Ο Αώδ Σπάει το Ζυγό του Δυνάστη

ΑΥΤΗ είναι μια αληθινή ιστορία θάρρους και επιτήδειας στρατηγικής. Συνέβη πριν από 3.000 περίπου χρόνια. Η Γραφική αφήγηση αρχίζει ως εξής: «Πάλι οι γιοι του Ισραήλ άρχισαν να πράττουν το κακό στα μάτια του Ιεχωβά. Τότε ο Ιεχωβά επέτρεψε στον Εγλών, το βασιλιά του Μωάβ, να γίνει ισχυρός εναντίον του Ισραήλ, επειδή έπρατταν το κακό στα μάτια του Ιεχωβά. Και συγκέντρωσε τους γιους του Αμμών και του Αμαλήκ εναντίον τους. Τότε εκείνοι πήγαν και χτύπησαν τον Ισραήλ και πήραν στην κατοχή τους την πόλη των φοινίκων. Και οι γιοι του Ισραήλ συνέχισαν να υπηρετούν τον Εγλών, το βασιλιά του Μωάβ, δεκαοχτώ χρόνια».—Κριτές 3:12-14.

Η επικράτεια των Μωαβιτών εκτεινόταν στα ανατολικά του Ιορδάνη Ποταμού και της Νεκράς Θαλάσσης. Αλλά αυτοί είχαν διασχίσει τον ποταμό και είχαν καταλάβει την περιοχή γύρω από την Ιεριχώ, “την πόλη των φοινίκων”, υποδουλώνοντας τους Ισραηλίτες. (Δευτερονόμιο 34:3) Ο Μωαβίτης Βασιλιάς Εγλών, ένας «πολύ παχύς άνθρωπος», αποσπούσε βαρύ και ταπεινωτικό φόρο υποτελείας από τους Ισραηλίτες επί σχεδόν δύο δεκαετίες. (Κριτές 3:17) Ωστόσο, αυτές οι απαιτήσεις του για φόρο έδωσαν στους Ισραηλίτες μια ευκαιρία για να εξολοθρεύσουν τον τύραννο.

Το υπόμνημα αναφέρει: «Οι γιοι του Ισραήλ άρχισαν να καλούν τον Ιεχωβά σε βοήθεια. Έτσι λοιπόν, ο Ιεχωβά ήγειρε για αυτούς έναν σωτήρα, τον Αώδ, το γιο του Γηρά, έναν Βενιαμίτη, που ήταν άντρας αριστερόχειρας. Κάποια στιγμή οι γιοι του Ισραήλ έστειλαν μέσω εκείνου φόρο υποτελείας στον Εγλών, το βασιλιά του Μωάβ». (Κριτές 3:15) Ο Ιεχωβά πρέπει να φρόντισε να επιλεχθεί ο Αώδ για να δώσει το φόρο. Δεν αναφέρεται αν ο Αώδ είχε εκτελέσει αυτή την υπηρεσία στο παρελθόν. Εντούτοις, η προσεκτική προετοιμασία που έκανε ο Αώδ για τη συνάντηση και η στρατηγική που χρησιμοποίησε δείχνουν ότι ίσως ήταν κάπως εξοικειωμένος με το παλάτι του Εγλών και με ό,τι θα συναντούσε εκεί. Μέσα σε όλα αυτά, έπαιξε σπουδαίο ρόλο το γεγονός ότι ήταν αριστερόχειρας.

Ανάπηρος ή Πολεμιστής;

Στην εβραϊκή, ο όρος «αριστερόχειρας» σημαίνει “κλεισμένος, ανάπηρος ή περιορισμένος από το δεξί χέρι”. Μήπως σημαίνει αυτό ότι ο Αώδ ήταν ανάπηρος, έχοντας ίσως το δεξί του χέρι παραμορφωμένο; Εξετάστε τι λέει η Γραφή σχετικά με τους “εφτακόσιους επίλεκτους άντρες” από τη φυλή του Βενιαμίν οι οποίοι ήταν αριστερόχειρες. «Ο καθένας τους σφεντόνιζε πέτρες στην τρίχα και δεν αστοχούσε», αναφέρει το εδάφιο Κριτές 20:16. Πολύ πιθανόν επιλέχθηκαν λόγω των εξαιρετικών τους ικανοτήτων στη μάχη. Σύμφωνα με μερικούς Βιβλικούς λόγιους, η λέξη «αριστερόχειρας» υποδηλώνει κάποιον που «εχρησιμοποίει και την αριστεράν χείρα του ως δεξιάν», δηλαδή ένα αμφοτεροδέξιο άτομο.—Κριτές 3:15, Απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα.

Μάλιστα, η φυλή του Βενιαμίν φημιζόταν για τους αριστερόχειρες άντρες της. Τα εδάφια 1 Χρονικών 12:1, 2 μιλούν για τους Βενιαμίτες «κραταιούς άντρες, αυτούς που βοηθούσαν  στον πόλεμο, που ήταν οπλισμένοι με τόξο και χρησιμοποιούσαν το δεξί χέρι και το αριστερό χέρι για να ρίχνουν πέτρες ή βέλη με το τόξο». Αυτή η ικανότητα θα μπορούσε να αναπτυχθεί, λέει ένα εγκυκλοπαιδικό σύγγραμμα, «με το να δένουν τους δεξιούς βραχίονες των μικρών παιδιών—έχοντάς τα έτσι “περιορισμένα από το δεξί τους χέρι”—και βοηθώντας τα να αποκτήσουν επιδεξιότητα στη χρήση του αριστερού βραχίονα». Οι εχθροί του Ισραήλ κανονικά θα ήταν εκπαιδευμένοι για να αντιμετωπίσουν δεξιόχειρες πολεμιστές. Επομένως, μεγάλο μέρος της εκπαίδευσης του εχθρού θα αχρηστευόταν αν συναντούσε απροσδόκητα κάποιον αριστερόχειρα στρατιώτη.

“Ένας Μυστικός Λόγος” για το Βασιλιά

Το πρώτο πράγμα που έκανε ο Αώδ ήταν να φτιάξει «ένα σπαθί»—δίκοπο σπαθί το οποίο ήταν αρκετά κοντό για να μπορεί να το κρύψει κάτω από τα ρούχα του. Ίσως περίμενε ότι θα τον ψάξουν. Τα σπαθιά τα φορούσαν συνήθως στην αριστερή πλευρά του σώματος, από την οποία οι δεξιόχειρες θα μπορούσαν να τα τραβήξουν γρήγορα. Όντας αριστερόχειρας, ο Αώδ έκρυψε το όπλο του «κάτω από το ένδυμά του, πάνω στο δεξιό του μηρό», όπου ήταν λιγότερο πιθανό να ψάξουν οι φρουροί του βασιλιά. Έτσι λοιπόν, ανεμπόδιστος, «έδωσε το φόρο υποτελείας στον Εγλών, το βασιλιά του Μωάβ».—Κριτές 3:16, 17.

Δεν μας παρέχονται λεπτομέρειες όσον αφορά τα αρχικά γεγονότα στην αυλή του Εγλών. Η Γραφή λέει απλώς: «Αφού έδωσε [ο Αώδ] το φόρο υποτελείας, έδιωξε αμέσως τους ανθρώπους, εκείνους που είχαν φέρει το φόρο υποτελείας». (Κριτές 3:18) Ο Αώδ έδωσε το φόρο, συνόδευσε εκείνους που είχαν φέρει το φόρο σε ασφαλή απόσταση από την κατοικία του Εγλών και αφού τους απέπεμψε γύρισε πίσω. Γιατί; Είχε άραγε εκείνους τους άντρες μαζί του για προστασία, τους είχε απλώς λόγω πρωτοκόλλου ή μόνο και μόνο για να μεταφέρουν το φόρο; Ήθελε μήπως να φύγουν από εκεί για λόγους ασφαλείας προτού φέρει σε πέρας το σχέδιό του; Οποιοδήποτε και αν ήταν το σκεπτικό του, ο Αώδ με γενναιότητα ξαναγύρισε μόνος του.

«[Ο Αώδ] επέστρεψε από τα λατομεία που βρίσκονταν στα Γάλγαλα και είπε: “Έχω έναν μυστικό λόγο για εσένα, βασιλιά”». Το πώς κατάφερε να φτάσει ξανά μπροστά στον Εγλών δεν εξηγείται στις Γραφές. Δεν έπρεπε να τον είχαν υποπτευθεί οι φρουροί; Μήπως σκέφτηκαν ότι ένας μόνο Ισραηλίτης δεν αποτελούσε απειλή για τον κύριό τους; Μήπως το ότι ο Αώδ πήγε μόνος του δημιούργησε την εντύπωση ότι πρόδιδε τους συμπατριώτες του; Όπως και αν είχαν τα πράγματα, ο Αώδ ζήτησε ιδιωτική ακρόαση από το βασιλιά, η οποία και του δόθηκε.—Κριτές 3:19.

Το θεόπνευστο υπόμνημα συνεχίζει: «Ο Αώδ τον πλησίασε [τον Εγλών] ενώ εκείνος καθόταν στο δροσερό ανώγειό του, το οποίο είχε για τον εαυτό του. Και ο Αώδ είπε: “Λόγο του Θεού έχω για εσένα”». Ο Αώδ δεν αναφερόταν σε κάποιο προφορικό άγγελμα από τον Θεό. Αυτό που είχε κατά νου ο Αώδ ήταν το να χρησιμοποιήσει το σπαθί του. Αναμένοντας ίσως να ακούσει κάποιο άγγελμα από το θεό του, τον Χεμώς, ο βασιλιάς «σηκώθηκε από το θρόνο του». Εν ριπή οφθαλμού, ο Αώδ τράβηξε το όπλο του και το βύθισε στην κοιλιά του Εγλών. Το σπαθί προφανώς δεν είχε οριζόντιο κομμάτι στη λαβή του. Γι’ αυτό, «μπήκε μέσα και η λαβή έπειτα από τη λεπίδα, ώστε το πάχος κάλυψε τη λεπίδα . . . και άρχισαν να βγαίνουν τα κόπρανα», είτε μέσω της πληγής είτε λόγω ακούσιας αποβολής από τα έντερα του Εγλών.—Κριτές 3:20-22.

Εύκολη Απόδραση

Χωρίς να χάσει χρόνο για να ανασύρει το σπαθί του, «ο Αώδ βγήκε από το άνοιγμα που ήταν για τον εξαερισμό, αλλά έκλεισε τις πόρτες του ανωγείου πίσω του και τις κλείδωσε. Ο ίδιος, όμως, βγήκε έξω. Και ήρθαν οι υπηρέτες του [του Εγλών] και κοίταζαν, και βρήκαν τις πόρτες του ανωγείου κλειδωμένες. Είπαν λοιπόν: “Φαίνεται ότι βρίσκεται στο δροσερό εσωτερικό δωμάτιο για τη φυσική του ανάγκη”».—Κριτές 3:23, 24.

Τι ήταν “το άνοιγμα για τον εξαερισμό” από το οποίο βγήκε ο Αώδ; «Η ακριβής σημασία [της εβραϊκής λέξης] είναι άγνωστη», λέει ένα σύγγραμμα, αλλά «έχουν προταθεί αποδόσεις όπως “στοά”, “προθάλαμος”». Μήπως ο  Αώδ κλείδωσε τις πόρτες εσωτερικά και κατόπιν έφυγε από κάποια άλλη δίοδο; Ή μήπως κλείδωσε τις πόρτες εξωτερικά με κάποιο κλειδί που πήρε από το νεκρό βασιλιά; Μήπως βγήκε κατόπιν έξω περνώντας μπροστά από τους φρουρούς σαν να μην είχε συμβεί τίποτα; Οι Γραφές δεν αναφέρουν. Ωστόσο οποιονδήποτε τρόπο και αν χρησιμοποίησε ο Αώδ, οι υπηρέτες του Εγλών αρχικά δεν υποπτεύθηκαν τίποτα όταν βρήκαν τις πόρτες κλειδωμένες. Σκέφτηκαν απλώς ότι ο βασιλιάς βρισκόταν στο δωμάτιο «για τη φυσική του ανάγκη».

Ενώ οι υπηρέτες του βασιλιά καθυστερούσαν, ο Αώδ ξέφυγε. Κατόπιν συγκέντρωσε τους συμπατριώτες του και είπε: «Ακολουθήστε με, επειδή ο Ιεχωβά έδωσε τους εχθρούς σας, τους Μωαβίτες, στο χέρι σας». Καταλαμβάνοντας τα στρατηγικά περάσματα του Ιορδάνη, οι άντρες του Αώδ εμπόδισαν τους Μωαβίτες, οι οποίοι είχαν μείνει χωρίς ηγέτη, να διαφύγουν στην πατρίδα τους. Ως αποτέλεσμα, «τότε [οι Ισραηλίτες] πάταξαν τον Μωάβ, περίπου δέκα χιλιάδες άντρες, που ήταν όλοι τους ρωμαλέοι και όλοι τους γενναίοι άντρες· και δεν διέφυγε ούτε ένας. Και καθυποτάχθηκε ο Μωάβ εκείνη την ημέρα κάτω από το χέρι του Ισραήλ· και ο τόπος δεν είχε άλλη αναστάτωση επί ογδόντα χρόνια».—Κριτές 3:25-30.

Μαθήματα που Μπορούμε να Πάρουμε

Αυτά που συνέβησαν στις ημέρες του Αώδ μάς διδάσκουν ότι υπάρχουν ολέθριες συνέπειες όταν κάνουμε το κακό στα μάτια του Ιεχωβά. Από την άλλη μεριά, ο Ιεχωβά βοηθάει όσους στρέφονται μετανοημένοι σε αυτόν.

Τα σχέδια του Αώδ είχαν επιτυχία, όχι λόγω ευφυΐας από μέρους του ούτε λόγω ανικανότητας από μέρους του εχθρού. Η επεξεργασία των θεϊκών σκοπών δεν εξαρτάται από ανθρώπινους παράγοντες. Ο κύριος λόγος για την επιτυχία του Αώδ ήταν ότι είχε την υποστήριξη του Θεού καθώς ενεργούσε σε αρμονία με το ακατανίκητο θέλημά Του—να απελευθερώσει το λαό Του. Ο Θεός είχε εγείρει τον Αώδ, «και όταν ο Ιεχωβά ήγειρε κριτές για [το λαό του], ο Ιεχωβά ήταν μαζί με τον κριτή».—Κριτές 2:18· 3:15.