμένα
[Εικόνα στη σελίδα 23]
Συνομιλία με τον καρδιοχειρουργό Δρ Χουάν Ντουάρτε
[Εικόνα στη σελίδα 25]
Ο γιος μου και εγώ απολαμβάνουμε τη συνεργασία μας στη διακονία